لمسی‌های خوش اقبال

م.ر.بهنام رئوف

سال ۸۹ با تمام فراز و فرودهایش در بازار تلفن همراه به پایان رسید. سالی که واردکنندگان تلفن همراه با ناامیدی کاهش تعرفه واردات آن را به پایان رساندند. در سالی که گذشت بحث تعرفه ۲۵ درصدی واردات تلفن همراه که به همراه مالیات آن در نهایت برای واردکنندگان ۲۸ درصد تمام می‌شد همچنان در صدر اخبار این حوزه قرار داشت. حتی چند بار نیز بحث کاهش تعرفه واردات مطرح شد که یکی از آنها به انتقاد دبیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و اعلام کاهش تعرفه واردات از سوی وی باز می‌گشت. بحثی که بعدها با انتقاد شدید مسوولان وزارت صنایع و معادن روبه‌رو شد و در نهایت تعرفه واردات تلفن همراه بدون هیچ تغییری همان ۲۵ درصد باقی ماند.

در سالی که گذشت تشکیل اتحادیه فروشندگان تلفن همراه به شکل مستقل نیز بارها و بارها مطرح شد. مسوولان امور صنفی نیز هر کدام نظرات خود را در این بین ارائه دادند. هر چند که برخی از مدیران امور صنفی از نبود نیاز در این بخش سخن به میان می‌آوردند، اما با این حال در نهایت حسین رادمرد، در گفت‌وگویی عنوان کرده بود درصورتی که در این بخش ۳۰۰ فروشنده متقاضی وجود داشته باشد فروشندگان تلفن همراه می‌توانند دارای اتحادیه‌ای مستقل باشند. در حال حاضر صدور پرونده کسب برای فروشندگان تلفن همراه در اختیار اتحادیه لوازم صوتی و تصویری است و صدور پرونده کسب برای تعمیرگاه‌های تلفن همراه در اختیار اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی است. در عین حال فروشندگان تلفن همراه معتقدند که هیچ‌کدام از این اتحادیه‌ها به دلیل مشغله کاری که در زمینه سایر رسته‌های خود دارند، نمی‌توانند کمکی به بازار تلفن همراه و همچنین خواسته‌های اعضای این صنف پر مخاطب داشته باشند. در حال حاضر و بر اساس آمارهایی که منتشر شده است ایران دارای ۵۸ میلیون کاربر تلفن همراه است که گفته می‌شود بازار این کالای ارتباطی به شکل متوسط در هر ماه نیازمند یک میلیون و پانصد هزار گوشی جدید است.

سال ۸۹ سلطه قاچاقچیان تلفن همراه بر بازار این کالا به اوج خود رسید. ناگفته نماند که در این بین و بر اساس گزارش‌های منتشر شده، ستاد مبارزه با قاچاق کالا نیز در بخش مبارزه با واردکنندگان غیرقانونی تلفن همراه فعالیت‌های بسیاری انجام داد؛ اما با این حال و به گفته واردکنندگان قانونی گوشی‌های قاچاق با گارانتی‌های غیرواقعی همچنان ۹۵ درصد از بازار این کالا را در اختیار خود داشتند.

بر اساس ارائه آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران، در کل سال ۱۳۸۹ میزان واردات گوشی تلفن همراه به ۲۹۲ تن با ارزش ۳۰ میلیون دلار رسید که این میزان ۰۵/۰ درصد سهم از ارزش کل واردات کشور بوده است. این درحالی است که در سال ۸۸ تنها ۲۲۵ تن گوشی با ارزش ۲۹ میلیون دلار از مجاری قانونی وارد کشور شده است.

در سال گذشته بسیاری از مدعیان تولید داخلی گوشی عطای بازار را به لقایش بخشیدند و از گردونه تولید خارج شدند. تولیدکنندگانی که به بهانه حمایت از تولیدات آنها تعرفه واردات از ۴ درصد به ۶۰ درصد افزایش پیدا کرد و بعد نیز به ۲۵ درصد کاهش یافت. نیمه هادی عماد و آی‌تی‌ام‌سی همان تولیدکنندگانی بودند که طی چهار سال گذشته همواره به دنبال مذاکره با برندهای مطرح جهانی برای تولید گوشی ملی بودند، اما در نهایت به دلیل آنچه که از سوی آنها نابسامانی بازار و عدم هماهنگی در تعیین تعرفه واردات قطعات عنوان شده است، قید تولید داخل را زدند.

