اتحادیه اروپا پیش از موعد مقرر به هدف پر‌کردن ۹۰درصد از ذخایر گاز خود رسید
ذخایرگازی اروپا؛ لازم ولی ناکافی
اولویت ذخیره‌سازی گاز اروپا
اقدام اتحادیه اروپا برای اجرای موفق پروژه تکمیل ذخایر گازی، اهمیت استراتژیک؛ ظرفیت ذخیره‌سازی گاز اروپا را برجسته‌‌‌‌‌‌تر کرد. ذخیره گازی که تا پیش از این بیشتر به‌عنوان ابزاری در بازار برای اعمال نفوذ در فرآیند کشف و تعیین قیمت‌ها در تابستان و زمستان استفاده میشد. گسترش حجم ذخیره‌سازی کنونی باعث تزریق گاز بیشتر در ادامه سال می‌شود. در همین ارتباط، یک تاجر انرژی در سوئیس گفت؛ باور دارد کشورهایی که ظرفیت ذخیره‌سازی گاز در هر ابعادی را در اختیار دارند، قطعا از این ابزار استراتژیک به نحواحسن بهره‌‌‌‌‌‌برداری خواهند کرد.
در همین ارتباط، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا کادری سیمسون، در اواخر ماه اوت اعلام کرد که دستیابی به حجم مطلوب و اهداف ذخیره‌سازی در قاره‌سبز بدان معناست که اعضای اتحادیه اروپا برای زمستان پیش‌رو به‌خوبی آماده شده‌اند. سیمسون با انتشار بیانیه‌‌‌‌‌‌ای اعلام کرد؛ ذخیره‌سازی حداکثری گاز، به ثبات بیشتر بازارها در ماه‌های آینده کمک خواهد کرد. وی افزود بازار انرژی اتحادیه اروپا نسبت به زمان مشابه در سال‌گذشته در وضعیت به‌مراتب باثبات‌‌‌‌‌‌تری قرار دارد، دلیل این امر تا حد زیادی اقدامات پیش‌‌‌‌‌‌گیرانه‌‌‌‌‌‌ای است که ما با مدیریت صحیح، در سطح اتحادیه اروپا انجام داده‌‌‌‌‌‌ایم.
با این همه، در هفته‌های اخیر شاهد بوده‌‌‌‌‌‌ایم که بازار جهانی گاز همچنان با نوسانات بی‌‌‌‌‌‌سابقه‌‌‌‌‌‌ای دست‌به‌گریبان است. کمیسیون اروپا به فرآیند نظارت بر وضعیت تامین و ذخیره‌سازی گاز ادامه خواهد داد تا با ورود به زمستان پیش‌رو، سطح ذخیره‌سازی گاز منطقه به اندازه کافی بالا بماند.
عبور اروپا از گاز روسی
اورسولا فون‌‌‌‌‌‌در‌‌‌‌‌‌لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، اعلام کرد سطح بالای ذخیره‌سازی گاز به اروپا کمک می‌کند تا زمستان امسال را با آرامش‌خاطر بیشتری پشت‌سر بگذارد. وی افزود ما در اروپا دوشادوش یکدیگر و با اتفاق جمعی، نیاز خود را از گاز روسیه جدا می‌کنیم. ماموریت تکمیل ذخایر گازی اروپا در تابستان سال‌جاری با سپری‌شدن زمستان بسیار معتدل گذشته تسهیل شد. امری که موجب شد سایت‌‌‌‌‌‌های ذخیره‌سازی گاز در سراسر اتحادیه اروپا در پایان ماه مارس، همچنان تا ۵۶درصد ظرفیت اسمی خود، تکمیل باشند. زمستان گذشته ذخایر اروپا حتی شاهد دوره‌‌‌‌‌‌ای از تزریق گاز به‌ویژه در ژانویه بود، ماهی که معمولا برداشت و خروج گاز در اوج خود قرار دارد، زیرا دما در آن مقطع زمانی به‌مراتب فراتر از هنجارهای آب‌و‌هوایی فصلی بود. طبق گزارش سازمان هواشناسی اروپا، گرم‌ترین روز ژانویه در سراسر اروپا از جمله در لهستان، جمهوری‌چک و بخش‌هایی از منطقه بالتیک ثبت شده‌است. به‌عنوان مثال، لهستان دمای بالای ۱۹درجه سانتیگراد را تجربه کرد، به‌معنای بهتر، ۱۸ درجه سانتیگراد بالاتر از دمای نرمال فصلی خود.
ظرفیت ذخیره‌سازی اوکراین
با توجه به اینکه ذخایر کنونی اروپا در حال‌حاضر تا ۹۰درصد ظرفیت خود تکمیل هستند و احتمالا به‌زودی تکمیل ظرفیت خواهند شد، معامله‌گران بازار انرژی در جست‌وجوی مخازن جدید، به ظرفیت ذخیره‌سازی مازاد اوکراین برای ذخیره گاز بیشتر روی‌آورده‌‌‌‌‌‌اند. اتحادیه اروپا همچنین مکانیزم خرید گاز مشترک و جمعی خود را با بر‌‌گزاری اولین مناقصه‌‌‌‌‌‌هایی که در آوریل و ژوئن برگزار شد، راه‌اندازی کرد و به خریداران گاز اجازه داد تا تقاضای خود را تجمیع کرده و تا حدی با تامین‌‌‌‌‌‌کنندگان هماهنگ شوند تا بتوانند گاز را در حجم بالاتر و طبعا قیمت پایین‌تر برای هدف تکمیل ذخایر، خریداری کنند.
