م.ر.بهنام رئوف

اپراتورهای تلفن همراه ایران سرویس‌های پیامکی متعددی را همزمان با بازی‌های المپیک برای مشترکان راه اندازی کرده‌اند تلفن همراه این روزها به عنوان یکی از وسایل لاینفک زندگی اجتماعی انسان‌ها تبدیل شده است، هر چند که کاربرد این وسیله ارتباطی تا ۱۰ سال پیش تنها مکالمه بود، اما با آمدن سرویس پیامک و به تدریج GPRS و استفاده از اینترنت، کاربردهای این وسیله ارتباطی روز به روز افزایش پیدا کرد، هر چند که این روزها استفاده از اینترنت همراه در بین کاربران اکثر اپراتورهای جهانی افزایش پیدا کرده و به دنبال آن نیز به کارگیری برنامه‌های کاربردی روی گوشی‌های هوشمند فراگیر شده است، اما سرویس‌های ارزش افزوده بر بستر پیامک و بطور کلی خود سرویس پیامک همچنان از جذابیت بالایی در بین کاربران تلفن همراه برخوردار است.

درآمدهای میلیاردی

بر اساس آمارهای جهانی هم اکنون نزدیک به ۷۵ میلیون پیامک در دقیقه توسط کاربران جهانی ارسال می‌شود. در ایام منتهی به تعطیلات کریسمس در سطح جهان نیز حدود ۵۵ میلیارد پیامک ارسال شده است که بررسی‌ها نشان می‌دهد ترافیک ارسال پیامک در سطح جهان حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است.

براساس برآوردهای انجام شده از مجموع حدود ۵۵ میلیارد پیامک ارسالی در سطح جهان در کریسمس سال میلادی جاری تنها ۶ میلیارد پیامک مربوط به آمریکای شمالی بوده و جالب آنکه در کشور فیلیپین با ۶۶ میلیون جمعیت بیش از سه میلیارد پیامک در آستانه تعطیلات کریسمس رد و بدل شده است. براساس گزارش موسسه تحقیقاتی ABI، میزان درآمد جهانی پیامک در سال ۲۰۱۳ به بیش از ۱۷۷ میلیارد دلار می‌رسد که این میزان درآمد حدود ۸۳ درصد درآمد ۲۱۲ میلیارد دلاری پیش‌بینی شده برای پنج سال آینده است.

این موضوع همانند روند جهانی در کشور ما نیز توسط کاربران تلفن همراه هم پیگیری می‌شود. به عنوان مثال چندی پیش و از سوی یکی از اپراتورهای تلفن همراه در کشور اعلام شده بود که ۷۴ درصد از درآمد این اپراتور از محل ارسال پیامک است. هر سال و پس از پایان تعطیلات نوروز بین اپراتورهای کشور بر سر ارائه آمار ارسال پیامک‌های نوروزی رقابت تنگاتنگی رخ می‌دهد. به عنوان مثال کاربران ایرانی در پنج روز اول سال جاری ۲۸ میلیارد تومان به اپراتورهای تلفن همراه عیدی دادند. مشترکان تلفن همراه در هفته نخست سال نو شمسی بالغ بر ۸/۲ میلیارد پیام کوتاه تبریک به یکدیگر ارسال کرده‌اند که این آمار افزایش بیش از ۷۰ درصدی ارسال SMS از سوی مشترکان را نشان می‌دهد.

سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از افزایش ۷۴ درصدی ارسال پیامک در پنج روز نخست سال ۹۱ در مقایسه با نوروز سال ۱۳۹۰ خبر داده و اعلام کرده است که در این بازه زمانی بالغ بر ۲ میلیارد و ۸۳۴ میلیون و ۵۲۸ هزار و ۷۴۸ پیامک از سوی مشترکان اپراتورهای تلفن همراه ارسال شده که این رقم در مقایسه با پنج روز نخست سال گذشته بالغ بر ۷۴ درصد رشد را نشان می‌دهد و نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۹ حاکی از رشد ۱۹۲ درصدی است. این آمار نشان می‌دهد که در ۵ روز نخست فروردین‌ماه امسال به طور میانگین روزانه بیش از ۵۶۶ میلیون و ۹۰۵ هزار و ۷۴۹ پیامک در میان مشترکان اپراتورهای تلفن همراه مبادله شده است. در پنج روز نخست نوروز ۹۰ نیز در مجموع تعداد یک میلیارد و ۶۲۶ میلیون و ۵۴۷ هزار و ۷۵۰ پیامک توسط مشترکین تلفن همراه مبادله شده که این رقم در مدت مشابه سال گذشته یعنی در سال۸۹ تنها ۹۷۰ میلیون پیامک بوده است.

