مریم عسگری
در میان کالاهای تولیدی کشور، به نظر می‌رسد تلویزیون‌ها از موفق‌ترین کالاهایی باشند که سهم فروش بالایی از بازار را به خود اختصاص داده‌اند.

کالاهایی که بنا به گفته کارشناسان و فعالان بازار و همچنین مصرف‌کنندگان نه تنها از لحاظ کیفی چیزی از نمونه‌های وارداتی کم ندارند، بلکه به دلیل حمایت شرکت‌های تولیدکننده از این محصولات و ارائه خدمات پس از فروش به خریداران و همچنین گستردگی نمایندگی‌های فروش، مورد اعتماد خریداران واقع شده‌اند. چنین اعتمادی منجر به رشد سهم فروش تولیدات داخلی در این حوزه به حدود 90 تا 95 شده است.
البته دسته‌ای از کارشناسان بر این باورند که این رشد سهم فروش به دلیل حمایت‌های دولت از تولیدات داخلی از «مونتاژ داخلی» است. آنها که به تولید داخلی اعتقادی ندارند می‌گویند،آنچه در کشور ما به نام تولید صورت می‌پذیرد تنها سوار کردن قطعات وارداتی است و دولت با تکیه بر این اقدام، مسیر واردات تلویزیون را سخت و محدود کرده است که آخرین اقدام حمایتی دولت محدودیت ثبت سفارش و واردات تلویزیون‌های وارداتی است. مهم‌ترین نتیجه این اتفاق هم عقب ماندگی کشور از لحاظ ورود تکنولوژی‌های جدید به بازار است! این دسته از کارشناسان می‌گویند: هیچ یک از قطعات اصلی تولیدی در کشور ما تولید نمی‌شود و حمایت‌های دولت از «مونتاژ ملی» است نه «تولید ملی»!
در رابطه با این موضوع (دعوای قدیمی بر سر مونتاژ یا تولید خواندن تلویزیون‌های ایرانی) نظرات گوناگونی از جانب کارشناسان ارائه شده است .به این بهانه ما قصد داریم در این گزارش علاوه بر بررسی این موضوع به حجم تولیدات داخلی قطعات مورد نیاز و همچنین میزان موفقیت تولیدکنندگان داخلی در زمینه تولید تکنولوژی های جدید و ... بپردازیم. پس اگر شما هم به این موضوعات علاقه‌مندید این گزارش را بخوانید:
سهم فروش ۹۰ تا ۹۵ درصدی تلویزیون‌های تولیدی ایران
موضوع اختصاص بیش از 90 درصد از سهم فروش بازار تلویزیون به نمونه‌های وطنی، موضوعی است که اکثریت فعالان صنف صوتی و تصویری ،چه گروه شرکتی و واردکننده و چه گروه تولیدکننده آن را تایید می‌کنند.
سهم فروشی که گروهی از کارشناسان معتقدند: طی سال‌های اخیر و در پی افزایش تعرفه واردات انواع تلویزیون تا این حد رشد کرده است. البته این گروه از کارشناسان منکر کیفیت مطلوب محصولاتی که در ایران و به نام ایران، تحت نظارت شرکت‌های تولیدکننده کره‌‌ای و ... تولید می‌شوند، نیستند. اما در هر حال به اعتقاد آنها در صورت عدم حمایت‌های دولت از تولیدکنندگان وطنی، در بازار تلویزیون شاهد چنین رشدی در زمینه میزان تقاضا برای نمونه‌های ایرانی نبودیم.
مدیر تولید یکی از شرکت‌های تولید و عرضه‌کننده انواع تلویزیون با اعلام سهم فروش 90 درصدی تلویزیون‌های ایرانی در بازار به «دنیای اقتصاد» گفت: درست است که ما در زمینه تولید کالا طی سال‌های اخیر پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته‌ایم. اما نمی‌توانیم منکر حمایت‌ها و کمک‌های دولت از تولید داخلی تلویزیون شویم. محمدرضا شهیدی، رییس انجمن تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری هم در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با بیان این مطلب که خط تولید تلویزیون‌های ایرانی در برندهای مختلفی نظیر، ال‌جی، سامسونگ، سونی، شارپ و... در ایران فعال است، گفت: بازار تلویزیون ما در سال به حدود 5/2 میلیون دستگاه تلویزیون نیازمند است که حدود دو میلیون و 100 تا دو میلیون و 200 دستگاه تلویزیون در داخل تولید و مابقی وارد می‌شوند. به گفته وی، این در حالی است که ظرفیت تولیدی کارخانه‌های ما چهار میلیون دستگاه در سال است و در این صورت نیازی به واردات نداریم!
اما محمدحسین برخوردار، مدیرعامل شرکت سام الکترونیک نیز به «دنیای اقتصاد» آمار دقیق تری ارائه داده و می‌گوید، نیاز بازار ما به تلویزیون در سال حدود دو میلیون و ۱۰۰ دستگاه است که از این تعداد حدود یک میلیون و ۹۸۰ دستگاه در کشور تولید می‌شود.
