سونیتا سراب‌پور: ۱۰۸ روز به پایان انحصار اپراتور سوم تلفن همراه در کشور زمان باقی مانده است. اپراتوری که از زمان اخذ پروانه برای ارائه خدمات نسل سوم تلفن همراه (سال ۸۹) تاکنون با حرف و حدیث‌ها و ابهامات بسیاری همراه بوده است. اگر از کش و قوس‌های مزایده و ارائه پروانه این اپراتور چشم‌پوشی کنیم، مشکلات تامین منابع مالی، کندی در توسعه شبکه، تحریم و بهانه‌ای برای افزایش دوره انحصار این اپراتور و در آخرین اقدام قطع تماس تصویری سیم‌کارت‌هایش از جمله مشکلاتی است که باعث شده ارائه خدمات نسل سوم تلفن همراه در کشور با کندی همراه باشد. حالا هم با وعده‌های محمود واعظی، وزیر ارتباطات مبنی بر اینکه با اتمام انحصار رایتل در مرداد سال ۹۳، تمام اپراتورها‌ی تلفن همراه، مجوز نسل سوم را می‌گیرند، وضعیت این اپراتور و ارائه خدماتش پیچیده‌تر از همیشه شده است. حالا مشخص نیست که اپراتوری که از سال ۸۹ به صورت انحصاری قرار بود خدمات نسل سوم به کاربران ایرانی ارائه کند با اتمام زمان انحصارش و ورود اپراتور اول و دوم چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد.

انتقال جبران ناکامی به دولت یازدهم

تمام ناکامی‌ها و باز کردن گره‌های کور در توسعه تکنولوژی موبایلی حالا ۹ ماهی است که به دست دولت یازدهم و محمودواعظی، وزیر ارتباطات این دولت افتاده است. واعظی در گفت‌وگوهای اولیه خود با اشاره به عدم توسعه تلفن همراه به معنای واقعی در کشور اعلام کرده بود که بخش موبایل در کشور به صورت جدی باید توسعه یابد به نحوی که اپراتورهای تلفن همراه باید سرویس‌دهی با تکنولوژی نسل سوم را در کل کشور گسترش دهند.

همچنین درحالی که مدیران اپراتور سوم در یک نشست خبری در سال گذشته اعلام کردند که به دنبال تمدید زمان انحصار خود هستند، محمودواعظی در واکنش به این اظهارات اعلام کرد که دوره انحصار رایتل تمدید نخواهد شد. او تاکید کرد که از اول شهریور ماه سال۹۳ پروانه‌های جدید نسل سوم به اپراتورهای موجود ارائه و در نهایت خدمات موبایل نسل سوم به صورت گسترده در نیمه دوم سال در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت. همچنین وزیر ارتباطات توصیه کرده که اپراتورهای تلفن همراه از نسل سوم عبور کنند و سرمایه‌گذاری‌های لازم را برای ارائه نسل چهارم موبایل انجام دهند. در حالی وزیر ارتباطات به اپراتورهای اول و دوم توصیه عبور از نسل سوم و سرمایه‌گذاری در نسل چهارم را می‌کند که مدیرعامل همراه اول در مجمع سهامدارانش که اخیرا برگزار شد اعلام کرد که این اپراتور هم‌اکنون هم امکان ارائه خدمات نسل سوم را دارد و تا آخر سال جاری نیز توانایی ارائه خدمات نسل چهارم را دارد. در همین زمینه مدیرعامل اپراتور دوم یا ایرانسل نیز سال ۹۱ و در نشست سالانه خود اعلام کرده بود که این اپراتور مقدمات صعود به نسل سه و چهار تلفن همراه را فراهم کرده است و از مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دهم خواسته بود که زمینه ارائه خدمات نسل سوم تلفن همراه را برای اپراتورهای ایرانسل و همراه اول فراهم کنند.

آغاز شمارش معکوس

با این شرایط و اگر وعده‌های وزیر ارتباطات به اجرا گذاشته شود آیا اپراتور سومی که طی چند سال گذشته بدون رقیب نتوانسته باعث فراگیری خدمات نسل سوم همراه شود می‌تواند با وجود دو رقیب تازه‌نفس حرفی برای گفتن داشته باشد؟

محسن فیضی، مدیر ارشد برند و ارتباطات سازمانی رایتل در این خصوص به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «رایتل خود را آماده رقابت کرده با توجه به اینکه ممکن است تاریخ انحصار خدمات‌مان تمدید بشود یا نشود اما طبیعتا بعید است که در صبح اول شهریور ماه سایر اپراتورها بتوانند مجوز بگیرند و به سرعت هم شروع به فعالیت کنند.»

