LED، تکنولوژی نسل آینده نمایشگرها

مریم عسگری

حرارت کره زمین روز به روز بالاتر می‌رود و هر روز اخبار نگران‌کننده از ناپدید شدن توده‌های یخی مناطق قطبی، آلودگی‌ هوا و... به گوش می‌رسد.

کارشناسان معتقدند که گازهای گلخانه‌ای که مهمترین عامل تولید آنها، لامپ‌های معمولی یا همان لامپ‌های رشته‌ای است باعث بروز این معضل شده است.

به همین دلیل بسیاری از کشورها، برنامه چند ساله‌ای را برای جایگزینی مدل‌های دیگر لامپ به جای لامپ‌های رشته‌ای تدوین کرده‌اند تا شاید بتوانند در دراز مدت استفاده از لامپ‌های رشته‌ای و به تبع آن حرارت زمین را کاهش داده و کره زمین و ساکنانش را نجات دهند. به همین دلیل استفاده از لامپ‌های کم مصرف، فلورسنت و... مرسوم شد و برخی کشورها مردم را ملزم به استفاده از این لامپ‌ها کرده و حتی برنامه‌ریزی کرده تا در تولیدات خود در برخی محصولات از جمله تلویزیون از لامپ‌های LED که عمر بیشتری دارد و به حفظ محیط زیست کمک می‌کند استفاده کنند.

البته ذکر این نکته لازم است که استفاده از لامپ‌های LED در تولید تلویزیون محدودیت‌هایی دارد که یکی ازآنها محدودیت استفاده از این تکنولوژی در سایزهای پایین است.

اما به هر حال شرکت‌های تولیدی با درک خطر گرمای زمین، تلاش‌های بسیاری برای دفع این خطر کرده که یکی از این تلاش‌ها، کاهش استفاده از لامپ‌های رشته‌ای است.

LED چیست؟

LED مخفف واژه Diode Light Emitted و به معنای دیود ساطع کننده نوراست.

دیودهای ساطع‌کننده نور در واقع جزو خانواده‌ دیودها هستند که دیودها نیز زیر گروه نیمه هادی‌ها به شمار می‌آیند.

خاصیتی که LEDها را از سایر نیمه‌‌هادی‌ها متمایز می‌کند این است که با گذرجریان از آنها مقداری انرژی به صورت نور ازآنها ساطع می‌شود.

LEDها تا اواخر دهه گذشته فقط می‌توانستند سه نور آبی، سبز و قرمز تولیدکنند که این موضوع باعث کاربرد محدود آنها بود، اما این اواخر LEDهایی با رنگ آبی وارد بازار شده‌اند که می‌توانند نور سفید با هاله‌ای از رنگ آبی تولید کنند.

به همین دلیل درآینده نزدیک می‌توان شاهد استفاده از این تکنولوژی در تولید تلویزیون و مانیتور بود.

کاربردهای LED

LEDها که از دهه‌های گذشته در الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گرفتند، عموما برای نمایش خاموش یا روشن بودن نمایشگرها در لوازم مولتی مدیا مورد استفاده قرار گرفتند. اما در‌حال‌حاضر LEDها به نحوی ساخته می‌شوند که نور را در جهت خاصی متمرکز می‌کنند و به صورت چیپ‌های کوچکی هستند که معمولا داخل یک شیشه گنبدی شکل قرار می‌گیرند و دارای سایز چوب کبریت هستند و به سختی می‌شکنند.

طبق اعلام محمد جمشیدی، یک کارشناس حوزه سخت‌افزار، بزرگ‌ترین مشکل لامپ‌های LED رنگ آن‌ها بود. اما اکنون به آسانی با تغییر در ساختار فیزیکی و مواد تشکیل‌دهنده LED، نور در رنگ‌ها و شدت‌های مختلف و با طول موج مشخص با رنگ کاملا خالص تولید می‌شود.

به عبارتی LED‌ها فاقد پرتوهای مادون قرمز و فرابنفشی هستند که سایر صنایع روشنایی ایجاد می‌کنند و LED‌ها به سلامت چشم و محیط آسیب نمی‌رسانند. به گفته این کارشناس، LED‌های سفید قابلیت تولید همه رنگ را داشته و علاوه بر آن از انرژی بسیار کمی در مقایسه با سایر لامپ‌ها و LED‌های قدیمی، برای تولید روشنایی استفاده می‌کنند. به همین دلیل روزبه‌روز استفاده از آن‌ها بیشتر شده است.