15 تا 30 درصد از قطعات تولیدی تلویزیون ایرانی هستند
با وجودی که شرکت‌های تولیدی، سازمان‌ها و انجمن های تولیدی و ...از حجم بالای تولیدات داخلی سخن می‌گویند، اما همچنان دعوا بر سر مونتاژ یا تولید خواندن این تلویزیون‌ها وجود دارد. به گفته شهیدی، رییس انجمن تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری، اصل این دعوا بر سر واردات قطعات تولیدی است .به گفته وی، گروهی تصور می‌کنند تولیدکننده باید تمام قطعات تولیدی را خود تولید کند.در غیر این صورت تولید آن مونتاژ نام خواهد گرفت. اما این تصور اشتباهی است؛ چرا که یک تولیدکننده نمی‌تواند تمام قطعات مورد نیاز خود را تولید کند. به گفته شهیدی، تولیدکنندگان داخلی تلویزیون، بخش بزرگی از قطعات تولیدی را از کشورهای کره، تایوان و چین وارد می‌کنند و حدود ۳۰ درصد از قطعاتی مانند کارتن، فوم، انواع خازن، انواع مقاومت و ... را در کشور تولید می‌کنند.
برخوردار، مدیرعامل شرکت سام الکترونیک و رییس مجمع عالی واردات هم با بیان این مطلب که حدود 15 تا 35 درصد از قطعات تولیدی مورد نیاز برای ساخت تلویزیون در کشور تولید می‌شود، گفت: در تمام دنیا این مرسوم است که چند کارخانه قطعات مورد نیاز کارخانه‌های سازنده کالا را تامین می‌کنند و این طور نیست که هر کارخانه هم قطعه تولید کند و هم کالا را !به گفته برخوردار، به عنوان مثال ماژول که یک قطعه مهم است را تنها شش کارخانه در کره، چین، ترکیه، آفریقای جنوبی و... تولید می‌کنند و کارخانه‌های سازنده در تمام دنیا از قطعات تولیدی کارخانه‌ها استفاده می‌کنند. برخوردار افزود: البته ما توان تولید بخش بزرگی از قطعات تولیدی را در کشور داریم، اما تولید این قطعات در چنین حجم تولیدی در کشور مقرون به صرفه نیست. این در حالی است که مدیر بازرگانی یکی از شرکت‌های عرضه‌کننده تلویزیون به «دنیای اقتصاد» گفت: برخی از تولیدکنندگان تلویزیون چهار یا پنج قطعه وارد کشور کرده و این قطعات را مونتاژ کرده و می‌گویند تولید کرده‌ایم! در این رابطه ،مدیر تولید یکی از تولیدکنندگان تلویزیون به «دنیای اقتصاد» گفت: این موضوع صحت ندارد. تولیدکنندگان برای تولید تلویزیون حدود 500 تا 600 قطعه را در قالب قطعات SMD (قطعات ریز و خرد)، قطعاتی مانند کابینت جلو و عقب، ماژول و... وارد می‌کنند و توسط ماشین آلات پیشرفته‌ای این قطعات را روی بورد اصلی سوار می‌کنند. آیا سوار کردن 500 تا 600 قطعه مونتاژ نام دارد؟
وی افزود: به طور کلی تولیدات داخلی شامل ملزومات بسته‌بندی (جعبه و فوم برای بسته‌بندی)، کابینت، بک کاور و... در یران تولید می‌شود. اما سایر قطعات وارداتی هستند. به گفته وی، علت اینکه بخش عمده قطعات (حدود ۷۰ تا ۸۵ درصد) وارداتی هستند این است که تولید این قطعات در کشور صرفه اقتصادی ندارد. اما به علت اینکه قیمت ملزومات بسته‌بندی وارداتی گران است ما آنها را در کشور تولید می‌کنیم.
قطعات وارداتی تلویزیون از کجا می‌آیند؟
به طور کلی تلویزیون از حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ قطعه ریز و درشت تشکیل شده است که مهم‌ترین این قطعات قالب ها، ماژول، بورد اصلی از مهم‌ترین قطعات هستند که در اولویت‌های ۷ تا ۹ برای دریافت ارز مبادلاتی قرار گرفته‌اند. البته کارشناسان نسبت به قرار گرفتن این قطعات در اولویت‌های آخر اعتراض دارند.برخوردار، مدیر عامل شرکت سام الکترونیک در این رابطه به «دنیای اقتصاد» گفت: باید تغییراتی در این اولویت‌بندی‌ها قرار گیرد و قطعات اصلی به اولویت‌های بالاتر (۵ ) انتقال یابند.
به غیر از این قطعات، یکسری از قطعات نظیر خازن‌ها، مقاومت، آی‌سی و... نیز مورد نیاز است که در اولویت‌های 5 و 6 برای دریافت ارز مبادلاتی قرار گرفته‌اند. قطعاتی نظیر، ملزومات بسته‌بندی، قطعات پلاستیکی، بک کاور، کابینت و... هم برای ساخت یک تلویزیون مورد نیاز هستند که اکثر این قطعات در ایران تولید می‌شوند. به گفته برخوردار، مدیر عامل شرکت سام الکترونیک، بخش عمده قطعات اصلی برای ساخت تلویزیون از کشورهای کره، تایوان، ترکیه، آفریقای جنوبی و ... وارد کشور می‌شوند. شهیدی نیز چین و کره را از تامین‌کننده‌های اصلی قطعات تولیدی تلویزیون معرفی کرد.