اوپک معتقد است کشورهای کوچک وزن اصلی رشد تقاضای نفت را به خود اختصاص خواهند داد
تقاضای مینیاتوری بازار نفت
روند تولید ناخالص کشورها
براساس شاخص قدرت خرید برابر (PPP) تعریفشده در سال۲۰۱۷، میزان تولید ناخالص داخلی جهان از ۱۳۳ تریلیون دلار در سال۲۰۲۱ به ۲۷۰ تریلیون دلار در سال۲۰۴۵ میرسد. چین و هندوستان تا سال۲۰۴۵ نزدیک به ۳۷درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل خواهند داد درحالیکه پیشبینی میشود سهم کشورهای عضو سازمان همکاریهای اقتصادی (OECD)، ۳۴درصد باشد. اوپک پیشبینی میکند تولید ناخالص داخلی کشورهای آمریکایی عضو سازمان همکاریهای اقتصادی همچنان در صدر بماند و پس از آن کشورهای عضو اروپا و آسیا و اقیانوسیه قرار خواهند گرفت. انتظار میرود تولید ناخالص منطقه خاورمیانه و آفریقا که شامل کشورهای عضو اوپک هم میشود، کمترین تولید ناخالص را داشتهباشد بهگونهای که متوسط درآمد سرانه سالانه آنها تا سال۲۰۴۵ زیر ۱۰هزار دلار خواهد بود؛ البته با شاخص برابری قدرت خرید تعریفشده در سال۲۰۱۷.
انتظار میرود تقاضای اولیه انرژی در جهان با افزایش ۲۳درصدی از ۲۸۶میلیون بشکه در سال۲۰۲۱ به معادل ۳۵۱میلیون بشکه نفت در سال۲۰۴۵ برسد. طلایهدار تقاضای بازار جهانی نفت کشورهای غیرعضو سازمان همکاریهای اقتصادی خواهند بود و انتظار میرود تقاضای اولیه این کشورهای روزانه ۶۹میلیون بشکه بیشتر شود. اوپک پیشبینی میکند تقاضای نفتخام بهعنوان سوخت اولیه تقاضا، از روزانه ۸۸میلیون بشکه در سال۲۰۲۱ به ۱۰۱میلیون بشکه در روز در سال۲۰۴۵ خواهد رسید. البته سهم نفتخام در ترکیب و سبد انرژی کشورها از ۳۱درصد به ۲۹درصد میرسد.
همچنین انتظار میرود مجموع سهم بازار نفت و گاز در ترکیب انرژی اولیه جهانی تا سال۲۰۴۵ بالای ۵۰درصد باقیبماند. همچنین اوپک پیشبینی کرده فقر و توزیع نابرابر انرژی در بین کشورها باقی خواهد ماند و شکاف بین کشورهای جهانسوم و توسعهیافته بیشتر میشود. در سال۲۰۲۲، حدود ۷۳۳میلیون نفر به انرژی الکتریکی دسترسی نداشتند که ۸۰درصد آنها در آفریقا زندگی میکنند. همچنین در سال۲۰۲۰ نزدیک به ۴/ ۲میلیارد نفر شامل یکسوم جمعیت جهانی به امکان آشپزی سالم دسترسی نداشتند.
تقاضای نفتخام در میانمدت و بلندمدت
تقاضای نفت در دورههای میانمدت بهطور پیوسته افزایش خواهد یافت و تا سال۲۰۲۷ به ۱۰۷میلیون بشکه در روز خواهد رسید که نشاندهنده افزایش روزانه ۱۰میلیون بشکهای است. بخش عمدهای از این رشد تقاضا را کشورهای غیرعضو سازمان همکاریهای اقتصادی ایجاد خواهند کرد. اوپک پیشبینی کردهاست این کشورها ۶/ ۸میلیون بشکه در روز از رشد پیشبینیشده در میانمدت را تشکیل دهند. به گزارش اوپک بازار ۵میلیون بشکه در روز از رشد تقاضا تا سال۲۰۲۴ را لمس خواهد کرد. انتظار میرود تقاضای نفت کشورهای عضو سازمان همکاریهای اقتصادی تا سال۲۰۲۷ بیش از ۴/ ۱میلیون بشکه افزایش پیدا کند که ۴/ ۲میلیون بشکه در روز آن تا ۲۰۲۴ محقق میشود. در بلندمدت، تقاضای جهانی نفت ۱۳میلیون بشکه در روز افزایش مییابد و به ۱۱۰میلیون بشکه در روز میرسد. تقاضای نفت کشورهای عضو سازمان همکاریهای اقتصادی پس از سال۲۰۲۴ در مسیر کاهشی قرار میگیرد و تا پایان دوره پیشبینی به ۳۴میلیون بشکه در روز کاهش مییابد.
