محمدجواد آذری جهرمی چهارشنبه شب گذشته در یک برنامه پخش زنده در اینستاگرام، درباره دلیل افت شبکه تلفن همراه؛ با اشاره به گزارشی از آخرین وضعیت کیفیت شبکه، اظهار کرد: همیشه معتقد هستم کیفیت شبکه جزو حق‌الناس است و باید درباره آن گزارش داد. در یکی دو هفته اخیر کاربران به کندی شبکه تلفن همراه اعتراض کردند. به همین دلیل کمیته‌ای تشکیل دادم و از آنها خواستم تا گزارش‌ها را بررسی کنند تا بتوانم نتایج بدست‌آمده از این طریق را با شما در میان بگذارم. وی با بیان اینکه از یک سال پیش پایش کیفی شبکه را به‌صورت جدی آغاز کردیم، افزود: حدود ۶ هزار سنسور برای بررسی کیفیت شبکه در نقاط مختلف نصب کردیم. طبق این داده‌ها، مسیری که کاربر برای رسیدن به اینترنت طی می‌کند از گوشی تلفن همراه تا دکل مخابراتی و از آنجا به مرکز شبکه و گذرگاه اینترنت است. پس از آن هم که به سمت بین‌الملل می‌رود. در این راستا مسوولیت‌ها با گروه‌های مختلف است.

چراغ شبکه ملی اطلاعات سبز است

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ادامه با تشریح وضعیت شبکه ملی اطلاعات بیان کرد: ما یک هسته شبکه داریم که شبکه ملی اطلاعات است. طبق تعریفی که داریم بیشترین زمانی که به‌صورت مجاز بسته‎های شبکه منتقل شوند از سرخس تا آبادان چیزی حدود ۴۲ میلی‌ثانیه تاخیر است که این داده‌ها از طریق سایت قابل اندازه‌گیری است. هسته شبکه ما که وظیفه اصلی ارتباطات را برعهده دارد، وضعیت سبز دارد و استاندارد است. جهرمی ادامه داد: یک سنجه کلی داریم که نشان می‌دهد متوسط تاخیر انتقال بسته‌ها در شبکه اصلی ما حدود ۱۹ میلی‌ثانیه است و حدود ۴/ ۰ درصد پکت لاست (packet lost) داریم. یک شرکت خصوصی نیز سامانه‌ دیگری به نام latency.ir راه‌اندازی کرده که نشان می‌دهد ما از مرکز داده در تهران به سایر نقاط کشور چه تاخیری داریم. این تاخیر در سایت‌های داخلی حدود سه میلی‌ثانیه و در دسترسی به سایت‌های خارجی بیش از ۹۰ میلی‌ثانیه است.

وی با بیان اینکه تکنولوژی ۴G ما برای همه اپراتورها و شرکت‌ها به‌صورت متوسط از گوشی کاربر تا ۱۰ سرور حدود ۴۸ میلی‌ثانیه تاخیر را تجربه می‌کند، گفت: در تکنولوژی نسل سوم این عدد ۸۰ میلی‌ثانیه است، یعنی چیزی حدود دو برابر نسل چهارم. در تکنولوژی مودم‌هایی که شرکت‌ها ارائه می‌دهند و اینترنت ثابت نسل چهار، تاخیر ۵۳ میلی‌ثانیه، وایمکس ۱۴ میلی ثانیه و در ADSL نیز ۲۹ میلی‌ثانیه است، یعنی بهترین خدمات برای علاقه‌مندان به بازی‌های رایانه‌ای خدمت وایمکس است که کمترین میزان تاخیر را دارد. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به سرورهای بین‌المللی، بیان کرد: ۱۰ سروری که در الکسا در رده‌بندی قرار دارند در تکنولوژی نسل چهار، تاخیر ۱۲۹ میلی‌ثانیه، نسل سوم ۱۶۳ میلی ثانیه، TD-LTE نیز ۱۳۱ میلی‌ثانیه، وایمکس ۱۰۹ میلی‌ثانیه و ADSL هم ۶۹ میلی‌ثانیه است. اگر به پکت لاست که موجب گم شدن بسته‌ها و قطعی ارتباط می‌شود بپردازیم، ۱۰ سرور داخلی ما از گوشی‌های مختلفی که در ۶ هزار سنسور اندازه‌گیری شده، در نسل چهارم ۲۲/ ۰ درصد، در نسل سوم ۴۳/ ۰ درصد، در TD-LTE برابر ۲۱/ ۰ درصد، در وایمکس ۳۹/ ۰ درصد و در ADSL نیز ۲۹/ ۰ درصد است.

خدمات نسل چهار استاندارد است

جهرمی خاطرنشان کرد: برای خدمات نسل چهار و سه ایرانسل و نسل چهار همراه اول حدود استانداردی را می‌بینیم اما تاخیر نسل سوم همراه اول عددی حدود ۲۳۰ میلی‌ثانیه را با سرورهای داخلی ما تجربه می‌کند که این اشکال بزرگی در شبکه است. در ارتباطات بین‌الملل نیز همین طور است و نمودار نسل سوم همراه اول کیفیت بسیار نامناسبی دارد؛ بنابراین در ارتباطات بین‌الملل و شبکه داخلی اختلال را تجربه نمی‌کنیم، اما کاربرانی که از نسل سوم همراه اول و نسل چهارم رایتل استفاده می‌کنند، با مشکلات جدی در کیفیت مواجه هستند. وی درباره دلایل این مساله توضیح داد: شبکه تلفن همراه برای انتشار خود از فرکانس استفاده می‌کند. میزان پهنای باند در اختیار اپراتورها پارامتر حائز اهمیتی در کیفیت سرویس است.

در یک ماه گذشته با توجه به نیازهای هواپیمایی کشوری که داشتند، مجبور شدیم در باند ۹۰۰ مگاهرتز میزانی از پهنای باند را به سیستم هواپیمایی کشور اختصاص دهیم که از پهنای باند فرکانسی که مخصوص نسل سوم همراه اول بود، کاسته شد. خدمات وویس همراه اول هم روی همین فرکانس بود که به همین دلیل با اشباع جدی در کانال فرکانسی مواجه شده است. این کیفیت بد ناشی از کمبود پهنای باند فرکانسی در دسترس اپراتورهاست. طرح‌های تشویقی اپراتورها نیز که به‌صورت رایگان به کاربران داده می‌شود و ظرفیت کانال فرکانسی را تکمیل می‌کند، هم مزید بر علت است. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره راه‌حل این مساله گفت: سازمان تنظیم مقررات و اپراتورها اقداماتی را برای این موضوع در نظر گرفته‌اند. از جمله راه‌حل‌ها بازنگری در پهنای باند فرکانسی است. منطقی نیست شبکه‌ای که ظرفیتش خالی است یک پهنای باند داشته باشد و اپراتوری که مشترکان زیادتری دارد نیز همان میزان پهنای باند در اختیارش قرار گیرد. افزایش ظرفیت اتصال سایت‌های اپراتور به فیبر نوری نیز از دیگر اقداماتی است که در این خصوص انجام خواهد شد.