زندگی پنهان کابلهایی که جهان را به اینترنت وصل میکنند
کنسرتی در لندن است؛ کاربری در حال تماشای آن بهصورت زنده از خانه خود در آتلانتاست. این امکان توسط شبکهای از کابلهای زیردریایی فراهم میشود که روی خطوط سرد و تاریک کف اقیانوس قرار گرفتهاند و تصاویر و صداها را با سرعت نور از طریق رشتههای فیبر نوری به نازکی موهای شما اما به طول هزاران کیلومتر، میفرستند.
این کابلها که به ضخامت یک شلنگ باغبانی هستند، شگفتیهای با تکنولوژی بالا هستند. سریعترین کابل، کابل ترانس آتلانتیک به نام امیتیه است که به تازگی تکمیل شده و توسط مایکروسافت، متا و شرکتهای دیگر، تامین مالی شده است. این کابل میتواند ۴۰۰ترابیت داده در ثانیه را منتقل کند. اگر به اندازه کافی خوش شانس باشید که سرویس گیگابیتی پیشرفته داشته باشید، این کابل ۴۰۰هزار برابر سریعتر از اینترنت پرسرعت خانگی شماست.
با این حال، کابلهای زیردریایی هم از فناوری پایینی برخوردارند، با قیر پوشانده شده و توسط کشتیها با استفاده از همان فرآیندی کشیده میشوند که در دهه۱۸۵۰ برای کشیدن اولین کابل تلگراف بین اقیانوس اطلس استفاده شد. شرکت سابکام (SubCom)، تولیدکننده کابلهای زیردریایی مستقر در نیوجرسی است که سابق بر این، یک تولیدکننده طناب با کارخانهای در کنار یک بندر در آبهای عمیق برای بارگیری آسان در کشتیها بود.
اگرچه ارتباطات ماهوارهای با سیستمهای مداری مانند سرویس استارلینک شرکت اسپیسایکس، اهمیت بیشتری پیدا کردهاند، کابلهای زیردریایی محور تجارت و ارتباطات جهانی هستند و بیش از ۹۹درصد از ترافیک بین قارهها را منتقل میکنند. شرکت تحلیلی تلهجئوگرافی (TeleGeography) که این کسبوکار را رصد میکند، از ۵۵۲کابل زیردریایی موجود و برنامهریزیشده را شناسایی کرده است و با گسترش اینترنت به هر نقطه از جهان و هر گوشه از زندگی ما، تعداد بیشتری از این کابلها، در راه هستند.
غولهای فناوری مانند متا، مایکروسافت، آمازون و گوگل بهطور فزاینده، سیستم عصبی اینترنت را اداره میکنند.
آلن مولدین، تحلیلگر تلهجئوگرافی میگوید: کل شبکه کابلهای زیردریایی، مایه حیات اقتصاد است. این گونه است که ما ایمیلها را ارسال کرده و تماسهای تلفنی و ویدئوهای یوتیوب و تراکنشهای مالی را دریافت میکنیم. دو سوم ترافیک اینترنت مربوط به این شرکتها است.
بر اساس گزارش سینت، به گفته دیوید کوگلن، مدیرعامل ساب کام، تقاضای داده کابل زیردریایی غولهای فناوری، ۴۵ تا ۶۰درصد در سال افزایش مییابد. رشد اساسی آنها کاملا خیرهکننده است.
تقاضای دادههای این غولهای فناوری فقط بر اساس نیازهای محتوایی خودشان، مانند عکسهای اینستاگرام و ویدئوهای یوتیوب که در سراسر جهان مشاهده میشوند، هدایت نمیشود. این شرکتها همچنین اغلب کسبوکارهای رایانش ابری، مانند خدمات وبآمازون و مایکروسافت آزور را که زیربنای عملیات جهانی میلیونها کسبوکار هستند، اداره میکنند.
اولین کابلهای زیردریایی، مسیرهای ارتباطی اصلی مانند لندن به نیویورک را به هم متصل کردند. این مسیرها همچنان حیاتی هستند؛ اما مسیرهای جدیدتر، اینترنت پرسرعت را به مناطق دوردست نظیر ساحل غربی گرینلند، جزیره آتشفشانی سنت هلنا در غرب آفریقا، منتهیالیه جنوبی شیلی، کشورهای جزیرهای اقیانوس آرام و شهر ۸هزار نفری سیتکای آلاسکا بردند.
