سونیتا سراب‌پور

در سال‌های اخیر دنیای مجازی توانسته است بخش‌های مختلف از زندگی افراد را تحت‌تاثیر خود قرار دهد و هر چه بیشتر انسان را به خود وابسته کند. از جمله صنایعی که این روزها به شدت تحت تاثیر اینترنت قرار گرفته، صنعت جهانگردی است.

فضای سایبر با ایجاد تورهای مجازی این روزها سفر کردن را بسیار آسان کرده است.

طی چند سال گذشته کیفیت و کارآمدی و در دسترس بودن انواع تورهای مجازی به میزان زیادی ارتقا یافته، به طوری که برخی وب‌سایت‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا از داخل کامپیوتر شخصی خود و با استفاده از نقشه‌ای که در اختیار آنها قرار گرفته تور را کنترل کنند.

برای آشنایی بیشتر با تورهای مجازی در ایران گفت‌وگویی با هومن قادریان مدیر تور مجازی پیرامید انجام داده‌ایم که می‌خوانید:

به عنوان پرسش نخست مایلیم بدانیم تور مجازی چیست؟

تور مجازی طبق تعریف‌های متعدد که معتبرترین آن را می‌توان در ویکی‌پدیا جست‌وجو کرد، مجموعه‌ای از تصاویر، مخصوصا تصاویر پانورامای (تصویر ۳۶۰درجه‌ای که به کاربر تمام افق را از یک نقطه نمایش می‌دهد)، صوت، ویدئو و فایل‌های فلش است که مجموعه این تصاویر با هم ترکیب شده و برای معرفی یک محصول یا فضا اعم از موزه یا نمایشگاه، مکان تاریخی، هتل‌ها و... با استفاده از نرم‌افزارهای موجود به صورت تور مجازی به نمایش درمی‌آید.

در این روش، کاربر بدون حضور در مکان‌های مورد نظر می‌تواند در جریان اطلاعات قرار بگیرد و احساس کند در آن مکان حضور داشته است.

سیستم تور مجازی شما چه نام دارد و در ساخت این سیستم چه نرم‌‌افزارهایی استفاده شده است؟

تور مجــــازی حاضر که در آدرس اینترنتی www.virtualtourengine.com قرار دارد، یک سیستم مولد تور مجازی به نام پیرامید است که امکان تولید تور مجازی را برای گستره وسیعی از مخاطبان از قبیل برگزارکنندگان نمایشگاه‌ها، صاحبان و متولیان اماکن توریستی و گردشگری، صاحبان صنایع، ارائه‌دهندگان محصولات و خدمات و... را به صورت online فراهم می‌نماید. این سیستم برخلاف آنچه به نظر می‌رسد توسط متخصصان web development تولید نشده، بلکه از نرم‌‌افزارهای ساده‌ای مانند تکنولوژی فلش ریموتینگ، فلش فرم ورک، زبان برنامه‌ریزی سی‌شارپ در محیط دات‌نت و... استفاده شده است. به طور کلی این سیستم توسط یک کاربر عادی و یک دوربین دیجیتالی غیرحرفه‌ای ایجاد شده است.

چه تعداد سایت ایرانی در زمینه تور مجازی فعالیت می‌کنند و چه تفاوت‌هایی با تور مجازی شما دارند؟

در گذشته در زمینه تور مجازی کارهایی انجام شده بود، ولی در هیچ کدام نه در ایران و نه در کشورهای دیگر براساس مدیریت محتوا یا همان

content managment نبوده است و یک حالت ثابت داشته و امکان ایجاد تغییر و به روز رسانی در آن نبوده است. مثل نمایشگاه مجازی الکامپ که در سطح خیلی پایینی طراحی شده بود. به طور کلی تورهای مجازی گذشته خلاصه شده بودند به ابنیه‌های تاریخی و مکان‌های مهم، اما در تورهای مجازی تولیدشده توسط مولد تور مجازی پیرامید، این نقص‌ها برطرف شده و محتوای تورهای مجازی با استفاده از وب، امکان تغییر و به روز رسانی را دارند.

