فناوری تشخیص چهره در گوشی‌های هوشمند چگونه کار می‌کند؟

فارنت: اخیرا گوشی‌های هوشمند بیشتری به‌طور تدریجی مجهز به سیستم‌های تشخیص چهره شده‌اند که از امنیت بالاتری برخوردار هستند. در این مطلب با انواع مختلف این فناوری در گوشی‌های هوشمند آشنا می‌شوید. با اینکه فناوری تشخیص چهره هنوز کم‌استفاده‌تر از اسکن اثرانگشت است و لزوما امن‌تر از آن نیست، با این حال به‌نظر می‌رسد که آینده سیستم‌های امنیتی متعلق به فناوری تشخیص چهره باشد. در ادامه به انواع فناوری‌های تشخیص چهره به‌کاررفته در گوشی‌های هوشمند می‌پردازیم.

تشخیص چهره و اسکن عنبیه سامسونگ

سامسونگ اولین شرکتی بود که سیستم پیشرفته اسکن عنبیه را در گوشی‌های هوشمند پرچمدار خود قرار داد. اولین دستگاه مجهز به اسکن عنبیه این شرکت، گلکسی نوت۷ بود که سرانجام خوشی نداشت. با این حال سامسونگ تشخیص چهره با استفاده از اسکن عنبیه را در گوشی‌های گلکسی اس۸ و گلکسی نوت۸ نیز قرار داده است. گفتنی است که اسکن عنبیه می‌تواند ابتدای راه سامسونگ در فناوری تشخیص چهره باشد و قطعا این شرکت در حال توسعه جدی آن است. اسکن عنبیه سامسونگ با استفاده از تشخیص الگوهای عنبیه صورت می‌گیرد. این الگوها مانند اثرانگشت، یکتا و منحصربه‌فرد هستند و نمی‌توان به‌سادگی آنها را جعل کرد.

برای اسکن عنبیه‌ها، سامسونگ از اشعه مادون‌قرمز در گوشی‌های هوشمند خود استفاده کرده است. برای ثبت این الگوها، پرتوهای مادون قرمز به سمت چشم‌های کاربر پرتاب می‌شوند و از آنجا که این پرتوها با چشم قابل دیدن نیستند، در هر شرایط نوری می‌توان اسکن عنبیه‌ها را تهیه کرد. همچنین گفتنی است که دوربین جلویی دستگاه هم قادر به تشخیص مادون قرمز نیست؛ بنابراین از یک دوربین خاص برای ثبت بازتاب این پرتوها استفاده می‌شود. نهایتا تصویر اسکن‌شده روی دستگاه و به‌صورت محلی پردازش می‌شود و چیزی از طریق اینترنت ردوبدل نمی‌شود. (حداقل ادعای سامسونگ این است!) با همه این اوصاف، این سیستم عاری از خطا نیست و مدتی پیش هکرهای آلمانی توانستند با یک چشم مصنوعی آن را دور بزنند.

از طرفی بسیاری از مجرمان از چنین راهی استفاده نمی‌کنند، چراکه هزینه‌بر و سخت است، در نتیجه می‌توان آن را نسبتا امن نامید. گفتنی است یکی از معایب اصلی این سیستم این است که چشم‌های کاربر باید دقیقا در جای مشخص‌شده جلوی اسکنر قرار بگیرند که نسبت به استفاده از اثرانگشت، زمان بیشتری می‌گیرد. گزینه دیگر برای تشخیص چهره در گوشی‌های سامسونگ هم چندان امن نیست و مانند سیستم تشخیص چهره اندروید خام است. این سیستم با استفاده از دوربین سلفی تصویری معمولی را ثبت می‌کند و سپس جزئیات صورت را با تصویر اصلی مقایسه می‌کند. همان‌طور که حدس می‌زنید به‌راحتی و با استفاده از عکس کاربر می‌توان این سیستم را دور زد و مشخص نیست که چرا این گزینه را از گوشی‌های هوشمند حذف نمی‌کنند.

