در این نشست امیر ناظمی رئیس سازمان فناوری اطلاعات با تاکید بر اینکه مفهوم حکمرانی متفاوت از حاکمیت است، خاطرنشان کرد: حکمرانی از زمانی مورد توجه قرار گرفته است که حاکمیت دیگر در قلمروهای ملی فعال نیست. به‌بیان دیگر جهانی‌شدن در حکمرانی ویژگی ذاتی مفهوم حکمرانی در دنیای امروز است و نمی‌توان بدون توجه به ‌جهانی‌شدن در مورد حکمرانی حرف زد. ناظمی با تعمیم این مفاهیم به‌موضوع حکمرانی فضای مجازی اشاره کرد و گفت: در این زمینه نیز باید ابتدا به‌این سوال پاسخ دهیم که می‌خواهیم در کشور حکمرانی بر فضای مجازی داشته باشیم یا اینکه حکمرانی از طریق فضای مجازی؟ به‌نظر می‌رسد گزینه دوم مدنظر است و کشور قصد دارد از ابزار فضای مجازی برای بهینه‌سازی حکمرانی استفاده کند.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات با انتقاد از عملکرد شورای‌عالی فضای مجازی که با مفهوم حکمرانی فاصله دارد، خاطرنشان کرد: حتی اعضای حقیقی این شورا هم بر اساس حکم حاکمیتی انتخاب می‌شوند و کسب و کارها در این شورا حق‌رای ندارند. با این وجود بهتر است بگوییم که شورای عالی فضای مجازی در حیطه تئوری‌های حاکمیتی قرار می‌گیرد، نه حکمرانی. ناظمی با بیان اینکه اگر شورای‌عالی فضای مجازی بخواهد حکمرانی را از طریق فضای مجازی گسترش دهد باید مکانیزم شفاف‌سازی و پاسخگویی داشته باشد، تاکید کرد: زایش اولیه شورای‌عالی فضای مجازی با این هدف بوده که چگونه تصمیمات بهتر اتخاذ و چگونه به‌صورت بهتری اجرا شود. اما به‌مرور زمان می‌بینیم که این شورا بدون مشارکت ذی‌نفعان تصمیم می‌گیرد و روز‌به‌روز با کاهش اختیارات دستگاه‌های اجرایی از دولت توانمند می‌کاهد. این موضوع در‌کمتر کشوری سابقه دارد. وی گفت: متاسفانه در شورای‌عالی فضای مجازی عده‌ای در یک حاشیه امن تصمیم می‌گیرند و به‌کسی پاسخگو نیستند و در مورد تصمیماتشان مسوولیت نمی‌پذیرند. مثال این موضوع، تصمیم برای فیلتر تلگرام است که باعث نصب ۴۰‌میلیون فیلترشکن روی گوشی‌های مردم شد؛ بدافزارهایی است که امنیت کشور را به‌مخاطره می‌اندازد‌ اما کسی مسوولیت این تصمیم را برعهده نگرفت. وی با بیان اینکه فرایند تصمیم‌گیری و گزارش خروجی مصوبات شورای‌عالی فضای مجازی به‌عنوان یک شورای فراقوه‌ای شفاف نیست، گفت: ممکن است نیت خیر باشد اما الزاما نتیجه خوب نخواهد بود.

ناظمی با انتقاد از طرح حمایت از کاربران فضای مجازی گفت: این طرح روی بزرگ‌ترین چالش فعلی نظام حکمرانی ایران که همان اعتماد و سرمایه اجتماعی است، دست گذاشته است و این هم‌راستا با خواسته مخالفان نظام در خارج کشور است. وی با اشاره به‌پیامدهای اجرای این طرح، گفت: از فردا شاهد تعارض بین شرکت‌ها و مردم و شرکت‌ها با حاکمیت خواهیم بود. به‌نظر می‌رسد آنهایی که این طرح را نوشته‌اند در این جامعه زندگی نمی‌کنند. این موضوع واضح است که مادامی که در مردم اعتماد ایجاد نشود، نمی‌توان توقع داشت که مردم به‌ پیام‌رسان‌های بومی اعتماد کرده و جایگزینی بومی برای اینستاگرام را بپذیرند. رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با بیان اینکه با این طرح تنها شکاف بین مردم و حکمرانان و شرکت‌ها را افزایش می‌دهیم، گفت: باید توجه داشته باشیم که هر فیلترینگ که روی یک پلتفرم خارجی صورت می‌گیرد، میزان استفاده مردم از پلتفرم‌های داخلی کاهش می‌یابد. وی با انتقاد از سیاستگذاری شورای‌عالی فضای مجازی درباره خدمات پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات، گفت: این خدمات پایه شامل ۴ موضوع مسیریاب، خدمات ابری، جست‌وجوگر و پیام‌رسان است که دو خدمت از آن با روش مدنظر این شورا پیش‌رفته و شاهد عدم‌موفقیت پیام‌رسان و جست‌وجوگر بومی به‌دلیل این تقسیم کار بوده‌ایم. اما برای دو خدمت دیگر، روش دیگری اتخاذ شد و بخش‌خصوصی واقعی توانست دو خدمات مسیریاب و ابری را با موفقیت پیاده‌سازی کند و هم‌اکنون نیز کاربران آن را پذیرفته‌اند و استفاده می‌کنند. ناظمی با بیان اینکه طرح صیانت، دوگانگی ایجاد می‌کند، به‌ترکیب اعضای کمیسیون عالی تنظیم مقررات مدنظر در این طرح نیز انتقاد کرد و گفت: از میان ۳۰ عضو تنها یک صندلی برای مشروعیت بخشی مردم درنظر گرفته شده است. ایجاد صندوق حمایتی جدید در این طرح نیز به‌ایجاد رانت می‌انجامد. چرا این مدل حمایتی را از طریق صندوق‌های موجود پیش نمی‌برند؟ وی گفت: برخلاف آنچه که مطرح می‌شود طرح حمایت از کاربران فضای مجازی اصلا حقوق کاربران را به‌رسمیت نشناخته و بیشتر یک مانیفست سیاسی است که نه‌تنها از حریم خصوصی صیانت نمی‌کند، بلکه یک اکوسیستم مناسب و منصفانه را نیز شکل نداده است و برخلاف آنکه نام این طرح مربوط به‌خدمات پایه کاربردی است اما قابلیت تعمیم به‌کل اینترنت را دارد.

 

اخبار مرتبط