در زمینه ایجاد تور مجازی چه مشکلاتی وجود دارد؟

در این زمینه مشکلات زیادی وجود دارد و به همین دلیل هم تنها مکان‌های خاص، دست به ایجاد تورهای مجازی می‌زدند. در این بین می‌توان به هزینه تولید بالای آن، پیچیده‌بودن تکنولوژی استفاده شده در آن، ساختار ثابت آن (یعنی عدم قابلیت تغییر بعد از تولید) اشاره کرد. به طور مثال اگر بخواهیم یک تور مجازی برای یک مرکز فروش ایجاد کنیم به محض اینکه یکی از فروشندگان تغییر شغل دهد این تور بدون استفاده می‌شود. اما با استفاده از نرم‌افزار پیرامید، تمام این مشکلات رفع شده و امکان به روزرسانی و تغییر در تورهای مجازی وجود خواهد داشت.

به وجود آوردن این سیستم برای شما درآمدی هم داشته است؟

این پروژه به نحوه غیرانتفاعی و به صورتی نبوده که بتوانیم از آن سودی ببریم. اما امکان فروش تور مجازی به شرکت‌های مختلف وجود دارد. مثلا در همان تور مجازی، نمایشگاه توانمندی صادرات استان تهران وجود دارد که این اولین فروش تور مجازی است که توسط وزارت بازرگانی خریداری شده است. در داخل این نمایشگاه مجازی به معرفی شرکت‌های تهرانی که توانایی صادرات دارند، می‌پردازد. فعلا فروش این تور مجازی به شرکت‌ها و حتی کاربران مجانی بوده و مبلغی از آنها دریافت نمی‌شود و متقاضیان می‌توانند از طریق سایت ثبت‌نام کرده و account تور مجازی بگیرند.

آیا در به وجود آوردن این سیستم از سازمان‌های دولتی هم کمک گرفته‌اید؟

در این زمینه، سازمان‌های دولتی قول‌هایی داده بودند، اما هنوز به مرحله عمل نرسیده است و تمام هزینه این طرح را شخصاً پرداخت کرده‌ام که در این طرح حدود ۶۰میلیون تومان سرمایه‌گذاری شده و بخش‌هایی نیز به دلیل نبود هزینه ناتمام مانده است.

قابلیت‌های این تور مجازی در چیست؟

یکی از قابلیت‌های مهم آن این است که این سایت اولین سایت RIA ایرانی است. RIA مخفف Richinternet application است که نسل جدیدی از Web applicationها هستند و برخلاف رقبای سنتی خود thinclientapplicationها بسیاری از تراکنش‌های مرتبط با منطق برنامه را به کامپیوتر کاربر واگذار می‌کنند تا کاربر از بهترین شرایط تعامل با نرم‌افزار بهره‌مند شود، در thinclientapplicationها کامپیوتر یک شی احمق و کوچک است که تنها اطلاعات را نمایش می‌دهد و هیچ کنش منطقی به وی سپرده نمی‌شود و تمام کارها را سرور انجام می‌دهد. کلیه تورهای مجازی تولید شده توسط سیستم مولد تور مجازی پیرامید دارای قابلیت RIA بوده و از این قابلیت برای تعامل بهتر با کاربر استفاده می‌کند. مثلا اگر در این سیستم کاربر زبان را تغییر دهد هیچ اتفاقی نمی‌افتد و تمام اطلاعات قابل رویت توسط کاربر بدون تراکنش با Server به زبان مقصد تغییر می‌کند. مشخصه مدیریت محتوای توزیع شده (Content management):

در بسیاری از موارد محتوای یک تور مجازی در اختیار یک فرد یا یک مجموعه نیست، به طور مثال اگر بخواهم تور مجازی یک نمایشگاه را ایجاد کنیم فردی وجود ندارد که تمام اطلاعات غرفه‌ را در اختیار داشته باشد.

چه تعداد نمایشگاه به طور مجازی در این تور ایجاد شده است؟

در حال حاضر تمام نمایشگاه‌ها و مکان‌های این تور به صورت پایلوت، انجام گرفته است.

اما هم‌اکنون این تور شامل: نمایشگاه IT، نمایشگاه وزارت بازرگانی، گالری‌های هنری، تور مجازی پرسپولیس با بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی و ... به طور کلی تمام اطلاعات و مواد داخل این سایت برای نشان دادن قابلیت سیستم است.