مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران:
تولید نفت ایران به ۵/ ۳میلیون بشکه میرسد
محسن خجستهمهر روز گذشته در نشست با اصحاب رسانه آخرین وقایع مربوط به تولید و صادرات نفت ایران را تشریح کرد. وی با بیان اینکه از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون صادرات نفت را به دوبرابر رساندهایم، ادامه داد: در ابتدای دولت سیزدهم ۷۸میلیون بشکه میعانات گازی روی آب داشتیم و سالی ۴۵۰میلیون دلار هزینه اجاره نفتکشها برای نگهداری میعانات گازی بود. خجستهمهر گفت: تصمیم بر آن شد با صادرات میعانات افزون بر کاهش هزینه نگهداری، درآمد نفتی کشور را افزایش دهیم و اکنون میعانات گازی روی آب به صفر رسیده است. در دولت سیزدهم صادرات نفت ایران ۲برابر شد، در ابتدا تولید نفت ۲/ ۲میلیون بشکه در روز بود ولی هماکنون تا یک هفته دیگر تولید نفت ۱۵۰هزار بشکه افزایش مییابد.
مدیرعامل شرکت ملی نفت گفت: تا پایان شهریورماه نیز ۱۰۰هزار بشکه دیگر به تولید نفت ایران اضافه میشود و تولید وارد کانال ۵/ ۳میلیون بشکه میشود. خجستهمهر با بیان اینکه اکنون ۱۱میلیارد دلار قرارداد آیپیسی در حال اجرا داریم، گفت: ۱/ ۳میلیارد دلار قرارداد نیز بهزودی تنفیذ میشود و در مجموع با مذاکراتی که انجام میدهیم و بهتدریج به قرارداد میرسند، مجموع قراردادها به ۶۰میلیارد دلار میرسد. وی با بیان اینکه در مجموع ۶۰میلیارد دلار قرارداد نفتی در حال اجرا و مذاکره برای نهاییشدن داریم، تصریح کرد: در نیمه دوم امسال ۸میلیارد دلار در زمینه دو میدان مشترک نفتی امضا میشود.
آماده تولید گاز از فاز۱۱ هستیم
مدیرعامل شرکت ملی نفت در ادامه با اشاره به اینکه همزمان با روی کار آمدن دولت سیزدهم نخستین تصمیم در حوزه نفت توسعه فاز۱۱ بود، افزود: هدفگذاری کردیم در مدت دو سالتولید گاز از فاز۱۱ آغاز شود که از اهداف راهبردی کشور است. وی با بیان اینکه افکار عمومی در این زمینه از دولت سیزدهم مطالبه داشت، ادامه داد: توسعه میدان مشترک پارسجنوبی در همه دولتها انجامشدهاست و در فاز۱۱ نیز اگرچه کارهایی انجامشده بود، اما قابلعرضه نبود. معاون وزیر نفت با تاکید بر اینکه اگر توتال توسعه فاز۱۱ را ادامه میداد، تمام چاهها را پس از ۶ سال به تولید میرساند، گفت: با توجه به ناترازی گاز، تولید زودهنگام با چهار حلقه چاه و انتقال سکوی فاز۱۲ بهموقعیت فاز۱۱ در دستور کار دولت سیزدهم قرارگرفت و ساخت سکو و جکت دوم نیز سفارشگذاری شد.
خجستهمهر این اقدام را منحصربهفرد دانست و افزود: اگر سکو جابهجا نمیشد، برداشت گاز از فاز۱۱ پارسجنوبی حدود سه سال بهتاخیر میافتاد. وی ادامه داد: فاز۱۱ در نقطه صفر مرزی است و از چهار لایه گاز تولید میشود و لازم است تولید مرحله به مرحله انجام شود تا از مهاجرت گاز جلوگیری کنیم. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه مذاکرات توسعه فاز۱۱ از حدود سال۷۹ آغاز شدهاست، گفت: با وجود تاخیر ۲۰ساله توانستیم ظرف ۲۰ ماه تولید گاز از این فاز را آغاز کنیم که افتخار ملی بهشمار میرود.
خجستهمهر افزود: شرکت فرانسوی توتال دوبار برای توسعه فاز۱۱ حاضر شد، اما شانه خالی کرد و حالا با توان داخلی آماده تولید گاز از فاز۱۱ هستیم. وی با اشاره به اینکه مهمترین پروژه راهبردی در صنعت نفت فشارافزایی است، گفت: با توجه به شرایط بینالمللی و تحریمها مانند دیگر کشورها نمیتوانیم فعال باشیم، اما ثابت کردهایم پیشرفتهای بزرگ را در شرایط تحریم تجربه کردهایم.
