گران‌فروشی اینترنت پرسرعت به سود کیست؟
توقف در توسعه
بازار دیجیتال - اینترنت در جهان در حالی چهل ساله شد که این تکنولوژی در ایران همچون طفل عقب افتاده‌ای است که به سختی مراحل رشد خود را طی می‌کند. در حالی که در کشورهای پیشرفته دنیا صحبت از اینترنت با سرعت نامحدود و استفاده از سرویس‌هایی همچون وایمکس مطرح است. در ایران کاربران هنوز برای داشتن اینترنت با کیفیت، ارزان و بدون قطعی روزها را سپری می‌کنند و به وعده مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات امیدوار هستند.
هر یک از مسوولان و فعالان این بخش دلایل و اظهارات متفاوتی را در خصوص شرایط اینترنت کشور ابراز می‌کنند. مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ارائه این سرویس در کشور را بدون مشکل دانسته و بر این باورند که سرعت و ظرفیت‌های لازم در اختیار کاربران و شرکت‌های فعال در این حوزه قرار گرفته است و آن سو نیز شرکت‌های بخش خصوصی ارائه سرویس اینترنت در کشور را دچار معضلی جدی می‌دانند و بر این باورند که در کشور ما به دلیل بسترهای ضعیف مخابراتی و عدم همکاری و در واقع بوروکراسی مخابرات، کاربران نتوانستند به صورت بسیار گسترده به پورت پرسرعت دسترسی داشته باشند .
مشکلات تکراری با وجود افزایش ظرفیت‌های زیرساختی در کشور و همچنین افزایش تجهیزات اینترنت کماکان سرعت اینترنت بهبود مناسبی نیافته است. روزانه خبر‌های گوناگونی از سوی مسوولان وزارت ارتباطات مبنی بر افزایش پهنای باند کشور می‌شنویم به عنوان مثال شرکت ارتباطات زیرساخت به تازگی اعلام کرده است که زیرساخت آمادگی افزایش ظرفیت اینترنت را تا۱۵۰ لینک STM۱ دارد.
تا آبان ماه ۸۸ ظرفیت اینترنت کشور برابر با ۱۰۴ لینک STM۱ است که از طریق درگاه‌های بین‌الملل در شمال، جنوب و غرب کشور تامین می‌شود. افزایش این ظرفیت‌ها و به کارگیری لینک‌های STM۱ نشان‌دهنده بهبود کیفیت اینترنت در کشور است، ولی از سوی دیگر عدم افزایش سرعت اینترنت و همچنین ایجاد اختلالات نابهنگام و قطعی‌های مقطعی بدون هیچ دلیل فنی باعث سردرگمی کاربران و ایجاد مشکلاتی برای کاربرانی می‌شود که هر روز به تعداد آنها در کشور افزایش می‌یابد.
محمدحسن محمدی اردهالی، مدیر یک شرکت اینترنتی مهمترین دغدغه کاربران را در بخش Access (دسترسی) عنوان می‌کند و می‌گوید: «سرعت اولین موضوعی است که در زمینه دسترسی به عنوان دغدغه مهم کاربر محسوب می‌شود در حالی که وقتی کاربران به اینترنت وصل می‌شوند، سرعت بسیار پایین است و عمدتا کاربران مجبور می‌شوند به سمت سرویس‌های Adsl و وایمکس بروند. البته در زمینه سرویس‌های Adsl به دلیل اینکه اکثر خطوط به صورت PCM است و هنوز به خطوط PSTN (زوج سیم معمولی) تبدیل نشده این موضوع مشکلاتی را برای کاربران Adsl ایجاد می‌کند.»
