فرید فولادی

مدیر بازاریابی همکاران سیستم

با برداشته شدن تحریم‌ها، صنایع مختلف فرصت‌ها و تهدید‌های جدیدی را تجربه خواهند کرد، بنابراین لازم است که برنامه و مسیری برای استفاده از این فرصت‌ها و مراقبت از تهدیدها داشته باشند. صنعت نرم‌افزار یکی از صنایعی است که می‌تواند به سرعت از شرایط جدید متاثر شود و پیش‌بینی‌ها این است که این صنعت پس از تحریم‌ها متحول خواهد شد.

اینکه چقدر این تحول در مسیر مناسبی قرار می‌گیرد خود جای بحث دارد، اما بحث صادرات نرم‌افزار به‌عنوان یکی از موضوعات در حال حاضر مورد توجه قرار گرفته است.

برداشت عمومی این است که با برداشته شدن تحریم‌ها شرایط برای صادرات نرم‌افزار مهیا شده و ایران نیز می‌تواند مانند هند روی درآمد صادرات نرم‌افزار (اعم از خود نرم‌افزار یا خدمات مرتبط با آن) حساب باز کند. اینکه بخواهیم برای صنعت نرم‌افزار، صادرات و تبدیل شدن به یک بازیگر اصلی حداقل در منطقه را به‌عنوان چشم‌انداز انتخاب کنیم نگاه خوب و سازنده‌ای است، اما اینکه تصور کنیم که چون تحریم‌ها برداشته شده‌اند می‌توانیم صادرات داشته باشیم، ناپختگی است. صنعت نرم‌افزار باید با این چشم‌انداز اول در داخل، توسعه پیدا کند تا بعد بتوانیم به صادرات برسیم و در حال حاضر موانعی برای توسعه این صنعت در داخل کشور وجود دارد.

وارد شدن به هر بازار جدیدی و در هر صنعتی باید بر مبنای وجود یک مزیت رقابتی پایدار در آن بازار باشد. ما چه مزیت رقابتی در نرم‌افزار در بازار جهانی داریم؟ در حال حاضر تصور این است که این قوت، نیروی انسانی ارزان است، اما این موضوع با کمبود شدید نیروی انسانی که گریبانگیر تمام شرکت‌های نرم‌افزاری است و سطح تخصصی ناکافی فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها و نرخ مهاجرت متخصصان در تناقض است.

طی سال‌های گذشته شرکت‌های نرم‌افزاری باوجود تمامی چالش‌های موجود، تمام تلاش خود را به کار گرفته‌اند تا صنایع مختلف بتوانند از مزایای راهکارهای نرم‌افزاری بهره‌مند شده و پشتیبانی شوند. توانسته‌اند نیروهای متخصص و حرفه‌ای را جذب کنند و پرورش دهند و صنعت نرم‌افزار را در ایران توسعه دهند. در شرایط جدید لازم است که این صنعت فضای مناسب‌تری را برای توسعه در اختیار داشته باشد و حمایت شود.

برداشته شدن تحریم‌ها باید ابتدا ما را به این فکر بیندازد که پیش از تدوین قوانین و مقررات صادرات، به تدوین قوانین و مقررات واردات نرم‌افزار بپردازیم، البته نه با هدف ممنوعیت آن، بلکه با هدف نظام بخشی به آن به نحوی که حقوق مشتریان و مصرف‌کنندگان ضایع نشده و از صنعت نرم‌افزار به‌عنوان یک صنعت تولیدی ارزش‌آفرین مراقبت شود. بی‌تردید در یک بازار رقابتی آزاد که اصول و چارچوب‌های درستی برآن حکمفرما است، شرکت‌های ایرانی نیز می‌توانند با همتایان خارجی خود رقابت یا همکاری کنند.