امنیت، پایداری و صرفه‌پذیری اقتصادی انرژی

پاپوآ، وزیر انرژی گینه نو نیز به‌عنوان مهمان و همچنین یک مقام عالی‌رتبه از موریتانی نیز در این نشست حضور داشتند. طارق المولا، وزیر نفت و منابع معدنی مصر در سخنان افتتاحیه خود در این نشست عنوان کرد: «این نشست همزمان با تلاش‌های جهانی معطوف به تحقق سه‌گانه انرژی در زمینه‌های امنیت، پایداری و صرفه‌پذیری اقتصادی، کار خود را آغاز می‌کند. گاز طبیعی به‌عنوان پاک‌ترین سوخت هیدروکربن، راهکار مطمئنی است که می‌تواند موازنه درستی ایجاد کرده و همچنان نقش اساسی در ترکیب آتی انرژی در جهان ایفا کند. مصر علاقه‌مند به ایجاد همکاری نزدیک با تمامی اعضای این مجمع به‌منظور توسعه ابتکارهای قابل‌اجرا و واقع‌بینانه است که می‌تواند امنیت انرژی را تامین کرده و در عین حال مسیری برای انتقال عادلانه انرژی باشد.»

این نشست وزیران بر هدف مجمع نسبت به حمایت از حاکمیت دائمی کشورهای عضو بر منابع طبیعی خود و امکان برنامه‌ریزی و مدیریت مستقل توسعه، استفاده و حفظ منابع گازی به ‌صورت پایدار، کارآمد و سازگار با محیط‌زیست، با در نظر گرفتن منافع ملت‌های خود تاکید داشت. این نشست همچنین بر اهمیت همکاری و هماهنگی میان کشورهای عضو تاکید داشته و یک‌بار دیگر بر حمایت خود از گفت‌وگوهای واقعی میان تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و سایر ذی‌نفعان، با هدف تضمین امنیت تقاضا و عرضه و همچنین ایجاد بازارهای گاز باز، شفاف، روان و فارغ از هرگونه تبعیض تاکید داشت.

در این نشست وزارتی، درباره بحران‌های چندبعدی پیرامون اقتصاد، انرژی، تجارت، سلامت، محیط زیست و ژئوپلیتیک، به‌طور مفصل بحث و بررسی شد. اعضا  همچنین  بر نگرانی خود درباره ریسک‌های در حال افزایش ناشی از چشم‌اندازهای مبهم اقتصادی، تورم غفلت‌شده در دهه‌های گذشته، شرایط اقتصادی نامطلوب و مشکلات به‌وجود‌آمده در زنجیره عرضه، تاکید کردند. تنش‌های ژئوپلیتیک در حال تشدید همراه با محدودیت‌های اقتصادی اعمال‌شده علیه بعضی از کشورها نیز به ابهام هر چه بیشتر این چشم‌اندازها افزوده است و آثار معکوس بر استانداردهای زندگی مردم قابل‌توجه است.

این نشست بر تغییرات عمده در حال وقوع از جمله جریان‌های فیزیکی، عملکردهای بازار، تمهیدات قراردادی و سرمایه‌گذاری در بازارهای گاز طبیعی تاکید داشت. در این نشست عنوان شد هم‌زمان با نوسان شدید در قطب‌های گازی، قیمت گاز در قراردادهای بلندمدت، باثبات‌تر و قابل‌پیش‌بینی‌تر شده است.

این نشست تاکید داشت چنین مداخلات ساختگی در عملکرد بازار، تنها به تشدید وضع آشفته، ناامیدی سرمایه‌گذاران و به زیان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان منجر خواهد شد. در این نشست عنوان شد سرمایه‌گذاری ناکافی از سال ۲۰۱۵ تاکنون به ‌دلیل پایین ‌بودن قیمت گاز در درخواست‌های غیرواقعی، به‌منظور توقف سرمایه‌گذاری در پروژه‌های گاز طبیعی منجر به بر هم خوردن موازنه در عرضه و تقاضا شده است که این نیز به‌واسطه تنش‌های ژئوپلیتیک و هدف‌گذاری اروپا به‌عنوان مقصد ترجیحی محموله‌های ال‌ان‌جی با هدف جبران جریان ناکافی لوله‌های انتقال گاز، تشدید یافته است. انتظار می‌رود کسادی بازار به ‌دلیل عملیاتی شدن بیشتر پروژه‌ها پس از سال ۲۰۲۵، در میان‌مدت همچنان ادامه داشته باشد. در این نشست، مطالبی درباره نگرش‌های جهانی گاز ارائه شد که به پروژه‌های مربوط به افزایش سهم گاز طبیعی در ترکیب انرژی از ۲۳درصد امروزی به ۲۶درصد در سال ۲۰۵۰ اشاره شد. نشست وزیران بر این موضوع مجدد تاکید داشت که گاز طبیعی به ‌عنوان پاک‌ترین هیدروکربن قابل‌اشتعال، نقشی ‌محوری در توسعه پایدار و انتقال عادلانه و همه‌شمول انرژی ایفا خواهد کرد.