به گفته این کارشناس با توجه به مزایای استفاده از لامپ‌های LED پپش‌بینی می‌شود تا کمتر از ۵ سال آینده شاهد تحولات عمده‌ای در عرصه محصولات روشنایی و حتی تصویری باشیم.

لامپ‌های‌LED همچنین شماره‌ها را روی ساعت‌های دیجیتالی نشان می‌دهند، اطلاعات را از کنترل تلویزیون می‌فرستند و نور آن‌ها نشان می‌دهد که چه زمانی تلویزیون روشن است.

LED‌ها همچنین تصاویر را روی تلویزیون‌های پلاسما نشان می‌دهد و با توجه به مصرف پایین و شدت نور بسیار عالی در رنگ‌های مختلف در روشنایی و چراغ‌های خودرو کاربرد وسیعی دارند.

فانوس‌های LED نیز که در چراغ‌های راهنمایی به منظور صرفه‌جویی در مصرف برق و کاهش خطای دید رانندگان قرار گرفته یکی دیگر از کابردهای لامپ‌های LED است.

البته لامپ‌های LED امروزه در لپ‌تاپ‌ها نیز به کار برده می‌شوند و باعث روشنایی و وضوح بیشتر تصویر می‌شوند.

شرکت‌های تولید‌کننده مانیتور نیز در این زمینه اقداماتی کرده‌اند.

نمایشگرهای LED

اگرچه کارشناسان معتقدند استفاده لامپ‌های LED نسبت به لامپ‌های فلورسنت و ... مزایای بیشتری دارد اما به دلایلی هنوز در بخش تولید تلویزیون و مانیتور شرکت‌های تولید‌کننده، محصولات زیادی به بازار عرضه نکرده‌اند.

محمد آرایش، مدیر فروش شرکت بازرگانی ایران در این زمینه می‌گوید: به‌کارگیری لامپ‌های LED در تولید مانیتور و تلویزیون‌ باعث می‌شود وضوح تصویر حدود ۱۰۰ برابر بالاتر از LCD‌های معمولی شود. اما هنوز استفاده از این لامپ‌ها در مانیتور و تلویزیون‌ چندان رایج نشده است و شرکت سونی در این زمینه تنها یک مدل تلویزیون در سایز پایین‌تر از ۲۷ اینچ وارد بازار کشور ژاپن کرده است.

وی گفت: پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک شاهد ارائه کالاهایی که از این لامپ‌ها بهره‌‌مند هستند باشیم. حریری، مدیر فروش بخش مانیتورهای شرکت سام‌سرویس نیز گفت: تکنولوژی LED یک تکنولوژی جدید است که هنوز در زمینه مانیتور وارد بازار داخلی نشده است و دلیل این مساله را نیز مشخص نیست. طائران‌پور، کارشناس فروش بخش مانیتورهای شرکت مادیران نیز گفت: استفاده از لامپ‌های LED در تولید مانیتورهای این شرکت هنوز آغاز نشده است.

وی افزود: به دلیل اینکه لامپ‌های LED نمی‌توانند نور سفید خالص تولید کنند استفاده از این تکنولوژی در تولید مانیتور با اختلال روبه‌رو شده است.

طاهری، مدیرفروش شرکت ایران نارا؛ عرضه‌کننده مانیتورهای BENQ نیز از عدم استفاده از لامپ‌های LED در تولید مانیتورهای این شرکت خبر داد و گفت: مانیتورهای LED حتی در سطح جهانی نیز در بازار موجود نیستند.

ولدیان‌لو، مدیر بخش بازرگانی شرکت تاتونگ عرضه‌کننده مانیتورهای زیراکس و ETIG نیز گفته همکاران خود در سایر شرکت‌ها را تائید کرد و گفت: لامپ‌های LED نسبت به لامپ‌های فلورسنت و ... که در تولید مانیتور به کار می‌روند بزرگ‌تر هستند و کاربرد چندانی در تولید مانیتور ندارند.

به گفته وی، از این لامپ‌ها در ساخت تابلوهای تبلیغاتی لامپی که در سطح شهر موجود است استفاده می‌شود و مانیتوری که از لامپ‌های LED در ساخت آنها استفاده شده باشد وجود ندارد.

در بین کارشناسان و مدیران شرکت‌های عرضه‌کننده مانیتور و تلویزیون تنها بکائی، مدیر فروش شرکت اپل ایران از تولید یک مانیتور که در ساخت آن از لامپ LED استفاده شده است خبر داد.

به گفته وی، مانیتور ۲۴ اینچ LED اپل به تازگی وارد بازار جهانی شده است و هنوز میهمان بازار ایران نشده است.

