مریم عسگری بازار خرید و فروش کامپیوتر و تجهیزات دیجیتال، از اوایل خردادماه که نرخ دلار روندی پرنوسان‌تر از قبل را در پیش گرفت دستخوش تغییر و تحولاتی چشمگیر بوده است.
تغییر و تحولاتی که البته ناشی از مواجهه برخی از اتفاق‌ها نظیر توام شدن فصل رونق بازار به دلیل نزدیک شدن به سال تحصیلی و روند نزولی نرخ دلار در ماه‌های مرداد و شهریور بوده است. این تحولات (کاهش قیمت‌ها در بازار کامپیوتر و موبایل طی سه ماه اخیر) اگر چه به مذاق گروه خریدار خوش آمده و تا حدودی منجر به رشد تقاضا در بازار برخی از کالاهای کامپیوتری و دیجیتالی شده است، اما بر گروهی از واردکنندگان که معتقدند کالاهایشان را با دلار 3 هزار و 400 تا 500 تومان طی پنج تا شش ماه گذشته وارد کرده‌اند، گران آمده.
این گروه که در ابتدا از کاهش قیمت کالاهایشان خودداری می‌کردند نهایتا با ادامه روند صعودی قیمت دلار ناچار به تبعیت از سایر فعالان بازار شده و قیمت‌ها را کاهش دادند. به این ترتیب در بازار مرداد و شهریور ماه شاهد رشد تقاضا در مقابل کاهش قیمت بودیم.
بگذریم از اینکه طی سه تا چهار ماه اخیر نوسانات گاه و بی‌گاه قیمت موجبات نوسانات قیمت کالاهای گوناگون را نیز فراهم آورده است؛ اما با این‌حال برای خریداران مشاهده اینکه قیمت یک لپ‌تاپ حدود ده میلیون تومانی بین هشت میلیون تا هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در نوسان است بسیار اتفاق خوبی است.
البته کارشناسان و فعالان بازار معتقدند، چنین اتفاقی (نوسانات گاه و بی گاه قیمت) طی مدت طولانی (بیش از سه ماه) اتفاق بسیار خطرناکی در بازار کامپیوتر است. به گفته آنها چنین اتفاقی منجر به این شده است در بازار یک قیمت مشخص و ثابت برای کالاها وجود نداشته باشد و کالاهای کامپیوتری از ماهیت خود خارج شده و معامله آنها مانند طلا (محاسبه قیمت در لحظه) باشد. به گفته آنها شاید همه گناه این اتفاق را بر گردن نوسانات نرخ ارز بیندازند؛ اما بخشی از این مشکلات ناشی از تصمیم‌گیریهای لحظه‌ای و بدون بررسی، اعمال قوانین دست‌وپا گیر و غیرمنطقی و ... است.
در هر حال با صرف‌نظر از تمام مشکلاتی که در بازار کامپیوتری، تجهیزات دیجیتالی و صوتی و تصویری مشاهده می‌شود در بازار این کالاها با یک کاهش ۵ تا ۳۰ درصدی و در مورد برخی از کالاها ۳۵ درصدی قیمت‌ها طی ماه‌های گذشته مواجه بوده‌ایم. با توجه به این موضوع در این گزارش ما به بررسی روند قیمت‌های ماه‌های اخیر در مورد کالاهای پرمخاطب بازار کامپیوتر و دیجیتال پرداخته‌ایم. اگر به بررسی روند قیمت‌ها در بازار این کالاها علاقه‌مندید، این گزارش را بخوانید:
کاهش ۱۰ تا ۳۵ درصدی قیمت لپ‌تاپ
می‌توان گفت قیمت لپ‌تاپ و سایر کالاهای حوزه کامپیوتر و دیجیتال در اسفند ماه گذشته که قیمت دلار در حدود ۳ هزار و ۵۰۰ تومان یا بیشتر هم بود در بالاترین حد خود قرار داشت؛ اما از حدود اوایل فروردین ماه تا خرداد ماه قیمت کالاهای کامپیوتر همپای نوسانات نرخ دلار (سه هزار و ۳۵۰ تا سه هزار و ۳۰۰ تومان) متغیر بود.
اما آغاز نوسانات شدید اوایل خرداد ماه بود. زمانی که نرخ دلار از حدود سه هزار و ۶۰ تومان در اواسط خرداد ماه به سه هزار و ۳۰۰ تومان در اواخر این ماه و به سه هزار و ۳۸۰ تومان در اوسط تیر ماه و به سه هزار و ۱۰۰ تومان در اوایل تیر ماه رسید. اواسط مرداد ماه بود که با رشد ناگهانی نرخ دلار آزاد به حدود سه هزار و ۲۸۰ تومان قیمت‌ها در بازار کامپیوتر به ناگاه افزایش یافت . افزایشی که حتی کاهش ۱۰۰ تومانی نرخ دلار آزاد طی روزهای بعد نتوانست شعله قیمت‌ها را در بازار کامپیوتر پایین بکشد. در نهایت اواخر مرداد ماه با رسیدن نرخ دلار آزاد به‌ر قم سه هزار و ۱۰۰ تومان اندکی قیمت‌ها در بازار کامپیوتر کاهش یافت. البته عوامل دیگری در کاهش قیمت این کالا در بازار تاثیر گذار بود که کاهش تقاضا برای لپ‌تاپ در مقایسه با تبلت یکی از دلایل مهم این کاهش قیمت عنوان شده است. در هر حال قیمت‌ها در بازار لپ‌تاپ همچنان با دلار سه هزار و ۱۰۰ تا سه هزار و ۱۸۰ تومان محاسبه می‌شد. اما اواسط شهریور با رشد ۲۰۰ تومانی نرخ دلار دوباره در بازار لپ‌تاپ شاهد رشد قیمت و البته خودداری از عرضه برخی از کالاها از سوی فروشندگان بودیم.روند صعودی قیمت از اواسط شهریور ماه ادامه داشت و نهایتا در اوایل مهرماه با کاهش نرخ دلار آزاد به رقم دو هزار و ۹۴۰ تومان متوقف شد. از آن زمان تا سوم مهر ماه روند قیمت‌ها تقریبا ثابت بود.اما از چهارم مهر ماه تا کنون نرخ دلار آزاد بین رقم‌های سه هزار و ۴۰ تا سه هزار و ۱۰۰ تومان در نوسان است. به گفته کارشناسان و فعالان بازار، چنین اتفاقی برای بازار کامپیوتر خطرناک تر از تحریم‌های اقتصادی است. به گفته آنها لازمه داشتن یک بازار سالم و فضای رقابتی بازاری با ثبات چه از لحاظ قیمت و چه از لحاظ عرضه کالا است.