وی در ادامه اعلام آمادگی دو اپراتور تلفن همراه برای ارائه خدمات نسل سوم را غیر قانونی اعلام می‌کند و می‌افزاید: «اینکه سایر اپراتورهای تلفن همراه اعلام آمادگی برای شروع به فعالیت در این بخش می‌کنند و تجهیزات مورد نیاز این کار را قبل از دریافت مجوز وارد کشور کرده‌اند کاملا غیر قانونی است.» فیضی همچنین ارائه خدمات نسل سوم توسط اپراتور اول و دوم را به شرط وزیر ارتباطات برای ارائه سرویس رومینگ ملی منوط می‌داند و اعلام می‌کند که این شرط پاشنه آشیل ارائه خدمات نسل سوم توسط دو اپراتور اول و دوم است شرطی که تاکنون از سوی این دو اپراتور به مرحله اجرایی نرسیده است. اما در خوش‌بینانه‌ترین حالت اگر دو اپراتور تلفن همراه در کشور با سه یا چهار ماه تاخیر بعد از پایان انحصار رایتل شروع به فعالیت کنند سرنوشت خدمات ارائه شده توسط اپراتور سوم چه می‌شود؟ فیضی در پاسخ به این سوال می‌گوید: «متاسفانه رایتل به‌دلیل اینکه در مدیریت استراتژیک و برندیگ خوب عمل نکرد و روی بحث تماس تصویری که تنها ۲۰ درصد برنامه تجاری شرکت را تشکیل می‌داد تمرکز کرد و بعدها نیز این سرویس با قطعی روبه‌رو شد، ضربه بدی خورد. درست است که طی چند سال نتوانستیم به اهداف خود برسیم اما با مدیریت جدید که از شهریور ماه سال گذشته کارش را آغاز کرده در تلاش برای افزایش سهم خود در بازار هستیم.» وی اعلام می‌کند که از زمان تغییر مدیریت، مشترکان رایتل با ۵۰۰ درصد افزایش همراه بوده است. پیش از این محمود صدری، مدیرعامل اپراتور سوم در نشستی خبری در اسفند ماه سال گذشته اعلام کرده بود که رایتل یک میلیون و ۱۳۰ هزار کاربر فعال دارد که نسبت به ۶ ماه پیش ۹۴ درصد افزایش داشته است.

مشتریان ناراضی رایتل

این روزها علاوه براینکه رایتل باید نگران حضور دو رقیب قدرتمند در کنار خود برای ارائه خدمات نسل سوم موبایل باشد، باید نگران از دست دادن مشترکان فعلی خود نیز باشد. مشترکان نیز نسبت به سیستم پشتیبانی ضعیف این اپراتور شکایت‌های زیادی را مطرح می‌کنند.

برای مثال مانی فتحی یکی از مشتریان سیم‌کارت رایتل که به دفاتر خدمات ارتباطی مراجعه کرده با نارضایتی از خدمات ارائه شده این اپراتور در دفاتر ارتباطی می‌گوید: رایتل در تبلیغات خود مدعی است به مشتریانش نمره ۲۰ می‌دهد اما باید بگویم که به عنوان یک مشتری به این اپراتور به خاطر وضعیت بد پاسخگویی و برقراری ارتباط با مشتریان، نمره بسیار کمتری می‌دهم.

براساس گزارش‌های منتشر شده شرکت ارتباطی رایتل در حالی برای دفاتر خود ساعات پاسخگویی تعیین کرده که مشتریان به هنگام مراجعه در اوقات تعیین شده به این دفاتر، با در بسته برخورد می‌کنند. متصدیان پاسخگویی این دفاتر نیز اعلام می‌کنند کارکنان شرکت نیم‌ساعت قبل از ساعت تعیین شده سیستم‌های خود را خاموش کرده و دیگر پاسخگو نیستند. در همین حال سیستم پاسخگویی تلفنی این شرکت هم وضعیت بهتری از پاسخگویی حضوری آن ندارد چرا که با وجود انتظار طولانی برای برقراری تماس با کارشناسان اپراتور رایتل، باز هم ارتباط برقرار نمی‌شود.

