آیا اجلاس کاپ ۲۸ توان کشیدن ترمز فعالیت‌‌‌‌های مخرب زیست‌محیطی غول‌‌‌‌های نفتی را خواهد داشت؟
توان‌سنجی کاپ ۲۸
تنها چند هفته دیگر تا شروع اجلاس کاپ۲۸ باقی‌‌‌‌مانده و اگر قرار باشد به محدود‌‌‌‌شدن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد و نتیجه مثبت در کنفرانس امیدی داشته باشیم، باید شاهد شروع حرکتی معنا‌‌‌‌دار در بخش نفت و گاز باشیم. به گزارش رویترز، تاکنون مناقشاتی درباره این کنفرانس و ارتباط آن با سیاست‌‌‌‌های هیدروکربنی وجود داشته و اعلام خط‌‌‌‌مشی اخیر از سوی اقتصادهای بزرگ مانند بریتانیا مبنی‌‌‌‌بر توسعه یک سیستم سالانه جدید برای اعطای مجوزهای جدید به‌‌‌‌منظور اکتشاف و استخراج نفت و گاز، نشان از آن دارد که امید چندانی به کاپ۲۸ نیست.
گزارش‌‌‌‌های آژانس بین‌‌‌‌المللی انرژی حاکی از آن است که اوج تولید نفت و گاز نزدیک است که با تعهدات جهانی برای سرمایه‌‌‌‌گذاری در سه‌‌‌‌برابر‌‌‌‌کردن تولید انرژی‌‌‌‌های تجدیدپذیر تا سال۲۰۳۰ تقویت شده‌‌‌‌است. اخیرا، اتحاد معیار‌‌‌‌سازی جهانی World Benchmarking Alliance تحقیقی برای ارزیابی عملکرد واقعی ۹۹شرکت از تاثیرگذارترین بنگاه‌‌‌‌های اقتصادی در بخش نفت و گاز، جهت حرکت به سمت کربنزدایی انجام داده که نتایج تاسف‌‌‌‌بار و غیرقابل باور آن نشان می‌‌‌‌دهد که این بخش با وجود سودهای بی‌‌‌‌سابقه تریلیون دلاری در سال‌‌‌‌گذشته، انگیزه کمی برای حرکت به سمت انرژی‌‌‌‌های پاک دارد.
غول‌‌‌‌های نفتی سرعت استخراج نفت و گاز را هنوز کاهش نداده، مسوولیت خود را برای انتقال به آینده کمکربن نادیده گرفته و محدود‌‌‌‌کردن گرمایش به ۱.۵درجه سانتیگراد را به ظاهر غیرممکن می‌‌‌‌دانند. ضمنا هر زمان قیمت انرژی افزایش پیدا می‌‌‌‌کند، تولید این صنعت دو‌‌‌‌برابر می‌‌‌‌شود، درحالی‌‌‌‌که سرعت انتشار متان همچنان رو به افزایش است. ارزیابی اتحاد معیار‌‌‌‌سازی جهانی در تمام شاخص‌‌‌‌ها نارسایی‌‌‌‌هایی را نشان‌‌‌‌داد، اما برخی تغییرات کلیدی وجود دارند که شرکت‌‌‌‌ها می‌‌‌‌توانند انجام دهند.
موثرترین اقدام شرکت‌‌‌‌های نفتی
کاهش انتشار متان موثرترین و کوتاه‌‌‌‌مدت‌‌‌‌ترین اقدامی است که شرکت‌‌‌‌های نفت و گاز می‌‌‌‌توانند برای کاهش انتشار آلاینده‌‌‌‌ها انجام دهند. برای بخش عمده‌‌‌‌ای از شرکت‌‌‌‌های نفت و گاز، کاهش انتشار متان از میدان‌‌‌‌های نفت و گاز از نظر مالی مقرون‌‌‌‌به‌‌‌‌صرفه است و این فناوری در حال‌‌‌‌حاضر وجود دارد، بنابراین نیازی به سرمایه‌‌‌‌گذاری بزرگ نیست. سناریوی انتشار خالص کربن‌‌‌‌صفر آژانس بین‌‌‌‌المللی انرژی مستلزم کاهش متان تا سال۲۰۳۰ است. از ۹۹شرکت بررسی‌شده توسط اتحاد معیار‌‌‌‌سازی جهانی، تنها ۲۹شرکت اهداف کاهش گاز متان را اعلام کرده و ۵۴شرکت به هیچ‌‌‌‌یک از طرح‌‌‌‌های اصلی انتشار متان نپیوسته‌‌‌‌اند. شرکت‌‌‌‌های نفت و گاز در حال‌‌‌‌حاضر می‌‌‌‌توانند انتشار متان را از طریق روش‌‌‌‌های متعدد کاهش دهند، اما این اتفاق عملا در حال رخ‌‌‌‌دادن نیست. باید شاهد تعهدات بلندپروازانه‌‌‌‌تر و سرمایه‌‌‌‌گذاری بیشتر برای کاهش نشت‌‌‌‌ها و قوانین بیشتر در مورد کاهش متان باشیم.
