«دنیای‌اقتصاد» بازی پشتپرده شرکت‌های بزرگ نفتی را در اجلاس کاپ ۲۸ امارات بررسی می‌کند
موشکافی ادعای سبز غول‌های نفتی
دگردیسی در سبد انرژی جهانی
به گزارش نیویورک‌تایمز، مجید السویدی دیپلمات اماراتی، که نقش مهمی در مذاکرات تغییرات آب و هوایی یا اقلیمی که با نام اختصاری کاپ ۲۸ شناخته شده ایفا خواهد کرد، گفت: «ما باید در گفت‌‌‌وگوهای خود برای حصول دگردیسی در سبد انرژی، افرادی را که دانش فنی، تخصص و مهارت‌‌‌های فنی لازم را دارند، دخالت دهیم. » برای فعالان حوزه انرژی که سال‌ها در این سلسله کنفرانس‌‌‌ها شرکت کرده‌‌‌اند، تصور تحقق دگردیسی به انرژیهای پاک و تجدیدپذیر، دور از ذهن به نظر میرسد. کاترین آبرو، مدیر دستینیشن‌‌‌زیرو، شبکه‌‌‌ای از سازمان‌های غیرانتفاعی که روی مسائل آب و هوایی تمرکز داشته و فعالیت می‌کند، می‌گوید: «ایجاد بستر لازم برای اعمال دگردیسی در سبد انرژی با مشارکت مستقیم فعالان و سرمایه‌گذاران سوختهای فسیلی، دقیقا مانند آن است که بخواهیم لابی‌‌‌های تولید و تجارت تنباکو را به گفت‌وگو و تبادل نظر در مورد پیشگیری از سرطان ریه دعوت کنیم.»
دورنمای تعهد کربن‌‌‌زدایی
الجابر، که ریاست شرکت انرژیهای تجدیدپذیر امارات را نیز بر عهده دارد، در جریان سخنرانی اخیر خود گفت که امیدوار است اجلاس کاپ ۲۸ تا سال ۲۰۳۰ یک تعهد جمعی برای سه برابر کردن بهره‌‌‌برداری از انرژیهای تجدیدپذیر ارائه دهد. تعهدی الزام‌‌‌آور که الجابر آن را بخشی از فرآیند‌‌گذار به سمت «استقرار سیستم نوین انرژی» معرفی کرد. سیستمی که در پایان مسیر، عاری از هرگونه سوختهای فسیلی خواهد بود. متاسفانه تمرکز رسانه‌‌‌ای و حتی مجریان اجلاس از هم‌‌‌اکنون به انتخاب واژگان از سوی رهبران جهان، معطوف شده است. به عبارت بهتر به نظر میرسد «رقابت بر سر انتخاب کلمات» از اهداف نهایی طرح کاهش گازهای گلخانه‌‌‌ای، پیشی گرفته است. «کاهش گازهای گلخانه‌‌‌ای» و «جلوگیری از گرمایش زمین» از آن دسته عباراتی هستند که بارها توسط بازیگران قدرتمند دنیای سیاست در زمینه آب و هوا مانند سناتور جان کری، نماینده سابق آب و هوایی ایالات‌متحده تکرار و عنوان شده است.
استفاده از این گونه واژگان برای برخی نشان می‌دهد که این رهبران اهداف اقلیمی را به بازیچه گرفته و در پس پرده به تولید و بهره‌‌‌برداری از سوختهای فسیلی صرف‌‌‌نظر از اثرات مخرب انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای، ادامه می‌دهند. واقعیت این است که در بهترین سناریو، بهره‌‌‌برداری از تکنولوژی جهت مهار کامل اثرات مخرب زیست‌‌‌محیطی سوختهای فسیلی چنانچه شدنی باشد، حداقل برای دهه‌‌‌ها زمان خواهد برد. این کنفرانس در میان زمزمه‌‌‌های لزوم سرمایه‌گذاری احیاکننده در صنایع مرتبط با سوختهای فسیلی و پس از یک رکود نسبتا بلند‌‌‌مدت در دوران همه‌گیری کرونا، برگزار می‌شود. واقعیت تلخ آنکه مصرف انرژی حاصل از سوختهای فسیلی بیش از دو‌سوم انتشار کربن جهانی را تشکیل می‌دهد.
پروژه‌‌‌های جدید نفتی
با این همه، در طول تنها یک سال گذشته، بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت جهان مانند ایالات متحده، عربستان سعودی، نروژ و امارات، ده‌‌‌ها پروژه جدید حفاری را تصویب کرده‌‌‌اند. در آخرین تحول، امارات متحده عربی از اوپک، ائتلاف کشورهای تولیدکننده نفت که روی تولید نفت و قیمت آن نظارت عالیه دارد، مجوز تولید نفت بیشتری از سال آینده را دریافت کرد. در همین راستا، ادناک شرکت نفتی اماراتی، اعلام کرد میلیاردها دلار برای رسیدن به اهداف جدید توسعه‌ای خود، سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
در همین چارچوب، یک کارشناس فعال حوزه انرژی در امارات گفت: «صاحبان منافع در حوزه سوختهای فسیلی در زمینه دگردیسی انرژی، عامدانه و فعالانه مشغول خیال‌‌‌پردازی و فریب افکار عمومی هستند.» واقعیت تلخ اینکه در نتیجه تلاش منفعت‌‌‌طلبان نفتی، هم‌‌‌اکنون تصور امکان زندگی روی یک سیاره مهندسی‌‌‌شده جدید و موازی با زمین، به مراتب آسان‌‌‌تر از گسترش و بهره‌‌‌برداری از انرژیهای تجدیدپذیری است که در حال حاضر نیز وجود خارجی دارند مانند هیدروژن سبز.