محسن فیضی، مدیر ارشد برند و ارتباطات سازمانی رایتل، این مشکلات را به شیطنت‌های رقیبان این اپراتور در بازار ارتباط می‌دهد و می‌گوید: «متاسفانه در این بخش از ابتدای فعالیت از گزند رقبا به دور نبوده و نیستیم. نمی‌خواهم کسی را متهم کنم اما در اوایل کار برخی، از دفاتر خدمات ارتباطی تعهداتی می‌گرفتند که آنها نمی‌توانند خدمات سیم‌کارت‌های رایتل را ارائه کنند که برخی از مشکلات سرویس‌دهی به این موضوعات و سنگ‌اندازی‌ها مربوط می‌شود.» وی در ادامه بخش دیگر نارضایتی کاربران از خدمات پس از فروش رایتل را به ضعف‌های موجود در سیستم رایتل ارتباط می‌دهد و می‌افزاید: «باید قبول کنیم که وقتی یک اپراتور در حوزه عمومی خود موفق نیست طبیعتا در بخش‌های دیگر نیز با مشکل برخورد می‌کند.» فیضی تاکید می‌کند که بخش مارکتینگ رایتل به صورت جدی در حال رصد مشکلاتش در بخش ارائه خدمات پس از فروش به مشتریانش است و قطعا تا یک یا دوماه آینده این مشکلات از بین خواهد رفت. وی در واکنش به طولانی شدن زمان حل مشکلات از سوی این اپراتور اظهار می‌کند که اگر این زمان را با وضعیت موجود رایتل که طی سال‌های گذشته مدیریت غیر تخصصی داشته و همین امر باعث انباشت شدن مشکلات گوناگون شده، مقایسه کنیم قطعا زمان طولانی نیست. وی تصریح می‌کند که با توجه به تغییر مدیریتی که از سال گذشته در رایتل اتفاق افتاده این اپراتور تمام سعی خود را برای حل مشکلات در سریع‌ترین زمان ممکن می‌کند.

شنیده‌ها چه می‌گویند؟

براساس برخی شنیده‌ها قرار است در ۲۷ اردیبهشت ماه سال جاری مصادف با روز جهانی ارتباطات، وزارت ارتباطات اقدام به ارائه پروانه نسل سوم به دو اپراتور اول و دوم تلفن همراه کند. اپراتورهایی که مدیرانشان از سال گذشته اعلام کرده بودند که امکان ارائه خدمات نسل سوم به کاربرانشان را داشته‌اند.

شنیده‌ها حکایت از این موضوع دارد که ارائه مجوز نسل سوم به این دو اپراتور، منوط به اجرای سه شرط اساسی مطرح شده از سوی سازمان تنظیم مقررات شده است. اولین شرط ارائه سرویس جابه‌جایی شماره‌ها در بین اپراتورها و را‌ه‌اندازی رومینگ ملی است. شرطی که همراه اول و ایرانسل در حال نهایی کردن مسائل فنی آن هستند. دومین شرط عدم وجود هر گونه بدهی از سوی این دو اپراتور به یکدیگر و سازمان تنظیم مقررات است. در خصوص این شرط نیز ایرانسل در نشست‌های خبری خود اعلام کرده که هیچ گونه بدهی به دولت یا اپراتورهای دیگر ندارد. اما همراه اول و براساس اظهارات مدیرعامل این شرکت در آخرین مجمع سهامدارانش، در حال پرداخت و صاف کردن بدهی‌های خود به بخش‌های مختلف است. سومین شرط سازمان تنظیم مقررات نیز در قبول ارزش مصوبات کمیسیون سازمان تنظیم معادل مصوبات هیات‌مدیره دو اپراتور تلفن همراه است. حالا باید منتظر ماند و دید که آیا وعده‌های وزیر ارتباطات در خصوص عدم تمدید مجوز اپراتور سوم به اجرا گذاشته می‌شود و دو اپراتور دیگر تلفن همراه می‌توانند با اجرای شرط‌های مطرح شده، طلسم ارائه خدمات نسل تلفن همراه در کشور را بشکنند.