انتشارات کربن ناشی از مصرف انرژی، تقریبا ۸۰درصد از کل آلاینده‌‌‌‌ها را در صنعت نفت و گاز به خود اختصاص می‌‌‌‌دهد. برای کاهش این آلاینده‌‌‌‌ها، شرکت‌‌‌‌های نفت و گاز باید مسوولیت آنها را برعهده بگیرند و با تامین‌‌‌‌کنندگان و مشتریان خود تعامل داشته باشند، با این حال تنها ۳۲ شرکت، یک‌‌‌‌سوم از ۹۹شرکتی که ارزیابی شدند، اهدافی را برای کاهش انتشارات کربن ناشی از مصرف انرژی تعیین کرده‌‌‌‌اند. انتظار می‌‌‌‌رود کاپ۲۸ پذیرای بیش از ۷۰هزار شرکت‌‌‌‌کننده از جمله سران کشورها، مقامات دولتی، رهبران صنعت بین‌‌‌‌المللی، نمایندگان بخش خصوصی، دانشگاهیان، کارشناسان، جوانان و بازیگران غیردولتی باشد که هدف آن یافتن راهی برای توافق بر سر اقدامات اقلیمی است.
درحالی‌‌‌‌که امارات‌‌‌‌متحده‌‌‌‌عربی قصد دارد یک نقشه‌‌‌‌راه به سمت «یک انتقال عملگرایانه انرژی جهانی» در طول اجلاس کاپ۲۸ دنبال کند، جهان در مورد‌‌‌‌نیاز به سوخت‌‌‌‌های فسیلی بیشتر برای تامین انرژی ترکیب انرژی جهانی اختلاف‌‌‌‌نظر دارد. برخی بر این باورند که نفت و گاز، در درجه اول LNG، برای چندین‌دهه برای انتقال انرژی به آینده سبز مورد‌‌‌‌نیاز خواهد بود. برخی دیگر اصرار دارند که حذف سریع زغال‌‌‌‌سنگ، نفت و گاز بهترین گزینه برای رسیدن به کربن‌‌‌‌صفر خالص تا سال۲۰۵۰ با کمک استقرار سریع انرژی‌‌‌‌های تجدیدپذیر برای پر‌‌‌‌کردن شکاف باقی‌‌‌‌مانده از سوخت‌‌‌‌های فسیلی است.گزارش جدیدی که توسط موسسه محیط‌‌‌‌زیست استکهلم (SEI)، تحلیل آب و هوا، E۳G، موسسه بین‌‌‌‌المللی توسعه‌‌‌‌پایدار (IISD) و برنامه محیط‌‌‌‌زیست سازمان‌‌‌‌ملل منتشر شده، هشدار می‌‌‌‌دهد که ۲۰ دولت قصد دارند در سال۲۰۳۰ حدود ۱۱۰درصد سوخت فسیلی بیشتری تولید کنند.
فناوری‌‌‌‌های کمکربن
دفاع از «گذار تدریجی از هیدروکربن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها» می‌‌‌‌تواند در اجلاس کاپ۲۸ چالش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برانگیز و دشوار باشد، اما کاپ۲۸ یا «کاپ راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌حل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها»، همان‌‌‌‌طور که امارات‌‌‌‌متحده‌‌‌‌عربی آن را نامیده، همچنین فرصتی برای طرح دیدگاه‌‌‌‌های جدید در فناوری‌‌‌‌های کمکربن مانند فناوری جذب و ذخیره‌‌‌‌سازی کربن و تولید هیدروژن آبی ارائه خواهد داد که می‌‌‌‌تواند تداوم مصرف هیدروکربن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را با انتشار کربن کمتر امکان‌‌‌‌پذیر کند. ظا هرا شرکت‌‌‌‌های بزرگ نفتی اروپا علاقه زیادی به سرمایه‌‌‌‌گذاری بر هیدروژن سبز و آبی نشان می‌‌‌‌دهند و تمایل دارند سرمایه بیشتری را به طرح‌‌‌‌های گذار به سمت انرژی کمکربن اختصاص دهند.
