ندا لهردی
مارک زوکربرگ موسس و مدیرعامل پرطرفدارترین شبکه اجتماعی سال‌ها درباره ثبت یک روند اجتماعی در فضای اینترنت صحبت می‌کرد.

در این سال‌ها شبکه اجتماعی او یعنی فیس‌بوک توانست این گراف را به راحتی در میان مردم مختلف دنیا و با شیوه‌ای راحت و ساده رسم و ثبت کند. حالا این شبکه اجتماعی دیگر فقط یک راه ارتباطی مدرن به حساب نمی‌آید، بلکه به یکی از سودآورترین بنگاه‌های اقتصادی جهانی تبدیل شده است و حالا تصمیم دارد وارد بازار سهام و بورس شود تا مانند دیگر شرکت‌های اینترنتی رقیب‌اش بتواند با این کار ارزش شرکتش را به چندین برابر میزان فعلی برساند.
حالا این گراف‌های ارتباطی به اینجا ختم شده است که زوکربرگ در ۲۷ سالگی ۴/۲۸ درصد از کل سهام فیس‌بوک را در اختیار داشته باشد و از طرفی همچنان اغلب حق رای‌ها را هم تحت کنترل خودش بگیرد. این شرکت اما تنها برای موسس‌اش درآمدزا و سودآور نبوده و بسیاری از کارمندانش هم درآمدهای کلانی از کار در فیس‌بوک به‌دست آورده‌اند. در اولین روز ماه فوریه فیس‌بوک اعلام کرد که قرار است به صورت رسمی وارد بورس شود و سهام اولیه‌اش را عرضه کند. فیس‌بوک در اولین عرضه رسمی سهام شرکتش، قرار است تا ۵ میلیارد دلار سهامش را عرضه کند که این رقم تا امروز بی‌سابقه بوده است. به این ترتیب بزرگ‌ترین عرضه سهام شرکت‌های اینترنتی رقم می‌خورد. این همان اتفاقی بود که شاید بسیاری از سرمایه‌گذاران از زمان به سود رسیدن فیس‌بوک منتظر آن بودند. با این همه اما عرضه سهام عمومی فیس‌بوک در بهار امسال به صورت کامل انجام می‌شود و این کار فیس‌بوک را در کنار شرکت‌های با ارزش و بزرگ و تکنولوژی مانند Amazon، Apple و Google قرار بگیرد. به همین دلیل هم فیس‌بوک قبل از عرضه سهام اولیه‌اش، اطلاعات و گزارش‌های مالی خودش را برای اولین بار در اختیار مقامات کمیسیون معاملات بورس و سهام قرار داد. بر اساس این گزارش، فیس‌بوک در سال ۲۰۱۱ فروشی برابر ۷/۳ میلیارد دلار داشته و از این میزان یک میلیارد دلار سود خالص به‌دست آورده است. تعداد کاربران این شبکه اجتماعی تا پایان سال ۲۰۱۱ به ۸۴۵ میلیون نفر رسیده است تا به این ترتیب اگر بخواهیم فیس‌بوک را به کشوری تشبیه کنیم، می‌تواند بعد از چین و هند سومین کشور پرجمعیت جهان باشد. موسسه تحقیقاتی comScore هم به تازگی اعلام کرده است که از هر هفت دقیقه‌ای که کاربران آنلاین هستند، یک دقیقه را در فیس‌بوک می‌گذرانند. با این اوصاف است که ولع سرمایه‌گذاران برای خرید سهام این شرکت و حضورش در بازار بورس بیشتر و بیشتر شده است، تا جایی که پیش بینی می‌شود سهام فیس‌بوک با قیمت ۴۵ دلار برای هر سهم به صورت عمومی عرضه شود و به این ترتیب ارزش این شرکت به رقمی بین ۷۵ تا ۱۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید. عرضه خصوصی سهام فیس‌بوک اما ارزش این شرکت را به بیش از ۸۰ میلیارد دلار رساند که این رقم بیش از ۲۰ برابر درآمد این شرکت در سال گذشته میلادی و بیش از ۸۰ برابر درآمد خالص آن در این سال است.به طور کلی اما کارشناسان فیس‌بوک انتظار دارند که با عرضه سهام این شرکت در بهار امسال ارزش این شرکت تا ۱۰ میلیارد دلار بیشتر شود. این چیزی است که از چشم خریداران سهام فیس‌بوک هم دور نمی‌ماند. آنها معتقدند که این سرمایه‌گذاری سود قابل توجهی را به جیبشان سرازیر می‌کند. این شرکت در حال حاضر ۸۵ درصد از درآمدش را از محل تبلیغات آنلاینش به دست می‌آورد و بقیه این درآمد را از بازی‌های اجتماعی تحت فیس‌بوک و دیگر خدمات آن.
کارشناسان اما انتظار دارند که این ارزش به تدریج افزایش پیدا کند. در واقع با افزایش جمعیت آنلاین و راه‌های ارتباطی مدرن تعداد کاربران فیس‌بوک و به دنبال آن درآمدش هم افزایش پیدا می‌کند. موسسه تحقیقاتی Boston Consulting Group اعلام کرده است که جمعیت آنلاین جهان تا سال 2016 به حدود 3 میلیارد نفر می‌رسد، در حالی که این تعداد در سال 2010 تنها برابر 6/1 میلیارد نفر بوده است. از طرفی این تحقیقات نشان می‌دهد که در حال حاضر بیش از 425 میلیون نفر از کاربران موبایل جهان از طریق گوشی‌های موبایل خود به شبکه‌های اجتماعی و فیس‌بوک متصل می‌شوند و انتظار می‌رود که این رقم تا سال 2016 به یک میلیارد نفر برسد.شرکت‌های اینترنتی در چند سال اخیر با ورود به بازار بورس حالا فیس‌بوک را در این راه همراهی می‌کنند. اما فیس‌بوک قرار است گوی سبقت را از همه آنها برباید، چون زوکر برگ و همکارانش با ارائه امکانات و خدمات مختلف مورد نیاز کاربران جایگاهی ویژه را برای فیس‌بوک به وجود آورده‌اند. این سایت حالا با ارائه جدیدترین نوآوری‌اش یعنی تایم لاین یکبار دیگر توجه کاربران آنلاین را به خودش جلب کرده و نشان می‌دهد که با تغییرات نیاز و سلیقه کاربرانش همراه می‌شود. حالا فیس‌بوک حتی برای شبکه‌های اجتماعی ویژه کشورهای دیگر مانند VKontakte در روسیه هم رقیبی جدی به حساب می‌آید. فیس‌بوک در طول تنها هشت سال توانسته به بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی جهان تبدیل شود و تاثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره افراد بگذارد. حالا عرضه سهام اولیه فیس‌بوک به عنوان بزرگ‌ترین عرضه سهام شرکت‌های اینترنتی حتی عرضه سهام اولیه گوگل را هم پشت سر بگذارد. در میان شرکت‌های آمریکایی بزرگ تنها شرکت‌های Visa، General Motors و AT&T Wireless عرضه اولیه سهامشان بیش از 10 میلیارد دلار بوده است.
منبع: اکونومیست و وال استریت ژورنال


