آمریکا و دوراهی تامین انرژی اروپا

درصورت مثبت بودن پاسخ، چالش پیش روی دولت ایالات متحده در فصل سرما، گرم نگه داشتن خانه شهروندان آمریکایی خواهد بود.  باید دید در شرایط اضطرار فعلی، بایدن بین متحدان دموکرات خود از یک سو و هم‌پیمانان اروپایی خود از سوی دیگر، کدام یک را انتخاب خواهد کرد. روند روبه‌رشد صادرات ال‌ان‌جی، منجر به افزایش قابل‌توجه نرخ تورم حاصل از افزایش قیمت گاز طبیعی و برق در ایالات متحده شده است. نیم‌نگاهی به انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس نمایندگان و سنا در ماه نوامبر روشن می کند دود حاصل از روی آوردن ناگزیر شهروندان آمریکایی به سوخت زغال سنگ به جای گاز، چشمان چه کسی را آزار خواهد داد.

پیش‌بینی افزایش ۹۵درصدی نرخ گاز در آمریکا

بنا بر نوشته  ایرینا اسلاو در اویل‌پرایس، متعاقب تحولات روز دنیا و در حالی که قاره سبز خود را برای زمستانی آرام و گرم تجهیز می‌کند، نقش کلیدی ایالات متحده و حجم صادرات گاز طبیعی از این کشور برای غرب پررنگ‌تر شده است. در این شرایط، ثبت رکورد صادرات گاز مایع طبیعی (LNG) ایالات متحده، منجر به افزایش قیمت گاز در این کشور شده است. بومرنگ پرتاب‌شده از سوی رئیس‌جمهور آمریکا در حال بازگشت به سمت خود اوست. زمانی که جو بایدن به اتحادیه اروپا تضمین داد کشورش گاز طبیعی کافی برای زمستان اروپا تامین خواهد کرد، سیاستمداران اروپایی مشعوف از قول بایدن، دایره تحریم‌های روسیه را تنگ‌تر کردند. در فاصله چند ماه بعد، منابع ذخیره‌ گاز اتحادیه اروپا زودتر از موعد مقرر تکمیل شد. به گفته اسلاو «در بحبوحه این شرایط، شاهد اوج‌گیری کم‌سابقه قیمت جهانی ال‌ان‌جی هستیم.  چین مبادرت به واسطه‌گری از طریق عرضه و فروش مجدد ال‌ان‌جی روسیه به اروپا کرده است. قیمت گاز در ایالات متحده در حال حاضر میزان رشد سه‌برابری در مقایسه با یک دهه قبل را نشان می‌دهد. علاوه بر آن، پیش‌بینی افزایش ۹۵درصدی قیمت گاز در بازار آتی برای حدفاصل نوامبر ۲۰۲۲ تا مارس ۲۰۲۳، دور از ذهن نیست. در این شرایط، غالب تحلیلگران در اروپا رکود قریب‌الوقوع اقتصادی را پیش‌بینی می‌کنند.»

این واقعیت که ظرفیت استخراج و صادرات ال‌ان‌جی آمریکا پاسخگوی نیاز اروپا نیست، از ابتدای راه مشخص بود. به عنوان مثال، همان‌گونه که دیوید بلکمون، تحلیلگر انرژی، از ماه مارس بارها هشدار داده است، منابع بالقوه متنابهی از گاز طبیعی در خاک ایالات متحده وجود دارد، اما تنها درصد ناچیزی از آن به مرحله استخراج می‌رسد. محدودیت‌های صادرات گاز آمریکا نه از جنس حجم و میزان منابع قابل استحصال، بلکه بیشتر از جنس سخت‌افزاری و لجستیکی است. به عبارت ساده‌تر، در مقام مقایسه، ناترازی صادرات گاز آمریکا به اروپا بیشتر معطوف به مراحل اکتشاف و استخراج گاز بوده تا موجودی بالقوه منابع گازی این کشور.

مساله کلیدی بعدی بحث قیمت جهانی مبادلات گاز است. در حال حاضر، ال‌ان‌جی ایالات متحده به دلیل تراز ناهنجار قیمتی در بازار آتی گاز اروپا، در قیمتی جذاب و رقابتی عرضه می شود. این ناترازی ناشی از واکنش اخیر و تقابلی شرکت روسی گازپروم در پاسخ به وضع تحریم‌ها علیه روسیه است. اما این موضوع را نمی‌توان به منزله ارزان بودن قیمت ال‌ان‌جی ایالات متحده تعبیر کرد. در واقع نه تنها نرخ ال‌ان‌جی آمریکایی پایین نیست، بلکه در نوع خود همان محرکی است که تورم ۱۰برابری هزینه شارژ مجدد منابع گاز اتحادیه اروپا را رقم زده است. در شرایط کنونی مساله قیت ال‌ان‌جی از چالش‌های داخلی پیش روی دولتمردان ایالات متحده به حساب می‌آید. زنگ هشدار احتمال وقوع این بحران در اوایل سال جاری به صدا درآمده بود. در واقع، در ابتدای سال، شرکت سرمایه‌گذاری گورینگ و روزنچ وایک، پیش‌‌بینی کرد قیمت گاز طبیعی در ایالات متحده تنها با فاصله کوتاهی از افزایش قیمت‌ ال‌ان‌جی در اروپا، افزایش خواهد یافت.

