ایران، گران‌ترین اینترنت جهان
ندا لهردی
این روزها دیگر فناوری ارتباطات و میزان استفاده از کاربردهای مختلف آن به یکی از مهم‌ترین و موثرترین شاخص‌های توسعه انسانی در جهان تبدیل شده است.

دلیل را هم باید در سرعت پیشرفت این صنعت، بخش‌های وابسته به آن و البته میزان نفوذ آن در زندگی روزمره جست‌وجو کرد. این پیشرفت هم مانند هر تغییر جدید دیگری هزینه‌هایی دارد که علاقه‌مندان به آن باید آن را بپردازند.
این همان موضوعی است که در کشورهای پیشرفته و توسعه یافته دنیا پذیرفته شده و به تدریج به تعادل رسیده است تا جایی که دیگر برای آنها پرداخت هزینه برای اتصال به شبکه جهانی اینترنت شکل یک معضل جدی را پیدا نمی‌کند. شاید این به همان علتی است که چنین کشورهایی خیلی زودتر از کشورهای جهان سوم و در حال توسعه راه پیشرفت و توسعه را در پیش گرفته‌اند و سعی دارند با سرعت بیشتری هم آن را ادامه بدهند.
در مقابل، اما کشورهای در حال توسعه هنوز هم برای اتصال به شبکه اینترنت که در واقع یک نیاز اولیه در عصر ارتباطات محسوب شده و ساده‌ترین کاربرد فناوری اطلاعات است، با مشکلات مختلفی رو‌به‌رو هستند که شاید مهم‌ترین آنها به خصوص در کشور ما قیمت و هزینه استفاده از این فناوری است.
با این همه اما موضوع وقتی پیچیده‌تر می‌شود که یک مقایسه ساده نشان می‌دهد قیمت اینترنت در ایران حتی نسبت به کشورهایی با زیرساخت و توسعه‌ یافتگی مشابه هم بالاتر بوده و به عبارت دیگر کاربران ایرانی برای اتصال به اینترنت شرایط سخت‌تری نسبت به کاربران این کشورها دارند.
قرار نیست درباره موضوعی تکراری بگوییم. قیمت بالای اینترنت در ایران هر چند موضوع جدیدی نبوده و نیست، اما مقایسه این قیمت‌ها با قیمت خدمات مشابه در کشورهای دیگر گاهی می‌تواند نقش یک تلنگر را به خوبی ایفا کند.
درست به همین دلیل هم قیمت اینترنت در چند کشور به عنوان نمونه در این مطلب با هم مقایسه شده‌اند؛ کشورهایی که معیار انتخاب آنها در بعضی موارد شرایط مشابه و در موارد دیگر به عنوان الگوی مناسب بوده است که آنها را در زیر می‌خوانیم:
هند
هندوستان در واقع یک نمونه مناسب از کشورهایی است که در سال‌های اخیر مسیر توسعه را با سرعت خوبی طی می‌کند.
بر اساس آخرین آمار تعداد کاربران اینترنت در این کشور به ۱۳ میلیون و ۵۴‌هزار نفر می‌رسد که از این میان در حدود ۴‌میلیون و ۷۳‌هزار نفر از آنها به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند. در این کشور حدود ۸ شرکت بزرگ ارائه دهنده خدمات اینترنت سعی دارند تا اینترنتی با سرعت ۲۵۶ کیلوبیت یا بیشتر را در اختیار کاربران این کشور قرار بدهند.
با این حال شرکت BHARAT SANCHAR NIGAM یا BSNL اصلی‌ترین ISP در سرتاسر این کشور به حساب می‌آید. این شرکت در حال حاضر اینترنتی با سرعت 256 کیلوبیت در هر ثانیه را با قیمتی متغیر از 2500 تا 5000 روپیه (50 تا 100دلار) برای هر ماه در اختیار کاربرانش می‌گذارد. این در حالی است که این قیمت‌ها بعد از دو سال استفاده برای هر کاربر تا 20‌درصد هم کاهش پیدا می‌کند. البته بهتر است بدانید که به این مبلغ مقداری مالیات هم اضافه می‌شود که بر اساس نوع طرح مورد استفاده متغیر است.
