بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی جهان به‌دنبال ساخت اکوسیستم جدید است
حریم خصوصی؛ چالش اول عینک فیس‌بوک
موضوع حریم خصوصی و تکنولوژی‌های جدید بحث تازه‌ای نیست حتی هنگامی که گوگل یکی از نخستین عینک‌های هوشمند را به‌صورت آزمایشی وارد بازار کرد، این بحث مطرح بود و حتی در مورد سایر محصولات تکنولوژیک مثل موبایل، دوربین مداربسته و دوربین‌های داخل خودرو هم بحث نقض حریم‌خصوصی مطرح بوده است. با این حال با فراگیر‌شدن دستگاه‌های هوشمند که بسیاری به‌دوربین مجهزند برخی کارشناسان معتقدند که تعریف حریم خصوصی در حال تغییر است.
چسب روی دوربین عینک فیس‌بوک
با وجود آنکه در قسمت جلویی این عینک هوشمند، یک چراغ LED با هدف آگاه‌سازی اطرافیان از ضبط‌شدن تصاویر تعبیه شده است، می‌توان آن را با چسب یا چیزهای دیگر پوشاند. به‌این ترتیب بدون آنکه افراد از ضبط شدن تصاویر اطلاع پیدا کنند، ممکن است داده‌هایی از آنان ثبت و ضبط شود.
به گزارش بیزنس‌اینسایدر، زمانی‌که یکی از خبرنگاران تکنولوژی که به این ترتیب تست کوتاهی با این عینک هوشمند انجام داده بود از این نقص با نایب‌‌رئیس دپارتمان واقعیت‌افزوده فیس‌بوک سخن گفت، وی این اقدام را خلاف مقررات سرویس‌دهی این دستگاه عنوان کرد.
الکس هیکل در این‌باره گفت: افزودن این چراغ کوچک به‌طراحی عینک مذکور، پس از مشورت فیس‌بوک با گروه‌های مختلف فعال در حوزه حریم خصوصی انجام شده است.
با این حال به‌نظر می‌رسد این موضوع در دنیای عینک‌های هوشمند (یا عینک‌های مجهز به دوربین) چندان موضوع جدیدی نیست. افزون بر این عینک جدید فیس‌بوک، برندهای متعدد دیگری نیز تا امروز اقدام به‌عرضه این نوع عینک‌ها کرده‌اند که با دوربین تعبیه‌شده در آنها می‌توان تصاویر اطراف را ثبت و ضبط کرد. حتی برخی از این عینک‌ها به‌سادگی قابل خریدند و با قیمت حدودا۵۰دلار در فروشگاه آمازون عرضه می‌شوند.
هنوز مشخص نیست فیس‌بوک چطور قرار است از تخطی کاربران و پوشاندن این چراغ‌های هشدار‌دهنده جلوگیری و چالش‌های احتمالی این عینک در زمینه حریم خصوصی و امنیت کاربران را مدیریت کند. مقامات فیس‌بوک در پاسخ به پیگیری‌های خبرنگاران درباره این موضوع اعلام کرده‌اند که از این باگ و احتمال سوءاستفاده برخی کاربران از آن آگاهند. آنها اعلام کرده‌اند که با هدف بهبود فرهنگ استفاده از این ابزار جدید، دستورالعمل‌هایی تنظیم و در اختیار کاربران قرار می‌دهند. این دستورالعمل‌ها شامل نکاتی درباره آن است که چگونه کاربران می‌توانند خود و اطرافیانشان را از خطرات احتمالی سوءاستفاده از این عینک هوشمند مصون نگه دارند. به گفته مقامات فیس‌بوک، در این دستورالعمل‌ها کاربران صریحا از پوشاندن چراغ‌های LED دستگاه منع شده و از آنها خواسته شده تا به‌حریم خصوصی دیگران احترام بگذارند.
امروز گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و بسیاری از تجهیزات دیجیتال دیگر به‌وفور در اطراف همه یافت می‌شوند و هیچ‌کدام از این ابزارها هشداری مبنی بر ضبط تصاویر توسط دارنده دستگاه به‌اطرافیان ارسال نمی‌کنند. با این حال، کاربری ساده و ظاهر عینک‌های هوشمند (که در نگاه اول تفاوت چندانی با عینک‌های معمولی ندارند) باعث می‌شود ریسک ضبط پنهانی تصاویر توسط افراد از طریق این دستگاه‌ها نسبت به‌گوشی و... بالاتر باشد.
سابقه فیس‌بوک در نقض حریم خصوصی
در سال‌های اخیر، فیس‌بوک با چالش‌هایی جدی در زمینه رعایت حریم خصوصی کاربران در سرویس‌ها و اپلیکیشن‌های خود مواجه بوده است. انتقادها از این شرکت زمانی به‌اوج خود رسید که فیس‌بوک در سال ۲۰۱۶ با شرکت خدمات‌داده‌ای کمبریج‌آنالیتکا وارد مشارکت شد و از داده‌های کاربران سوءاستفاده کرد. این همکاری رسوایی بزرگی برای فیس‌بوک به‌حساب آمد.
