مرخصی اجباری برای آقای جابز

ندا لهردی- مرد سال مجله فایننشال تایمز یک بار دیگر خبرساز شده است. استیو جابز، مدیرعامل محبوب شرکت Apple که سال‌ها است با مشکلات جسمی دست و پنجه نرم می‌کند، روز یکشنبه گذشته اعلام کرد که تصمیم دارد به یک مرخصی پزشکی دیگر برود. این موضوع سوالات مختلفی را درباره اینکه ارزشمندترین شرکت تکنولوژی آمریکا می‌تواند بدون رهبرش همچنان موفق باشد یا خیر، به دنبال داشته است.

این در حالی است که جابز هیچ اطلاعاتی درباره میزان مشکل جسمی و طول مدت مرخصی پزشکی‌اش را اعلام نکرده است تا موج انتقادات تحلیلگران را برانگیزد. آنها معتقدند که Apple اطلاعات مهم را در اختیار سهامداران این شرکت قرار نمی‌دهد. جابز که در سال‌های اخیر مشکل جدی جسمی داشته و مبتلا به سرطان لوزالمعده بوده است، در سال ۲۰۰۷ عمل پیوند کبد را هم تجربه کرد. او روز یکشنبه در نامه‌ای به هیات مدیره شرکت Apple نوشت: «با مرخصی پزشکی من موافقت کنید تا بتوانم تمرکز و توجه بیشتری بر سلامت جسمی‌ام داشته باشم. برای تصمیم‌گیری‌های مهم قطعا حضور خواهم داشت، اما از بررسی و کنترل هر روز امتناع می‌کنم.»

از سال ۱۹۷۶ که شرکت Apple تاسیس شد، جابز به خاطر تعصب و حساسیتش به جزئیات از طراحی ظاهر محصول گرفته تا قابلیت‌ها و کارآیی آن، شهرت داشته است و اصلا به همین دلیل هم در میان مدیران عامل شرکت‌های بزرگ تکنولوژی برجسته است. او این فرهنگ را از مدت‌ها پیش بعد از ورشکستگی Apple در سال ۱۹۹۷ به کارمندانش آموخت. در آن زمان او بعد از مدتی غیبت دوباره به شرکت برگشت تا یک‌بار دیگر کار نظارت بر Apple را از سر بگیرد. درست از همان زمان بود که این شرکت به تدریج با محصولات جنجالی در بازار موبایل‌های هوشمند و پخش‌کننده‌های موسیقی حضور پیدا کرد. منتقدان این شرایط می‌گویند تصمیم جابز برای ادامه مرخصی آن هم بدون اعلام دقیق مدت و جزئیات آن، سهامداران را درباره آینده Apple و وضعیت آن در مواجهه با رقبایی مانند Google و Microsoft نگران می‌کند. «چارلز السون» یکی از مسوولان این شرکت و استاد دانشگاه Delaware در این مورد می‌گوید: «بهتر یا بدتر، استیو جابز نماینده Apple است.

من امیدوارم که ما اطلاعات بیشتری در این مورد به‌دست بیاوریم. امیدوارم هیات مدیره اجازه بدهد که سرمایه‌گذاران آنچه را در این مورد می‌خواهند بدانند.» یکی از سخنگویان Apple اما از نظر دادن درباره این سوالات و ابهامات امتناع کرد.جابز ۵۵ ساله در یک دهه گذشته با دو بیماری جسمی جدی درگیر بوده است. در سال ۲۰۰۴ او پرده از راز یک جراحی نادر و خطرناکش برداشت و اعلام کرد که در این جراحی یک تومور سرطانی را از لوزالمعده‌اش برداشته است. در سال ۲۰۰۹ هم او عمل پیوند کبد را پشت سر گذاشت.

«جان فانگ» مدیر موسسه بیماری‌های گوارشی در کلینیک کلولند در این مورد می‌گوید: «عوارض و مشکلات بعد از انجام چنین جراحی‌هایی مانند پس زدن پیوند، عفونت و ایجاد بیماری‌های مزمنی مانند دیابت بسیار شایع است.»