قطر
در این کشور کوچک هرچند شرکت تلکام قطر یا Q-Tel از سال 1998 بزرگ‌ترین شرکت ارتباطی به حساب می‌آید، اما آنقدر فعال بوده که توانسته است در سال 2008 در فهرست 20 شرکت ارتباطی بزرگ دنیا قرار بگیرد. این کشور در حدود 80‌هزار نفر کاربر اینترنت دارد که حدود 30‌هزار نفر از آنها کاربران اینترنت پر سرعت هستند.
این شرکت از سال ۲۰۰۲ خدمات اینترنت پر سرعت را برای کاربران این کشور ارائه کرده است و در حال حاضر برای استفاده یک ماهه از اینترنت با سرعت یک مگابیت هزینه‌ای برابر ۵۵‌دلار از کاربرانش دریافت می‌کند.
کاربران قطری همچنین برای استفاده از اینترنتی با سرعت‌های 4،2 و 8 مگابیت در هر ثانیه باید به ترتیب 110،83 و 164‌دلار در هر ماه بپردازند.
امارات‌متحده عربی
یکی از کشورهای همسایه آبی ایران که در دهه اخیر رشد قابل‌توجهی را در زمینه ارتباطی و اقتصادی تجربه کرده است تا جایی که این کشور در حال حاضر یکی از کشورهای پیشرفته از نظر فناوری ارتباطات در منطقه به حساب می‌آید. در این کشور هم شرکت‌های ISP مختلفی به ارائه خدمات اینترنت برای کاربران مشغولند اما در میان آنها بیشترین کاربران اینترنت پرسرعت از خدمات دو شرکت DU و اتصالات استفاده می‌کنند.
شرکت DU که ۴۰‌درصد از مالکیت آن در اختیار دولت امارات است، این روزها اینترنت پرسرعت با سرعت‌های ۵۱۲ کیلوبیت، ۱، ۲، ۸، ۱۶ و ۲۴ مگابیت را به ترتیب با قیمت‌های ۵، ۶۸، ۹۵، ۱۲۳، ۱۴۹ و ۲۰۴‌دلار برای هر ماه در اختیار کاربرانش قرار می‌دهد.
این در حالی است که کاربرانی که از خدمات شرکت اتصالات بهره می‌برند باید به طور متوسط برای اشتراک ماهانه اینترنت با سرعت یک مگابیت مبلغی برابر 50‌دلار بپردازند.
پاکستان
در کشور همسایه شرقی ما هم گویا اوضاع چندان هم بد نیست. کاربران پاکستانی در حال حاضر می‌توانند از خدمات حدود 6 شرکت خدمات‌ دهنده اینترنت بهره ببرند. با این همه شرکت PTCL فعال‌ترین شرکت در این زمینه است که به بیش از 167 شهر ارائه خدمات می‌کند. کاربران این شرکت می‌توانند از اینترنت پر سرعتی با سرعت‌های 2،1 و 4 مگابیت به ترتیب با قیمت‌های 5/24، 41 و 102‌دلار استفاده کنند.
انگلستان


این کشور که در دسته کشورهای توسعه یافته در زمینه فناوری ارتباطات قرار می‌گیرد، فضای رقابتی خوبی را در بازار اینترنت خود به وجود آورده است.
درست به همین دلیل هم هست که تعداد شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنتی در این کشور هر روز در حال افزایش است. به این ترتیب کاربران انگلیسی انتخاب‌های متفاوتی در اختیار دارند و می‌توانند انتخاب مناسب با نیازشان را راحت‌تر انجام بدهند.
در حال حاضر؛ اما بیشترین کاربران اینترنت پر سرعت در این کشور از خدمات دو شرکت BT و Vrigin Media استفاده می‌کنند.
