تجارت سریع؛ گام بعدی تکامل تجارت الکترونیک
قبل از همهگیری کووید-۱۹، مطالعهای توسط مرکز مطالعاتی PwC انجام گرفت که نشان میداد بیشتر مصرفکنندگان در سراسر جهان برای کارآیی و راحتی بیش از هر چیز دیگری ارزش قائل هستند. همهگیری کرونا نیاز بهسرعت و کارآیی را تشدید کرده است. امروزه فاصلهگذاری اجتماعی و رواج کار از خانه به این معناست که مصرفکنندگان کمتر از گذشته به فروشگاهها مراجعه میکنند، در نتیجه رخداد تحولی در تحویل کالاها بیش از پیش به دغدغه آنان بدل شده است.
بر اساس گزارش سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه (OECD)، نزدیک به ۲۱درصد از مصرفکنندگان آمریکایی، سفارش آنلاین کالا از فروشگاههای محلی اطراف خود را نتیجه مستقیم شیوع همهگیری دانستهاند. جالب اینجاست که در این میان ۱۹درصد افراد سفارشدهنده بالای ۶۵ سال سن داشتند و این بهمعنای آن است که شهروندان خود را برای سفارش آنلاین کالا با تکنولوژی همسو کردهاند. برندهایی که تجارت سریع یا q-commerce را پذیرفتهاند، بزرگترین برندگان این رفتار جدید بودهاند.
تجارت سریع یا q-commerce گام بعدی در تکامل تجارت الکترونیک است. تجارت سریع بهطور کلی بدان معناست که مصرفکنندگان میتوانند انتظار تحویل کالا ظرف یک ساعت پس از ثبتسفارش را داشته باشند. برای ارسال سفارشات در اسرع وقت، خردهفروشان به سیستمهای سفارش آنلاین، انبارهای محلی و تیم تحویل با وسایل نقلیه دوچرخ، متکی هستند. گرچه ارسال سریع کالا تجربه جدیدی نیست و خرید پیتزا یکی از این تجربیات است، اما اکنون این تجربه برای بیشتر محصولات تکرار خواهند شد. مصرفکنندگان نهتنها خرید خود را سریع دریافت میکنند، بلکه این تجربه مثبت آنان را بهسوی خرید آنلاین کالاهایی که پیش از این بهصورت سنتی خریداری میکردند، سوق خواهد داد.
از سوی دیگر راهی برای کسبوکارهای کوچک فراهم میکند تا با بازارهای چندملیتی چون آمازون رقابت کنند. یک مطالعه از Deloitte نشان میدهد که در طول همهگیری ۵۰درصد از خریداران برای راحتی بیشتر، پول اضافه خرج کردند و این راحتی بهمعنای سفارش آنلاین و تحویل کالا در محل بوده است. این امر فرصتی بینظیر برای خردهفروشان است که برای سودآوری بیشتر با یکدیگر رقابت کنند. از سوی دیگر، «راحتی» برای طبقه متوسط و ثروتمندان، جذاب است و برای این راحتی حاضر هستند از تخفیفهای ارائهشده روی قیمت کالاها صرفنظر کنند. همانطور که انتظارات مصرفکننده رشد میکند، تجارت سریع میتواند به خردهفروشان آنلاین کمک کند تا آن انتظارات را برآورده کنند و از آنها فراتر روند. این به نوبه خود وفاداری به برند را تقویت میکند. از سوی دیگر تجارت سریع برای کسبوکارهایی که افراد شاغل و افراد مسن را هدف قرار میدهند، ضروری است و موقعیتهای زیادی وجود دارد که q-commerce میتواند استرس را کاهش دهد و شاید حتی از فاجعه جلوگیری کند.
کووید-۱۹ رفتار مصرفکنندگان را بهشدت تغییر داده است. اکنون عادتهایی در خرید کالا شکل گرفته که فصلی جدید برای برندها رقم زده است. پیشرفتهای فناوری چون تحویل کالا توسط پهپادها و هواپیماهای بدونسرنشین و همچنین یادگیری ماشین این تغییر را تقویت خواهد کرد.
در نتیجه این تحولات، مناطق بیشتری شاهد دریافت کالا کمتر از یک ساعت هستند و هزینه تجارت سریع کمتر خواهد شد. شرکتهایی چون اوبر برای پیشتازی در این صنعت، بهشدت در حال تغییر کسبوکار خود هستند. بر اساس گزارش مجمعجهانی اقتصاد، پیشبینی میشود که کالارسانی سریع سالانه ۱۰درصد در سراسر جهان رشد کند و به این ترتیب شمار وسایل نقلیه حملونقل برای تحویل کالا در ۱۰۰ شهر بزرگ جهان در سال۲۰۳۰ رشد ۳۶درصدی را تجربه خواهد کرد.
واضح است که سبک زندگی مصرفکنندگان پیشرفت کرده، فناوریها در توسعه خود شتاب گرفته و مدلهای کسبوکار تکامل یافتهاند. سرعت و راحتی بیش از هر زمان دیگری حیاتیتر میشود، اما حقیقت همواره ثابت است؛ برندها جایی میروند که مصرفکنندگان هستند. مصرفکنندگان هر روز در حال جستوجو و مرور برنامههای تحویل برای خرید آنلاین هستند و تنها با چند کلیک آنها را برای خرید یک محصول تنظیم میکنند.
GrabMart و pandamart در میان مصرفکنندگان در بازارهای محلی سر و صدای زیادی کردند، با این حال بسیاری از برندها هنوز در تلاش برای درک نحوه مشارکت با آنها هستند.