توقف تابستانی بازار کامپیوتر

دنیای اقتصاد: هوا گرم است اما بازار گرم نیست. خریداران یا به مسافرت رفته‌اند یا نقدینگی‌شان کفاف خرید تجهیزات کامپیوتری را نمی‌دهد و مسیر مصرف‌کنندگان برای خریدهایی که گفته می‌شد روزگاری در تابستان به اوج می‌رسید به سوی دیگری منحرف شده است. اگرچه بازارهای تابستانه در هر استان متفاوت است اما تجربه تحرک تابستانه بازارها نشان داده که ورود و خروج مسافر می‌تواند بر افزایش و کاهش خریدها تاثیرگذار باشد. بررسی‌ها در دو شهر مشهد و کرج نشان می‌دهد فعالیت بازار تابستانی در صنف کامپیوتر در این شهرها کم‌رنگ و بی‌رمق است و واحدهای صنفی کمی در مراکز تجاری کامپیوتری باقی مانده‌اند.

به گفته فعالان نبود نقدینگی در دست مصرف‌کنندگان، تاثیر رکود دیگر بازارها و افزایش استفاده از گوشی‌های هوشمند به‌تدریج باعث رکود در این بازار شده است. سیدحسن هاشمی، نایب‌رئیس هیات‌مدیره اتحادیه کامپیوتر و تجهیزات اداری مشهد درباره بازار تابستانی مراکز کامپیوتری در این شهر به «دنیای اقتصاد» می‌گوید که از حدود یک ماه گذشته بازار در کمترین تحرک خود قرار گرفته است. به گفته او این مساله به نوعی می‌تواند در ارتباط با فشار ناشی از ادارات مالیات برای دریافت به یک‌باره معوقات مالیاتی یا ایراداتی باشد که ماموران نظارتی به نوع مجوزهای موجود در این بازار وارد کرده‌اند. او ادامه می‌دهد: «تمامی بازارهای کامپیوتر در چند هفته گذشته تحت فشار بازرسی‌ها در زمینه پروانه‌های تاسیس هستند. بنابراین به همین دلایل نمی‌توان حرکت رو به پیشرفتی را در چند ماه اخیر در بازار مشهد تعریف کرد. در حال حاضربسیاری از واحدهای صنفی در حال تعدیل نیرو هستند و در دو پاساژ مخصوص کامپیوتر تنها یک یا دو مغازه مشغول فعالیت هستند.» او می‌گوید که بازارهای سنتی مشهد پذیرای تغییر ساختار بازار سنتی به دیجیتال است اما بخش سنتی با وجود این تغییرات همچنان با چنگ و دندان وضعیت خود را حفظ کرده است.

به گفته هاشمی، شهر مشهد دارای ۸ مرکز خرید و فروش رایانه است که به‌دلیل موقعیت گردشگری‌اش در زمان اوج ورود مسافر در حالت رکود قرار می‌گیرد، چراکه بازار کامپیوتر بخش جذابی برای مسافران نیست. او اضافه می‌کند: «در حال حاضر بخش عمده‌ای از ساختار مشهد درگیر مسافر و گردشگری است بنابراین دانشجویان و دانش‌آموزان نیز در فصول فعال بودن دانشگاه و مدارس مشتری این بازار هستند.» بازارهای کامپیوتری در شهرهای مختلف اگرچه کارکردهای مختلفی دارند اما اغلب با ماهیتی متفاوت فعالیت می‌کنند. یک عضو اتحادیه الکترونیک و رایانه کرج می‌گوید که رکود در بازار کامپیوتر این شهر هم نشانه‌های مشترکی از کم‌رونق بودن بازار مشهد دارد. هرچند این شهر هیچ‌گاه همچون مشهد مسافرپذیر نبوده و درگیر مسائل گردشگری نیست. اصغر ترکمن به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «در هفته‌های اخیر به‌دلیل شروع امتحانات درسی و در حال حاضر نیز به‌دلیل شروع مسافرت‌ها این بازار با رکود دوباره‌ای مواجه شده است. رکودی که در سال گذشته هم وجود داشت و با شروع سال نیز به‌دلیل زنجیره‌ای بودن تاثیر کمی رونق در دیگر بازارها ازجمله مسکن در این بازار هم ادامه یافت.»

به گفته او فروش اقساطی محصولات دیجیتال که در گذشته بخشی از رونق بازار محسوب می‌شد حالا بسیار کم‌رنگ شده است. ترکمن می‌گوید: «در کرج کمتر از سه مجموعه تجاری خاص کامپیوتر وجود دارد اما با گسترده‌تر شدن بازرسی‌های دوره‌ای در بازار کرج اعمال فشار بیش از همه به خرده‌فروشان محصولات کامپیوتری وارد می‌شود.» بررسی بازار کم‌رونق خرید و فروش کامپیوتر و محصولات جانبی آن در دیگر شهرهای کشور نشان می‌دهد که آثار نبود نقدینگی به تدریج وضعیت یکسانی را در دیگر نقاط کشور موجب شده است و تصمیم‌گیری برای ارائه راهکارهای موقت با همفکری بخش خصوصی و دولت می‌تواند راه گریزی برای کاهش این فشارها باشد.