لمسی‌ها در اوج

با تمام این اتفاقات عنوان شده سال ۸۹ برای بازار تلفن همراه کشور، سال گوشی‌های لمسی بود. گوشی هایی که در سال قبل از آن؛ یعنی سال ۸۸ با ارائه مدل‌هایی از سوی نوکیا آغاز و با دو مدل N۹۷ و N۹۷mini به اوج خود رسید. سال گذشته سال ورود مدل‌های بسیاری از سوی تمام برندهای مطرح جهانی بود. اما با این حال و به گفته فروشندگان بازار در سال گذشته N۸ نوکیا در کنار Wave سامسونگ و برخی از مدل‌های سری X سونی اریکسون توانستند از فروش بسیار بالایی بر خوردار باشند.

سال گذشته آی‌فون ۴ اپل به بازار عرضه شد. گوشی‌ای که قبل از ورودش به بازار به دلیل جا گذاشته شدن یک نمونه از آن توسط یکی از کارکنان اپل با حواشی زیادی روبه‌رو بود، اما بعد از ورودش به بازار نیز به دلیل عدم آنتن‌دهی مناسب برای افراد چپ دست هم با حواشی زیادی روبه‌رو شد. علاوه بر این وعده عرضه مدل سفید رنگ این گوشی نیز محقق نشد و این درحالی است که گفته می‌شود تابستان سال جاری نسخه ۵ این گوشی قرار است به بازار عرضه شود.

نوکیا همچنان در صدر

سال گذشته را شاید بتوان برای معروف‌ترین برند تلفن همراه جهان سال تغییر نام گذاری کرد. نوکیا در حالی که به نظر می‌رسید با ارائه گوشی‌های لمسی مختلف از یک سو و گوشی‌های خانواده E از سوی دیگر توانسته بود بخشی از سهم از دست‌رفته خود را در بازار دوباره به دست آورد، اما در ماه‌های پایانی سال با تغییر مدیریت روبه‌رو شد. اولی پکا فنلاندی جای خود را به استفان الوپ از مدیران مایکروسافت داد. به دنبال این تغییر در ماه پایانی سال ۸۹ الوپ قراردادی را با مایکروسافت منعقد کرد که به موجب آن قرار شد سیستم‌عامل ویندوز جایگزین سیستم‌عامل گوشی‌های نوکیا شود. این قرارداد شک و تردیدهای بسیاری را از سوی تحلیلگران بازار پیش روی هر دو برند قرار داد.

با این حال در سال گذشته نوکیا با عرضه N۸ خود بازار تلفن همراه را به شوک فرو برد. این گوشی با دوربین ۱۲ مگاپیکسل، ۱۶ گیگابایت هارد، سیستم‌عامل نسخه ۳ سیمبین و صفحه نمایش خازنی، قیمتش در بدو ورود به بازار یک میلیون و دویست هزار تومان اتیکت خورد و هم‌اکنون به ۶۲۰ هزار تومان رسیده است.

با این حال در سال گذشته بیشترین آمار فروش گوشی‌های نوکیا مربوط به مدل‌های زیر ۱۵۰هزار تومان این برند بود. البته این موضوع تنها منحصر به نوکیا نبود و در مورد سایر برندهای بازار نیز صادق بود. ۶۳۰۳ کلاسیک،X۳ و C۵ مدل‌های پرفروش این رنج قیمتی بودند. در میانگین قیمت ۲۰۰ تا ۴۰۰ نیز می‌توان به مدل‌های ۵۸۰۰ XpressMusic نوکیا اشاره کرد که بیشترین تقاضا در بازار را به خود اختصاص داده اند. گوشی n۹۷ mini و x۶ هم در رنج قیمتی ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان جزو پرفروش‌ها بودند.