این نشاندهنده کاهش کلی تقاضا تقریبا ۱۱میلیون بشکه در روز بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۴۵ است. در مقابل، انتظار میرود تقاضای بلندمدت کشورهای غیرعضو سازمان همکاریهای اقتصادی، ۲۴میلیون بشکه در روز افزایش یابد که ناشی از رشد طبقه متوسط، رشد بالای جمعیت و اقتصاد قویتر است، در نتیجه پیشبینی میشود تقاضای جهانی نفت به میزان ۹/ ۱۲میلیون بشکه در روز افزایش یابد و به ۸/ ۱۰۹میلیون بشکه در روز تا سال۲۰۴۵ برسد. در گزارش اوپک، چشمانداز تقاضای کشورهای غیرعضو سازمان همکاریهای اقتصادی با رشد تقاضا تعیینشده که چین بازیگر عمده آن است. تقاضای کشورهای هندوستان ۴/ ۱میلیون بشکه، آفریقا ۸۰۰هزار بشکه و کشورهای آسیایی غیرعضو سازمان همکاریهای اقتصادی ۷۰۰هزار بشکه در روز رشد میکند.
افزایش سهم مایعات هیدروکربنی غیرخام در عرضه جهانی
پیشبینی میشود عرضه میعانات گازی و مواد اولیه تولید محصولات پتروشیمی از سوی ایالاتمتحده به ۹/ ۳میلیون بشکه در روز خواهد رسید. بازیگران دیگر غیرعضو اوپک مانند برزیل ۲/ ۱میلیون بشکه در روز عرضه خواهند داشت. همچنین پیشبینی میشود گویان ۸۰۰هزار بشکه، کانادا ۵۰۰هزار بشکه و نروژ ۴۰۰هزار بشکه افزایش عرضه داشتهباشند. تنشهای سیاسی اوکراین و روسیه عرضه میعانات هیدروکربنها را ۷۰۰هزار بشکه کاهش میدهد و مجموع عرضه محصولات هیدروکربنی تا سال۲۰۴۵ به ۵/ ۶۷میلیون بشکه در روز میرسد. حجم تولید مایعات گازی اوپک تا سال۲۰۴۵ به ۴/ ۴۲میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت که ۳۹درصد از سهم بازار آینده است. همچنین پیشبینی میشود پس از رسیدن اینکه عرضه غیراوپک در حدود سال۲۰۳۰ به اوج برسد، عرضه محصولات هیدروکربنی اوپک دوباره افزایش مییابد و تا سال۲۰۴۵ به ۴/ ۴۲میلیون بشکه در روز میرسد، بنابراین پیشبینی میشود سهم اوپک از عرضه جهانی مایعات از ۳۳درصد در سال۲۰۲۱ به ۳۹درصد در سال۲۰۴۵ افزایش یابد.
افزایش قابلتوجه تجارتجهانی نفت در میانمدت
انتظار میرود کل تجارت میعانات گازی از ۹/ ۳۳میلیون بشکه در روز در سال۲۰۲۱ به تقریبا ۵/ ۴۰میلیون بشکه در روز تا سال۲۰۴۵ برسد. مطابق با افزایش تقاضا برای مایعات گازی اوپک پیشبینی میشود که صادرات خود را از ۷/ ۱۵میلیون بشکه در روز در سال۲۰۲۱ به ۷/ ۲۲میلیون بشکه در روز در سال۲۰۴۵ افزایش دهد که بیش از ۵۶درصد از کل معاملات جهانی است. صادرات آمریکایلاتین نیز قرار است بهشدت رشد کند و به ۷/ ۵میلیون بشکه در روز در سال۲۰۴۵ برسد. مطابق با روند عرضه، صادرات ایالاتمتحده و کانادا در سال۲۰۲۵ با ۷/ ۴میلیون بشکه در روز به اوج خود خواهد رسید و تا سال۲۰۴۵ با کاهش تدریجی به ۳/ ۲میلیون بشکه در روز میرسد. بنابر گزارش اوپک، اقتصاد جهانی و سیستم انرژی در مقطع حساسی قرار دارند و کشورها بهطور جمعی به کاهش انتشار گازهای گلخانهای دست میزنند. سناریوها نشان میدهند که جایگزینهایی برای مسیرهای کاهش جریان اصلی نفت با تمرکز بر انرژیهای تجدیدپذیر وجود دارد.