همه اینها بخشی از تحول تدریجی ارتباطات زیردریایی است که زمانی کابلها، چند مرکز شهری اولویتدار را به هم متصل میکردند؛ اما اکنون به شبکهای سراسری تبدیل شدهاند. به عبارت دیگر، با وجود هزینههای بالا و فناوریهای عجیب و خاص، کابلهای زیردریایی، شبیه بقیه اینترنت میشوند.
اما ازآنجاکه ترافیک اینترنت بیشتر از کابلهای زیردریایی عبور میکند، دلیلی برای نگرانی درباره آنها وجود دارد. انفجار خرابکارانه که سال گذشته، در خطوط لوله گازی زیردریایی نورد استریم ۱ و ۲ روسیه روی داد، از نظر لجستیکی بسیار دشوارتر از قطع کردن کابل اینترنت به ضخامت یک انگشت دست بود. تایوان ۲۷ اتصال کابلی زیردریایی دارد که ارتش چین ممکن است آنها را بهعنوان اهداف وسوسهانگیز برای حمله ببیند.
ریسکها جدی هستند؛ عملکرد اینترنت ویتنام بهدلیل قطعی هر ۵کابل آن در ماههای نخست سال۲۰۲۳ آسیب دید و انفجار آتشفشانی در جزیره تونگا، بسیاری از ارتباطات را هفتهها قطع کرد؛ اما این ریسکها، تحتالشعاع مزایای بسیار واقعی از اقتصاد کلان گرفته تا مزایای شخصی قرار میگیرند. این شبکه با سرعتهای سریعتر و افزایش کابلهای جدید که شبکه را فراتر از ۸۷۰هزار مایل مسیرهای امروزی گسترش میدهد، قابل اعتمادتر و توانمندتر میشود.
چرا کابلهای زیردریایی به همه جا میرسند؟
غولهای فناوری در ابتدا با سرمایهگذاری در پروژههای دیگران شروع کردند؛ اما اکنون کابلهای زیردریایی خود را میسازند که نتیجه آن، ساخت کابل عظیم بوده است. طبق پیشبینی تلهجئوگرافی، ۱۰میلیارد دلار برای پروژههای کابلهای زیردریایی جدید از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ در سراسر جهان هزینه خواهد شد.
کابلهای متعلق به گوگل که قبلا ساخته شدهاند شامل کوری، دونانت، اکویانو، فیرمینا و گریس هاپر هستند و دو کابل اقیانوس آرام دیگر هم در راه هستند. کابلها ارزان نیستند. نصب یک کابل ترانس آتلانتیک، حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰میلیون دلار هزینه دارد.
کابلها حیاتی هستند؛ اگر یک منطقه آزور مایکروسافت از کار بیفتد، دیتاسنتر یک منطقه دیگر آنلاین میشود تا تضمین کند که دادهها و خدمات مشتریان، همچنان قابل دسترس خواهد بود. در آمریکا و اروپا، کابلهای زمینی، عمده این بار را بر دوش میکشند؛ اما در آسیای جنوب شرقی، کابلهای زیردریایی غالب هستند.
فناوری جدید کابل زیر دریا سریعتر
کابلهای جدید امروزی، از ۱۶جفت فیبر استفاده میکنند؛ اما کابل جدیدی که شرکت NTT بین آمریکا و ژاپن میسازد، از ۲۰ جفت فیبر برای رسیدن به ۳۵۰گیگابیت بر ثانیه استفاده میکند. غول فناوری ژاپنی NEC، از ۲۴جفت فیبر برای رسیدن به این سرعت در کابل ترانس آتلانتیک خود به ظرفیت ۵۰۰ترابیت بر ثانیه یا نیم پتابیت در ثانیه استفاده میکند.
کابلهای ترانس پسیفیک، تاخیری در حدود ۸۰میلی ثانیه دارند. کاهش تاخیر برای تعاملات رایانهای حساس به زمان مانند تراکنشهای مالی مهم است. مایکروسافت همچنین به فیبرهای توخالی برای خطوط فیبر نوری با مسافت کوتاهتر علاقهمند است؛ زیرا تاخیر کمتر بهطور موثری، دیتاسنترها را به یکدیگر نزدیک میکند تا در صورت خرابی، احیای سریعتری داشته باشند.
همچنین فیبرهایی با چندین هسته انتقال داده در داخل به جای تنها یک هسته استفاده میشوند. بخشی از کابل TPU گوگل از فیبرهای دو هستهای استفاده میکند؛ اما این تنها قدم اول است. شرکت فیبر نوری OFS، فیبر نوری چهار هستهای را اعلام کرد و مسیری را به رسیدن به ظرفیت پنج پتابیت بر ثانیه کابل زیر دریایی میبیند که ۲۰برابر بیشتر از کابلهای جدید امروزی است.