شرکت‌‌‌‌های نفتی اروپایی شل، بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پی، توتال، انی، اکوئینور و رپسول چند پروژه توسعه هیدروژن را در مراحل تحقیقاتی و اجرایی دارند؛ اما اکثریت این طرح‌‌‌‌ها، از طرح‌‌‌‌های آزمایشی کوچک داخلی گرفته تا پروژه‌‌‌‌های عظیم چند گیگاواتی و دارای چند شریک متمرکز بر صادرات، همگی در مراحل اولیه توسعه هستند. بسیاری از آنها سال‌‌‌‌ها تا تصمیم‌‌‌‌گیری نهایی برای سرمایه‌‌‌‌گذاری فاصله دارند و برای پیشرفت، نیازمند بودجه‌‌‌‌عمومی و حمایت‌‌‌‌های قانونی هستند، درحالی‌‌‌‌که شرکت‌‌‌‌های بزرگ نفتی تا حد زیادی در مورد رنگ هیدروژن، حمایت از پروژه‌‌‌‌های هیدروژن سبز (برق تجدیدپذیر) و آبی (گاز طبیعی به‌‌‌‌اضافه فناوری جذب و ذخیره کربن)، در مجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خود کاملا مردد هستند، در عین حال، درمیان طرح‌‌‌‌های در حال اجرای فعلی تاکید بسیاری متوجه هیدروژن سبز است.
انتقال و تجارت هیدروژن در مرحله اولیه خود قرار دارد و برای اطمینان از رقابت‌‌‌‌پذیری هیدروژن در مصارف نهایی مانند حمل‌‌‌‌ونقل یا صنعت، باید هزینه‌‌‌‌ها به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌میزان قابل‌‌‌‌توجهی کاهش یابد، درحالی‌‌‌‌که پروژه‌‌‌‌های توسعه هیدروژن در حال افزایش است، برای توجیه توسعه طرح‌‌‌‌های بالقوه، نیاز به تمرکز بر توسعه تقاضا در صنایع سنگین و احتمالا بخش حمل‌‌‌‌ونقل است.
به‌‌‌‌نظر می‌‌‌‌رسد اهداف عمدتا مبهم شرکت‌‌‌‌های بزرگ نفت اروپایی برای تولید هیدروژن کمکربن، نشان‌‌‌‌دهنده عدم‌‌‌‌اطمینان از بازار آن است. شرکت شل می‌‌‌‌گوید؛ هدف نهایی آن، تبدیل‌‌‌‌شدن به یک «تولیدکننده هیدروژن در مقیاس بزرگ از انرژی‌‌‌‌های تجدیدپذیر» است. شرکت توتال می‌‌‌‌خواهد تا سال۲۰۳۰ تمام هیدروژن مورد‌‌‌‌استفاده در پالایشگاه‌‌‌‌های اروپایی خود را کربنزدایی کند و جاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طلبی بلندمدت آن این است که «پیشگام تولید انبوه هیدروژن پاک و کمکربن برای تامین تقاضا برای سوخت هیدروژن به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌محض شروع حرکت بازار باشد.» برنامه راهبردی شرکت انی ایتالیا طی ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۵ ترکیبی از هیدروژن سبز و آبی با «هدف تولید سالانه ۴میلیون‌‌‌‌تن هیدروژن تا سال۲۰۵۰» است. شرکت رپسول اسپانیا به‌‌‌‌دنبال این است که «پیشرو بازار» در هیدروژن کمکربن در شبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جزیره ایبری باشد.
جایگزینی بازارهای موجود برای هیدروژن خاکستری و یافتن راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌حل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نوآورانه برای صنعت حمل‌‌‌‌ونقل در مسافت طولانی از جمله جاده، دریا و هوا، محرک‌‌‌‌های اصلی علاقه شرکت‌‌‌‌های بزرگ به هیدروژن کمکربن است. شرکت اکوئینور روی پروژه‌‌‌‌های هیدروژن آبی در نروژ و آلمان کار می‌‌‌‌کند تا به کربنزدایی در صنعت فولاد، سیمان و حمل‌‌‌‌ونقل سنگین کمک کند. شرکت رپسول می‌‌‌‌گوید؛ پالایشگاه‌‌‌‌ها، تولید آمونیاک و بخش‌‌‌‌های فولاد و مواد شیمیایی، حوزه‌‌‌‌های هدف اولیه در شبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جزیره ایبری هستند. در معنای عام، می‌‌‌‌توان ادعا کرد همه شرکت‌‌‌‌های بزرگ با پالایشگاه‌‌‌‌های عملیاتی در اروپا و سایر مناطق، استفاده از هیدروژن کمکربن را برای جایگزینی هیدروژن خاکستری یا قهوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای تولیدی با گاز طبیعی یا زغال‌‌‌‌سنگ، در اولویت قرار داده‌‌‌‌اند.
