بحران‌های کاری در شرکت‌های بزرگ
تضمین اپل برای کارگران
حفظ اسرار شرکت‌های بزرگ یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های آنها است که سهم بزرگی در تضمین موفقیت آنها در بازارهای رقابتی دارد.
ندا لهردی
حفظ اسرار شرکت‌های بزرگ یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های آنها است که سهم بزرگی در تضمین موفقیت آنها در بازارهای رقابتی دارد. در بین شرکت‌های فعال در عرصه تکنولوژی، شرکت اپل این استراتژی را سفت و سخت دنبال می‌کند تا جایی که در سال‌های اخیر درز کردن نسخه آزمایشی گوشی‌های iPhone جدید این شرکت خودش یک جنجال رسانه‌ای بزرگ بوده است. در واقع حفظ اسرار تولید و بازاریابی این شرکت یکی از وجوه تمایز آن با دیگر شرکت‌های رقیب است. این در حالی است که همین موضوع بارها و بارها انتقاد بعضی از فعالان عرصه تکنولوژی را به دنبال داشته است. آنها اپل را به عدم شفافیت در اطلاع رسانی محکوم می‌کنند. با این حال اما این موضوع نتوانست به اندازه بحران شرکت فاکسکان یعنی بزرگ‌ترین سازنده محصولات اپل و ماجرای خودکشی‌های پی‌در‌پی کارگران آن، اپل را زیر سوال ببرد. در واقع این همان بحرانی بود که تاثیر زیادی بر وجهه اپل در نظر کاربران جهانی داشت و انتقادهای زیادی را برای آن به همراه آورد.
همین اتفاقات کافی بود تا شرکت بزرگ و محبوب اپل را وادار کند تا برای حفظ این محبوبیت راهکاری را پیدا کند. بهترین کار شاید همان کاری بود که اپل در اولین روز از این هفته انجام داد. این شرکت برای اولین بار و برای پاسخ به انتقادهایی که از شرایط کارگرانش در فاکسکان می‌شود، نام شرکت‌های تامین کننده قطعاتش را به صورت رسمی منتشر کرد.
عضویتی برای جلب اعتماد
انتشار فهرست تامین کنندگان قطعات اپل شاید کار چندان بزرگی نباشد؛ همانطور که اغلب شرکت‌های بزرگ و فعال در عرصه تکنولوژی از سال‌های پیش این کار را کرده و هر سال این فهرست را به روز کرده و دوباره منتشر کرده‌اند. با این حال اتفاق مهم‌تر عضویت اپل در بنیادی به نام بنیاد عدالت در کار یا FLA است. این بنیاد که در سال ۱۹۹۹ توسط رییس‌جمهور وقت آمریکا «بیل کلینتون» راه‌اندازی شده است، به بررسی محیط کاری و شرایط حاکم بر آن به صورت جهانی می‌پردازد. بسیاری از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان عضو این بنیاد هستند تا به کارمندان، کارگران و مشتریانشان ثابت کنند که فضای کاری آنها سالم و مناسب است. در واقع این بنیاد فضای کاری شرکت‌ها را از جهت‌های مختلفی مانند سلامت فضای کار، سلامت کارگران و حتی آموزش آنها بررسی می‌کند. شرکت‌هایی مانند Nike و Nestle هم از اعضای بزرگ این بنیاد هستند. در واقع عضویت اپل در این بنیاد نشان از افزایش خطر پذیری شرکت‌های بزرگ و جهانی دارد که به دنبال مشکلات سیاست‌گذاری برای تامین کنندگان قطعات رخ می‌دهد. این مشکلات با افزایش موج برون سپاری در شرکت‌های بزرگ برای کاهش هزینه‌های تولید بیشتر و بیشتر هم شده است. شرکت Nike نمونه‌ای شبیه به اپل است که بعد از گزارش‌های مختلف درباره حقوق پرداختی کم به کارگران، سوءاستفاده از حقوق آنها و شرایط نامناسب کاری در کارخانه‌های سازنده محصولات این شرکت در کشورهای آسیایی، به عضویت بنیاد FLA درآمد، البته تظاهرات مختلف و خبرسازی که در سال‌های دهه ۱۹۹۰ علیه Nike انجام می‌شد بیشترین فشار را بر مدیران این شرکت بزرگ وارد کرد.
«آورت ون هیردن» رییس بنیاد FLA معتقد است که تمام شرکت‌های بزرگ دنیا لحظاتی مانند این را تجربه کرده یا می‌کنند. او می‌گوید: «درست در همین زمان است که این شرکت‌ها مشکلات حفظ استانداردهای کاری‌شان به خصوص در فضای جهانی را درک می‌کنند. اصلا تعجبی ندارد که شرکت بزرگی مانند اپل دچار چنین مشکلاتی در فاکسکان بشود؛ در واقع زنجیره تامین قطعات شرکت‌های بزرگ در کشورها و کارخانه‌های دیگر همیشه مشکل سازترین بخش برای آنها است.»