این مدیر شرکت اینترنتی در ادامه می‌افزاید: «خطوط PCM معمولا به صورت راهکار موقت مخابرات سایر کشورها برای ارائه این سرویس است، اما در ایران این خطوط به صورت راه‌حل دائمی تبدیل شده و با توجه به اینکه تبدیل خطوط PCM به Adsl وجود ندارد و در ابتدا باید به خطوط PSTN تبدیل شوند، کاربران مجبورند از دیگر راهکارها برای استفاده از اینترنت استفاده کنند که آنها هم هزینه‌های بالاتری داشته و برای کاربران مشکل‌ساز می‌شود.»
محمد اسمی، یکی دیگر از فعالان در حوزه ارائه خدمات اینترنتی نیز بر این باور است که بحث دسترسی کاربران به اینترنت پرسرعت یکی از مهمترین دغدغه‌های کاربران در کشور است. البته این اتفاقی است که از بیش از ۱۰ سال گذشته در کشورهای پیشرفته جهان به وقوع پیوسته و در کشورهای آسیایی نیز حدود پنج سال است که عمومی شده است.
وی در ادامه می‌افزاید: «در کشور ما به دلیل بسترهای ضعیف مخابراتی و عدم همکاری و در واقع بوروکراسی مخابرات، کاربران نتوانستند به صورت بسیار گسترده به پورت پرسرعت دسترسی داشته باشند و به‌رغم تمایل و نیاز به دسترسی به ADSL امکان استفاده از آن را نداشتند. سرعت پایین اینترنت و کیفیت پایین آن نیز از دیگر مباحثی است که مشکل‌ساز شده و کاربران از آن شکایت دارند؛ به اعتقاد من، اگر اجازه دهند که بخش خصوصی روی همان بستر مخابراتی و با رعایت ضوابط در نظر گرفته شده اینترنت را وارد کند طبیعتا بسیاری از مشکلات و دغدغه کاربران حل می‌شود.
وی موضوع محدودیت‌های قانونی را از موارد دیگر در این زمینه ذکر می‌کند و اظهار می‌دارد که محدودیت برای ارائه سرویس اینترنت به کاربران وجود دارد، مثلا ما برای یک کاربر خانگی، محدودیت ارائه سرویس اینترنت را داریم و نمی‌توانیم بیش از ۱۲۸ کیلوبیت بر ثانیه را ارائه دهیم و به طور کلی محدودیت پورت پرسرعت از موارد مهم و دغدغه‌ای است که کاربران آن را بیان می‌کنند و این محدودیت قانونی است. هنوز برخی مناطق فاقد امکانات مورد نیاز برای ارائه سرویس ADSL هستند و کاربران مجبورند همچنان از دایل‌آپ استفاده کنند و استفاده از دایل‌آپ نیز با توجه به سرعت پایین آن مشکل‌ساز است و برای دانلود برخی فایل‌ها نیز نمی‌توان با استفاده از این سرعت کاری کرد و مدت زمان زیادی باید برای این کار صرف شود.
بهای گزاف برای هیچ
محدودیت دسترسی به اینترنت، کیفیت پایین، قطع و وصل مداوم، فیلترینگ گوناگون تنها یک سوی مشکلات استفاده از اینترنت در ایران است؛ چرا که قیمت بالای اینترنت در برابر این شرایط برای بسیاری از کاربران بیشتر از همه چیز گران تمام می‌شود.
بسیاری از کارشناسان و فعالان این حوزه معتقدند که نرخ‌گذاری اینترنت در ایران مطابق با نیاز اقتصادی کشور نیست؛ چراکه دولت اینترنت را با قیمت ارزان از خارج خریداری می‌کند و اگر یارانه‌ای برای آن پرداخت نمی‌کند باید آن را ارزان به دست مصرف‌کنندگان رسانده یا در غیر این صورت ورود آن از خارج از کشور را به دست بخش‌خصوصی بسپارد.
