تصاحب عنوان ارزشمندترین شرکت جهان کمتر از یک هفته طول کشید
سلطنت متزلزل انویدیا
بررسی‌های اولیه نشان از تغییر نظر بعضی از سرمایه‌گذاران و جایگزین کردن سهام این شرکت با سهم‌های دیگر دارند. در واقع از روز سه‌شنبه گذشته که انویدیا با قیمت ۱۳۵.۵۸ دلار برای هر سهم، توانست مایکروسافت را پشت سر بگذارد و به جایگاه ارزشمندترین شرکت جهان برسد، تا حالا بیش از ۱۲ درصد کاهش یافته است. به این ترتیب این غول سازنده تراشه تنها توانست کمتر از یک هفته تاج پادشاهی باارزش‌ترین شرکت دنیا را حفظ کند و با رسیدن ارزش بازار خود به حدود ۲.۹ تریلیون دلار، دوباره پایین‌تر از مایکروسافت و اپل با ارزش بازار بیش از ۳ تریلیون دلار برای هر کدام، قرار گرفت.
مرز باریک ظهور و افول
تا پنج‌شنبه هفته گذشته انویدیا نقش محوری و اساسی در تقویت شاخص اس‌اندپی ۵۰۰ و شاخص نزدک برای تکرار رکودهایشان در سال ۲۰۲۴ بازی می‌کرد. طبق تحلیل یاهو فایننس، وال‌استریت در مقابل سیگنال‌های اخیر کاهش قیمت سهام انویدیا - که ممکن است به خاطر غلبه عرضه بر تقاضا باشد- و نگرانی‌هایی درباره ادامه این نوسانات در بلندمدت، سردرگم است. در هفته گذشته تحلیلگران بانک آمریکا در یادداشتی با تاکید دوباره بر امتیاز خرید و قیمت هدف ۱۵۰ دلاری برای هر سهم، انویدیا را بهترین انتخاب خواندند و نوشتند: «شیب تند صعود سهام این شرکت، آن را در برابر کسب سود آسیب‌پذیر می‌کند، اما تحلیل‌های ما نشان می‌دهد که هر شکلی از نوسان احتمالا کوتاه‌مدت است.»
در آخر هفته گذشته تحلیلگران گروه بانکی و سرمایه‌گذاری Jefferies با دادن عنوان «پادشاه و پادشاه‌ساز» به انویدیا، امتیاز خرید سهام این شرکت را حفظ کردند و هدف قیمتی خود را از ۱۳۵ دلار به ۱۵۰ دلار برای هر سهم آن افزایش دادند. در حالی که پاتریک مورهد، مدیرعامل و بنیان‌گذار شرکت مشاوره و تحقیقاتی Moor Insights & Strategy، در آخرین روز هفته گذشته به یاهو فایننس گفت که سرمایه‌گذاران باید کاملا نسبت به نشانه‌های یک عقب‌نشینی هوشیار باشند و فعلا همین جا بمانند. او در حالی معتقد است وضعیت فعلی انویدیا ماندگار نیست و حاکمیت این شرکت در ۶ تا ۹ ماه آینده تغییر نمی‌کند که تحلیل می‌کند سرمایه‌گذاران باید روی حاشیه سود پایین تمرکز کنند. پاتریک مورهد توضیح می‌دهد: «اینها شرکت‌های نرم‌افزاری مانند ادوبی، سلزفورس، سپ و سرویس‌ناو هستند. درست به همین دلیل هم اگر این شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان‌شان برای ویژگی‌های جدید هوش مصنوعی هزینه بیشتری نپردازند، آن وقت کل این قطار پر زرق و برق متوقف می‌شود؛ همان‌طور که در زمان رکود شرکت‌های اینترنتی دیدیم.»
هوش مصنوعی،غول‌های تکنولوژی را بزرگ‌تر می‌کند؟
نوسانات اخیر قیمت سهام انویدیا یادآور روزهای آغازین این قرن است؛ زمانی که شرکت‌هایی مانند سیسکو سیستمز و اینتل شاهد افت ناگهانی قیمت سهام خود بودند و هرگز نتوانستند بعد از انفجار حباب دات‌کام و رکود شرکت‌های اینترنتی، به روزهای اوج خود بازگردند. در حقیقت این روزها سرمایه‌گذاران می‌خواهند بدانند که آیا این غول سازنده تراشه که موتور محرک انقلاب هوش مصنوعی است، قرار است سرنوشتی مشابه همان شرکت‌ها داشته باشد.