مسوولان FLA پنج بار در سال تحقیقات از پیش اعلام نشده‌ای در زنجیره‌های تامین قطعات شرکت‌های بزرگ عضو این بنیاد انجام می‌دهند. حالا این بنیاد اعلام کرده است که در مورد اپل بعد از فاکسکان نوبت به شرکت سامسونگ در سئول و شرکت اینکون (Inchon) در کره‌جنوبی خواهد رسید تا مورد بررسی و تحقیق کارشناسان FLA قرار بگیرند.
فهرستی که اپل از ۱۵۶ شرکت تامین‌کننده قطعات مورد نیازش منتشر و اعلام کرده است که این شرکت‌ها ۹۷ درصد از هزینه تولید را در اختیار دارند، بعد از ۲۲۹ بار تحقیق و بررسی منتشر شده است. در طول همین تحقیق و بررسی‌ها مشخص شد که یکی از بزرگ‌ترین تخلفات صورت گرفته استفاده از نیروهای کار زیر سن قانونی در پنج کارخانه بزرگ تامین‌کننده قطعات اپل است. مسوولان اپل معتقدند که در این مورد خود شرکت‌ها و مدیریت آنها باید اعمال قانون کرده و کارگران کم سن و سال را پشت میز مدرسه‌ها برگردانند. یکی دیگر از اتهامات وارد به اپل این است که در حداقل ۹۰ کارخانه این شرکت کارگران تا ۶۰ ساعت در هفته هم کار می‌کنند. این موضوع باعث شد اپل قوانینی برای کاهش ساعات کار برای کارمندان بیمار یا باردار وضع کند.
در حقیقت از آنجایی که اغلب تامین‌کنندگان قطعات در کشورهای نه‌چندان پیشرفته قرار دارند و شرایط کار در آنها سخت است، موضوع سلامت کارگران و رفاه آنها برای مصرف‌کنندگان و حتی سرمایه‌گذاران هم اهمیت زیادی پیدا کرده است. این همان چیزی است که بیشترین تاثیر را بر محبوبیت یک شرکت و برند می‌گذارد و از این جهت برای شرکت‌های بزرگ و موفقی مانند اپل مهم است.
بزرگ‌ترین سازنده محصولات اپل
شرکت تایوانی فاکسکان بزرگ‌ترین شرکت سازنده قطعات اپل است که خبرسازترین جنجال‌ها را علیه این شرکت بزرگ ایجاد کرد. به دنبال شرایط نامساعد کاری دست کم ۱۲ نفر از کارگران این شرکت در کارخانه فاکسکان در چین خودکشی کردند، سه نفر در سال گذشته از شدت کار زیاد مردند و بیش از ۷۰ نفر از این کارگران هم در انفجار دو iPad در محل این کارخانه در چین و کارخانه پگاترون در تایپه آسیب دیدند و مجروح شدند.
به دنبال این اتفاقات بود که حتی افتتاح فروشگاه اپل در هنگ کنگ هم با مشکل همراه شد. ماه سپتامبر گذشته برای طرفداران اپل پر از روزهای فراموش نشدنی از تظاهرات مردم هنگ‌کنگ علیه افتتاح فروشگاه این شرکت بوده است.
مجموعه این مشکلات باعث شد تا میزان حقوق و دستمزد کارگران فاکسکان در چین در سال ۲۰۱۰ تا بیش از دو برابر شود و مشاوران و روانشناسانی ویژه بحران‌های کاری در این شرکت استخدام شدند. حالا اما اپل با عضویت در بنیاد FLA به نوعی شرایط کار در کارخانه‌های وابسته آن و تولیدکنندگان قطعات این شرکت را تضمین کرده است. برای ضمانت این موضوع هم همین کافی است که اعضای بنیاد FLA ملزم به رعایت استانداردهای تعیین شده توسط سازمان بین‌المللی کار از زیرمجموعه‌های سازمان ملل هستند. تحقیقات سالانه‌ای هم از این اعضا و تامین‌کنندگان و تولیدکنندگان آنها انجام می‌شود، براساس همین استانداردها بررسی می‌شود.
آسیب و شهرت
یکی از بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین شرکت‌های جهان حالا بیشترین آسیب را از همین شهرتش می‌بیند. این شرکت با ارزش ۵/۳۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱ به هشتمین شرکت ارزشمند جهان تبدیل شد، در حالی که این رتبه در سال ۲۰۱۰ هفدهم بود. این در حالی است که شاید تا اوایل این هفته و قبل از انتشار فهرست تامین کنندگان قطعات اپل توسط این شرکت، کسی نمی‌دانست که ۲۲ درصد از درآمد شرکت اپل از طریق فعالیت‌های شرکت فاکسکان و ۱۶ درصد از این درآمد هم با فعالیت‌های شرکت پگاترون به دست می‌آید. این موضوع اما برای مدیران اپل همیشه روشن بوده است، آنقدر که برای حفظ این منابع درآمدی‌شان دست به هر کاری بزنند.
منبع: بلومبرگ
ارسال نظر