رئیس آژانس بین‌المللی انرژی در گردهمایی انرژی سنگاپور مطرح کرد
«بحران به معنی واقعی کلمه» در راه
کوچک شدن بازارهای انرژی
کوچک‌شدن بازار گاز طبیعی مایع و کاهش عرضه در بازار نفت باعث شده جهان میان یک «بحران به معنی واقعی کلمه» قرار بگیرد. رئیس آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) صحبت‌های خودش را با این گزاره شروع کرد که دنیا هنوز «بحران جدی انرژی» را نچشیده است. فتیح بیرول در گردهمایی بین‌المللی انرژی در سنگاپور درباره بازار انرژی در سال آینده گفت: «به دلیل افزایش واردات گاز طبیعی مایع به اروپا و همچنین تقاضا و اشتهای بالای چین، ظرفیت بازار گاز مایع در سال آینده حدود ۲۰میلیارد مترمکعب خواهد بود.» اوپک‌پلاس در ابتدای ماه جاری میلادی تصمیم به کاهش تولید روزانه ۲میلیون‌بشکه‌ای گرفت. به گفته بیرول این تصمیم اوپک‌پلاس یک «تصمیم خطرناک و پرریسک» است، زیرا میزان افزایش تقاضای نفت در سال جاری روزانه همین رقم یعنی ۲میلیون بشکه بوده است. البته این کاهش عرضه از نوامبر، یعنی ۵ تا ۶ روز دیگر اجرایی خواهد شد. به بیانی دیگر اوپک‌پلاس خواسته یا ناخواسته دقیقا به میزان افزایش تقاضای روزانه، کاهش تولید را تصویب کرده است.
به گفته رئیس آژانس بین‌المللی انرژی، این تصمیم از آن نظر خطرناک است که «چندین اقتصاد در سراسر دنیا در آستانه رکود قرار گرفته‌اند و در صورتی که این رکود واقعا اتفاق بیفتد، به‌نظر آژانس این تصمیم مایه تاسف است.» صعود بهای نفت، گاز طبیعی و زغال‌سنگ در حالی مصرف‌کنندگان اروپایی را تحت فشار قرار داده که این شهروندان با تورم غذا و خدمات نیز دست‌وپنجه نرم می‌کنند. به گفته بیرول، قیمت‌های بالای حامل‌‌های انرژی آن هم درحالیکه اروپایی‌ها برای زمستان آماده می‌شوند بسیار خطرناک است؛ «اروپا از زمستان امسال دست‌وپا شکسته هم که شده عبور می‌کند مگر اینکه شاهد زمستانی سرد و طولانی باشد. همچنین اگر اتفاق غیرمنتظره‌ای مثل انفجار خطوط لوله گاز نورداستریم نیفتد، اروپا با چند کبودی اقتصادی و اجتماعی از زمستان عبور خواهد کرد.»
همچنین بیرول گفت: «پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش مصرف روزانه ۷/ ۱میلیون‌بشکه‌ای نفت در سال ۲۰۲۳ دارند؛ بنابراین دنیا هنوز به نفت روسیه احتیاج دارد. ۷ کشور صنعتی موسوم به G۷ سازوکاری تعریف کردند که در موارد اضطراری کشورها قادر به خرید نفت روسیه باشند، البته طبق سقف قیمتی که کمیسیون اروپا برای نفت و گاز روسیه تعیین کرده است.» یک مقام رسمی وزارت خزانه‌داری آمریکا به رویترز گفته دور از ذهن نیست که ۸۰ تا ۹۰درصد از نفت روسیه خارج از سقف قیمتی به بازار راه پیدا کند. بیرول در این‌باره گفت: «فکر می‌کنم اینکه ۸۰ تا ۹۰درصد نفت روسیه می‌تواند خارج از سقف قیمتی به بازار تزریق شود اتفاق خوبی است زیرا دنیا هنوز به نفت روسیه احتیاج دارد.» بیرول خاطرنشان کرد درحالیکه ذخایر استراتژیک زیادی برای عرضه وجود دارد اما برنامه‌ای برای برداشت از این ذخایر در دستور کار نیست.
چرخش به سمت انرژی‌های پاک
بیرول با اشاره به بحران انرژی که از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین فراگیر شده است گفت: «بحران انرژی می‌تواند فرصتی برای چرخش به سمت منابع انرژی پاک، پایدار و امن باشد. امنیت انرژی یکی از مهم‌ترین مسائل دولت‌هاست و برخی از کشورها انرژی‌های پاک را به عنوان راه‌حلی برای خروج از بحران و وابستگی به انرژی‌های فسیلی در نظر گرفته‌اند.» به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، میزان رشد سرمایه‌گذاری در سوخت‌های تجدیدپذیر و پاک در سال ۲۰۲۲ افزایش داشته و امسال نزدیک به ۴۰۰گیگاوات برق از این منابع به سیستم توزیع تزریق شده است. به گفته بیرول، بسیاری از کشورهای اروپایی روی انرژی‌های پاک «برای فاصله گرفتن از نفت روسیه و جایگزینی آن، حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند». هر بشکه نفت برنت تا لحظه تنظیم این گزارش با قیمت ۴۶/ ۹۲دلار و هر بشکه نفت وست‌تگزاس آمریکا ۳۵/ ۸۴دلار فروخته شد.
