شرایط حاکم بر بازار انرژی در مقایسه با یک دههپیش و در سایه تکنولوژی فرکینگ بررسی شد
عصر نوین تجارت نفت
کسب سود در قیمت پایین
بهبود روشهای حفاری و ارتقای کارآیی هزینه، به شرکتهای نفتی این امکان را میدهد تا حتی در قیمتهای بسیار پایینتر نفت نیز سود کسب کنند. صنعت نفت و گاز ایالاتمتحده و جهان در حالحاضر سومین سال قیمت نسبتا بالای حاملهای انرژی را تجربه میکند و تقاضای نفت در مسیر رشد ثابتی قرار دارد. نفتخام وستتگزاساینترمیدیت در مقاطعی در سال۲۰۲۳، بالای ۷۰دلار در هر بشکه معاملهشده که بسیار بالاتر از میانگین قیمت ۵۴دلار در هر بشکه برای حوضههای شیل ایالاتمتحده است، با این حال شرکتهای بزرگ نفتی ایالاتمتحده اجازه نمیدهند که قیمتهای بالای انرژی، آنها را دچار احساس امنیت کاذب کند. شرکتهای بزرگ نفتی اکنون با هدف قراردادن میادین نفتی جدید که میتوانند حتی با قیمت ۳۰ دلار در هر بشکه نفت نیز سودآوری داشته باشند، مبادرت به اقدامات اولیه اکتشاف میکنند.
احتمال ریزش قیمتی
الکس بیکر، مدیر تحقیقات شرکت مشاور انرژی وودمکنزی، به رویترز گفت: پس از سه سقوط بزرگ قیمت نفت در ۱۵سالگذشته، پذیرفته شدهاست که احتمال وقوع ریزشهای قیمتی دیگر نیز وجود دارد. از شرکتهایی نظیر اکسونموبیل، شورون و اکسیدنتالپترولیوم خبر میرسد که قراردادهایی با مجموع ارزش ۱۲۵میلیارد دلار برای خرید امتیاز میادین نفتی ارزانقیمت منعقد کردهاند. ادغام بیش از ۸۵۰هزار هکتار متعلق به شرکت پایونیر در حوضه میدلند و مساحتی برابر با ۵۷۰هزار هکتاربه شرکت اکسونموبیل در حوضه دلاور و میدلند که تولید اکسون را به ۱.۳میلیون بشکه نفت در روز رساند، از نمونههای خوب این نوع قراردادهاست. تقریبا در همین بازه زمانی، شرکت نفتی شورون، همتای اکسون اعلام کرد که با خرید کل سهام شرکت هس، به ارزش ۶۰میلیارد دلار، شامل بدهیهای این شرکت، موافقت کردهاست. شورون با خرید سهام هس، کنترل ۳۰درصد از سهام این شرکت در بخش استابروک در گویان و همچنین هزینههای سربهسر بسیار رقابتی از ۲۵ تا ۳۵دلار در هر بشکه در پروژههای تولید نفت، این شرکت را بهدست میآورد. بنا بر اعلام شرکت هس، توسعه اولیه شرکت برابر با ۲۲۰هزار بشکه نفت ناخالص در روز در نیمه اول سال۲۰۲۴ و قبل از افزایش تولید تا ۶۲۰هزار بشکه نفت در روز خواهد بود.
خرید شرکتهای خصوصی
اکسیدنتالپترولیوم در دسامبر ۲۰۲۳، اعلام کرد که کراونراک، یکی از پرطرفدارترین تولیدکنندگان خصوصی نفت شیل ایالاتمتحده را در یک معامله نقدی و با ارزش سهام معادل ۱۲میلیارد دلار خریداری خواهد کرد. برخلاف سایر شرکتهای نفتی که با فشار والاستریت برای اولویتبندی بازده سود سهامداران مواجه بودند، کراونراک در سالهای اخیر تولید خود را به ۱۷۰هزار بشکه در روز رسانده است که قابلرقابت با شرکت هس با تولید ۹۶۰هزار بشکه در روز است. در شرایطی که این معامله مورد بررسی نهادهای نظارتی قرارگرفتهاست، مشخص شد این معامله تنها در سالاول، برابر با یکمیلیارد دلار جریان نقدی آزاد ایجاد میکند.