مهران صالحیان، کارشناس در حوزه اینترنت، با بیان اینکه فیلترینگ موضوعی است که کاربران اینترنتی از آن به عنوان یکی دیگر از دغدغه‌های خود نام می‌برند، گران بودن اینترنت در کشور را موضوعی دانست که کاربران را با چالش مواجه کرده است و می‌توان گفت اینترنت در کشورمان در مقایسه با برخی کشورها ۲۰ تا ۳۰ برابر گران‌تر است به عنوان مثال در مقایسه با کانادا و ژاپن حداقل ۲۰ برابر گران‌تر به فروش می‌رسد و گران‌تر است.
این مدیر شرکت اینترنتی محدودیت دسترسی به پهنای باند را معضلی دانست که کاربران از آن گله‌مند هستند و تصریح کرد که در کشورهای دیگر پهنای باند حداقل دو مگ است و برای مکان‌های صنعتی ۱۰ تا ۲۰ مگ است و هرچه قدر سرعت اینترنت افزایش یابد قیمت آن نیز گران‌تر می‌شود.
این کارشناس تاکید کرد: بازار ایران و ضریب نفوذ اینترنت در کشورمان بسیار پایین است. به عنوان مثال در کل شیراز که جمعیتی حدود ۲ میلیون نفر دارد، حدود ۲۰ هزار کاربر وجود دارد و می‌توان گفت اگر۵۰۰ هزار خانوار در شیراز وجود داشته باشد با محاسباتی که انجام شود ضریب نفوذ حدود ۵ درصد می‌شود که بسیار پایین است.
گران بودن اینترنت در کشور حتی صدای نمایندگان مجلس را نیز بلند کرده است؛ چرا که در آخرین اقدام محمدرضا خباز، مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه سرعت دسترسی به اینترنت در کشور پایین است، اظهار کرده بود که مبلغ گزافی بی دلیل برای ارائه سرویس اینترنت از مردم گرفته می‌شود و عملا در این حوزه گران‌فروشی می‌شود. چندین شکایت هم در این زمینه در دولت نهم داشته‌ایم.
خباز با بیان اینکه دولت باید از گران‌فروشی و سرکیسه کردن مردم ناراحت باشد، اظهار داشت که پسندیده نیست حکومتی که ادعای دینی دارد، خلاف قانون انجام دهد و گران‌فروشی کند. مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس پیشنهاد داد در برنامه پنجم توسعه به جای توجه به مسائل کمی و اعداد و ارقام، مسائل کیفی این بخش مورد بررسی قرار گیرد. در سه حوزه تلفن همراه، ثابت و اینترنت از لحاظ کمیت به حدنصابی رسیده‌ایم که بتوانیم اکثریت قریب به اتفاق جامعه را پاسخگو باشیم.
به باور اکثر فعالان بخش خصوصی، در حال حاضر فضای کاهش قیمت وجود دارد و مخابرات اگر بخواهد می‌تواند این کار را انجام دهد، اما کاهش قیمت تنها معضل این حوزه نیست؛ چراکه اگر جنس ارزانی را به بازار عرضه کنیم که جوابگوی نیاز کاربران و بازار نباشد دیگر آن کاهش قیمت فایده‌ای ندارد. در واقع تقاضا افزایش پیدا می‌کند، اما عرضه همچنان با مشکل مواجه است بنا بر اظهارات این فعالان، اگر عرضه افزایش پیدا کند به طور اتوماتیک کاهش قیمت مورد نظر نیز اتفاق می‌افتد.
به باور کارشناسان، کاهش قیمت اینترنت زمانی می‌تواند برای فعالان و دست‌اندرکاران این بخش سودآور باشد که تعداد کاربران به حد قابل توجهی رسیده باشد. بنا بر اظهارات این افراد علاوه بر مشکلات فنی موجود در این بخش، مشکلات غیرفنی که جنبه اجتماعی و فرهنگی دارند نیز باید حل شود تا بتوان اینترنت پرسرعت را در اختیار کاربران قرار داد. در واقع کاهش قیمت زمانی موثر و مفید است که کاربران به نحو مناسب از آن استفاده کنند.
ارسال نظر