تهدید جدید دشمن قدیمی ویندوز
طبق آمار استاتیستا، سهم بازار ویندوز از سال ۲۰۰۹ بیش از ۲۰ درصد کاهش یافته است. محبوبیت روزافزون رایانههای مک اپل، بخش بزرگی از این روند کاهشی را توضیح میدهد، اما نه همه آن.
تمام انواع سیستمعامل لینوکس در ۱۵سال گذشته فراگیرتر شدهاند. لینوکس در سال ۲۰۰۹ تنها ۰.۶۸ درصد سهم بازار داشت، اما در سال ۲۰۲۳ این سهم به ۳.۸۲ درصد افزایش یافت. هر چند این سهم در قیاس با ویندوز همچنان ناچیز شمرده میشود، اما به هر حال افزایش پنج برابری قابلتوجه است. اگرچه لینوکس همواره در نبرد برای برتری سیستمعامل ناکام ماند، اما پیشرفت اخیر میتواند راه را برای کاهش بیشتر سهم بازار مایکروسافت هموار کند. در حالی که نسخههای لینوکس به مرور زمان کاربرپسندتر شدهاند و حتی بعضی از آنها عملکرد بسیار خوبی در نسخهبرداری از تجربه ویندوز دارند، اما همچنان به سطح دانش فنی فراتر از کاربر معمولی رایانه شخصی نیاز دارند.
لینوکس در بین توسعهدهندگان نرمافزار بسیار محبوب است؛ بهطوری که حدود ۴۵ درصد از طراحان برنامه، لینوکس را به عنوان سیستمعامل ترجیحی خود عنوان کردهاند. اما اکثر کاربران رایانه شخصی کد نمینویسند یا کاری فنیتر انجام نمیدهند. برای کاربرانی که به اندازه کافی با فناوری آشنا هستند و از لینوکس استفاده نمیکنند، یکی از دلایل ماندن در محیط ویندوز، وضعیت صنعت بازی رایانه شخصی است. از آنجا که ویندوز از نظر سهم بازار غالب است، بازیهای رایانه شخصی اغلب منحصرا برای ویندوز طراحی میشوند. با توجه به سهم ناچیز لینوکس در بازار، دشواری انتقال یک بازی به لینوکس به ندرت منطقی به نظر میرسد.
تقریبا هیچ شانسی وجود ندارد که توسعهدهندگان بزرگ بازیها برای عرضه بازیهایشان در لینوکس، خود را به زحمت بیندازند. شرکت Valve که توسعهدهنده سرویس توزیع دیجیتالی بازی ویدئویی Steam است، اوضاع را به دست گرفته است. این شرکت به دلیل نیاز به موفقیت دستگاه Steam Deck دستی خود که توسط لینوکس پشتیبانی میشود، روی یک لایه سازگاری به نام Proton کار میکند. پروتون علاوه بر کارهای انجام شده توسط دیگران در طول سالیان گذشته، بیتهای خاص ویندوز را ترجمه میکند و امکان اجرای بازیهای ساخته شده برای ویندوز روی سیستمهای مبتنی بر لینوکس را فراهم میکند. پروتون بیعیب و نقص نیست و بعضی از بازیها هنوز مشکلات اساسی دارند، اما با توجه به اطلاعات وبسایت ProtonDB که سازگاری آن را دنبال میکند، تایید شده است که بیش از ۴۳۰۰ بازی روی Steam Deck مبتنی بر لینوکس به خوبی کار میکنند، در حالی که بیش از ۱۳ هزار بازی، قابل اجرا هستند. این تغییر بزرگی نسبت به چند سال قبل است.
ویندوز همچنان یک کسبوکار مهم برای مایکروسافت است و منبع ۲۱.۵ میلیارد دلاری درآمد این شرکت در سال مالی ۲۰۲۳ بوده. نفوذ ویندوز همچنین به سلطه مجموعه آفیس مایکروسافت و همچنین محصولات بهرهوری این شرکت و محصولاتی نظیر ذخیرهسازی ابری وان کلاد کمک میکند. ویندوز همچنین در تلاشهای مایکروسافت برای کسب درآمد از سرمایهگذاریهای گسترده خود در هوش مصنوعی، حائز اهمیت خواهد بود.
ویندوز برای یک آینده قابل پیشبینی سیستم عامل پرنفوذی خواهد بود، اما جریان پیشرفت آمدن بازیهای رایانهای به سیستمهای مبتنی بر لینوکس، احتمالا برخی از کاربران متخصص را از ویندوز دور خواهد کرد. ویندوز تنها ۱۰ درصد از درآمد مایکروسافت را در سال مالی ۲۰۲۳ به خود اختصاص داده است، اما سلطه این سیستم عامل به درآمد این شرکت در سایر بخشها کمک کرده است. بر اساس گزارش شبکه اماسان، ویندوز در قلب تلاش مایکروسافت برای تبدیل هوش مصنوعی به یک کسبوکار واقعی قرار دارد و هرگونه کاهش سهم بازار آن، مانع مهمی در این مسیر به حساب میآید.