وعده‌‌‌های تحقق‌‌‌نیافتنی
طبق یک سنت دیرینه و به‌رغم هشدارهای مکرر فعالان محیط‌‌‌زیست، طیف گسترده‌‌‌ای از برجسته‌‌‌ترین دستاوردهای کنفرانس‌‌‌های اقلیمی تنها روی کاغذ باقی مانده و خروجی ملموسی نداشته‌‌‌اند. به عنوان مثال، می‌توان به وعده‌‌‌ها و تعهد کشورهای ثروتمند برای تامین بودجه کافی برای کشورهای فقیرتر برای مقابله با بحران آب و هوایی که نقش چندانی در ایجاد آنها نداشتند اشاره داشت که در کمال تاسف و در میدان عمل، راه به جایی نبرده است. در جریان اجلاس آب و هوایی گذشته، معمولا شاهد بوده‌‌‌ایم که مذاکره‌‌‌کنندگانی از کشورهای کوچک، آمریکای لاتین و آفریقا با نمایندگان کشورهای عضو اتحادیه اروپا همراه شده و خواستار برگزاری مذاکرات با هدف دستیابی به توافقی جامع درباره «حذف تدریجی» سوختهای فسیلی شده‌‌‌اند. در پایان راه اما، آنها همواره با مقاومت شدید و کارشکنی‌‌‌های نمایندگان کشورهای تولیدکننده نفت مانند روسیه و عربستان سعودی روبه‌رو بوده‌‌‌اند.
وزیر نفت امارات در رابطه با دگردیسی تدریجی از سوختهای فسیلی به سمت انرژیهای تجدیدپذیر اظهار امیدواری کرد کاپ ۲۸ به مسائلی بپردازد از قبیل آنچه هم‌‌‌اکنون تولید می‌کنیم، چیزی را که مصرف آن را دائما افزایش می‌‌‌دهیم، آنچه را که در تولید بیشتر آن از یکدیگر سبقت می‌‌‌گیریم و نه آنچه در رویا و صرفا برای عوام‌‌‌فریبی، به آن شاخ و برگ می‌‌‌دهیم.
امارات؛ میزبان نشست کاپ ۲۸
اجلاس کاپ امسال در امارات برگزار خواهد شد، زیرا سازمان آب و هوای سازمان ملل میزبانی را در بین پنج قاره جهان و به صورت چرخشی، انتخاب می‌کند که این‌‌‌بار نوبت آسیاست. نمایندگان کشورها در نهاد یادشده با اجماع، امارات متحده عربی را به عنوان نماینده منطقه آسیا و اقیانوسیه انتخاب کردند. کنار هم قرار گرفتن شرکت‌های سوخت فسیلی در کنار مذاکره‌‌‌کنندگان و فعالانی که خواستار حذف آنها هستند، پرچالش‌تر از همیشه خواهد بود چرا که تحت شرایط ژئوپلیتیک کنونی حاکم بر دنیا، اختلاف‌نظر و بدگمانی بین طرفین، عمیق‌‌‌تر از همیشه به نظر میرسد. طی هفته‌‌‌های گذشته، حساب‌‌‌های به ظاهر خودکار توییتر که اعتبار و جایگاه آب و هوایی امارات را زیر سوال می‌‌‌برند، موجی از محتوای منفی را در این پلتفرم منتشرکرده‌‌‌اند.
سخنگوی کاپ ۲۸ با موضع‌‌‌گیری دراین زمینه، گفت که مسوولان اجلاس از وجود «حساب‌‌‌های روبات جعلی توییتر» آگاه بوده؛ حساب‌‌‌هایی که بنا به گفته او، «توسط بازیگران خارجی ایجاد شده‌‌‌اند» و «به وضوح بی‌‌‌اعتبار کردن کاپ ۲۸ را در دستور کار دارند». تام ایوانز، مشاور سیاست آب و هوایی گفت که این بی‌‌‌اعتمادی، روند برگزاری نشست پیش رو را بیش از پیش تضعیف می‌کند. به باور او و در صورت استمرار این دست از تخریب‌‌‌ها، تمرکز اجلاس از پرداختن به موضوع شکست کشورهای صنعتی در مهار انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای، به موضوعات دست دوم و طبعا کم‌‌‌اهمیت‌‌‌تر، منحرف خواهد شد.
