سونیتا سراب‌پور

هفته گذشته خبری از سوی زیرساخت مبنی بر کاهش مکالمات بین‌الملل منتشر شد، خبری که‌این روزها باعث نگرانی برخی کارشناسان و فعالان حوزه تلفن‌اینترنتی شده است.‌این خبر آنقدر سریع و بی مقدمه مطرح و به تصویب کمیسیون سازمان تنظیم مقررات رسیده است که حتی، فرصت شکایت از سوی فعالان‌این حوزه را هم گرفته است. به باور پیام کرباسی کارشناس حوزه‌اینترنت و عضو هیات مدیره سابق سازمان نظام صنفی تهران، اجرای‌ این تعرفه بسیار نگران کننده است.

وی ‌این مصوبه را عجیب و شگفت‌انگیزترین مصوبه به تصویب رسیده از سوی سازمان تنظیم مقررات می‌داند. سوال‌های زیادی در خصوص اجرای‌این مصوبه مطرح است، از جمله‌این که به راستی چگونه تعرفه جدید از ۱۵۷۵ریال به ۳۸۴ ریال رسیده است و اساس آن بر چه اصولی استوار است؟

برای دریافت پاسخ سوالات خود بارها با مسوولان شرکت زیرساخت تماس گرفتیم، اما جواب روشنی دریافت نکردیم. مسوولان سازمان تنظیم مقررات هم به دلیل حضور در مراسم رونمایی از سیم‌کارت اپراتور سوم قادر به پاسخگویی نبودند.

اما در ادامه مصاحبه‌ای با پیام کرباسی برای روشن شدن زوایای ‌این مصوبه انجام داده‌ایم که می‌خوانید.

طی چند روز گذشته برخی از فعالان و کارشناسان نسبت به‌این مصوبه جدید شرکت زیرساخت اظهار تعجب کرده‌اند به نظر شما چه چیز باعث چنین واکنشی شده است؟

در حال حاضر شرکت زیرساخت مصوبه‌ای را به کمیسیون سازمان تنظیم مقررات پیشنهاد کرده که سازمان هم‌این مصوبه را تصویب کرده است. براساس‌این مصوبه کشورها به هفت سطح تعرفه‌ای تقسیم شده‌اند که اظهار تعجب فعالان و کارشناسان روی سطح اول‌این تقسیم‌بندی است.

علت‌این تقسیم‌بندی چه بوده و علت اظهار تعجب شما از سطح اول‌این تعرفه چیست؟

علت اصلی‌این تقسیم‌بندی، «نرخ»‌های فروش‌این کشورهاست که آنها را به دسته های جداگانه تقسیم کرده است. سطح اول شامل ۱۷ کشور می‌شود که تعرفه مکالمات بین‌الملل‌این کشورها به دلیل‌اینکه ۷۰ درصد ترافیک مکالمات با‌ایران را تشکیل می‌دهند با کاهش تعرفه مواجه شده است که ‌این کاهش تعرفه بسیار زیاد و باور ناپذیر است.

مگر میزان‌این کاهش چقدر است؟

یعنی تعرفه‌ مکالمات بین‌الملل با‌این کشورها اگر تا قبل از‌این برابر با دقیقه‌ای ۱۵۷۵ ریال بود در حال حاضر به دقیقه‌ای ۳۸۴ ریال رسیده است و از اول آذر ماه هم‌این مصوبه قابل اجرا خواهد بود.‌این تعرفه یعنی هزینه مکالمات بین‌الملل با‌این کشورها در حدود ۷۰ درصد با کاهش مواجه می‌شود.

اما به نظر می‌رسد که‌این کاهش قیمت به نفع کاربرنهایی باشد، ‌این طور نیست؟

شاید در نگاه اول‌این‌گونه باشد، اما در واقع اصل‌این‌گونه نیست، واقعیت‌این است که ‌این نرخی که به آن رسیده‌اند، نرخی است که با نرخ‌های جهانی سازگاری ندارد.

