م.ر.بهنام رئوف

بازار دیجیتال ایران به باور بسیاری از کارشناسان یکی از بکرترین بازارهای خاورمیانه است که به واسطه بالا بودن آمار نسل جوان آن از یک سو و نگرش همین نسل به به‌کارگیری رایانه و تجهیزات جانبی آن باعث شده جذابیت بی‌نظیری برای واردکنندگان و عرضه‌کنندگان کالا در این بخش داشته باشد.

در همین حال اما متاسفانه به دلیل ماهیت کالاهای موجود در بازار به واسطه وزن و حجم آن‌ها بخش بسیاری از آن را کالاهای قاچاق تشکیل می‌دهند که همین امر باعث شده آمار شفافی از میزان واردات و مصرف برندهای مختلف در این بازار وجود نداشته باشد. با این حال چند سالی است که باشگاه فعالان آی‌سی‌تی کشور (SANDP.ir) با برخورداری از دو‌هزار عضوش که عموما هم از فروشندگان بازار هستند، ماهانه اقدام به ارائه نظرسنجی پیرامون سهم محبوبیت برندها در بازار می‌کند. گزارش زیر برآیندی از تازه‌ترین نتایج بررسی‌های این سایت است.

نبرد گلادیاتورها

بازار ایران نیز همانند بسیاری از کشورهای دیگر به فروش لپ‌تاپ روی خوش نشان داده است. به طوری که بر اساس آمارهای غیررسمی‌ در سال ۲۰۰۸ نزدیک به ۵۰۰‌هزار دستگاه به فروش رفته است، اما در سال جاری یعنی سال ۲۰۰۹ پیش‌بینی می‌شود که بالغ بر ۶۵۰ تا ۷۰۰‌هزار دستگاه لپ‌تاپ در ایران به فروش برسد. اما بر اساس آخرین آمارهایی که منتشر شده است هم‌اکنون محبوب‌ترین برند در بازار لپ‌تاپ Dell است. این برند هم‌اکنون ۸/۳۰درصد از شاخص محبوبیت را به خود اختصاص داده است. بعد از آن و در رتبه دوم بازار SONY با برند VAIO توانسته است با ۵/۲۷‌درصد از شاخص به این رتبه دست یابد. جایگاه سوم بازار ایران اما به قدیمی‌ترین برند بازار تعلق دارد. برندی که به باور بسیاری از کارشناسان بازار شروع بی نظیری را در پنج سال پیش داشت. TOSHIBA با ۷/۱۱‌درصد جایگاه سوم را به خود اختصاص داده است. این جایگاه درحالی به TOSHIBA تعلق گرفته است که این برند هم‌اکنون نسبت به آخرین دوره بررسی که به شش ماه پیش از آن تعلق داشته، رشدی ۲‌درصدی داشته است و این در حالی است که سایر برندها در فاصله شش ماه بررسی این گزارش با کاهش سهم روبه‌رو بوده‌اند. Acer و HP نیز از دیگر برندهای کهنه کاری هستند که هم‌اکنون در بازار ایران رتبه‌های چهارم و پنجم را به ترتیب با ۹/۹ و ۹‌درصد در اختیار دارند.

سایر برندهای موجود در بازار که عبارتند از Asus، IBM/Lenovo، Fujitsu Siemens، suzuki، Sanyo، LG، Apple، Juniper، FARASSOO، Hyundai/M-Life و BenQ نیز در مجموع ۲/۱۱‌درصد از شاخص محبوبیت در بازار ایران را در اختیار خود دارند.

شمارش معکوس برای حذف CRTها

بازی CRT Monitorها دیگر به دقایق پایانی خود نزدیک شده و سازندگان این گونه از مانیتورها به تدریج به فکر جمع کردن خطوط تولید خود هستند. رقابت در بین برندها LCD Monitor این روزها و با ارائه مدل‌های جدید و در اندازه‌ها و استانداردهای جدید بیش از پیش جدی شده است.