ورود به بورس؛ مقایسه فیس بوک و گوگل
آی تی ایران - فیس‌بوک خود را برای عرضه بزرگ‌ترین IPO (عرضه اولیه سهام) در بخش تکنولوژی آماده می‌کند و حالا می‌توان مقایسه‌ای از نظر مالی بین آمارهای این شرکت و گوگل در هنگام عمومی شدن سهامش انجام داد. در نخستین نگاه تمامی اعداد فیس‌بوک بالاتر از گوگل قرار می‌گیرد.

درآمد 7/3 میلیارد دلاری این شرکت در سال ۲۰۱۱ بیش از دو و نیم برابر درآمد گوگل در سال ۲۰۰۳ (در حدود 5/1 میلیارد دلار) در هنگام ورود به بورس است. همچنین سود ۱ میلیارد دلاری فیس‌بوک ده برابر سود ۱۰۶ میلیون دلاری گوگل در زمان عرضه عمومی سهامش است. همچنین سرمایه بازار فیس‌بوک چیزی بین ۸۵ تا ۱۰۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود در حالی که گوگل در آن زمان ۲۳ میلیارد دلار سرمایه بازار داشت. قطعا بر اساس این آمارها فیس‌بوک تفاوت‌های آشکاری با گوگل دارد اما از بسیاری جهات این مقایسه صحیح نیست.

فیس‌بوک پس از هشت سال کار به عنوان شرکت خصوصی به بورس می‌رود و این در حالی است که گوگل بسیار زودتر یعنی پس از ۵ سال حضور در بخش خصوصی به بورس رفت. بنابراین فیس‌بوک طی ۸ سال فرصت بیشتری برای بزرگ‌تر شدن داشت. شاید بهترین راه برای مقایسه دو شرکت کنار هم قرار دادن درآمد و سود دو شرکت در نقطه مقایسه‌ای یکسان باشد. در سال ۲۰۰۸ که سال پنجم شکل‌گیری فیس‌بوک بود این شرکت ۲۷۲ میلیون دلار درآمد و ۵۶ میلیون دلار ضرر داشت. در واقع اگر اعداد و ارقام پنج سال اول فیس‌بوک را کنار گوگل قرار دهیم تصویر دقیق تری از سایز دو شرکت می‌توانیم به دست بیاوریم. مقایسه سال به سال دو شرکت حتی نشان می‌دهد که گوگل سریع‌تر رشد کرده و بزرگ‌تر از فیس‌بوک شده است. سال هشتم کار گوگل ۲۰۰۶ است که درآمد آن ۶/۱۰ میلیارد دلار و سود آن ۵/۳ میلیارد دلار است. این نشان می‌دهد که گوگل در سال هشتم خود به بزرگی فیس‌بوک بوده و درآمد آن مشابه بوده است. اما کدام شرکت سریع‌تر رشد کرده است؟ برای این منظور می‌توان آمارهای دو دوره زمانی ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶ برای گوگل و ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ برای فیس‌بوک را کنار هم قرار داد. هر دو شرکت سالانه ۸۹ درصد داشته‌اند. به طور کلی این مقایسه نشان می‌دهد که رشد فیس‌بوک بسیار قابل توجه بوده اما از بسیاری جهات این شرکت همچنان در حال به دست آوردن چیزی است که سال‌ها قبل گوگل به دست آورده است.