 از دلایل عمده افزایش قیمت گاز می‌توان به کاهش جهانی عرضه و نقش جدید آمریکا به عنوان بزرگترین تامین‌کننده گاز اروپا اشاره کرد. این شرکت سرمایه‌گذاری در ادامه گزارش خود، پیش‌‌بینی وقوع رکود در شاخص تولید و در نتیجه کاهش عرضه گاز ایالات متحده را منتشر کرد. بازار کنونی رشد چشمگیر تولید گاز را تجربه می‌کند که منجر به ریزش قیمت‌ها در این هفته شده است. به‌رغم این موضوع، قیمت گاز در مقایسه با دو دهه گذشته کماکان بالاست. شرایط کنونی سرآغاز فصل واکنش منفی بازار به روند فزاینده صادرات ال‌‌ان‌جی را نوید می‌دهد.

نامه فرمانداران چند ایالت به وزیر

بر اساس گزارش فایننشال تایمز، گروهی از فرمانداران نیوانگلند در تابستان امسال در نامه‌ای به جنیفر گرانهولم، وزیر انرژی ایالات متحده، نوشتند: «ما از همکاری دولت  بایدن با متحدان اروپایی برای گسترش صادرات سوخت به قاره سبز، قدردانی می‌کنیم. ضمن آنکه انتظار داریم دولت ایالات متحده تلاش مشابهی برای تامین گاز نیوانگلند نیز انجام دهد.» در ادامه نامه آمده است: انتظار می‌رود دولت واشنگتن با نگاهی به شرایط کشور، ایالت‌های کانکتیکات، مین، ماساچوست، نیوهمپشایر، رود آیلند و ورمونت را نیز در زمینه تامین منابع و ذخایر کافی گاز طبیعی برای فصل زمستان حمایت کند. مراد فرمانداران از نگارش نامه، کاهش حجم صادرات ایالات متحده و در اولویت قرار دادن مصالح شهروندان آمریکایی در زمینه تامین ال‌ان‌جی موردنیاز بازار داخلی است.

 گرانهولم در پاسخ اظهار کرد: «دولت آماده استفاده از همه ابزارهای موجود در جعبه ابزار خود» برای کمک به بهبود اوضاع است. او در عین حال اضافه کرد که هیچ‌گونه انحراف یا معافیت کلی از «قانون جونز» را شاهد نخواهیم بود. قانونی که بر اساس آن حمل‌و‌نقل بین بنادر ایالات متحده منحصرا محدود به شناور‌هایی خواهد بود که ساخت ایالات متحده، تحت پرچم این کشور یا دارای خدمه با تابعیت آمریکایی هستند. به عبارت دیگر، هیچ کشتی با پرچم خارجی اجازه نخواهد داشت ال‌ان‌جی را به عنوان مثال در تگزاس به مقصد ایالت مین بارگیری کند که در نهایت راه‌های تامین سوخت موردنیاز نیوانگلند را محدودتر خواهد کرد.

 نامه فرمانداران نیوانگلند را می‌توان به عنوان نشانه‌ای از دردسرهای بیشتر دولتمردان واشنگتن تعبیر کرد. دولتی که با هدف تضعیف روسیه، کمک به اروپای درگیر بحران انرژی را در دستور کار خود دارد. در‌عین‌حال، به لطف این واقعیت که ایالات متحده در تولید و تامین گاز طبیعی مصرف داخلی خودکفاست، این چالش به‌هیچ‌وجه در حد و اندازه فاجعه کمبود انرژی پیش روی اروپا نخواهد بود. با این حال رشد قیمت‌ حامل‌های انرژی، آن هم در شرایطی که بازار درگیر تورم مهارگسیخته شده است، مطلوب مصرف‌کنندگان و تجار نیست.

تورم انرژی در آمریکا

بر اساس گزارش فایننشال تایمز، گروه مصرف کنندگان انرژی صنعتی آمریکا معتقد است: «صادرات ال‌ان‌جی به واسطه افزایش قیمت تمام‌شده گاز طبیعی و برق، منجر به تورم قابل‌ملاحظه‌ای در بخش انرژی شده است.» با نگاهی اجمالی به وضعیت کنونی انرژی در اروپا به وضوح می‌توان نتیجه گرفت افزایش قیمت برق چه تبعات منفی بر سودآوری کسب‌و‌کارها و در نهایت جیب مصرف‌کننده داشته و دارد. از سوی دیگر و در ایالات متحده، ابعاد این مشکل هر چند با وضعیت فعلی اروپا قابل‌قیاس نیست، اما کماکان نگرانی دولتمردان واشنگتن را به دنبال خواهد داشت. در شرایط کنونی، هیچ نشانه‌ای مبنی بر عزم دولت در جهت وادار ساختن تجار ال‌ان‌جی به اجتناب از صادرات و در نتیجه تامین بیشتر گاز مصرفی داخل آمریکا، وجود ندارد. مضاف بر این علت، می‌توان به تاثیر توقف تولید ال‌ان‌جی شرکت فری‌پورت (Freeport) و متعاقب آن، محدودیت تحمیلی و ناخواسته در حجم صادرات گاز، اشاره کرد. هم‌زمان با نزدیک شدن فصل سرما به نیمکره شمالی و متعاقب آن رشد محتمل تقاضا، می‌توان شاهد فشار بیش از پیش سازمان‌های مردم‌نهاد و حامی مصرف‌کننده بر دست‌اندرکاران تولید انرژی باشیم.

در سوی دیگر میدان، می‌توان به فشار ناشی از افزایش لجام‌گسیخته قیمت حامل‌های انرژی بر شهروندان آمریکایی اشاره کرد. بسیاری از آنان می‌گویند در این دوران سخت، اگر چه از یاری رساندن به ملت اوکراین و اروپایی‌ها خوشحال هستند، در عین حال توان پرداخت هزینه این حمایت را ندارند. دولت دموکرات ایالات متحده، چنانچه بخواهد نفوذ هر چند محدود خود بر مجلس را تا دو سال آینده حفظ کند، چاره‌ای جز تمکین و کرنش در برابر خواست شهروندان آمریکایی نخواهد داشت.