ندا لهردی- در حالی که دنیای تکنولوژی هر روز بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود و به عرصه‌های مختلف زندگی روزمره نفوذ می‌کند، ارزش شرکت‌های تکنولوژی هم افزایش چشمگیری پیدا می‌کند.

درست به همین دلیل هم هست که این روزها اغلب شرکت‌های تکنولوژی فعال در دنیا شرکت‌هایی سودآور، با ارزش مالی بالا و گردش اقتصادی قابل قبولی هستند. این در حالی است که در این عرصه شرکت‌ها اغلب در سرتاسر جهان به صورت خصوصی اداره می‌شوند. البته این به این معنا نیست که شرکت‌های دولتی در میان شرکت‌های فعال در این حوزه جایگاهی ندارند؛ بلکه تعداد زیادی از شرکت‌های بزرگ و فعال تکنولوژی جهان را شرکت‌های دولتی تشکیل می‌دهند. به این ترتیب است که در میان بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان از نظر سرمایه بازار (Market Capitalization) همیشه نام شرکت‌های تکنولوژی به چشم می‌خورد. فهرست بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان بر اساس سرمایه بازار آنها هر سال از طرف نهادهای مالی معتبر دنیا از جمله نشریه فایننشال تایمز منتشر می‌شود. این فهرست شامل شرکت‌های بزرگ حاضر در بورس‌های جهانی است که بیشترین سرمایه بازار را دارند؛ همانطور که شرکت‌های دولتی بر اساس ارزش تخمینی بازار مورد بررسی قرار می‌گیرند. میزان سرمایه بازار هر شرکت از حاصل ضرب قیمت سهام آن (در روز مشخصی برای همه شرکت‌ها) در تعداد سهم عرضه شده به دست می‌آید و در نهایت به دلار محاسبه می‌شود. سرمایه بازار در حقیقت معیاری برای سنجش اندازه تجارت یک شرکت بورسی است. شرکت‌های جهان براساس میزان سرمایه بازار خود در شش دسته‌بندی بسیار بزرگ با سرمایه بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار، بزرگ با سرمایه بین ۱۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار، متوسط با سرمایه بین یک تا ۱۰ میلیارد دلار، کوچک با سرمایه بین ۱۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار، میکرو با سرمایه بین ۱۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار و نانو با سرمایه کمتر از ۱۰ میلیون دلار قرار می‌گیرند. در فهرستی که به تازگی مجله فایننشال تایمز از ۵۰۰ شرکت بزرگ جهان از نظر سرمایه بازار منتشر کرده است، اغلب شرکت‌ها در دسته بسیار بزرگ یا بزرگ قرار دارند.


بزرگان شناخته شده
هر چند جدول بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان از نظر سرمایه بازار در نیمه اول سال 2011 با شرکت آمریکایی Exxon Mobil که در زمینه نفت و گاز و انرژی فعالیت می‌کند آغاز می‌شود، اما دومین شرکت در این فهرست مشهورترین و پرطرفدارترین شرکت تکنولوژی جهان است. Apple که در سال‌های اخیر به خاطر محصولات و سرویس‌های ابتکاری و منحصر به فردش در میان کاربران سرتاسر جهان به محبوبیت زیادی رسیده است، با ارزش بازار بیش از 310 میلیارد دلاری توانسته است که رتبه دوم فهرست بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان از نظر سرمایه بازار را به خودش اختصاص بدهد. در واقع افزایش درآمد و سود این شرکت در نهایت به ارزش میلیاردی آن منتهی شده است. دومین شرکت بزرگ تکنولوژی از نظر سرمایه بازار در جهان که در این فهرست جایگاه هفتم را در اختیار دارد، غول دنیای نرم‌افزار یعنی Microsoft است که ارزش بازار آن به حدود 220 میلیارد دلار می‌رسد. ششمین شرکت تکنولوژی بزرگ در این فهرست اما China Mobile هنگ کنگی است که به عنوان یک شرکت فعال در زمینه ارتباطات موبایل رتبه شانزدهم این فهرست را در اختیار دارد.