بکائی گفت: LED، یک تکنولوژی جدید است که از نظر کارایی تفاوت چندانی با تکنولوژی سابق مانیتورها ندارد و مزیت مهم آن برگشت‌پذیری به چرخه طبیعت است.

وی افزود: اپل به منظور حمایت از محیط‌زیست، قصد دارد از موادی در تولید کالاهای خود استفاده کند که به طبیعت برگشت‌پذیر هستند. به همین منظور به جای استفاده از پلاستیک در تولید محصولاتش از آلومینیوم و تیتانیوم استفاده می‌کند و در تولید مانیتورهایش نیز قصد دارد از لامپ‌های LED استفاده کند.

به گفته مدیر فروش شرکت اپل ایران، مانیتورهایی که از لامپ‌های LED در تولید آنها استفاده می‌شود نسبت به سایر مانیتورها گران‌تر هستند. اما اپل قیمت‌های خود را ثابت نگه داشته است.

لپ‌تاپ‌های LED

اگرچه تولیدکنندگان در زمینه تولید مانیتور و تلویزیون‌های LED قدری ضعیف عمل کرده‌اند، اما تولیدکنندگان لپ‌تاپ در این زمینه حداکثر استفاده‌ را از این لامپ‌ها کرده و لپ‌تاپ‌هایی را به بازار عرضه کرده‌اند که به صفحه نمایش‌های LED مجهز هستند.

فعالان بازار معتقدند، لپ‌تاپ‌هایی که در تولید صفحه‌ نمایش آنها از لامپ‌های LED استفاده شده است طی سه ماه اخیر وارد بازار داخلی شده‌اند اما به دلیل قیمت بالایی که دارند چندان مورد استقبال قرار نمی‌گیرند.

عاشوری، کارشناس فروش بخش لپ‌تاپ‌های VAiO شرکت ایران رهجو در این زمینه می‌گوید: لپ‌تاپ‌هایی که صفحه نمایش آنها LED است حدود یکسال است وارد بازار شده است و در حال حاضر لپ‌تاپ‌های سری SZ ، SR و TZ این شرکت به تکنولوژی white LED مجهز است که در سایزهای ۱۱ و ۱۳ اینچ به بازار عرضه شده‌اند.

به گفته وی، لامپ‌های LED در تمام قسمت‌های صفحه نمایش لپ‌تاپ پخش شده‌اند و به همین دلیل نه تنها تصویر شفاف‌تر و واضح‌تر است؛ بلکه کمتر باعث خستگی چشم می‌شود. در حالی که در لپ‌تاپ‌هایی که صفحه نمایش آنها به این تکنولوژی مجهز نیستند، لامپ‌های فلورسنت در چهار طرف صفحه نمایش قرار می‌گیرند و نور در چهار گوشه صفحه نمایش شدت بیشتری دارد. آیین‌پرست، مسوول بخش تحقیق و توسعه شرکت سازگار ارقام، عرضه‌کننده لپ‌تاپ‌های LenovoوIBM نیز لپ‌تاپ‌های سری W و X۳۰۰ از خانواده Think pad را از لپ‌تاپ‌هایی معرفی کرد که از تکنولوژی LED بهره‌مند هستند.

به گفته وی تکنولوژی رایج سابق در صفحه نمایش لپ‌تاپ‌ها، CCFL بود که یک لامپ مهتابی مارپیچ در چهارطرف صفحه نمایش قرار می‌گرفت و نور صفحه را تامین می‌کرد. اما تکنولوژی LED در تمام صفحه پخش شده و وضوح بیشتری را به تصویر می‌دهد.

آیین‌پرست تولید نور بیشتر برای صفحه نمایش، وضوح بیشتر تصویر، کاهش حرارت لپ‌تاپ و در نتیجه عمر بیشتر باتری را از مزیت‌های استفاده از لامپ‌های LDE به جای لامپ‌های CCFL عنوان کرد.

وی افزود، قیمت لپ‌تاپ‌هایی که به صفحه نمایش‌های LED مجهزند بالاتر از قیمت لپ‌تاپ‌های معمولی است.

بکائی، مدیر فروش شرکت اپل ایران نیز گفت: لپ‌تاپ‌هایی که صفحه نمایش آنها به لامپ‌های LED مجهز است حدود یک ماه است وارد بازار داخلی شده‌اند و در حال حاضر اکثر لپ‌تاپ‌های اپل به لامپ‌های LED مجهزند.

وی نیز شدت روشنایی بیشتر، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و از همه مهم‌تر برگشت‌پذیری به چرخه طبیعت را از مزایای استفاده از لامپ‌های LED برشمرد.