چرا فیسبوک؟
علیرضا شیرازی در چند ماه اخیر مجموعه اتفاقات فیسبوکی از جمله فعالیت برخی از شخصیتهای سیاسی در این شبکه یا رفع فیلتر اتفاقی آن توسط برخی شرکتهای سرویسدهنده اینترنتی، احتمال رفع فیلتر یا حداقل بررسی مجدد این مساله را بر سر زبان رسانهها انداخته است. در این میان سوالی که مطرح میشود، این است که چرا فیسبوک؟ چرا سیاستمداران و بسیاری از اشخاص مطرح کشور در فیسبوک فعالیت میکنند و آیا نمیتوان در سایتهای مشابه یا نسخههای بومی مشابه این سایت فعالیت داشت؟ پاسخ به این سوال را شاید در اشاره ای به ماهیت شبکههای اجتماعی پیدا کرد.
علیرضا شیرازی در چند ماه اخیر مجموعه اتفاقات فیسبوکی از جمله فعالیت برخی از شخصیتهای سیاسی در این شبکه یا رفع فیلتر اتفاقی آن توسط برخی شرکتهای سرویسدهنده اینترنتی، احتمال رفع فیلتر یا حداقل بررسی مجدد این مساله را بر سر زبان رسانهها انداخته است.
در این میان سوالی که مطرح میشود، این است که چرا فیسبوک؟ چرا سیاستمداران و بسیاری از اشخاص مطرح کشور در فیسبوک فعالیت میکنند و آیا نمیتوان در سایتهای مشابه یا نسخههای بومی مشابه این سایت فعالیت داشت؟ پاسخ به این سوال را شاید در اشاره ای به ماهیت شبکههای اجتماعی پیدا کرد.
سایتهایی مانند فیسبوک ماهیت خاصی دارند، برخلاف بسیاری از سرویسهای اینترنتی (مانند سرویسهای ایمیل، سرویس وبلاگ، فوتوبلاگ و...) دسترسی به محتوا و فعالیت در این سایتها به شکل خاصی محدود به کاربران این سایتها شده است. شما و دوستانتان میتوانید از سرویسهای مختلفی خدمات ایمیل دریافت کنید یا در سرویسهای میزبانی وبلاگ متفاوتی نظرات و عقاید خود را منتشر کنید و این مساله هیچ محدودیتی در ارتباط شما با دوستانتان ایجاد نمیکند. اما در سایتهایی مانند فیسبوک اوضاع به شکل دیگری است. کاربران فیسبوک برخلاف خوانندگان وبلاگها هر روز به صفحات دوستان خود سر نمیزنند که از نوشتهها، عکسها یا وضعیت آنها با خبر شوند. آنها هر روز آدرس صفحات خاصی را در این سایت تایپ نمیکنند، تا محتوای آن را مطالعه کنند. در فیسبوک آخرین نوشتهها، تصاویر دوستانتان در آنچه تایم لاین خوانده میشود نمایش داده شده و کاربران برای اطلاع از آنچه اشاره شد جز ورود به سایت لازم نیست، کار دیگری انجام دهند. در عین حال اساس کار شبکههای اجتماعی ارتباط است و شما جهت تعیین هویت و اثبات ارتباط خود با دیگران و همچنین هرگونه تعامل و ارتباطی
با دیگران (مانند ارسال پیام، لایک یا درج نظر) نیازمند ثبت نام در این سایتها هستید.
بنابراین و براساس آنچه اشاره شده ارتباط و تعامل در هر سایت شبکه اجتماعی، محدود به کاربران همان سایت است. رفتار کاربران اینترنتی نشان داده است که کاربران با توجه به شکل ارتباط و کاربری مورد انتظار خود تنها در چند شبکه اجتماعی خاص حضور دارند. اکثر کاربران دلیلی برای فعالیت موازی و ارتباط با افراد خانواده یا دوستان نزدیک خود در چند شبکه اجتماعی نمیبینند. حضور در یک شبکه اجتماعی متفاوت مانند حضور در یک جزیره یا کشور دیگر است و از نظر کاربران باید دلیل خوبی برای حضور و فعالیت دراین جزیره جدید وجود داشته باشد. اینگونه است که یک شبکه اجتماعی برای ارتباط با دوستان، یکی برای ارتباطهای کاری یا اشتراک گذاری تصاویر و... انتخاب میشود. همین مساله باعث شده است که با وجود انگیزه زیاد(به دلیل موفقیت این سایتها)، توان فنی موجود و حتی نرم افزارهای کدباز رایگان که خدمات مشابهی را فراهم میکنند، در دنیا شاهد حضور معدود شبکههای اجتماعی پرقدرت باشیم.
حال فرض کنید که تصمیم گرفتهاید که در شبکههای اجتماعی حضور داشته باشید، انتخاب شما کدام خواهد بود؟ اگر قصدتان ارتباط با دوستان قدیمی یا آشنایان باشد، قطعا انتخاب اول شما جایی است که دوستان شما آنجا حضور دارند. هیچکس دوست ندارد در سایت یک شبکه اجتماعی عضو شود در حالی که تک و تنها است و خبری از آشنایی نیست. اگر حتی قصدتان آشنایی با افراد جدید باشد باز هم و به احتمال زیاد انتخاب شما جایی است که افراد بیشتری وجود دارند و درعین حال کم و بیش هویت آنها مشخصتر باشد. همچنین اگر قرار باشد به عنوان مدیر یک شرکت، هنرمند یا سیاستمدار از شبکههای اجتماعی برای معرفی کار یا افکار خود استفاده کنید بیتردید جایی را انتخاب میکنید که افراد بیشتری آنجا حضور دارند. ترجیح هر سخنرانی این است که در یک سالن پرجمعیت سخنرانی کند تا در یک اتاق کوچک با اندک شنونده احتمالی!
دنیای فیسبوک در بین شبکههای اجتماعی موقعیت ممتازی دارد. فاصله این سایت حتی با دومین رقیب خود یعنی توییتر بسیار زیاد است و در ایران نیز فیسبوک بیش از هر شبکه اجتماعی دیگر مورد استقبال کاربران قرار گرفته است.
فیسبوک با وجود فیلتر بودن سایتی آشنا برای ایرانیان است، اگر امروز از اطرافیان خود سوال کنید آنهایی که تجربه حضور در شبکههای اجتماعی را داشتهاند برایشان فیسبوک نامی آشنا است، در حالی که برای بسیاری از کاربران (به خصوص کاربران غیرحرفهای) سایتهایی مانند گوگل پلاس یا نسخههای بومی شبکههای اجتماعی غریب است. کافی است نگاهی به تعداد اعضای برخی صفحات فارسی فیسبوک یا تعداد هواداران یا علاقهمندان برخی اشخاص حاضر در این شبکه بیندازید تا متوجه نفوذ این شبکه در بین ایرانیان شوید. گاهی اوقات تعداد این افراد از تعداد کل کاربران فعال یک شبکه اجتماعی بومی بیشتر است. در چنین شرایطی کاملا معقول است که هنرمندان یا سیاستمداران سایت شبکه اجتماعی با جمعیت و کاربران فعال بیشتر و بستری مطمئنتر برای فعالیت انتخاب کنند.
ارسال نظر