‌این سازگاری از چه نظر مطرح است؟

رگولاتوری هر کشوری تعرفه‌‌ای برای تماس کشورهای دیگر به آن کشور در نظر می‌گیرد و اعلام می‌کند که با‌این تعرفه امکان تماس با کاربران کشورش وجود دارد که‌این تعرفه بسته به تماس با تلفن همراه و تلفن ثابت متغیر است. در واقع‌این همان تعرفه‌هایی است که شرکت ارتباطات زیرساخت‌ایران روی ترمینیشن مد نظر گرفته است. نکته‌این است که برای مثال تماس با عراق در حدود ۵۳ تومان است. صرف نظر از تمام هزینه‌هایی که باید برای‌ایجاد‌این ارتباط پرداخت شود. چطور ممکن است که تعرفه تماس با کشوری مانند عراق ۵۳ تومان باشد و ما برای آن ۳۸ تومان در نظر بگیریم.‌این کار به معنی‌این است که‌این تعرفه گذاری به خطا رفته است. نگرانی که وجود دارد بر سر کیفیت و سرویس است که قرار است‌این مکالمات را برقرار کند.

به نظر شما چرا باید زیرساخت پیشنهاد چنین مصوبه‌ غیرقابل قبول را به سازمان تنظیم ارائه کند و سازمان تنظیم هم آن را تصویب کند؟

می‌تواند‌این کار به چند دلیل باشد. برای مثال شاید قرار است زیرساخت از دولت یارانه‌ خاصی در‌این خصوص دریافت کند. اگر هم قرار نباشد یارانه خاصی دریافت کند قطعا با‌این شرایط زیرساخت و خزانه دولت ضرر خواهد کرد.

براساس چه مدرکی شما صحبت از‌این می‌کنید که با‌این شرایط و اجرای مصوبه شرکت زیرساخت ضرر خواهد کرد؟

برای‌اینکه مشابه‌این شرایط را پیش از‌این هم تجربه کرده‌ایم. پنج سال پیش خبری مبنی بر به غارت رفتن اموال بیت‌المال بر سر ترانزیت با کشور کوبا مطرح شد؛ چرا زمانی که یک بار طعم نرخ گذاری غیرکارشناسی شده را در کشور چشیدیم و ترانزیت مکالمات به کشورهای گوناگون (مانند کوبا)، هزینه‌های چند ده میلیارد ریالی را به خزانه کشور تحمیل کرد، باز هم اقدامی مشابه انجام می‌دهیم و در جایی که به عنوان مثال تماس با کشور عراق از طریق TDM در حدود ۵۳ تومان را در بر دارد، مجدد تصمیم به فروش آن به نرخ ۳۸۴ ریال و تحمیل ضرر به کشور گرفته‌ایم.‌این تعرفه‌گذاری باعث به وجود آمدن یک نوع تجارت پرسود برای برخی حرفه‌ای‌های‌این بازار می‌شود. برای مثال‌ایالتی در کانادا وجود دارد به نام یوکان که هرکس بخواهد به‌این‌ایالات و شهر‌هایش تماس بگیرد باید هزینه‌ای در حدود ۱۰ تا ۱۴ سنت برابر ۱۳۰ تا

۱۸۰ تومان را پرداخت کند و‌این در حالی است که اگر کسی از‌ایران بخواهد با ‌این

شهرها تماس برقرار کند باید هزینه‌ای در حدود ۳۸ تومان بپردازد. ‌این کار باعث می‌شود فردی که کمی در‌این بازار حرفه‌ای ‌است با کمک یک دستگاه برای‌این کار، از کسانی که می‌خواهند با ‌این شهر‌ها تماس بگیرند بخواهند که تماسشان را از‌ایران برقرار کنند.‌این فرد کار اشتباه و غیرقانونی هم نکرده است و‌این مصوبه اشتباه است که باعث‌ایجاد خسارت به دولت می‌شود.

با تمام‌این اوصاف اما به نظر می‌رسد که کاربر نهایی از‌این کاهش ۷۰ درصدی خشنود شود، چرا که برای کاربر مهم نیست که پشت‌این برقراری ارتباط قرار است چه اتفاقی بیفتد برای او تنها‌این مهم است که ارتباطش با افرادی خارج از کشور برقرار شود.

خیر، اصلا‌این گونه نیست. قطعا کیفیت ارتباطشان با مشکل مواجه خواهد شد و نمی‌توانند تماسی با کیفیت برقرار کنند، چرا که تنها دلیل قانع‌کننده برای‌این کاهش تعرفه‌این است که زیرساخت به جای استفاده از TDM که بسیار با کیفیت است از سرویس VOIP برای برقراری تماس استفاده کند.

