تامین انرژی پایدار برای زمستان قاره سبز، با ابهامات فراوانی روبه‌روست
مقصریابی ریسک تامین گاز اروپا
همه به دنبال مقصر
به گزارش یورونیوز انگلیسی، مقامات غربی با نشانه گرفتن انگشت اتهام به سمت روسیه باور دارند نشت گاز از این خطوط لوله، اقدامی تعمدی و خرابکارانه بوده است. غرب پیش از این نیز روسیه را متهم کرده بود که از انرژی جهت پاسخ تلافی‌جویانه به تحریم‌های وضع‌شده علیه مسکو بهره‌برداری ابزاری می‌کند. اما کرملین بارها و در محافل گوناگون، منکر دست داشتن روسیه در حادثه نشت گاز شده و عامل خرابکاری را اوکراین، لهستان یا حتی ایالات متحده می‌داند. پوتین خرابکاری در خطوط لوله نورد استریم۱ و ۲ را اقدام تروریستی بین‌المللی خواند که هدف عاملان آن دامن زدن به بی‌ثباتی در امنیت انرژی در سراسر اروپا از طریق ایجاد اختلال در عرضه انرژی ارزان است. در عین حال اتحادیه اروپا از آغاز فرآیند تحقیقات در خصوص کشف دلایل نشت گاز خط لوله نورد استریم خبر داده است.
وزارت خارجه روسیه سفیران کشورهای آلمان، دانمارک و سوئد را احضار و یادداشت اعتراض نسبت به کنار گذاشته شدن این کشور از روند تحقیقات در خصوص انفجارهایی را که در خطوط لوله گازی نورد استریم در دریای بالتیک اتفاق افتاده است به آنها تسلیم کرد. وزارت خارجه روسیه با انتشار بیانیه‌ای رسما اعلام کرد این کشور نتایج ساختگی تحقیقاتی را که در آن نمایندگان شرکت گازپروم و دولت روسیه در آن حضور نداشته باشند، به رسمیت نخواهد شناخت. در این بیانیه تصریح شده است چنانچه کارشناسان روسی اجازه پیدا نکنند در این تحقیقات شرکت کنند، مسکو این امر را به این منزله قلمداد خواهد کرد که سه کشور اروپایی موضوعی برای پنهان کردن داشته یا درصدد مخفی کردن عاملان اصلی این اقدامات تروریستی هستند.
موضع کرملین در برابر تحولات
به عقیده پولتیکو، موضع‌گیری روسیه در حالی مطرح می‌شود که رئیس‌جمهوری این کشور با جدیت تمام به دنبال استمرار روند صادرات گاز از طریق خط لوله نورداستریم ۲ به آلمان است؛ البته بر‌اساس اخبار رسیده، آلمان روز چهارشنبه ضمن رد این پیشنهاد تاکید کرده محدود کردن عرضه گاز روسیه از طریق خط لوله نورد استریم۱ نشان داد مسکو دیگر در تامین انرژی پایدار قابل‌اعتماد نیست. الکسی میلر، مدیرعامل شرکت گازپروم روسیه، اعلام کرد قسمت اعظمی از خط لوله نورد استریم نیاز به تعویض دارد تا بتواند آماده بهره‌برداری مجدد شود. وی در مصاحبه با یک شبکه تلویزیونی روسی گفت: «کارشناسان اعتقاد دارند به منظور ازسرگیری فعالیت خط لوله پس از وقوع اقدام تروریستی در این ابعاد، بخش بزرگی از خط لوله ناگزیر نیاز به تعمیر اساسی و حتی جایگزینی دارد که از نظر فنی، کاری فوق‌العاده دشوار است.»
کریستین هافمن، سخنگوی دولت آلمان، در تشریح پیشنهاد روسیه به خبرنگاران گفت: «فارغ از در نظر گرفتن احتمال دست داشتن روسیه در نشت گاز خط لوله نورد استریم ۲، امروز همگی می‌دانیم روسیه دیگر در تامین انرژی برای اروپا قابل‌اعتماد نیست چراکه این کشور حتی پیش از وقوع حادثه نیز جریان گازی در نورد استریم۱ را به صورت یک‌طرفه متوقف کرده بود. در شرایط کنونی، هیچ نشانه‌ای از تغییر رویه در مواضع خصمانه روسیه به چشم نمی‌آید.» پوتین همچنین بر تداوم تلاش‌های کشورش برای صادرات گاز اروپا ازطریق خط لوله نورد استریم ۲ تاکید کرد. رئیس‌جمهور روسیه مدعی شد در صورت درخواست اتحادیه اروپا، کشورش آمادگی دارد ازطریق تنها خط سالم نورد استریم ۲ برای این منطقه گاز تامین کند.
خبرگزاری اینترفکس به نقل از پوتین اعلام کرد تعمیر خطوط لوله نورد استریم۱ و نورد استریم ۲ با صرف هزینه گزاف، تنها در صورتی منطقی خواهد بود که در آینده نیز مورد بهره‌برداری قرارگیرد؛ در غیر این صورت صرف هزینه، هیچ توجیه منطقی ندارد. وزیر اقتصاد آلمان در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی در برلین گفت: پوتین در تلاش خود برای برقراری اختلال در نظم اقتصاد جهانی شکست خواهد خورد، همان طور که در میدان نبرد در اوکراین شکست خواهد خورد. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نیز انفجارهای نورد استریم را فرصتی فوق‌العاده خواند که به اروپا امکان می‌دهد یک بار برای همیشه، به وابستگی مطلق خود به انرژی وارداتی از روسیه پایان دهد.