اما در کنار پیامک‌های معمولی ارسالی توسط کاربران تلفن همراه این روزها استفاده از سرویس‌های ارزش افزوده نیز در بین کاربران افزایش یافته است. البته در این بین نباید از نقش اپراتورها در تبلیغ و به کارگیری سرویس‌های ارزش افزوده از یک سو و تعریف سرویس‌های محتوایی عجیب از سوی دیگر غافل ماند.

سرویس‌های المپیکی

امروزه در صنعت تلفن همراه، علاوه بر امکان مکالمه صوتی، خدمات گوناگونی به مشترکان ارائه می‌شود. این خدمات که می‌توانند در صنایع بسیار مختلف، برای توسعه بازار، با صرف هزینه بسیار کم یا ناچیز مورد استفاده قرار گیرند، با نام خدمات ارزش افزوده (VAS) شناخته می‌شوند. خدمت ارزش افزوده که مخفف آن در انگلیسی VAS خوانده می‌شود یک اصطلاح در حوزه مخابرات است و به خدماتی که اضافه بر کاربردهای اصلی به همراه محصول یا خدمت اصلی ارائه می‌گردد، اطلاق شده ‌است. مثلا در زمینه تلفن همراه و به طور عام شبکه GSM خدماتی از جمله خدمات پیام کوتاه، USSD GPRS، پیام چندرسانه‌ای (MMS) و تمامی خدمات جانبی دیگر جزو خدمات ارزش افزوده GSM محسوب می‌شوند.

این روزها اما با آمدن شبکه‌های اجتماعی کاربران بیشتر به سمت استفاده از خدمات این شبکه‌ها روی آورده‌اند. تاسیس صفحات گوناگون و ارائه مینی مال‌های متنوع، جذاب و طنز باعث شده تا اپراتورهای تلفن همراه هم از این فرصت استفاده کرده و سرویس هایی نزدیک به همین عناوین را در بخش سرویس‌های ارزش افزوده مبتنی بر پیامک راه‌اندازی کنند. سرویس هایی همچون پ ن پ، فک و فامیل داریم، شما یادتون نمیاد که و... از جمله سرویس‌هایی هستند که این روزها با الهام از شبکه‌های اجتماعی در اختیار کاربران تلفن‌همراه قرار می‌گیرد. البته تفاوت این سرویس‌ها در این است که مشترک برای اطلاع از محتوای این سرویس‌ها باید هزینه هم پرداخت کند.

فارغ از این سرویس‌ها اما مناسبت‌های خاص نیز بهترین زمان برای اپراتورهای تلفن همراه است که به تعریف سرویس ارزش افزوده پیامکی بپردازند. این روزها که بازی‌های المپیکی در جریان است دو اپراتور تلفن همراه هم سرویس‌هایی را برای این منظور راه‌اندازی کرده‌اند.

به عنوان مثال همراه اول با حضور تیم‌های ورزشی کشور در المپیک ۲۰۱۲ لندن، به منظور بهره‌مندی هموطنان ورزش دوست از تازه‌ترین اخبار المپیکی، بسته‌های ویژه‌ای از خدمات پیامکی المپیک را به مشترکان خود عرضه می‌کند.

مشترکان همراه اول با دو بسته ویژه المپیک خدمات پیامکی همراه اول، در جریان لحظه‌های داغ و سرنوشت ساز این رویداد بزرگ جهانی قرار می‌گیرند.

در بسته نخست «روزنگار»، «اخبار و حواشی مسابقات»، «مسابقه» و «اتاق پیامکی المپیک» در نظر گرفته شده است که مشترکان علاقه مند می‌توانند جهت دریافت اخبار و حواشی بازی‌ها حرف M یا کلمه «المپیک»، روزنگار MD یا «روز»، مسابقه حرف C یا «مسابقه» و جهت عضویت در اتاق گفت‌وگوی المپیک CS یا کلمه «مدال» را به شماره ۲۰۵۰ پیامک کنند.

بسته دوم، شامل سرویس‌های متنوع «اخبار نتایج مسابقات، حاشیه ‌ها و خبرهای ویژه، بیوگرافی بازیکنان و تیم ها، مجموعه‌های هواداران، نظرسنجی‌ها و مسابقات سرگرم‌کننده و مهیج» است. برای بهره‌مندی از سرویس‌های بسته دوم، مشترکان علاقه‌مند کافی است عدد ۲۰۱۲ را به شماره ۲۰۱۲ ارسال کنند.

ایرانسل اما در این دوره اسپانسر و حامی کاروان اعزامی به مسابقات المپیک است. کاربران این اپراتور هم می‌توانند با ارسال شماره (۳۳۲۲) به ۸۴۹۴ در پیشخوان المپیک ثبت‌نام کنند و جدیدترین اخبار المپیک را دریافت نمایند. همچنین این کاربران می‌توانند برای عضویت در کلوپ هواداران المپیک عبارت (OZV ۲۰۱۲) را به شماره ۸۲۸۲ ارسال نمایند.