افت و خیزهای توسعه فاز ۱۱
فاز۱۱ پارسجنوبی که آخرین فاز این منطقه بزرگ گازی محسوب میشود، از مهمترین و مرزیترین میادین است. تلاشها برای برداشت از این میدان مشترک به اواخر دهه۷۰ و اوایل دهه۸۰ شمسی برمیگردد. بر همین اساس قرار شد شرکت توتال توسعه فاز۱۱ را بر عهده بگیرد و فشارافزایی را نیز در دستور کار قرار دهد که این موضوع در نهایت منتفی شد و توتال در سال۱۳۸۸ از ایران رفت. در همان زمان مذاکرات با چین آغاز شد، اینبار هم به دلایلی در سال۱۳۹۱ چین نیز از این طرح خارج و در آن زمان مذاکره با شرکتهای داخلی مانند پترو ایران، تاسیسات دریایی و پتروپارس انجام شد.
در شهریورماه ۱۳۹۱، عملیات توسعه فاز۱۱ به شرکت پتروپارس واگذار شد اما با توجه به اولویتبندی صورتگرفته در زمینه توسعه فازهای پارسجنوبی و با توجه به محدودیت مالی موجود، پترو پارس از این پروژه خارج شد. توسعه این فاز البته بهجز برداشت گاز مانند سایر فازها، هدف مهمتری را پیگیری میکرد، از همینرو با تدوین قراردادهای جدید نفتی و اجراییشدن برجام، دوباره ایران با توتال و سیانپیسی چین وارد مذاکره شد و اینبار تاکید کرد که برای ادامه کار، پتروپارس بهعنوان شریک ایرانی در کنار آنها خواهد بود. خروج آمریکا از برجام و تحریمهای یکجانبه این کشور اما باعث شد تا دوباره توتال از توسعه فاز۱۱ عقبنشینی کند و کار به چینیها سپردهشود.
چینیها نیز بعد از تعلل فراوان، از این قرارداد خارج شدند تا کار توسعه از ابتدای سال۱۳۹۸ به پتروپارس ایران واگذار شود. در آذر ماه سال۱۳۹۹ قرار شد تا ۷۰میلیون دلار برای توسعه فاز۱۱ اختصاص یابد و این پروژه با اولویت ۷۰درصد بخش داخلی پیش برود اما در نهایت آنطور که مسوولان وقت اعلام کردند، تولید گاز از فاز۱۱ پارسجنوبی که یکی از وعدههای سال۱۴۰۰ وزیر نفت دولت قبل بود و قرار بود در نیمه نخست سال۱۴۰۰ محقق شود، به نیمه دوم سال۱۴۰۰ یعنی زمان فعالیت دولت سیزدهم موکول شد.
پروژه فاز۱۱ در دو مرحله بههم پیوسته انجام خواهد شد، فاز اول شامل حفاری ۳۰ حلقه چاه و دو سکوی تولیدی، هریک با ۱۵حلقه چاه، با هدف تولید دومیلیارد فوتمکعب گاز در روز و همچنین تولید ۸۰هزار بشکه میعانات گازی برنامهریزی شدهاست. تاسیسات مربوطه و دو رشته خط لوله ۳۲اینچ در مجموع به طول ۲۷۰ کیلومتر است. طبق مطالعات انجامشده، پس از شروع سه سالاز تاریخ تولید، این میدان افت فشار را تجربه خواهد کرد که این وضعیت مستلزم نصب امکانات فشارافزایی برای حفظ تولید از این میدان در مرحله دوم خواهد بود، بههمیندلیل فاز۱۱ پارسجنوبی بهعنوان پیچیدهترین پروژه برای توسعه در بین سایر طرحهای توسعه میدان گازی پارسجنوبی شناخته میشود.
اخیرا عملیات نصب سکوی فاز۱۱ با شناور «اوشنیک» به مرزیترین فاز پارسجنوبی رسیده بود که باهمت و برنامهریزی متخصصان ایرانی در شرکت ملی نفت ایران و نفت و گاز پارس و با همکاری شرکتهای پتروپارس و تاسیسات دریایی با موفقیت پایان یافت. جابهجایی سکوی ۳۲۰۰ تنی فاز۱۱ بهعنوان سنگینترین سکوی پارسجنوبی طی یک عملیات منحصربهفرد با ابتکار متخصصان ایرانی، منجر به آغاز تولید از این فاز مهم و راهبردی پس از ۲۰ سالخواهد شد. طرح توسعه فاز۱۱ پارسجنوبی در بخش عملیات شاهد بهثمر نشستن تلاشهای شرکتها و متخصصان ایرانی بودهاست و در بخشهای مختلف عملیاتی از جمله برداشتن، انتقال و نصب سکو، حفاری، خطوط لوله و... رکوردها و ابتکارهای جالبتوجهی ثبت شدهاست.