عیسی نجفی*

زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورها مبین میزان توجه عملی و واقعی دولت‌ها به اهمیت کاربرد این فناوری در زندگی روزمره مردم است. هر کشوری بسته به میزان برنامه‌ریزی و هزینه یا سرمایه‌گذاری در این زمینه زیرساختی درخور شان ملت و کشور خود را راه‌اندازی کرده است. همه ساله موسساتی پژوهشی با استفاده از شیوه‌های علمی به ارزیابی میزان آمادگی الکترونیکی کشورها و مقایسه آنها و همچنین رتبه‌بندی و انتشار نتایج رتبه‌بندی مبادرت می‌کنند. اما گاهی اوقات آزمون‌های واقعی ناشی از حوادث غیرمترقبه نیز می‌تواند بر صحت نتایج رتبه‌بندی صحه بگذارد.

زمین لرزه مهیب ژاپن از جمله حوادث غیرمترقبه‌ای بود که نتایج و اعتبار رتبه‌بندی کشورها در میزان آمادگی الکترونیکی (e-Readiness ) و دیجیتالی یا اینترنتی را به چالش کشید.

به‌رغم تخریب‌های ناشی از زلزله و سونامی در ژاپن خبرهای رسیده حاکی از سالم ماندن و آسیب ندیدن زیرساخت‌های اینترنتی این کشور دارد. به نظر می‌رسد که متولیان توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشورمان، باید از رخداد عدم قطع زیرساخت‌های اینترنتی در کشور ژاپن با وجود زمین لرزه مهیب حدود ۹ ریشتری را به عنوان درسی بزرگ نگاه کنند.

چراکه ایجاد و حفظ اعتماد به بستر مناسب مبادلات اینترنتی، سرمایه‌ای گرانبها برای تضمین نقش اثربخش کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه کشور در جنبه‌های مختلف موجود است.

کشورها باید زیرساختی را ایجاد نمایند که در آن اعتماد کاربران اعم از کاربران عادی، تجار، محققین و پژوهشگران و دانش‌پژوهان به برقراری زنده یا آنلاین آن، به عبارتی دسترسی در ۲۴ ساعت و ۷ روز هفته با لحاظ جوانب امنیتی یا احساس ایمنی و امنیت در کیفیت و آرامش طرفین یا استفاده‌کنندگان ممکن باشد.

باید از ژاپن یاد بگیریم که در راه توسعه پایدار، زیرساخت های مناسبی در تمام موارد، به‌خصوص زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات (اینترنت) داشته باشیم، زیرا ژاپن نشان داد که در یک اتفاق غیرمترقبه احتمال نابودی تمام زیرساخت‌ها وجود دارد ولی می‌توان تمهیدی اندیشید و زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد کرد که زیرساخت اینترنت آن در بحرانی‌ترین شرایط بدون آسیب و صدمه باقی بماند و به عنوان یک ابزار قوی برای مدیریت بحران در خدمت ستادهای بحران قرار گیرد.

*عضو شورای مرکزی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور