بازار دیجیتال - در آخرین آماری که کشورهای دنیا را از نظر سرعت اینترنت خانگی مورد مقایسه قرار داده است، کره‌جنوبی دارای بیشترین سرعت اینترنت است، اما ایران در رده ۱۴۴ دنیا از ونزوئلا، نیجریه، بولیوی، عراق و پاراگوئه عقب تر است. نتایج آخرین تست سرعتی که به واسطه وب سایت Speedtest.net صورت گرفته است نیز لیستی جدید حاصل از مقایسه و رتبه‌بندی سرعت اینترنت مصرف‌کنندگان خانگی اینترنت را در سراسر کره زمین ارائه کرده است. بر اساس این لیست کاربران کشور کره جنوبی همچنان خوش اقبال ترین کاربران اینترنت در جهان به شمار می‌روند و از سرعتی برابر ۳۱/۳۴ مگابیت بر ثانیه استفاده می‌کنند.با این حال حتی در مجاورت کشورهایی کوچک مانند مالدیو، مالت، قبرس و قطر نیز نمی‌توان نامی ‌از ایران را در این لیست یافت، زیرا از میان ۱۵۲ کشور بررسی شده ایران پس از کشورهایی مانند ونزوئلا، نیجریه، بولیوی، عراق، پاراگوئه و جزایر ترک و کایکاس با سرعتی برابر ۶۱/۰ مگابیت بر ثانیه در رتبه ۱۴۴ قرار گرفته است.

حالا در کشورهای مختلف دنیا صحبت از اینترنت چند مگابیتی است، اما در ایران هنوز مسوولان وزارت ارتباطات بر سر ارائه اینترنت ۱۲۸ یا ۵۱۲ کیلو بیت بر ثانیه‌ای به کاربران خانگی دچار شک و تردید هستند، چرا که تا اواخر اردیبهشت ماه سال جاری تقی‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سرعت ۱۲۸ کیلو بیت بر ثانیه‌ای را برای کاربران خانگی مناسب می‌دانست، اما در تازه‌ترین اظهارات خواستار افزایش چهار برابری سرعت اینترنت شده است.

درخواست سرعت چهار برابری اینترنت

در حالی که در محاسبات دیگر، سرعت ۱۲۸ کیلو بیت بر ثانیه‌ای ملاک آمارها قرار نمی‌گیرد، اما در ایران سال‌ها است که کاربران خانگی از همین سرعت پایین استفاده می‌کنند و برای استفاده از سرعت بیشتر با محدودیت روبه‌رو هستند. محدودیتی که به گفته مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تنها به دلیل نظارت بوده است.

اما گویا قرار است تا اواخر شهریور ماه سال‌جاری محدودیت ۱۲۸ کیلو بیتی برای کاربران خانگی برداشته شود، چرا که وزیر ارتباطات پیشنهاد داده سرعت دسترسی به اینترنت برای کاربران خانگی، ۵۱۲ کیلو بیت بر ثانیه تعیین شود که این امر نیازمند موافقت نهادهای ذی‌ربط است. تقی‌پور در ادامه اظهار داشته است که طی برنامه پنجم از سوی وزارت ارتباطات پیشنهاد دادیم محدودیت سرعت ۱۲۸ کیلو بیت در ثانیه برای کاربران خانگی حذف و سرعت ۵۱۲ کیلوبیت در ثانیه به عنوان کف سرعت اینترنت خانگی تعیین شود.

وی همچنین یادآور شده که وزارت ارتباطات تعیین‌کننده محدودیت سرعت اینترنت نیست و نهادهای فرهنگی در این خصوص تصمیم می‌گیرند و در این راستا ما نیز از نظر فنی آمادگی برای ارائه اینترنت ۵۱۲ کیلوبیت در ثانیه در شبکه را ایجاد کرده‌ایم و برای ارائه این پهنای باند مشکلی نداریم.

وزیر ارتباطات در ادامه افزوده است که این پیشنهاد از سوی وزارت ارتباطات ارائه شده و زمانی که نهادهای مسوول و تصمیم‌گیرنده در این زمینه با این پیشنهاد موافقت کنند و این دستور ابلاغ شود، ما نیز اینترنت ۵۱۲ کیلوبیت در ثانیه را در اختیار کاربران قرار می‌دهیم.

بر اساس یافته‌های گزارش اطلاعات و ارتباطات برای توسعه ۲۰۰۹ بانک جهانی، به ازای هر ۱۰ درصد افزایش سرعت اتصال به اینترنت، ۳/۱ درصد افزایش رشد اقتصادی صورت می‌گیرد. از همین رو دسترسی به اینترنت پرسرعت بنیاداطلاعات برای یک اقتصاد مدرن را تکمیل می‌کند و باید در طرح‌های توسعه ملی به عنوان یک اولویت لحاظ شود. به باور کارشناسان، دولت‌ها می‌توانند از طریق سیاست‌ها و ابتکاراتی که رقابت و سرمایه گذاری بخش خصوصی را تشویق می‌کنند در توسعه دسترسی به اینترنت پرسرعت نقش کلیدی ایفا کنند. به اعتقاد علی اکبر جلالی، پژوهشگر در حوزه آی‌تی، افزایش پهنای باند در تولید دانایی و ایجاد کار و اشتغال مهم بوده و در حال حاضر تنها راه پیشرفت کشور در زمینه آی سی تی، افزایش پهنای باند اینترنتی است. به گفته وی، با افزایش هر ۱۰ درصد پهنای باند اینترنتی در کشورهای توسعه یافته، ۱/۳ درصد به درآمد ناخالص ملی آنها افزوده می‌شود. جلالی توسعه اقتصاد فناوری اطلاعات را در جهان امری مهم دانسته و معتقد است، در زمان حاضر ۸۵ درصد اقتصاد و فرهنگ جهان آی تی است. جلالی در ادامه می‌افزاید:‌ «در حال حاضر ایجاد فرصت تجاری، بهبود کیفیت زندگی، توسعه اقتصادی قابل رقابت، ‌اشتغال، آموزش مادام‌العمر و دسترسی به اطلاعات و خدمات جهانی از جمله توانمندی‌های اینترنت به شمار می‌روند و این زمانی محقق می‌شود که شهروندان، به اینترنت با سرعت بالا و پهنای باند مناسب دسترسی داشته باشند.»

یکی دیگر از نکاتی که در استفاده اینترنتی پرسرعت یا همان سرعت ۱۲۸ کیلوبیتی برای کاربران خانگی جالب توجه به نظر می‌آید، این است که حتی برخی کاربران از همان سرعت واقعی خریداری شده خود هم نمی‌توانند استفاده کنند و مدام با قطع، وصل و کندی سرعت مواجه هستند.

در این خصوص چندی پیش وزیر ارتباطات در گفت و گویی در پاسخ به این پرسش که چرا پهنای باند اینترنت ۱۲۸ کیلوبایتی در کشور آن طور که باید در اختیار کاربران خانگی قرار نگرفته و به اشتراک‌گذاری پهنای باند میان چند کاربر به افت سرعت و کیفیت اینترنت منجر شده است، گفته بود: طبق سیاست‌های ابلاغ شده هیچ محدودیتی در زمینه اینترنت پرسرعت اعمال نشده و شاید نکته‌ای که باید به این اشاره کرد که زمانی که یک پهنای باند یا یک خط در اختیار یک کاربر قرار می‌گیرد، از نظر اقتصادی در تمام جهان نیز معمول است و به این خاطر که مشخص نیست کاربران از کل پهنای باند در همه زمان‌ها استفاده می‌کنند، این میزان پهنای باند بین یک تعداد مشخصی به اشتراک گذاشته می‌شود که این موضوع هم برابر پروانه شرکت‌های ندا مجاز اعلام شده است.

تقی‌پور در بیان اینکه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی چگونه به وظیفه نظارتی خود بر شرکت‌ها اقدام کرده است، گفته بود: یکی از وظایف اصلی سازمان تنظیم روابط بین اپراتورها، ‌خدمت‌گیرندگان و کاربران است؛ اخیرا شرکت فن‌آوری اطلاعات این امکان را فراهم کرده که با نرم‌افزاری که به‌صورت رایگان در اختیار کاربران قرار داده، بتوانند سرعت ارتباط با اینترنتشان را اندازه بگیرند و اگر استاندارد نباشد، می‌توانند به این سازمان شکایت کنند.

کاهش ۲۰ درصدی قیمت اینترنت

بحث بر سر برداشتن محدودیت اینترنت پرسرعت تنها معضل این حوزه نیست، چراکه کاهش قیمت این سرویس در کشور نیز یکی دیگر از مشکلات و وعده‌هایی است که پیوسته از زبان مسوولان مختلف وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرح می‌شود که تاکنون، اما به نتیجه قابل توجهی نرسیده است. اما به تازگی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی کشور خبر از کاهش ۲۰ درصدی قیمت اینترنت داده است، هر چند که از این میزان تنها ۸ درصد نصیب کاربران نهایی اینترنت می‌شود.

کمیسیون تنظیم مقررات در یکی از تازه‌ترین اقدامات خود کاهش ۲۰ درصدی تعرفه خرید پهنای باند برای تمامی اپراتورها و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی از شرکت ارتباطات زیرساخت را تصویب کرد.

درحالی که موضوع کاهش قیمت اینترنت پیش از این نیز بارها مطرح و در مواردی اجرا نیز شده بود، اما تنها شرکت‌ها و اپراتورها از آن بهره‌مند شده و کاربران نهایی اینترنت کشور از آن نصیبی نبرده بودند که به همین دلیل این‌بار کمیسیون تنظیم مقررات بر اعمال این کاهش تعرفه در هزینه‌های خرید کاربران نهایی نیز تاکید کرده است.

بدین ترتیب مطابق آنچه که شرکت ارتباطات زیرساخت و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تخمین زده‌اند، کاهش ۲۰ درصدی تعرفه پهنای باند باید موجب کاهش هشت درصدی تعرفه سرویس‌‌های اینترنتی ارائه‌شده به کاربران نیز شود.

براساس گزارش‌های منتشر شده، موضوع کاهش ۲۰ درصدی قیمت اینترنت پیش از این از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بررسی و جزئیات هزینه و درآمدهای آن نیز محاسبه شده بود و پیش‌بینی می‌شد قیمت اینترنت کشور در مجموع ۴۰ درصد کاهش یابد، اما در نهایت کمیسیون تنظیم مقررات به کاهش ۲۰ درصدی این تعرفه رای داد.

اما در نشستی که هفته گذشته پیرو مباحث مطرح شده درباره کاهش قیمت سرویس‌های اینترنتی برگزار شد، اکثر فعالان شرکت‌های ندا یا همان pap بر این باورند که با اعمال کاهش ۲۰ درصدی اینترنت هزینه اولیه سرویسی که به مشتری داده می‌شود تغییر خاصی نمی‌کند، زیرا ۷۰ درصد هزینه‌های دیگر ارائه سرویس این شرکت‌ها هر سال روبه افزایش است.

در این نشست شانه‌ساززاده،‌ رییس هیات مدیره یک شرکت ندا، یکی از معضلات مهم را ساختار قیمت‌گذاری رگولاتوری برای شرکت‌های ندا عنوان کرده و اظهار داشته بود که قیمت تمام شده اینترنت در روستاهای ما که قدرت خرید پایین‌تری دارند، هنگام سرویس‌دهی به آنها بسیار گران‌تر از مراکز ما در تهران است، زیرا هزینه انتقال پهنای باند به روستاها بسیار گران تمام می‌شود.

وی با بیان اینکه چند ماهی است با کمک شرکت زیرساخت، انتقال عرض باند به استان‌ها راحت‌تر از قبل شده است، می‌افزاید: بحثی که این روزها روی آن مانور داده می‌شود، موضوع ۲۰ درصد کاهش قیمت اینترنت است و به همین دلیل همه انتظار دارند که به همان میزان هم قیمت تمام شده DSL برای کاربران کاهش یابد، درصورتی که در ترکیب هزینه‌های ما سهم اینترنت حدود ۳۰ درصد از هزینه‌های ما را شامل می‌شود و ۷۰ درصد بقیه هزینه‌های دیگر ما مثل آبونمان مخابرات، اجاره فضا در مخابرات، برق، حقوق نیروی انسانی، استهلاک تجهیزات و مواردی از این قبیل است.شانه‌ساززاده در ادامه تصریح می‌کند که طبیعی است که ما نمی‌توانیم کاهش ۲۰ درصدی داشته باشیم و از طرفی ما بارها به رگولاتوری گفتیم که اگر آنها هزینه انتقال را کاهش دهند، ما نیز به همان اندازه می‌توانیم عرض باند را افزایش دهیم.