به گفته مهدی بکایی، مدیرعامل شرکت سیب گستران پارسیان (اپل ایران) در بازار لپ‌تاپ طی ماه‌های گذشته با یک کاهش ۱۰ تا ۲۵ درصدی و حتی ۳۰ درصدی مواجه بودیم. به عنوان مثال قیمت جدیدترین imac اپل از حدود هشت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در حدود چهار ماه گذشته به حدود هفت میلیون تومان رسیده است. وی چنین اتفاقی برای بازار خوشایند نمی‌داند و می‌گوید: اینها علاوه بر اینکه ناشی از نوسانات نرخ ارز است از تصمیم‌گیرهای نادرست و ناگهانی سیاسی و اقتصادی و... نیز ناشی می‌شود.
آی‌فون ۳۰ درصد ارزان شد
به طور کلی در بازار گوشی موبایل طی ماه‌های گذشته با یک کاهش ۱۰ تا ۳۵درصدی قیمت مواجه بودیم. اما در بازار این کالا به ویژه در بازار گوشی‌های iphone دامنه چند دستگی قیمت گسترده‌تر است. به طوری که در بازار شاهد فروش این کالا با اختلاف ۵ تا ۱۰ درصدی قیمت بین فروشندگان گوناگون هستیم.
به گفته عزیززادگان، مدیر فروش شرکت پرشین سلوکام، علت این اتفاق این است که برخی از فروشندگان تمایل و اعتقادی به کاهش قیمت کالایی که گران‌تر خریده‌اند ندارند. به گفته وی با این حال طی ماه‌های گذشته در بازار گوشی‌های iphone شاهد افت ۵ تا ۲۵ درصدی قیمت بوده ایم اما نمونه‌های جدیدتر با کمترین میزان کاهش قیمت مواجه هستند. یکی دیگر از عرضه‌کنندگان گوشی‌های iphone هم گفت، در حال حاضر گوشی ۵s با ظرفیت ۱۶ گیگابایت از پرفروش‌های بازار است که قیمتی حدود دو میلیون۸۰۰ هزار تا ۹۰۰ هزار تومان دارد. این در حالی است که قیمت این کالا در ابتدای ورودش که به طور مسافری به بازار آمده حدود ۵ تا ۵/۵ میلیون تومان بود. وی همچنین افزود، قیمت iphone ۵ با ظرفیت ۱۶ گیگابایت در حال حاضر در بازار بین یک میلیون و ۹۰۰ تا دو میلیون تومان است. در حالی که قیمت این مدل گوشی در ماه‌های قبل در حدود دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان بوده است.
کاهش ۵ تا ۲۵ درصدی تبلت‌های محبوب
در بازار تبلت هم مانند بازار لپ‌تاپ، با کاهش قیمت‌ها مواجه بوده‌ایم. اما کاهش قیمت از سوی فعالان بازار در حدود ۵ تا ۲۰ و نهایتا ۲۵ درصد اعلام شده است.
به گفته فعالان بازار در مورد این کالا بروز برخی اتفاقات نظیر انتشار خبر رفع محدودیت صادراتی محصولات اپل به ایران در کاهش قیمت موثر بوده است. در غیر این صورت کاهش قیمت‌ها در حد ۲۵ درصد در چنین بازاری با مخاطبان بسیار و موجودی کم امکان پذیر نبود. بکایی در این مورد به
«دنیای اقتصاد» گفت: کاهش قیمت‌ها در مورد تبلت‌ها به دلیل محبوبیت زیادشان بوده است. یکی دیگر از فعالان بازار هم با بیان این مطلب که در مورد تبلت‌های ارزان کاهش قیمت در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد و در مورد گران قیمت‌ها ۵ تا ۲۵ درصد بوده است گفت: حتی اگر کاهش قیمتی هم در کار نبود بازار این کالا مخاطبان خود را داشت. اگر بخواهیم مثالی در این مورد بیاوریم می‌توانیم به مدل
Apple iPad (۴th Gen.) ۱۲۸GB-WiFi اشاره کنیم که اکنون قیمتی در حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان دارد. در حالی که قیمت این کالا در ماه‌های گذشته در حدود سه میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بود. در هر حال در بازار این کالا طی ماه‌های گذشته با یک کاهش ۵ تا ۲۵ درصدی قیمت مواجه بودیم که در نمودار بالا به خوبی روند نزولی قیمت‌ها در بازار تبلت مشخص است.