لرزش در بازار موبایل

م.ر. بهنام رئوف

اگر‌این روزها سری به بازارهای تلفن همراه زده باشید، قطعا از تنوع محصولات موجود در بازار و کاهش روز افزون قیمت‌ها متوجه رقابت تنگاتنگ تولیدکنندگان جهانی شده اید؛ رقابتی که‌ این روزها بحران اقتصادی نیز به آن دامن زده و باعث به کارگیری شیوه‌ها و روش‌های جدیدی در جذب کاربران بازار شده است. زمانی برای سوختن ترو خشک

نوکیا به تازگی صورت‌های مالی فصل دوم خود را منتشر کرده است. غول فنلاندی در‌این گزارش سهم خود از بازار جهانی؛ ۳۸‌درصد در فصل دوم سال ۲۰۰۹ اعلام کرده که نسبت به ‌پیش‌بینی‌‌های خود با یک‌درصد افزایش روبه رو شده است. همچنین گفته می‌شود که‌ این شرکت سود خود در بازار به ۵۱‌درصد رسانده است. نوکیایی‌ها مدعی هستند که در فصل دوم بیش از ۲/۱۰۳‌میلیون گوشی فروخته‌اند و ‌این درحالی است که در مدت زمان مشابه در فصل گذشته تنها ۲/۹۳‌میلیون گوشی توسط‌ این شرکت به فروش رفته است. هرچند که گزارش اخیر نوکیا بیانگر بهبود نسبی شرایط ‌این شرکت نسبت به فصل گذشته‌اش است، اما با ‌این حال به نظر می‌رسد که شرایط آن‌ها همچنان همانند گذشته خوب نیست.‌این شرکت فروش خالص خود را در‌این سه ماهه ۲۸/۹‌میلیارد دلار اعلام کرده است و ‌این در حالی است که‌ این رقم ۶/۲۴‌درصد پایین‌تر مدت مشابه سال گذشته است.

بر اساس‌این گزارش، نوکیا توانسته است در‌این فصل ۷/۳‌میلیون نسخه از مدل ۵۸۰۰ را به فروش برساند که البته به ‌این عدد باید رقم ۸/۶‌میلیون نسخه از نوامبر گذشته تا ابتدای همین فصل را نیز اضافه کرد که در مجموع فروش‌این مدل از گوشی‌های نوکیا ماهانه به بالغ بر یک‌میلیون نسخه می‌رسد. همچنین گوشی‌های سری N و سری E هم فروشی بالای یک‌میلیون نسخه بیشتر از مدت مشابه فصل گذشته داشته‌اند. گفته می‌شود که یک سوم فروش نوکیا در ‌این فصل در خاورمیانه و آفریقا صورت گرفته است. به استثنا آمریکای شمالی که خرید و فروش گوشی‌های نوکیا در آن ۹/۵‌درصد با کاهش روبه‌رو بوده است؛ اما در سایر مناطق شاهد افزایش فروش نوکیا بین ۴ تا ۷‌درصد هستیم.

میانگین قیمت فروش نوکیا در‌این فصل به ۶۲‌یورو کاهش پیدا کرده است و‌ این در حالی است که‌این عدد در فصل گذشته ۶۵‌یورو بوده است.‌این مهم شاید به دلیل افزایش تولید گوشی‌های ساده یا ارزان قیمت باشد. به هر حال نوکیا برای جبران ‌این موضوع تصمیم به عرضه گل سرسبد خود؛ یعنی N۹۷ آن هم در یک شرایط تازه تبلیغاتی گرفت. ‌این شرکت همچنین در کنار‌این مدل، گوشی ۸مگاپیکسلی N۸۶ خود را در ماه ژوئن و E۷۵ را نیز در ماه آوریل روانه بازار کرد تا شاید بتواند با ‌این سه مدل سود و سهم خود را در بازار افزایش دهد.

همچنین منابع خبری از رایزنی‌های نوکیا با‌اینتل به منظور ساخت دستگاهی بر پایه معماری ‌اینتل خبر می‌دهد که بتوان به وسیله آن پهنای باند بیشتری در ارتباطات و نیز محاسبات به کار گرفت. گفته می‌شود که ‌این فناوری قرار است در کلاس جدیدی به سایر محصولات نوکیا اضافه شود. منابع خبری به نقل از منابع آگاه و بعضا ناآگاه خود خبر می‌دهند که ممکن است دستگاه جدید نوکیا چیزی شبیه به نوت بوک یا MIP‌های جیبی باشد؛ اما همین که نوکیا تا به حال در‌این بخش اظهارنظر رسمی‌ نداشته و ‌این خبر را نیز تکذیب نکرده است باعث‌ایجاد یک سردرگمی‌در بین سایر رقبایش شده است.

به هر حال به رغم آنکه نوکیایی‌ها برای فصل سوم سال جاری ‌پیش‌بینی‌ کرده‌اند که بازار تلفن همراه با کاهش ۱۰‌درصدی استقبال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خود روبه‌رو است، اما همچنان در تلاش هستند که موقعیت کنونی خود را حفظ کرده و سهمشان را از بازار به ۴۱‌درصد برسانند. گفته می‌شود که نوکیا در نظر دارد در آینده نزدیک دو پسوند X و C را نیز به سبد محصولات خود اضافه کند.