اجلاس بر حمایت خود از کشورهای آفریقایی در مبارزه آنها با فقر انرژی به‌ویژه از طریق دسترسی بدون محدودیت به منابع مالی و بهبود امنیت انرژی به‌منظور تامین رفاه مردمشان تاکید کرد. نشست همچنین بر شراکت در ریسک بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان برای حمایت از کشورهای کمترتوسعه‌یافته و کشورهای در حال توسعه، در مبارزه آنها برای ارتقای امنیت‌ غذایی و کاهش فقر انرژی به ‌منظور تضمین گذار منصفانه انرژی که همه را در برگرفته و کسی را نادیده نگیرد، تاکید کرد. گاز طبیعی اهرم مناسبی برای تحقق اهداف توسعه پایدار و اهداف بلندمدت توافق پاریس است. در این نشست به سرمایه‌گذاری فراوان موردنیاز به‌ منظور پاسخ‌دهی به درخواست‌های رو به افزایش جهانی برای انرژی اشاره شد.

این نشست بر اهمیت سرمایه‌گذاری به‌موقع به ‌منظور ثبات بازار و نیاز اساسی به جریان بدون مانع منابع مالی و دسترسی به فناوری به ‌صورت برابر و غیرتبعیض‌آمیز تاکید داشت. اعضا بر نیاز اساسی به امنیت عرضه و تقاضا و همکاری به‌ منظور حفاظت از زیرساخت‌های حساس گازی و تقویت پایداری در برابر فجایع طبیعی، حوادث فناورانه و تهدیدات بشری همانند استفاده خرابکارانه از اطلاعات و فناوری ارتباطات، مجددا تاکید کردند.

در این نشست، حمله‌های بی‌سابقه علیه خط لوله نورد استریم در ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۲ قویا محکوم شد. وزیران تاکید داشتند چنین اقدام تروریستی بین‌المللی علیه زیرساخت‌های حساس فرامرزی، مغایر امنیت انرژی و منافع حیاتی تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان است. این نشست همچنین خواستار تحقیقات شفاف، بی‌طرفانه و غیرمغرضانه در خصوص این خرابکاری شد. مجمع کشورهای صادرکننده گاز تاکید کرد مخالف هرگونه اقدام تروریستی بوده و قویا متعهد به ثبات بازار و تداوم گاز به‌عنوان منبعی قابل‌اعتماد از انرژی برای مشتریان در سرتاسر جهان است. ایران و روسیه در این نشست بر اهمیت زیرساخت‌های حساس انرژی (ملی و بین‌المللی) به‌ منظور حفظ عملکرد باثبات انرژی در بازارهای جهانی گاز تاکید و هرگونه تلاشی برای آسیب رساندن به چنین زیرساخت‌هایی با هدف محدودسازی جریان آزاد گاز در بازارهای جهانی را محکوم کردند.

مصر در این نشست، برگزاری کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد در سال جاری میلادی را تبریک گفت و برای موفقیت این کنفرانس مهم ابراز امیدواری و عنوان کرد که نشست کاپ ۲۸ نیز در یکی از کشورهای عضو این مجمع یعنی امارات متحده عربی برگزار خواهد شد. کاپ ۲۷ و ۲۸ فرصت مناسبی برای حمایت از موضوع گاز در حوزه انرژی و همچنین محقق‌سازی اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد و به‌ویژه توسعه آفریقاست.

در این نشست گزارش مدیریتی ارائه‌شده از سوی محمد حامل، دبیر کل جی‌ئی‌سی‌اف بررسی شد و گزارش مالی سال ۲۰۲۱، بودجه سال ۲۰۲۳، راهبرد بلندمدت مجمع و همچنین فهرست کشورهایی که در آینده به این مجمع ملحق خواهند شد، به تصویب رسید. در این نشست گزارش‌هایی درباره انتشار شاخص مجمع، چشم‌انداز جهانی گاز، گزارش سالانه کوتاه‌مدت درباره گاز و بولتن آماری سالانه قرائت شد. در جریان این نشست، وزیران رضایت خود را از پیشرفت به‌دست‌آمده از سوی موسسه تحقیقات گاز و امضای موافقت‌نامه تنظیمی دولت میزبان در تاریخ هشتم نوامبر ۲۰۲۲ در الجزایر اعلام کردند. وزیران همچنین رضایت خود را از پیشرفت‌های حاصله از سوی جمهوری دموکراتیک خلق الجزایر در آماده‌سازی برگزاری هفتمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در سال ۲۰۲۳ در این کشور اعلام کردند.

شرکت‌کنندگان، گابریل مباگا او بیانگ لیما وزیر معادن و هیدروکربن جمهوری گینه استوایی را به‌عنوان رئیس نشست وزیران در سال ۲۰۲۳ انتخاب کردند و سعد بن شریدا الکعبی، وزیر مشاور در امور انرژی دولت قطر و رئیس و مدیرعامل قطر انرژی را به ‌عنوان رئیس علی‌البدل برای همین دوره برگزیدند. افزون بر این، در این نشست وزرا، دمیتری سمیونوف از فدراسیون روسیه به‌عنوان رئیس هیات اجرایی در سال ۲۰۲۳ انتخاب شد و علا عدل هاگر از جمهوری مصر به ‌عنوان رئیس علی‌البدل هیات اجرایی در همین دوره تعیین شد. بیست‌وپنجمین نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) در سال ۲۰۲۳ در گینه استوایی برگزار خواهد شد.

وزرا و روسای هیات‌ها از عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهوری عربی مصر قدردانی کردند. آنها همچنین مراتب قدردانی صمیمانه خود را از طارق المولا، وزیر نفت و منابع معدنی مصر به‌دلیل رهبری و هدایت این مجمع در دوره ریاست مصر در سال ۲۰۲۲ ابراز داشتند و درنهایت از دولت و ملت مصر برای میهمان‌نوازی خوب و برگزاری موفقیت‌آمیز این نشست قدردانی کردند.