در ماه نوامبر سال ۲۰۲۲ که چت جی‌پی‌تی توجه همه را به خود جلب کرد، اما این اوپن ای‌آی، شرکت مادر این چت‌بات بود که مورد توجه دنیای تجاری قرار گرفت. اما مطابق روال معمول، غول‌های تکنولوژی دوباره به خط مقدم برگشته‌اند. انویدیا، سازنده تراشه‌های شتاب‌دهنده که هسته اصلی هوش مصنوعی مولد را تشکیل می‌دهند، این روزها با مایکروسافت که سال‌هاست در فهرست غول‌های فناوری قرار دارد، بر سر حفظ عنوان ارزشمندترین شرکت جهان دوئل می‌کند. انویدیا هم درست مثل مایکروسافت، در حال سرمایه‌گذاری در اکوسیستم متنوعی از استارت‌آپ‌ها است که امید دارد به کمک آنها روند پیشروی خود را تقویت کند. بنابراین قابل پیش‌بینی است که با توجه به ذهنیت غالب نهادهای رگولاتوری و قانون‌گذار نسبت به غول‌های تکنولوژی، هر دو این شرکت‌ها در آینده‌ای نه چندان دور در فهرست نظارت آژانس‌های ضدانحصار قرار بگیرند.
تعجبی هم ندارد؛ در سال‌های اخیر نهادهای ضد انحصارطلبی احتمالا با بدنامی و زرنگی پا فراتر گذاشته‌اند و تلاش‌هایی برای کاهش قدرت نفوذ شرکت‌های بزرگ کرده‌اند. با این وجود، سال‌هاست متولیان غول‌های تکنولوژی در سیلیکون ولی و جاهای دیگر دنیا، با همان اندازه بدنامی، به غلبه بر مرزهای دیجیتالی خود تمایل جدی نشان داده‌اند. جالب آنجاست که سرعت عمل مقامات ضد انحصارطلبی بیشتر است. تحقیقات در زمینه انحصارطلبی به‌طور تاریخی اغلب به سمت هزارتویی پیچیده می‌روند. چهل سال طول کشید تا دادگاه عالی دستور داد شرکت بزرگ شیمیایی E.I. Du Pont de Nemours در آمریکا اقدام به واگذاری سهام ضدرقابتی خود در جنرال موتورز کند که نخستین بار در سال ۱۹۱۷ تصمیم به خرید آن گرفت؛ زمانی که جنرال موتورز یک خودروساز نوپا بود. کمیسیون تجارت فدرال (FTC) که یک آژانس ضد انحصارطلبی آمریکایی است، هنوز درگیر نبرد با متا، غول رسانه‌های اجتماعی است تا خریدهای اینستاگرام و واتس‌اپ توسط فیس‌بوک را که به ترتیب ۱۲ و ۱۰ سال پیش انجام شده بود، گره‌گشایی کند.
جهانگشایی در عصر هوش مصنوعی
با تمام اینها اشتیاق و ولع انویدیا برای درنوردیدن مرزهای جهانی و گسترش قلمرو خود در صنعت هوش مصنوعی فروکش نکرده است. درست به همین دلیل هم هست که این شرکت به تازگی با شرکت مخابراتی قطری اوریدو (Ooredoo) قراردادی امضا کرده است تا این شرکت از تکنولوژی هوش مصنوعی انویدیا در دیتاسنترهای گروه مخابراتی خود در پنج کشور خاورمیانه استفاده کند. این توافق در واقع نخستین قرارداد بزرگ انویدیا در منطقه‌ای است که واشنگتن صادرات تراشه‌های آمریکایی پیشرفته به آن را محدود کرده تا مانع از آن شود که شرکت‌های چینی از کشورهای خاورمیانه به عنوان در پشتی خود در جهت دسترسی به جدیدترین فناوری هوش مصنوعی بهره بگیرند.
شرکت قطری اوریدو در بیانیه‌ای در این زمینه اعلام کرد که گروه مخابراتی اوریدو، نخستین شرکت در خاورمیانه خواهد بود که می‌تواند به مشتریان دیتاسنترهای خود در قطر، الجزایر، تونس، عمان، کویت و مالدیو، امکان دسترسی مستقیم به هوش مصنوعی و فناوری پردازنده گرافیکی انویدیا را بدهد. رونی واسیشتا، نایب‌رئیس ارشد انویدیا هم در این زمینه گفته است: «دسترسی به این فناوری به اوریدو اجازه می‌دهد تا به مشتریان برای استفاده از اپلیکیشن‌های هوش مصنوعی مولد بهتر کمک کند.»
انویدیا و اوریدو ارزش این قرارداد را که در حاشیه کنفرانسی در شهر کپنهاگ در نوزدهم ژوئن امضا شد، فاش نکردند. اوریدو همچنین نوع فناوری خود را که در دیتاسنترهایش نصب خواهد کرد، فاش نکرد و اعلام کرد به موجود بودن آن و تقاضای مشتری بستگی خواهد داشت. اگرچه آمریکا امکان صادرات برخی از تکنولوژی‌های انویدیا به خاورمیانه را می‌دهد، اما صادرات پیشرفته‌ترین تراشه‌های این شرکت را محدود کرده است. بر اساس گزارش رویترز، اوریدو یک میلیارد دلار برای تقویت ظرفیت دیتاسنترهای منطقه‌ای خود به میزان ۲۰ تا ۲۵ مگاوات علاوه بر ۴۰ مگاواتی که در حال حاضر دارد، سرمایه‌گذاری کرده است و قصد دارد تا پایان دهه جاری میلادی این میزان را به سه برابر هم افزایش بدهد.