به موجب همکاری مشترک فیس‌بوک با این شرکت بریتانیایی، داده‌ها بیش از ۸۷ میلیون کاربر شبکه اجتماعی معروف، برای انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا مورد استفاده قرار گرفت. این اقدام فیس‌بوک در آن زمان واکنش‌های بسیاری را برانگیخت و حتی زاکربرگ در زمانی به‌خاطر این اقدام عذرخواهی کرد؛ هرچند بعدا مشخص شد فیس‌بوک روند تحلیل و فروش داده کاربران را به‌عنوان یک مسیر درآمدی استراتژیک همچنان دنبال می‌کند. از آن زمان تا امروز، این شرکت یکی از بدنام‌ترین شرکت‌های تکنولوژی در زمینه حفظ حریم‌خصوصی کاربرانش به‌حساب می‌آید. با توجه به‌این سوابق، به‌نظر می‌رسد هرگونه اقدام این شرکت در ارائه گجت‌های جدید، به‌شدت زیر ذره‌بین منتقدان و فعالان مدنی قرار گیرد.
تمامی تصاویر ضبط‌شده توسط عینک جدید فیس‌بوک، قابل انتقال به‌گوشی هوشمند و اشتراک‌گذاری بر روی شبکه‌های اجتماعی این شرکت هستند. فیس‌بوک پیش‌تر عنوان کرده بود که هدف از طراحی این عینک هوشمند، اشتراک راحت‌تر محتوا توسط کاربران در پلت‌فرم‌هایی همچون فیس‌بوک، واتس‌اپ، اینستاگرام، مسنجر، توییتر، تیک‌تاک و اسنپ‌چت است.
تحلیلگران معتقدند که فیس‌بوک از طریق عینک هوشمند بخشی از استراتژی خود برای نفوذ بیشتر به‌بطن جامعه را پی می‌گیرد.
فیس‌بوک و اینستاگرام نشان داده‌اند چه خوب می‌توانند با تحلیل عمیق داده تصویری از یک روز یا رویداد خاص در گذشته را به‌کاربر یادآوری کنند.
به گفته این گروه این محصول می‌تواند یک نقطه ورود یا شبه‌اکوسیستم برای فیس‌بوک باشد به‌ویژه وقتی می‌بینیم که این شرکت همانند رقبای خود – اپل، گوگل و حتی آمازون- دارای سیستم‌عامل یا پلت‌فرم تلفن‌هوشمند نیست، بنابراین به‌دستگاه‌هایی نیاز دارد که از رقبای خود بی‌نیاز شود.
عینک فیس‌بوک در زمان‌های عرضه می‌شود که بسیاری از رقبای مشابه به‌دلایل مختلف شکست خورده‌اند. یکی از مهم‌ترین دلایلش شکست، زود بودن زمان عرضه این محصول به‌بازار و انتظار مشتریان از چنین محصولی با توجه به‌محصولات موجود – مثل موبایل‌های هوشمند – است. اما فیس‌بوک در نقطه‌ای وارد این بازار شده که گفته می‌شود موج جدیدی در بازار در حال شکل گرفتن است. عینک اپل و شرکت‌های دیگر هم احتمالا به‌زودی وارد بازار خواهند شد و این انتظار وجود دارد که این محصول به‌اندازه تلفن‌هوشمند در آینده جذاب و فراگیر شود.
نگرانی ایتالیا از عینک فیس‌بوک
سازمان حفاظت از داده ایتالیا، از فیس‌بوک خواست تا درباره عینک هوشمندی که به‌تازگی عرضه کرده است، شفاف‌سازی کند. سازمان حفاظت از داده‌های ایتالیا روز گذشته از فیس‌بوک خواست توضیحاتی درباره عینک هوشمند جدید خود ارائه کند تا همخوانی آن با قوانین حریم‌خصوصی بررسی شود.
فیس‌بوک با همکاری شرکت ری‌بن عینک هوشمندی را ابداع کرده که به‌کاربران اجازه می‌دهد به‌موسیقی گوش کنند، تماس‌های تلفنی را پاسخ دهند یا عکس و ویدئوی کوتاه ثبت و آن را به‌وسیله یک اپ مخصوص در سرویس‌های فیس‌بوک به‌اشتراک بگذارند. سازمان حفاظت از اطلاعات ایرلند بر فعالیت‌های فیس‌بوک در اتحادیه اروپا نظارت می‌کند. در همین راستا سازمان گارانته
(Garante) ایتالیا که وظیفه حفاظت از داده‌ها در این کشور را برعهده دارد، مذاکراتی با کمیسیونی حفاظت از اطلاعات ایرلند انجام داده تا از فیس‌بوک درباره محصول جدید توضیحاتی بخواهد.
سازمان حفاظت از داده ایتالیا می‌خواهد از اقدامات فیس‌بوک برای حفاظت مردم و به‌ویژه کودکانی که فیلمبرداری می‌شوند، سیستم‌هایی که برای جمع‌آوری داده‌ها به‌طور ناشناس به‌کار می‌روند و همچنین ویژگی‌هایی مانند دستیار صوتی متصل به‌عینک، مطلع شود.
سخنگوی فیس‌بوک در بیانیه‌ای در این‌باره می‌گوید: می‌دانیم که مردم سوالات زیادی درباره فناوری‌های تازه دارند، بنابراین قبل از عرضه عینک با سازمان حفاظت از اطلاعات ایرلند همکاری‌هایی در زمینه اشتراک‌گذاری اقدامات انجام‌شده برای حفظ حریم خصوصی در طراحی محصول و قابلیت‌های آن انجام دادیم. وی اضافه کرد: ما پاسخگوی سوالات سازمان حفاظت از داده ایتالیا و آماده همکاری با رگولاتورهای دیگر در سراسر اروپا هستیم.
