سونیتا سراب‌پور: بعد از ماجرای توییت موسس تلگرام درخصوص درخواست مسوولان وزارت ارتباطات برای دریافت اطلاعات کاربران ایرانی و بعد از آن هم تکذیب این ادعا توسط وزیر ارتباطات بحث درخصوص این شبکه اجتماعی پیام‌رسان هنوز به پایان نرسیده است، چراکه در ابتدای هفته جاری خبر دیگری درخصوص برگزاری جلسه کمیته فیلترینگ برای فیلتر این شبکه منتشر شد.

در نهایت بعد از تکذیب و تایید درخصوص برگزاری جلسه کمیته فیلترینگ برای فیلتر تلگرام، بعد از ظهر روز گذشته این جلسه برگزار شد، اما در نهایت به دلیل به حد نصاب نرسیدن اعضای این کمیته رای‌گیری در این خصوص به نتیجه نرسید. محمدعلی اسفنانی، نماینده مجلس و عضو کمیته فیلترینگ در تماس «دنیای اقتصاد» در این خصوص می‌گوید: به‌دلیل به حد نصاب نرسیدن اعضای کمیته فیلترینگ رای‌گیری در خصوص فیلتر تلگرام به دو هفته آینده موکول شد.»

او تاکید می‌کند ممکن است با برگزاری یک جلسه فوق‌العاده در هفته پیش‌رو نیز این مساله مجددا در کمیته به رای گذاشته شود. با پیگیری دنیای اقتصاد مشخص شده که برخی از اعضای این کمیته یا در کشور نیستند یا خارج از تهران قرار دارند.

برای مثال محمود واعظی به همراه علی‌اصغر عمیدیان، رئیس رگولاتوری و نماینده وزارت ارتباطات در کمیته فیلترینگ برای ایجاد تسهیلات ارتباطی زائران اربعین حسینی به عراق سفر کرده و عضو دیگر این کمیته یعنی رمضان‌علی سبحانی‌فر، نماینده مجلس نیز در تماس «دنیای اقتصاد» می‌گوید خارج از تهران است و خبری هم در مورد برگزاری این جلسه با محوریت فیلترینگ تلگرام ندارد.

شمارش معکوس

در حالی که شمارش معکوس برای فیلترینگ تلگرام توسط کمیته فیلترینگ از چند روز گذشته شروع شده است و باید‌ها و نباید‌های زیادی درخصوص این تصمیم کمیته فیلترینگ شنیده شده اما در نهایت یک ساعت قبل از برگزاری جلسه کمیته فیلترینگ ‏دادستان کل کشور در گفت‌وگو با شبکه خبر، مهر تایید را برای بررسی فیلترینگ روی تلگرام زد و اعلام کرد که در جلسه روز چهارشنبه تکلیف تلگرام معلوم می‌شود. وی همچنین تاکید کرده که بنا نداریم نسبت به مصادیق مجرمانه کوتاه بیاییم.

کاربرانی ایران نا آشنا با فیلتر شدن ناگهانی سرویس‌های اینترنتی نیستند. همین سال گذشته بود که بحث برای فیلترینگ اینستاگرام و واتس‌اپ شنیده شد. وایبر و لاین نیز از دیگر سرویس‌های پیام‌رسان اینترنتی بودند که در سال ۹۳ تهدید به فیلتر و برای مدتی نیز از دسترس خارج شدند. با تمام فشارها از طرف کمیته فیلترینگ و دیگر نهادها اما وزارت ارتباطات جلوی ایجاد محدودیت بیشتر روی سرویس‌های اینترنتی را گرفته است. محمود واعظی بارها اعلام کرده است که وزارت ارتباطات و دولت مخالف محدودیت غیرمنطقی برای دسترسی مردم به شبکه‌های اینترنتی هستند و تاکنون نیز او جلوی فیلتر شدن سرویس‌هایی مانند واتس‌آپ، وایبر، اینستاگرام و... را گرفته است. با تمام اینها اما حالا قرعه فیلترینگ سرویس‌های اینترنتی کشور به نام تلگرام زده شده است.

قبل از برگزاری رسمی جلسه کمیته فیلترینگ در روز گذشته شایعات گوناگونی در فضای مجازی منتشر شد ازجمله اینکه کمیته فیلترینگ به جای فیلترکردن تلگرام رای به فیلتر شدن اینستاگرام و واتس‌اپ داده است. اما محمد علی اسفنانی در این خصوص و در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «جلسه ساعت ۲ روز چهارشنبه برگزار شده و دستور جلسه آن نیز تنها درخصوص فیلترینگ روی شبکه تلگرام است.» وی همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به نبود دو عضو اصلی این کمیته در رای‌گیری بر سر این تصمیم اعلام می‌کند که کمیته فیلترینگ ۱۳ عضو دارد و با حضور دو سوم اعضای آن می‌توان درخصوص تصمیمات رای‌گیری کرد.

محمد رضا فرنقی‌زاده، مسوول روابط عمومی وزارت ارتباطات با انتقاد از پیگیری و توجه به موضوع فیلترینگ تلگرام توسط خبرنگاران اعلام می‌کند مسائل مهم‌تر دیگری هم در کشور وجود دارد که باید پیگیری شود و چرا همه توجه‌ها به فیلتر شدن یک اپلیکیشن ساده است.