سونی‌اریکسون به دنبال سهم

دیگر برند مطرح سابق بازار در سال ۸۹ با افت فروش روبه‌رو شد. هر چند که سونی اریکسونی‌ها به این موضوع اعتقاد ندارند، اما روند عرضه مدل‌های جدید از سوی این برند به قدری در سال گذشته تابلو بود که هر کاربر تلفن همراهی می‌توانست به کاهش سهم سونی اریکسون در بازار پی ببرد. در عین حال این برند با عرضه گوشی‌هایی که در رنج قیمتی ۲۵۰ تا ۴۵۰ هزار تومان قرار دارند، توانست اندکی سهم سود خود را در بازار حفظ کند. بر همین اساس مدیرکل فروش سونی‌اریکسون در ایران از افزایش واردات گوشی‌های سونی‌اریکسون در سال جدید به کشور خبر داد. شروین فریگام در این‌باره می‌گوید: به موجب استقبال مردم از گوشی‌های هوشمند و تاچ فون ۶۰درصد واردات گوشی‌ها در سال۹۰ مربوط به گوشی‌های هوشمند خواهد بود. وی افزود: این شرکت در سال گذشته توانست با عرضه گوشی‌های هوشمند و صفحه نمایش لمسی‌دار با قیمت مناسب سهم خود را در بازار افزایش دهد. وی تصریح کرد: استقبال مشتریان به خصوص جوانان ایرانی از گوشی‌های هوشمند و صفحه نمایش لمسی‌دار باعث شده تا بیشتر شرکت‌ها به عرضه این نوع گوشی‌ها در بازار بپردازند.گوشی c۹۰۱ و k۹۷۰ از بین گوشی‌های زیر ۲۰۰ هزار تومان و از میان گوشی‌های بالای ۲۰۰ هزار تومانی VIVAZ و X ۱۰ MINI جزو پرفروش‌های این برند در سال گذشته بودند.

تایوانی آندروید پوش

در سال گذشته شرکت تایوانی اچ‌تی‌سی که تا پیش از این گوشی‌های لمسی خود را تنها با سیستم‌عامل ویندوز به بازار عرضه می‌کرد، تغییر ذائقه داد.

این شرکت در سال گذشته بیشتر محصولات خود را با سیستم‌عامل آندروید روانه بازار کرد و توانست با استفاده از این حربه سهم چشمگیری در بین فروش گوشی‌های هوشمند به‌دست آورد. در حالی که در سال ۸۹ تنها گوشی‌های ارزان قیمت با استقبال بالایی از سوی مشتریان روبه‌رو بود، اما گوشی‌های اچ تی سی با وجودی که از بهای بالایی برخوردارند همچنان مشتری خاص خود را داشتند.

در این میان می‌توان به گوشی HD۲ و DESIER اشاره کرد که از جمله پرفروش‌ترین‌های این برند در بازار سال ۸۹ بودند. HDmini و Wildfire هم در یک کلاس قیمتی توانستند در سال گذشته توجه بسیاری از مخاطبان را به خود جلب کنند.

جنگ با عرضه بیشتر

کره‌ای‌ها سال گذشته تصمیمات یک شکلی داشتند. هر دو برند کره‌ای بازار تلفن همراه یعنی ال‌جی و سامسونگ سال گذشته را با سیاست عرضه مدل‌های متنوع پیش گرفتند. در این بین سامسونگ به عرضه Star و Corby در کلاس قیمتی زیر ۱۵۰ هزار تومان موفق‌تر از قبل ظاهر شد. این شرکت همچنین در سال گذشته تمام سعی خود را به کار بست تا با ارائه گوشی‌های لمسی بتواند سهمی هم در این بازار داشته باشد. با این حال در بین پرفروش‌های سامسونگ هم می‌توان به مدل‌های s۵۲۵۳s ،s۵۶۲۰ ،s۵۵۶۰ s۵۵۱۰ و I۵۵۰۳ اشاره کرد.