چه فرقی بین‌این دو سرویس است؟

(TDM(TANDEM در واقع سرویس تحت فناوری مخابرات سنتی است یا همان استفاده از دو صفر مخابرات برای برقراری تماس با خارج از کشور است. کیفیت استفاده از‌این سرویس بسیار بالاست و شمار تماس گیرنده به مقصد به صورت شفاف انتقال داده می‌شود، اما در VOIP یا همان تلفن‌اینترنتی انتقال با کیفیت صوت به مراتب پایین‌تر است؛ چرا که برای برقراری تماس از خطوط‌اینترنت استفاده می‌شود که ‌این خطوط هم بسته به شرایط زیرساختی کشور پیوسته از کیفیت و سرعت خوبی برخوردار نیست بنابراین کیفیت برقراری ارتباط افت پیدا می‌کند و احتمالا کالر‌ایدی هم از‌ این طریق عبور پیدا نمی‌کند. همچنین قیمت تمام شده استفاده از‌این خطوط پایین‌تر است. حق مردم کشور است که ‌این دو نوع سرویس را در کنار هم دیگر و به کیفیت بالا داشته باشند، اما نگرانی که وجود دارد ‌این است که ‌این تعرفه‌گذاری اشتباه کاربران را از داشتن ‌این سرویس محروم کند.

اما در حال حاضر مردم از همین سرویس VIOP هم با تمام کم و کاستی‌ها و کیفیت نه چندان مناسبش استقبال می‌کنند.

کاملا درست است، اما به هیچ وجه‌این تعرفه پایین به نفع کاربران نخواهد بود و باید برای کاربران ‌این تعرفه‌گذاری اشتباه هم سوال برانگیز باشد چرا که چطور است که آنها باید برای برقراری تماس با کشوری در یک قاره‌ دورافتاده دقیقه‌ای

۳۸ تومان پرداخت کنند اما برای برقراری یک تماس در داخل کشور متحمل هزینه‌ای دو برابری بشوند، بنابراین ‌این تعرفه‌گذاری اشتباه است. همچنین مشخص نیست برای ‌این تماس با تعرفه ارزان قیمت از چه سرویسی استفاده می‌شود اگر قرار باشد زیرساخت از VOIPبه جای TDM برای برقراری ‌این تماس بین‌المللی استفاده کند ‌این کار اصلا به نفع کاربر نخواهد بود. زیرساخت انحصار سرویس TDM را در دست دارد و باید خدمات روی ‌این سرویس را با کیفیت و استاندارد بین‌المللی بدهد. اگر قرار است ‌این کاهش ۷۰ درصدی مکالمه بین‌الملل خللی در ‌این سرویس ‌ایجاد کند باید نگران بود.

اجرای نهایی ‌این مصوبه چه نتایج و تاثیراتی روی بازار ارتباطی خواهد داشت؟

اجرای ‌این تعرفه باعث جمع شدن سرویس شرکت‌های خصوصی و حتی پیمانکاران شرکت زیرساخت خواهد شد و کاربران هم از داشتن سرویس VOIP کامل محروم خواهند شد. همچنین سرویس با کیفیت TDM هم با یک سرویس کم کیفیت و نامطلوب جایگزین می‌شود. البته تاثیر‌این کاهش تعرفه تنها روی بازار شرکت خصوصی و کاربر نهایی نیست چرا که درآمد دولت هم به مراتب کاهش پیدا می‌کند.

و‌این کاهش درآمد به چه میزان است؟

براساس محاسباتی که انجام داده‌ام تعرفه از ۱۵۷ به ۳۸ تومان از اول آذر ماه باعث می‌شود درآمد دولت سالانه در حدود ۵۰ میلیون دلار با کاهش روبه‌رو شود.‌این رقم درست برابر با هزینه‌ای است که زیرساخت روی ‌اینترنت کشور دارد . چرا به جای کاهش قیمت ‌اینترنت کشور با توجه به درخواست کاربران و شرکت‌ها، کاهش قیمت روی تعرفه ارتباطی صورت گرفته که ضریب نفوذ زیادی هم ندارد. برای همه سوال است که ‌این تصمیم‌گیری به چه دلیل است، در حالی که کسی به تعرفه مکالمات بین‌المللی اعتراضی هم نداشته است. به نظر من ‌این کاهش باید در حوزه اینترنت صورت می‌گرفت تا می‌توانستیم خود را به قیمت بازار جهانی برسانیم.