اینترنت اشیا به نفع مشاغل

با همه‌گیر شدن اینترنت اشیا که ظرف کمتر از پنج سال آینده رخ خواهد داد، تقریبا هر وسیله‌ای قابلیت اتصال به اینترنت را خواهد داشت و این امر بیم‌ها و امیدهای فراوانی را به همراه آورده است. به گزارش خبرگزاری فارس، این روزها بحث و تبادل نظر در مورد نسل سوم اینترنت موسوم به اینترنت اشیا در محافل علمی و فناوری بالا گرفته است. بسیاری از موسسات بزرگ تجاری و نهادهای دولتی در حال سیاست‌گذاری و آماده‌سازی خود برای ورود به عصری هستند که در آن اتصال به شبکه‌های داده و فضای مجازی منحصر به رایانه‌ها و گوشی‌های همراه نیست.

هوشمند شدن و قابلیت فعالیت خودکار وسایل برقی و دیجیتالی از جمله دیگر پیامدهای از راه رسیدن اینترنت اشیا است که باعث می‌شود یک جارو برقی بتواند در زمان مشخصی فعال شده، محل تعیین شده از قبل را نظافت کرده و سپس مجددا خاموش شود.

بررسی‌های موسسه تحقیقاتی گارتنر نشان می‌دهد تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۵ میلیارد وسیله مختلف در جهان از طریق خدمات مبتنی بر اینترنت اشیا به اینترنت یا دیگر شبکه‌های اطلاع‌رسانی متصل خواهند شد. بررسی‌های شرکت سیسکو نیز حاکی است که تا غلبه یافتن پدیده اینترنت اشیا تنها سه سال زمان باقی است، بنابراین در سال ۲۰۱۸ ماشین‌ها و سیستم‌های الکترونیکی می‌توانند از طریق اینترنت بدون نیاز به انسان‌ها و حتی بیشتر از آنها با یکدیگر در ارتباط باشند.

چنین وضعیتی تاحدی یادآور فیلم‌ها و سریال‌های علمی - تخیلی است و به شک، تردید و ترس در مورد آینده انسان دامن می‌زند. کار به جایی رسیده که حتی چهره‌های سرشناسی همچون استفان هاوکینگ؛ فیزیکدان مشهور و الون ماسک مدیرعامل شرکت تسلا، سازنده خودروهای برقی و هوشمند در مورد غلبه روبات‌ها بر انسان‌ها هشدار داده‌اند. اما واقعیت ماجرا چیست؟

باید توجه داشت که براساس بررسی‌های گارتنر، تنها نیازهای مصرف‌کنندگان عامل پیش‌برنده فناوری مذکور نیست؛ هر چند این مولفه از سایر مولفه‌های تاثیرگذار در این حوزه مهم‌تر و پررنگ‌تر است. این موسسه تحقیقاتی پیش‌بینی کرده تا سال ۲۰۲۰ دولت‌ها، کارخانه‌های صنعتی و موسسات خدماتی تامین‌کننده آب و برق بیشترین رشد را در زمینه بهره‌گیری از اینترنت اشیا خواهند داشت. سیو در این زمینه گزارش می‌دهد: شاید تبادل نظر با تعدادی از مدیران مشهور فناوری در شرکت‌های بزرگ تجاری روشن‌کننده برخی ابهامات در این زمینه باشد.

اینترنت اشیا به نفع دولت‌ها و صاحبان مشاغل است

گواتم روی، معاون فناوری اطلاعات شرکت Waste Management معتقد است با افزایش همگرایی جهان فیزیکی و دیجیتال، اینترنت اشیا توانایی انسان‌ها برای مدیریت و پردازش اطلاعات را افزایش خواهد داد. اینترنت اشیا از پتانسیل کافی برای متحول کردن صنایع، شیوه زندگی و کار انسان‌ها برخوردار است، زیرا با استفاده از آن می‌توان داده‌ها را به‌طور مشترک مورد استفاده قرار داد.