سیستم تشخیص چهره Face ID اپل

اپل اخیرا فناوری جدید Face ID را به عنوان بخشی از گوشی هوشمند آی فون۱۰ معرفی کرده که بسیار امن است. برخلاف فناوری به‌کاررفته در گوشی‌های سامسونگ، Face ID طوری طراحی شده است که چهره کاربر را با جزئیات بسیار بالا و به‌صورت سه‌بعدی اسکن کند. این سیستم متکی بر دوربین سلفی نیست و چندین سنسور مختلف در نوار بالایی آی فون ۱۰ برای آن تعبیه شده است. این سنسورها با دقت و جزئیات بالا تمامی قسمت‌های چهره کاربر را اسکن می‌کنند. به‌طور دقیق‌تر، ابتدا کل صورت کاربر با استفاده از مادون قرمز پوشیده می‌شود که همین امر آن را مناسب تمام شرایط نوری، حتی تاریکی مطلق می‌سازد. سپس لیزر مادون قرمز ۳۰ هزار نقطه را به سمت صورت کاربر پرتاب می‌کند و نهایتا دوربین مخصوصی بازتاب آنها را ثبت می‌کند تا اسکن سه‌بعدی بسیار دقیقی از صورت کاربر تهیه شود. درست مانند سامسونگ، این اطلاعات به‌صورت محلی و در یک تراشه امن ذخیره‌سازی و پردازش می‌شود. این روش بسیار امن‌تر از تهیه یک عکس معمولی با دوربین سلفی و پردازش آن است؛ چراکه اسکن سه‌بعدی و دارای عمقی از چهره تهیه می‌کند. تنها راه دورزدن آن ساخت یک ماسک بسیار دقیق از صورت یا استفاده از چهره دوقلوی هم‌سان است.

Eyeprint ID و Hawkeye زد‌تی‌ای

گرچه پروژه CSX یا Hawkeye زد‌تی‌ای هیچ‌وقت عملی و وارد بازار نشد، اما دورنمای جذابی داشت؛ چراکه فناوری‌های امنیتی و نرم‌افزاری بایومتریک جالبی در آن به‌کار رفته بود. فناوری اسکن عنبیه این شرکت دنباله‌ای از پروژه اولیه Eyeprint ID بود که EyeVerify آن را توسعه داده بود. گفتنی‌ست Eyeprint ID در گوشی‌های قدیمی Grand S۳، Blade S۶ و Axon این شرکت تعبیه شده بود. برخلاف فناوری مادون‌قرمز سامسونگ، Eyeprint ID از دوربین باکیفیت جلویی آن برای ثبت تصویر از چشم‌های کاربر استفاده می‌کرد و سپس الگوی رگ‌های خونی درون چشم او را تشکیل می‌داد. این الگوی رگ‌های خونی در هر انسان منحصربه‌فرد است و همین باعث می‌شد بتوان از آن به‌عنوان راهی برای آنلاک گوشی هوشمند استفاده کرد. با اینکه هزینه این کار بسیار کمتر است، اما راه‌های دورزدن آن نیز نسبت به سیستمی که در آن از مادون قرمز استفاده می‌شود، ساده‌تر است.

تشخیص چهره پیش‌فرض اندروید

درحالی که برخی از شرکت‌ها دستگاه‌های خود را با سیستم‌های تشخیص چهره مخصوص به بازار عرضه می‌کنند، بد نیست بدانید که اندروید خام نیز از نسخه Ice Cream Sandwich دارای سیستم تشخیص چهره است. با این حال هر شرکتی حاضر نیست از آن استفاده کند، چون بسیار ناامن است. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این سیستم تنها به ثبت یک تصویر از چهره کاربر با دوربین سلفی بسنده می‌کند و پردازش‌های معمولی را روی عکس اعمال می‌کند. با اینکه هزینه این سیستم بسیار پایین است، اما متکی به کیفیت دوربین جلویی دستگاه است و در دستگاه‌های قدیمی‌تر نیز پردازش تصویر زمانبر است، از این‌رو نمی‌توان آن را راه سریع و مطمئنی برای آنلاک دستگاه نامید.

امن‌ترین سیستم کدام است؟

پاسخ این سوال سخت است؛ چراکه هنوز خیلی‌ها با آی‌فون ۱۰ کار نکرده‌اند و فعلا راهی برای دورزدن آن پیدا نشده است. به‌هرحال این سیستم‌ها روزبه‌روز در حال توسعه و امن‌ترشدن هستند و می‌بینیم که نسبت به سیستم ساده تشخیص چهره اندروید، بسیار پیشرفته‌تر هستند. سیستم‌های مبتنی بر مادون‌قرمز سامسونگ و اپل کار جعل را سخت کرده‌اند ولی لزوما بهتر از رمزعبور نیستند. با همه این اوصاف شاهد این هستیم که شرکت‌ها به‌دنبال گره‌زدن این فناوری با سرویس‌های پرداخت و دیگر اپلیکیشن‌ها هستند و می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده نزدیک دیگر تولیدکنندگان گوشی‌های هوشمند نیز به سمت گنجاندن این فناوری‌ها و چه‌بسا نسخه‌های امن‌تر، در دستگاه‌های خود پیش بروند.