با این اوصاف این روزها کاربران انگلیسی برای استفاده از اینترنت با سرعت20 مگابیت برای هر ماه 16‌دلار به شرکت O2 می‌پردازند، در حالی که برای اینترنت 10 مگابیتی مبلغ 2/8‌دلار به شرکت Vrigin Media می‌پردازند. شرکت BT، اما برای اینترنت با سرعت 8 مگابیت در هر ماه 75/12‌دلار از کاربرانش دریافت می‌کند. با این حال شرکت AOL گویا ارزان‌ترین قیمت‌ها را دارد و برای یک ماه استفاده از اینترنت یک مگابیتی از کاربرانش مبلغ 8‌دلار دریافت می‌کند.
آمریکا
یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان اگرچه این روزها درگیر بحران اقتصادی بی‌سابقه‌ای است، اما همچنان کاربرانش جزو طرفداران پر و پا قرص استفاده از اینترنت هستند. تا جایی که حتی همان یک چهارم جمعیت این کشور که درآمدی کمتر از 3‌هزار‌ دلار در ماه دارند هم از اینترنت و کاربری‌های آن دست نمی‌کشند.
در این کشور اگرچه معمولا جدیدترین تکنولوژی‌ها زودتر از دیگر کشورها می‌رسند، اما هنوز هم ۴۱‌درصد کاربران اینترنت آن به استفاده از اینترنت از طریق کابل تمایل دارند. با همین اوصاف هم هست که تعداد ISPهای این کشور بسیار بیشتر از انگشتان هر دو دست است تا آنجا که بر اساس آخرین آمار در سال ۲۰۰۹ بیش از دو سوم کاربران این کشور از خدمات بیش از یک شرکت استفاده می‌کنند. این آمارها نشان می‌دهند که کاربران این کشور به طور متوسط برای استفاده از اینترنت هوشمند ماهانه ۳۸‌دلار می‌پردازند و برای استفاده از اینترنت با سرعت بالای ۲۴ مگابیت به طور متوسط ۳۹‌دلار در هر ماه باید بپردازند. این تحقیق نشان می‌دهد با وجود افزایش فشارهای مالی اما همچنان تعداد کاربران اینترنت پر سرعت در این کشور در حال افزایش است.
... و بالاخره ایران
معضل قیمت بالای اینترنت در ایران به عقیده بسیاری از کارشناسان و تحلیل‌گران در واقع یکی از موثرترین موانع برای افزایش ضریب نفوذ اینترنت در کشور ما به حساب می‌آید که متاسفانه همچنان هم راه‌حلی عملی برای آن ارائه نشده است. این در حالی است که دیگر در این سال‌ها انواع مختلفی از تحلیل‌ها درباره عوامل افزایش بالا بودن اینترنت در کشور ارائه شده است که بیشترین آنها مربوط به حضور پر رنگ بخش دولتی در عرصه‌های مختلف توزیع و عرضه اینترنت است که به ایجاد بازاری غیررقابتی کمک می‌کند. با این همه اما کاربران اینترنت در داخل کشور هنوز هم برای استفاده از اینترنتی با سرعت ناچیز و لاک‌پشتی باید مبالغ قابل‌توجهی را بپردازند که حتی با کشورهای همسایه هم قابل‌مقایسه نیستند؛ به عنوان نمونه این روزها یک کاربر ایرانی برای دسترسی با اینترنتی با سرعت یک مگابیت که سرعت نه چندان بالایی در جهان به حساب می‌آید هم باید مبلغی در حدود ۴۵۰‌‌هزار تومان (چیزی در حدود ۴۴۸‌دلار) در هر ماه بپردازد که طبیعتا برای کاربران ایرانی با شرایط اقتصادی موجود آنقدر زیاد هست که تنها عده‌ بسیار کمی بتوانند از آن بهره‌مند بشوند.
این در حالی است که حتی اگر کاربران ایرانی بخواهند به اینترنت کم سرعت‌تری هم خودشان را راضی کنند باید برای اینترنت 256 مبلغی در حدود 40‌‌هزار تومان (در حدود 38‌دلار) برای هر ماه بپردازند.