ترک‌استریم، جایگزینی نامطمئن
در این شرایط، خط لوله‌ای که به عنوان مسیر جایگزین موقت انتقال گاز به اروپا توجه ناظران را به خود جلب کرده، موسوم به خط لوله ترک استریم است که گاز روسیه را به ترکیه و در ادامه به کشورهای اروپایی از جمله مجارستان منتقل می‌کند. روسیه اخیرا اوکراین را به تلاش برای آسیب رساندن به خط لوله ترک استریم متهم کرد. وزارت خارجه روسیه اعلام کرد چندین نفر به اتهام دست داشتن در طرحی برای تخریب بخشی از این خط لوله که در سمت روسیه قرار دارد دستگیر شدند.
این در حالی است که نخست‌وزیر مجارستان در مصاحبه با یک رسانه دولتی مجار بر لزوم دستیابی مسکو و کی‌یف به آتش‌بس فوری و بدون قید و شرط تاکید کرد. در این حال با استناد به گزارش شرکت زیرساخت گاز اروپا، هم‌اکنون منابع ذخیره‌سازی گاز این قاره ۹۱درصد تکمیل شده است، که به مراتب فراتر از هدف ۸۰درصدی است که مقامات اتحادیه اروپا برای کشورها تا پیش از نوامبر تعریف کرده‌اند. این موفقیت اما هزینه سنگینی بر اقتصاد شکننده اروپا تحمیل کرده است. تعرفه پایه اروپایی گاز از زمان اوج قیمت در اواخر اوت روند نزولی داشته، اما همچنان ۲۷۰درصد بالاتر از یک سال گذشته است. این امر هزینه مضاعف بر خانواده‌ها و مشاغل وارد و دولت‌ها را مجبور به تخصیص یارانه انرژی کرده است. در این شرایط، واهمه کمبود فراگیر انرژی موجب شده برخی کشورها، نیروگاه‌های قدیمی برق را که بر پایه آلاینده‌ترین سوخت فسیلی یعنی زغال سنگ کار می‌کنند، مجددا راه‌اندازی کنند.
اوربان اعتقاد دارد تحریم‌ها باعث فقر بیشتر شهروندان اروپایی شده و تحریم‌های یک‌جانبه اروپا علیه مسکو، وارونه عمل کرده‌اند. واقعیت این است که در زمان انفجار، هیچ گازی از طریق خط لوله‌های نورد استریم۱ و ۲ منتقل نمی‌شد. نورد استریم ۲ پس از اینکه آلمان فرآیند صدور مجوز فعالیت این خط لوله را به حالت تعلیق درآورد، هرگز وارد مدار گازرسانی نشد. در واکنش، روسیه نیز به سهم خود در فعالیت خط لوله نورد استریم۱ را از اوایل سپتامبر به مدت نامعلوم تعلیق و دلیل این اقدام را تحریم‌های سخت‌گیرانه غرب و عدم امکان تعمیر توربین‌های گازی مربوطه عنوان کرد.
نقش سوئد در تحقیقات
دولت سوئد اعلام کرده نتایج تحقیقات در مورد حادثه خطوط لوله گاز نورداستریم را حتی با آلمان و دانمارک هم به اشتراک نخواهد گذاشت. اشپیگل در گزارش خود آورد سوئد درخواست آلمان و دانمارک را برای به اشتراک گذاشتن نتایج تحقیقات خود در خصوص حادثه خطوط لوله گاز نورد استریم ۱و ۲ رد کرده است. این کشور دلیل مخالفتش برای به اشتراک گذاشتن نتایج بررسی‌ها را سطح بالای طبقه‌بندی امنیتی این تحقیقات عنوان کرد. آلمان در واکنش به امتناع سوئد از به اشتراک گذاشتن نتایج تحقیقات گفت همچنان به همکاری با مقامات سوئدی امیدوار است. سخنگوی وزارت کشور آلمان اعلام کرد پلیس فدرال (آلمان) سهم خود را از تحقیقات درباره خرابکاری در خطوط لوله نورد استریم تکمیل و یافته‌های خود را منتشر کرده است.
شبکه تلویزیونی ای‌آردی آلمان پیش‌تر گزارش داده بود آلمان، سوئد و دانمارک از ائتلاف و پیاده کردن برنامه‌های مشترک خود برای بررسی موشکافانه خرابکاری در خطوط لوله نورد استریم منصرف شده و سه کشور تصمیم دارند بررسی‌ها را به صورت جداگانه انجام دهند. پیش از این، نخست‌وزیر سوئد، ماگدالنا اندرسون، ضمن اشاره به اینکه تیم تحقیقاتی کشورش به مستنداتی مبنی بر خرابکاری در انفجارهای خط لوله نورد استریم ۱ و ۲ رسیده، گفت نتایج حاصله را با مسکو به اشتراک نخواهد گذاشت. او یادآور شد روسیه می‌تواند تحقیقات خود را به طور مستقل انجام دهد، زیرا استکهلم تیم‌های تحقیقاتی خود را از منطقه خارج کرده است. این در حالی است که میخائیل میشوستین، همتای روسی اندرسون، از سوئد خواسته بود به کارشناسان روسیه و شرکت گازپروم اجازه دهد در تحقیقات مشارکت داشته باشند.