در این میان نکته قابل‌تامل آنکه ذخیره‌سازی کامل گاز نیز نمی‌تواند تضمینی برای تامین امنیت عرضه زمستانی گاز محسوب شود. در شرایطی که ذخیره‌سازی معمولا ۲۵ تا ۳۰درصد گاز مصرفی اتحادیه اروپا در طول زمستان را تامین می‌کند، وقوع یک زمستان سرد و طولانی می‌تواند موجب شود که سطح ذخایر به‌طور خطرناکی پایین بیاید، به‌خصوص در شرایطی که اروپای امروز با عرضه بسیار کمتر گاز از سوی روسیه روبه‌رو است.
ذخیره شناور ال‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌جی
شاهد این مدعا آنکه سازمان ذخیره‌سازی انرژی در آلمان در ۱۰ اوت هشدار داد که تهدید مواجهه با کمبود گاز در این کشور در طول زمستان در صورتی‌که دما بسیار سرد شود به‌رغم سطح بالای ذخیره‌سازی فعلی، همچنان پابرجاست. سازمان ذخیره‌سازی انرژی آلمان در تجزیه و تحلیل سناریوی فعلی و افق آینده گاز اروپا اعلام کرد که حتی اگر سایت‌‌‌‌‌‌های ذخیره‌سازی فعلی تا سطح تکمیل ظرفیت پر شوند، کماکان این خطر وجود دارد که در صورت وقوع زمستان بسیار سرد، تقاضای گاز قاره‌سبز به‌طور کامل برآورده نشود. در همین ارتباط، سباستین بالشکه، مدیرعامل این سازمان گفت: «خطر کمبود گاز برای ایام سرد سال‌هنوز به قوت خود باقی است و بیم آن می‌رود بدون انجام اقدامات اصلاحی زیرساختی، تا زمستان ۲۰۲۷-۲۰۲۶ نیز باقی‌بماند.» گفتنی است آلمان و برخی از اعضای اتحادیه اروپا پیش از این اقدام به استقرار زیرساخت‌های جدید ذخیره شناور ال‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌جی کرده‌اند که سطح ذخایر آنها را از این منظر انعطاف‌‌‌‌‌‌پذیرتر می‌کند.
اتحادیه اروپا چاره‌‌‌‌‌‌ای ندارد جز آنکه ال‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌جی بیشتری را در طول دوره‌‌‌‌‌‌های آب‌و‌هوایی که تقاضای انرژی پایین‌تر است جذب و ذخیره کند، اگرچه بیم آن می‌رود که رفته‌‌‌‌‌‌رفته به بازار بی‌‌‌‌‌‌ثبات جهانی ال‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌جی، وابسته شود. واقعیت این است که تکمیل صددرصدی مخازن گاز اروپا، گذار آسوده شهروندان و صنایع اروپایی از سرمای زمستان را تضمین نخواهد کرد. به نوشته رویترز، سرمای هوا در طول فصل زمستان می‌تواند میزان تقاضای گاز طبیعی این منطقه را در مقایسه با زمستان نسبتا معتدل گذشته، تا ۲۵میلیارد متر‌مکعب افزایش دهد.
از جمله اقدامات سران اتحادیه اروپا برای کنترل مصرف و مهار قیمت گاز می‌توان به تجمیع حداکثری سفارش خرید گاز طبیعی توسط اعضا که به معامله گاز در قیمت‌های پایین‌تر منجر می‌شود، درصد ذخیره‌سازی هرچه بالاتر گاز طبیعی، توسعه خطوط لوله انتقال گاز، مدیریت نوسانات قیمتی در بازار مشتقات انرژی و بهره‌‌‌‌‌‌برداری بهینه از ظرفیت تاسیسات گاز طبیعی موجود در سراسر اروپا، اشاره کرد. تصویب راهبرد سقف قیمت بر سوخت‌های فسیلی صادراتی روسیه می‌تواند موجب کاهش قیمت محموله‌‌‌‌‌‌های خرد ال‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌جی در آسیا شود. در عین حال، همراستا با رشد تقاضای گاز طبیعی مایع در سطح آسیا، رقابت برای خرید و واردات حداکثری گاز جدی‌‌‌‌‌‌تر می‌شود؛ امری که می‌تواند انحراف مقصد محموله‌‌‌‌‌‌های ال‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌جی از اروپا به سمت قاره کهن را رقم بزند.
این مساله به نوبه خود کسری گاز در سطح قاره‌سبز و در انتهای مسیر، ایجاد اختلال در بازار انرژی در این منطقه و افت محسوس رغبت به سرمایه‌گذاری جدید برای توسعه صنعت گاز را رقم خواهد زد. بر همگان روشن است که چنانچه راهبرد اصلاح بازار بموقع اجرا میشد، اتحادیه اروپا نمی‌توانست در زمینه خرید، واردات و ذخیره مقادیر بالای گاز طبیعی مایع موفق عمل کرده و در نهایت امر محموله‌‌‌‌‌‌های ال‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌جی به مقصد دیگر مشتریان انرژی در اقصی‌نقاط جهان، سرازیر میشد.