وی می‌افزاید: در دنیای مبتنی بر اینترنت اشیا قطعی و عدم دسترسی به داده بی‌معنا است. صاحبان مشاغل می‌توانند از این طریق در زمان مناسب به داده‌های مورد نظر دسترسی داشته باشند. این وضعیت کارآیی افراد را افزایش می‌دهد. همچنین برقراری ارتباط با مشتریان برای ارائه راه حل‌های بهینه بر مبنای نیازهای شخصی آنها از این طریق ممکن می‌شود و در نتیجه هزینه زنجیره تامین بهینه می‌شود. دولت‌ها هم با بهره‌مندی از اینترنت اشیا می‌توانند با مشکلات اقتصادی - اجتماعی بهتر مقابله کنند، زیرا درک بهتری از انبوه داده‌هایی پیدا می‌کنند که در اختیار دارند.

اما از نظر این مدیر آی تی مشکلاتی نیز بر سر راه استفاده از اینترنت اشیا وجود دارد که ازجمله آنها می‌توان به امنیت، حریم شخصی، چالش‌های همگرایی و ادغام داده‌ها، سیاست‌گذاری و استانداردها اشاره کرد.

نگرانی از امنیت اینترنت اشیا

کن پیدینگتون، مدیر امور اطلاعات و مشاور اجرایی موسسه MRE Consulting هم در مورد اینترنت اشیا یا به قول خودش

«اینترنت همه چیز» نظرات قابل تاملی دارد. به گفته وی، اینترنت اشیا فرصت‌های بی‌سابقه‌ای را برای سازمان‌ها فراهم آورده تا از یک شبکه در حال رشد متشکل از ابزار و وسایل مرتبط با هم ارزش فراوانی کسب کنند.

وی تصریح می‌کند: به اعتقاد من بزرگ‌ترین فرصت‌ها برآمده از توانایی جمع‌آوری، پردازش و واکنش در برابر جریان داده‌ای است که به‌طور آنی در دسترس است. به عنوان مثال از این طریق می‌توان زنجیره تامین کالا را کاملا بهینه‌سازی کرد.این صاحب‌نظر بزرگ‌ترین چالش اینترنت اشیا را مسائل امنیتی می‌داند و معتقد است با افزایش تعداد ابزار و وسایل متصل به اینترنت تعداد حملات به آنها هم افزایش می‌یابد. بنابراین باید میان تامین امنیت و استفاده از ابزار و امکانات اینترنت اشیا تعادل برقرار شود.

توصیه‌هایی برای بهینه‌سازی اینترنت اشیا

برخی صاحب‌نظران معتقدند با وجود اینکه اینترنت اشیا قابلیت اتصال شبکه‌ای هرچیزی را فراهم می‌آورد، اما برای بهره‌گیری از مزایای آن و کاستن از خطراتی که به برخی از آنها اشاره شد، شاید لزومی نداشته باشد که همه چیز را به آن متصل کرد. باتوجه به اینکه بسیاری از خدمات مبتنی بر اینترنت اشیا از طریق شبکه‌های بی‌سیم ارائه می‌شود، رعایت این نکته در هنگام استفاده از محصولات و خدمات بی‌سیم به کاهش مشکلات امنیتی کمک شایانی می‌کند.

باید توجه داشت که براساس بررسی‌های موسسه مشاوره‌ای Deloitte در سال ۲۰۱۵ حدود یک میلیارد وسیله سازگار با اینترنت اشیا روانه بازارهای جهانی می‌شود که نسبت به سال ۲۰۱۴، ۶۰ درصد افزایش نشان می‌دهد و بنابراین تا پایان سال جاری میلادی در مجموع ۸/ ۲ میلیارد وسیله سازگار با اینترنت اشیا در جهان وجود خواهد داشت.

نکته دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد، برنامه‌ریزی برای بهره‌گیری از حجم بالای اطلاعاتی است که اتصال ده‌ها میلیارد وسیله مختلف به شبکه‌های مختلف اطلاع‌رسانی را در اختیار افراد، سازمان‌ها و شرکت‌ها قرار می‌دهد. شاید در مواردی ضروری باشد که هر سازمان تنها برای بهره‌گیری از حجم محدودی از این اطلاعات که واقعا به آن نیاز دارد، برنامه‌ریزی کند.

در مجموع باید توجه داشت که بر اساس بررسی‌های موسسه IDC ارزش بازار محصولات و خدمات اینترنت اشیا تا سال ۲۰۱۷ به ۳/ ۷ تریلیون دلار می‌رسد. این در حالی است که بازار مذکور در سال ۲۰۱۲ تنها ۸/ ۴ تریلیون دلار ارزش داشت، بنابراین درک فرصت‌ها و چالش‌های ناشی از این بازار از ضرورت انکارناپذیری برخوردار است.