کاهش از کاهش

سونی اریکسون دیگر برند مطرح بازار، اما به تازگی اعلام کرده است که درآمد مالی‌اش در فصل دوم سال جاری نسبت به فصل قبلش پنج‌درصد کاهش داشته است؛ البته ‌این درحالی است که ‌این شرکت توانسته میانگین قیمت فروش خود را از ۱۲۰‌یورو به ۱۲۲یورو در فصل دوم برساند، اما با‌ این حال بحران جهانی باعث شده تا‌این کمپانی برای فصل دوم خود در سال ۲۰۰۹ نزدیک به ۲۳۰‌میلیون یورو کاهش سود داشته باشد. هرچند که‌این خبر نسبتا بدی برای مدیران‌این کمپانی است، اما به هر حال کارشناسان‌ این شرکت سوئدی ژاپنی معتقدند که‌این رقم نسبت به کاهش درآمد ۲۹۳‌میلیون دلاری ‌این شرکت در فصل قبل بهتر است. سونی اریکسونی برای بهبود شرایط خود و شاید بهتر است بگوییم برای کمتر آسیب دیدن در‌این دریای متلاطم بحران اقتصادی در فصل گذشته؛یعنی فصل دوم سال ۲۰۰۹ سه مدل جدید به بازار معرفی کرد. سه گوشی‌ای که‌این بار اسامی‌ آن‌ها با نام سایر مدل‌های‌ این شرکت متفاوت بود.‌ اینو، ساتیو و یاری اسامی‌سه گوشی جدید سونی اریکسون بودند. این سه گوشی ترکیبی از قابلیت‌های ارتباطی، سرگرمی‌ و برنامه‌های رسانه‌های اجتماعی است. به نظر می‌رسد که‌این روزها تقریبا تمامی ‌تولید‌کنندگان تلفن همراه اهمیت به کارگیری موضوعاتی از‌این دست را درک کرده و در کارتابل مهندسان و طراحان خود قرار داده‌اند؛ چرا که پس از فتح بازار تلفن همراه توسط گوشی چند منظوره اپل و کسب سهم قابل توجه‌ای در بازار تلفن همراه از سایر برندها، غول‌های بازار که ‌این بار خطر حضور‌ آیفون را بیشتر از قبل احساس کرده بودند از برخی از ترفندهای ‌این گوشی آمریکایی استفاده کرده و به سمت به کارگیری محتوا و تلفیقی از چند دستگاه در یک دستگاه رفته‌اند. بر همین اساس سونی اریکسون در فصل گذشته اعلام کرد که علاوه بر تولید مدل‌های جدیدتر تمرکز خود را روی محتوا نیز به کار گرفته است؛ به شکلی که با عرضه سرویس PlayNow اقدام به تاسیس فروشگاه‌اینترنتی‌ای کرده است که کاربرانش می‌توانند از طریق آن به خرید موسیقی و فیلم و دانلود آن‌ها توسط گوشی یا رایانه خود پرداخته و در گوشی خود آن‌ها را به کار گیرند. ‌این سیاست دقیقا شبیه به همان سیاستی است که اپل پس از عرضه ‌آیفون توسط فروشگاه‌های اپل ستور یا همان فروشگاه ‌اینترنتی اپل به کار گرفته است؛ البته شاید در‌ این بخش نام اپل به دلیل اقبال بی‌نظیر محصول جدیدش بیشتر از دیگران شنیده شده باشد؛ اما باید به‌ این مطلب اعتراف کرد که پیش از اپل ‌این سیاست توسط نوکیایی‌ها و در سایتی به نام Mosh به کار گرفته شد. البته‌ایده ماش در حد و اندازه اپل ستور نبود؛ چرا که مسوولان نوکیا بعدها متوجه‌ ایرادات کار خود شدند و با راه اندازی سایت دیگری با نام Ovi امکانات ماش را به آن انتقال و کاربرانشان را به سمت آن سوق دادند. آنچه مسلم است بحران اقتصادی باعث شده تا ‌پیش‌بینی‌‌های صورت گرفته در بازار موبایل رنگ و بوی واقعیت به خود بگیرد و سبک و سیاق برنامه‌های تجاری تولیدکنندگان تغییر کند.

هر چند که پیش تر و حتی قبل از بروز بحران اقتصادی ‌پیش‌بینی‌ شده بود که به دلیل به کارگیری فن‌آوری‌های یکسان در گوشی‌های نسل جدید تولید‌کنندگان به تدریج به کارگیری برنامه‌های دیگری رو می‌آورند؛ اما امروز‌این امر با به‌وجود آمدن فروشگاه‌های آنلاین به تدریج باز هم بیانگر به کارگیری یک تجربه یکسان در تمام برندها است. حال باید منتظر ماند و دید که ‌آیا سیاست‌ها به کار گرفته شده می‌تواند تا حدی جبران مافات برای چند تولیدکننده جهانی باشد یا باز هم به کارگیری حربه‌های تازه‌ای در ‌این بازار نیاز است؟