در بازار ایران نیز شاید همانند سایر کشورها سامسونگ حاکم بی‌چون و چرای LCD Monitorهاست. بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی باشگاه فعالان ICT ایران این برند هم‌اکنون ۹/۳۵‌درصد از شاخص محبوبیت را به خود اختصاص داده و بعد از آن در رتبه دوم دیگر برند همشهری‌اش یعنی LG با فاصله‌ای نزدیک به ۲/۳‌درصد قرار دارد. سهم محبوبیت این برند کره ای هم اکنون در بازار ۷/۳۲‌درصد است. بعد از این دو برند کره‌ای، اما جایگاه سوم بازار ایران به یک نام ایرانی تعلق دارد. فراسو که از دیرباز حرف نخست را در بازار لوازم جانبی ایران می‌زده است توانسته با

۴/ ۸‌ درصد از شاخص محبوبیت این جایگاه را به خود اختصاص دهد. رتبه چهارم بازار LCD Monitorها با ۲/۸‌درصد یعنی با فاصله ۲/۰‌درصد کمتر از فراسو به یک برند نیمه ایرانی دیگر با نام AOC تعلق دارد که شرکت سازنده آن مادیران است. سونی اما در رتبه‌بندی بازار ایران جایگاه پنجم را تنها با ۱/۵‌درصد به خود اختصاص داده است.

در این بین ۷/۹‌درصد دیگر شاخص محبوبیت بازار به ترتیب به برندهای Acer، BenQ، Dell، HP، Proview، Viera، CTX، View Sonic، XEROX، NEC، Hyundai، Philips و Hansol تعلق گرفته است.

در بازار LCD Monitorها اما ۸/۲۷‌درصد از شاخص محبوبیت مربوط به LCD‌های ۱۹ اینچ Wide است. LCDهای ۱۷ اینچ ۷/۱۹‌درصد و LCDهای ۱۹ اینچ با ۷/۱۴‌درصد در جایگاه سوم قرار دارند. Wideهای ۲۰ اینچ با ۶/۱۳‌درصد جایگاه چهارم ۲۲ اینچ‌های Wide نیز با ۳/۷‌درصد در رتبه پنجم بازار هستند. ۹/۱۶‌درصد دیگر از شاخص محبوبیت نیز به سایر اندازه‌ها قرار دارد.

گیگابایت همچنان در صدر

در بازار Motherbord نیز همانند گذشته Gigabyte حرف اول را می‌زند. ۳/۲۱‌درصد از سهم شاخص محبوبیت به این برند تایوانی تعلق دارد. سایر جایگاه‌های این بازار نیز به دیگر برندهای ساخت تایوان تعلق دارد.

سکوی دوم مادربردها در ایران به ASUS تعلق دارد که امسال توانسته با ۲۸‌درصد از سهم شاخص محبوبیت در این جایگاه قرار بگیرد. Elite Group با ۷/۱۱‌درصد، Foxconn با ۷/۵‌درصد و MSI با ۲/۵‌درصد به ترتیب رده‌های سوم تا پنجم را دارا هستند.

Intel، Biostar، Soyo، Albatron و ... نیز در مجموع با ۱۸‌درصد سهم سایر برندهای محبوب بازار Motherbord‌ها هستند. نکته قابل توجه اما در این بازار به افزایش سهم سه برند گیگابایت، الیت گروپ و MSI و کاهش سهم Foxconn باز می‌گردد. Gigabyte نسبت به سال گذشته ۷/۰‌درصد، Elite Group با ۵/۱‌درصد و MSI با ۶/۱‌درصد رشد در شاخص محبوبیت برندها در ایران روبه رو بودند، اما Foxconn با کاهشی ۵/۱‌درصدی و ASUS نیز با هیچ تغییری جایگاه‌های گذشته خود را در بازار حفظ کرده اند. در بازار کارت گرافیک نسبت به سال گذشته جابجایی رخ داده است. در حالی که سال گذشته در این بازار Gigabyte همچنان در جایگاه اول محبوب‌ها قرار داشت، اما امسال ورق برای این شرکت برگشت و به سکوی دوم محبوب‌های بازارGraphic cardها سقوط کرده است.

سال گذشته در چنین روزهایی گیگابایت با ۱/۲۲‌درصد و تنها با‌درصد اختلاف نسبت به برند XFX در جایگاه اول بازار قرار داشت و این درحالی است که امسال جایگاه نخست این بازار با تفاوتی ۵‌درصدی به XFX واگذار شده و Gigabyte با ۵/۲۰‌درصد جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است. ASUS هم نسبت به سال گذشته با ۱/۰‌درصد کاهش سهم محبوبیت روبه‌رو بوده و با ۹/۱۷‌درصد جایگاه سوم را به خود اختصاص داده است. ۱/۳۶‌درصد دیگر شاخص محبوبیت به برندهایی همچون Club۳D، Elite، Albatron، Palit، Gainward، Foxconn، MSI، axtrom، Sparkle، Abit و . . . تعلق دارد.