شاید تنها جوابی که بتوان به این انتقاد داد اهمیت شبکه اجتماعی پیام‌رسان تلگرام برای کاربران ایرانی باشد. پیام‌رسانی که مدیران تلگرام ادعا می‌کنند در ایران ۲۰ میلیون کاربر دارد اما وزارت ارتباطات می‌گوید تعداد کاربران فعال این شبکه در ایران نزدیک به ۱۴ میلیون نفر است.

با توجه به این آمار اگر هم آمارهای وزارت ارتباطات را مد نظر قرار دهیم همین عدد اهمیت و پراستفاده بودن تلگرام را در بین کاربران ایرانی نشان می‌دهد و شاید به همین خاطر کاملا منطقی باشد که بسیاری به دنبال نتیجه تصمیم‌گیری کمیته فیلترینگ درخصوص محدود کردن دسترسی ۱۴ میلیون کاربر به این سرویس باشند.

واکنش به فیلترینگ تلگرام

علی میرزاخانی، سردبیر روزنامه «دنیای اقتصاد» دلیل اهمیت پیگیری و توجه کاربران به بحث فیلتر شدن تلگرام را اهمیت این شبکه در بین کاربران ایرانی عنوان می‌کند و معتقد است فیلترینگ تلگرام به معنی فیلترینگ اینترنت است. وی در ادامه می‌گوید: «تلگرام با ابتکار ایجاد کانال تقریبا همه اینترنت را در خود خلاصه کرده است و به همین دلیل فضای تعامل فکری و اجتماعی وسیعی در آن شکل گرفته است.» به باور وی، بسیاری از مشاهیر ملی و مذهبی و نیز رجال جناح‌های مختلف سیاسی، وزارتخانه‌های دولتی و روزنامه‌ها و سایت‌ها در تلگرام کانال ایجاد کرده‌اند. به همین دلیل، به جرات می‌توان گفت فیلتر کردن تلگرام که ظاهرا در دستور کار کمیته متولی فیلترینگ نیز قرار گرفته به معنی فیلتر کردن اینترنت است. وی تاکید می‌کند کمیته فیلترینگ بهتر است قبل از تصمیم خود به این سوال پاسخ دهد: چگونه می‌شود که صدر تا ذیل یک مملکت در فضایی دور هم جمع شده باشند و این کمیته چند نفری می‌تواند تشخیص دهد که این حضور چندمیلیونی به ضرر همه است؟

برخی از نمایندگان مجلس نیز درخصوص فیلتر شدن تلگرام نظرهای متفاوت و جالبی دارند؛ برای مثال در حالی که برخی از این نمایندگان مخالف فیلتر شدن کامل این شبکه هستند برخی دیگر معتقدند که باید با جدیت خاصی فیلتر شدن این شبکه پیگیری شود.

به‌عنوان مثال احمد آریایی‌نژاد، عضو کمیسیون بهداشت، در گفت وگو با سایت فراررو با اعلام موافقت خود برای فیلتر شدن تلگرام گفته است: آدم وقتی قصد دارد غذا بخورد نگاه می‌کند که آشغالی در آن نباشد و اگر فضله موش در آن باشد کل غذا را نمی‌خورد. حال اگر بعضی از قسمت‌های تلگرام مشکل دارد مانند همان فضله موش می‌ماند. اگر ما برای غذای جسم حساس هستیم چرا نباید برای غذای روح حساس باشیم؟ ما چرا باید در فضای دشمن بازی کنیم؟ آنها با هدف این کار را می‌کنند و ما نباید ساده‌لوح باشیم. در مقابل این نظر نادر قاضی‌پور، عضو کمیسیون صنعت، معدن و تجارت با فیلتر شدن کامل تلگرام به خاطر وجود برخی کانال‌های غیر اخلاقی مخالف است و در گفت‌وگو با سایت فرارو می‌گوید: «به نظر من این درست نیست که اگر تعداد کمی از تلگرام استفاده نامطلوب دارند ما کل مردم را از این پیام‌رسان محروم کنیم. بنابراین بنده مخالف فیلتر شدن تلگرام هستم.»

در مقابل تلاش و جدیت برخی برای فیلترینگ تلگرام، یک نظرسنجی که یک روز قبل از برگزاری جلسه کمیته فیلترینگ صورت گرفته بود نشان می‌داد که کاربران معتقدند این فیلترینگ صورت نمی‌گیرد. توییتر سایت آی‌تی ایران در یک نظرسنجی از کاربران آمار جالبی در این خصوص منتشر کرده است. این نظرسنجی که روز سه‌شنبه از کاربران توییتر انجام شده نشان می‌دهد که ۶۳ درصد کاربران پیش‌بینی می‌کنند که دستور فیلترینگ تلگرام صادر نخواهد شد. در مقابل ۳۷ درصد نیز نظر متفاوتی دارند.

تلگرام فیلتر نشد

تلگرام فیلتر نشد