فانگ، جابز را درمان نکرده است، اما یادآوری می‌کند که مشکل جسمی او منحصر به فرد است و به طور تخمینی و تقریبی فرد مبتلا به این بیماری معمولا ۵ سال بعد از آن احتمال زنده ماندن دارد که این احتمال برای فردی مانند جابز در حدود ۵۰ درصد خواهد بود.

«راجش گای» یکی از تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران بانک ThinkEquity معتقد است که Apple از نظر دیگران از جابز جدا نشدنی است، اما در طول بیش از ۱۰ سال گذشته مدیران او شیوه و روش عملکرد جابز را به خوبی از او یاد گرفته‌اند. او در این مورد می‌گوید: «حس اینکه جابز مهم‌ترین دارایی Apple است، در میان سرمایه‌گذاران این شرکت بسیار قوت دارد. این در حالی است که تشکیلات کاملی در اطراف جابز وجود دارد که به خوبی فلسفه طراحی و فرآیند تولید او را می‌دانند.»

در حالی که جابز سال‌ها اسرار سلامتی‌اش را با جزئیات اعلام نکرده است، قانونگذاران اعلام کرده‌اند که هر شرکت سهامی عام مستلزم است هر اطلاعاتی را که ممکن است تاثیری در شرایط مالی و قیمت سهام آن داشته باشد، به سرمایه‌گذارانش اعلام کند.

آنها اما چیزی درباره اینکه این شرکت‌ها باید اطلاعات مربوط به سلامتی مدیر‌عامل خودشان را هم اعلام کنند، نگفته‌اند.

این در حالی است که جابز در هنگام معرفی نسل دوم گوشی‌های iPhone در سال ۲۰۰۸، با اندامی نحیف و ضعیف روی صحنه ظاهر شد و همه را به فکر فرو برد. بعد از این معرفی محصول، بسیاری اعلام کردند که شرایط ظاهری و جسمی جابز خبر از یک تهدید جسمی جدی و جدید را می‌دهد. شرکت Apple اما سعی دارد با اعلام اینکه مدیر‌عاملش یک مشکل عادی دارد، نگرانی‌ها را از بین ببرد. این شرکت اصرار دارد که سلامتی جابز یک موضوع شخصی و خصوصی است. در کنفرانس سال ۲۰۰۸ هم روی صحنه و درست بالای سر استیو جابز روی یک نمایشگر با حروف بزرگ نوشته شده بود: «اخبار مربوط به مرگ من مبالغه و شایعه بوده است.»

سپس در کنفرانس سالانه این شرکت در سال ۲۰۰۹ او با ظاهری لاغر و ضعیف‌تر حاضر شد و گفت که به خاطر یک مشکل عدم تعادل هورمونی دچار کاهش وزن شده است و بعدا در این مورد نوشت: «درمان این مشکل کاملا ساده و راحت خواهد بود.» اما تنها چند روز بعد او اعلام کرد که مجبور است برای درمان یک بیماری -که اعلام نشد چیست- به یک مرخصی پنج ماهه برود و در ماه ژوئن همان سال معلوم شد که او یک جراحی پیوند کبد را پشت سر گذاشته است.

با این همه اما سهام شرکت Apple بعد از اعلام مرخصی پزشکی جابز در روز یکشنبه تا بیش از ۶ درصد کاهش پیدا کرده است. سهام این شرکت در حال حاضر در بورس فرانکفورت آلمان هم عرضه می‌شود.

با تصمیم استیوجابز برای رفتن از شرکت و معالجه بیماری‌اش، او از تیم کوک (Tim Cook) خواست که مسوولیت همه کارهای روزانه اپل را تا زمانی که او به شرکت برگردد به عهده بگیرد. از طرفی هر روز شایعات مختلفی درباره قابلیت‌ها و زمان عرضه iPad ۲ و iPhone ۵ شنیده می‌شود.

منبع: واشنگتن پست