بازار CPUها نیز همچنان در اختیار Intel است. Intel Dual- Core E۲۱۸۰- ۲.۰GHz امسال با ۷/۲۳‌درصد با اختلافی فاحش در صدر سکوی CPUها قرار دارد. بعد از آن Intel Core ۲ Duo E۴۶۰۰- ۲.۴GHz با ۶/۱۰‌درصد در جایگاه دوم قرار دارد. Intel Dual- Core E۲۱۶۰- ۱.۸GHz با ۶/۶‌درصد محبوبیت رده سوم و Intel Pentium ۴- ۳.۰GHz و Intel Celeron D- ۳.۰۶GHz هر کدام با ۶‌درصد در رده چهارم و پنجم قرار گرفته‌اند. AM۲- ATHLON ۶۴ Bit X۲ Dual Core ۴۶۰۰+ با ۱/۵‌درصد در رده ششم شاخص محبوبیت بازار ایران قرار دارد. ۱/۴۹‌درصد دیگر به سایر مدل‌های CPU این بازار تعلق دارند.

باز هم HP پرحاشیه

سهم اعظم بازار پرینترها در اختیار چهار برند مطرح است.

HP، Canon، Epson و Samsung چهار رقیب اصلی بازار پرینترهای ایران هستند. در این بین اما HP همچنان با اختلاف بسیاری نسبت به سایر رقبایش در جایگاه اول قرار دارد. این برند هم‌‌اکنون با ۷ /۳۸‌ درصد محبوب‌ترین برند در بازار ایران محسوب می‌شود. بعد از آن Canon با ۱/۲۱‌درصد از شاخص محبوبیت جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است. Epson سومین برند بازار ایران تنها ۶/۰‌درصد کمتر از Canon سهم دارد و به نظر می‌رسد رقابت تنگاتنگی بین این دو برند ژاپنی در بازار ایران حاکم باشد. جایگاه چهارم این بازار با ۴/۱۴‌درصد به SAMSUNG تعلق گرفته و سایر برندها نیز در مجموع ۳/۵‌درصد از شاحص محبوبیت بازار را در اختیار خود دارند.

نکته قابل تامل در بازار پرینترها اما به کاهش ۲/۱‌درصدی از سهم محبوبیت HP و افزایش ۹/۲‌درصدی سهم سامسونگ باز می‌گردد. شاید مشکلاتی که سال گذشته برای برند HP در بازار ایران پیش آمد، باعث این کاهش سهم شد، اما به‌رغم تمام مسائل حاشیه‌ای برای HP این برند همچنان با اختلافی فاحش در جایگاه نخست بازار قرار گرفته است.

کوچولوهای خواستنی

این روزها بازار MP۳ Player‌ها بیش از پیش داغ شده است؛ هر چند که عده‌ای معتقدند ظهور موبایل‌های همه‌فن‌‌حریف در این بازار توانسته تا اندازه‌ای از سهم این موسیقی دان‌های کوچک بکاهد؛ اما باز هم این وسایل ریزه میزه از اقبال بی نظیری در بازار برخوردار هستند.

کما فی السابق Creative بیشترین سهم این بازار را در اختیار دارد. این برند هم‌اکنون ۲۰‌درصد از سهم شاخص محبوبیت باشگاه فعالان ICT را در ایران به خود اختصاص داده و بعد از آن SONY با ۷/۱۳‌درصد جایگاه دوم را در اختیار دارد. بعد از این دو برند خوش نام بازار نوبت به یک برند معروف جهانی می‌رسد. برندی که در ایران و به واسطه آمریکایی بودنش هیچ نماینده‌ای ندارد؛ اما با این حال توانسته است ۲/۷‌درصد از سهم بازار را از آن خود کند و این نام خوش نام همان برندی است که در جهان طرفداران زیادی هم دارد.

Apple iPod نام این برند است. بعد از این سه برند جایگاه چهارم با ۳/۶‌درصد به Apacer تعلق دارد؛ هر چند که سهم کلی این چهار برند در بازار ایران ۲/۴۷‌درصد است؛ اما با این حال سهم بیشتر بازار؛ یعنی ۸/۵۲‌درصد دیگر به برندهایی همچون Samsung، Kingeston، COBY، Zoltrix Z-cyber، Genius، Leono، Cowon iAudio، Farassoo و دیگر برندها قرار دارد. بد نیست این نکته را هم بدانید که سهم Creative نسبت به مدت مشابه سال گذشته‌اش در شاخص محبوبیت ۵/۳‌درصد کاهش داشته است. Apacer هم در همین زمان با کاهش ۳‌درصدی روبه‌رو بوده؛ اما iPod در همین زمان ۷/۰‌درصد رشد داشته است.