سرمایهگذاری با سهام
مشاهده شده شرکتهای بزرگ نفتی اخیرا سرمایهگذاری با استفاده از سهام بهجای پول نقد را ترجیح میدهند، زیرا تامین مالی پروژههای مرتبط با انرژی سبز، بهویژه در بازارهای نوظهور، به دلیل افزایش نرخهای بهره به یک تلاش چالشبرانگیز تبدیل شدهاست. در این میان و به باور ناظران بازار، با کاهش نرخهای بهره بانکی در ایالاتمتحده، ممکن است شاهد ایفای نقش مهمتری از تجارت با پول نقد باشیم.
در همین حال در اروپا، شرکتهای شل و اکینور، پروژههایی را با قیمت تمامشده ۲۵ تا ۳۰دلار در هر بشکه دنبال میکنند، درحالیکه توتال فرانسه هدف بلندپروازانهتری برای کاهش هزینههای تولید زیر ۲۵دلار تعیین کردهاست. این هزینهها تقریبا نیمی از سطح سربهسر پروژههای نفتی یک دههپیش است و حدود ۴۰درصد از معیار جهانی نفتبرنت امروزی است. شرکتهای بزرگ نفتی اما کماکان باور دارند که بهبود وضع بهرهوری چاهها ادامه خواهد داشت. بهبود شرایط حفاری و بهرهوری و مدیریت هزینهها به شرکتهای نفتی این امکان را میدهد تا با قیمتهای بسیار پایینتر نفت، کسب سود کنند.
نقش فرکینگ در بازار نفت
به گفته جیپیمورگان، هزینههای حفاری و فرکینگ ایالاتمتحده از سال۲۰۱۴ تاکنون، ۳۶درصد کاهش داشتهاست که بهطور قابلتوجهی هزینههای سربهسر بسیاری از تولیدکنندگان را کاهش دادهاست. اکسونموبیل پیشبینی کرده که تولیدکنندگان شیل حتی میتوانند با استفاده از فناوریهای جدید فرکینگ، تولید نفتخام چاههای موجود خود را به دوبرابر سطح کنونی برسانند. «مقدار زیادی نفت در زیر زمین باقیماندهاست.» دارن وودز، مدیر اجرایی اکسون، با بیان این مطلب افزود: فرکینگ برای مدت طولانی وجود داشتهاست، اما علم فرکینگ بهخوبی درک نشدهاست. وودز اعلام کرد که اکسون در تلاش است تا بهرهوری را با ایجاد شکستهای دقیقتر در امتداد چاههای نفت بهبود بخشیده تا سنگهای آغشته به نفت بیشتری تخلیه شده و همچنین با باز نگهداشتن شکافهای شکستهشده، برای مدت طولانیتر به افزایش جریان نفت کمک کنند.
برای حوضه شیل ایالاتمتحده، در حالحاضر یک فناوری اثبات شده وجود دارد که به تولیدکنندگان نفت اجازه میدهد تا چاههای موجود را با یک انفجار ثانویه و پرفشار برای افزایش تولید و کاهش هزینههای تکمیل یک چاه جدید توسعه دهند؛ پدیدهای موسوم به شکست چاه شیل. شکستگی برای تحریک مجدد یک چاه پس از یک دوره اولیه تولید طراحی شدهاست و میتواند بهرهوری چاه را به نرخهای ایدهآل تولید نزدیک به اولیه یا حتی بالاتر بازگرداند و همچنین عمر بازدهی یک چاه را افزایش دهد. تحقیقات جدید موسسه ایگلفوردشیل در جنوب تگزاس تخمین میزند که حوضه شیل «باکن» واقع در داکوتایشمالی حدود ۴۰۰ حلقه چاه باز دارد که در صورت رسیدن قیمت نفت به ۶۰ دلار در هر بشکه، قادر به تولید بیش از ۲میلیارد دلار معادل نفتخام هستند. به گفته Garrett Fowler، مدیر اجرایی رسفراک، یک شکست (خردایش سنگهای حاوی نفت) اصولی میتواند تا ۴۰درصد ارزانتر از حفاری چاه جدید بوده و جریان نفت از چاههای قدیمی را به دو یا سهبرابر برساند.