به جز China Mobile دو شرکت Vodafone انگلیسی و Samsung کره‌ای هم دو شرکت غیر آمریکایی در میان ده شرکت برتر تکنولوژی جهان از نظر سرمایه بازار هستند که به ترتیب در جایگاه سی و ششم و سی و هشتم فهرست جهانی قرار گرفته‌اند.
با این همه شرکت‌های بزرگ دیگری مانند Google، Intel، Verizon Comunications، Cisco Systems، HP، SAP، Canon، Dell، HTC، Sony، Nintendo، Nokia، Salesforce.com، Yahoo و NetApp به ترتیب در جایگاه‌های سی و هفتم، چهل و دوم، پنجاه و دوم، هفتاد و یکم، هشتاد و پنجم، هشتاد و هفتم، صد و دوازدهم، دویست و هفتاد و ششم، سیصد و سی و چهارم، سیصد و پنجاه، سیصد و پنجاه و یکم، سیصد و هشتاد و پنجم، چهارصد و هفتاد و دوم، چهارصد و هفتاد و نهم و چهارصد و هشتادم فهرست جهانی بزرگ‌ترین شرکت‌ها از نظر سرمایه و ارزش بازار قرار دارند.
نام‌های نه‌چندان آشنا
کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور در دهه‌های اخیر بیشترین سهم رشد صنعت تکنولوژی و بخش‌های وابسته به آن را به خودشان اختصاص داده‌اند. درست به همین دلیل هم هست که در سال‌های اخیر نام شرکت‌هایی از کشورهای آسیایی هم در میان ترین‌های دنیای تکنولوژی به چشم می‌خورد. این نام‌های نه چندان آشنا در فهرست بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان از نظر سرمایه بازار هم وجود دارند و این نشان از رشد قابل توجه تکنولوژی در این کشورها و به دنبال آن رونق تجارت شرکت‌های فعال در این عرصه دارد.
در این میان آمار و تحقیقات نشان می‌دهند که دو کشور ژاپن و هند در این سال‌ها جهش خوبی را در زمینه تکنولوژی تجربه کرده‌اند. شاید به همین دلیل هم باشد که شانزدهمین شرکت تکنولوژی بزرگ جهان و هشتاد و سومین شرکت جهان از نظر ارزش بازار بعد از شرکت Cisco Systems و قبل از شرکت HP، شرکت ژاپنی NTT DoCoMo است که در زمینه محصولات و سرویس‌های ارتباط موبایل فعالیت می‌کند. قیمت هر سهم این شرکت برابر ۷/۱۷۷۰ دلار است و ارزش بازار آن به بیش از ۷۷ میلیارد دلار می‌رسد. از طرفی بعضی شرکت‌های منطقه آمریکای جنوبی هم جایگاهی در این جدول را به خودشان اختصاص داده‌اند. شرکت مکزیکی فعال در زمینه ارتباطات موبایل AMX هم یکی از این شرکت‌هاست که رتبه هشتاد و هشتم این جدول را در اختیار دارد. بعد از آن شرکت ژاپنی Nippon Telegraph & Telephone که در بخش‌های مخابراتی فعالیت می‌کند رتبه نود و پنجم جدول را به خودش اختصاص داده است. علاوه بر اینها، همچنان نام‌های ناآشنای دیگری در این جدول وجود دارند که تکنولوژی را در کشورهای نه چندان پیشرفته جهان متحول کرده‌اند. شرکت‌های Taiwan Semiconductor Manufacturing از تایوان، Tata Consultancy Services از هندوستان، Tencent Holdings از هنگ کنگ، Singapore Telecom از سنگاپور، Softbank از ژاپن، Bharti Airtel از هندوستان، HDDI از ژاپن، TeliaSonera از سوئد، Telesp از برزیل، Chunghwa Telecom از تایوان و Emirates Telecommunications از امارات متحده عربی به ترتیب رتبه‌های صد و نهم، صد و چهل و پنجم، صد و پنجاه و هشتم، صد و نود و سوم، صد و نود و پنجم، دویست و پنجاه و هفتم، دویست و شصت و هشتم، دویست و هفتادم، دویست و هفتاد و دوم، سیصد و چهل و چهارم و سیصد و هشتاد و هشتم این جدول قرار گرفته‌اند.