تعهد تکنولوژی در مقابل ناکارآمدی سنتی

ندا لهردی: تکنولوژی راه‌حل تمام مشکلات نیست؛ در واقع در بسیاری از موقعیت‌ها حتی می‌تواند شرایط را بدتر هم بکند. شاید هیچ جایی به اندازه اقتصاد بخش سلامت چین نتواند به وضوح این کشمکش میان تعهد تکنولوژی و پتانسیل همچنان تکامل نیافته آن را نشان دهد. در واقع به همین دلیل هم هست که با وجود سرمایه‌گذاری‌های گسترده و چشمگیر در بخش تکنولوژی سلامت چین توسط افرادی مانند «جک ما» (موسس شرکت بزرگ تجارت الکترونیک علی‌بابا)، نتیجه به‌دست آمده برای سرمایه‌گذاران و بیماران قابل قبول نیست. یکی از مهم‌ترین اتفاقات در فضای درمان از راه دور چین Ali Health است؛ زیرمجموعه‌ای از شرکت مادر علی‌بابا که در واقع بازوی سلامت و تندرستی آن است. با استفاده از تجارت الکترونیک، بزرگ داده‌ها و رایانش ابری در اکوسیستم علی‌بابا، Ali Health سرویس‌های مختلف در زمینه‌های دارویی، بهداشتی و سلامتی را از طریق یک شبکه آنلاین و آفلاین به کاربرانش ارائه می‌کند. حالا گزارش‌های اخیر مجله بلومبرگ در این زمینه نشان می‌دهد قیمت سهام Ali Health تا بیش از ۷۰ درصد کاهش یافته است. کارشناسان معتقدند این اتفاق تا حد زیادی به این دلیل رخ داده است که پلت‌فرم Ali Health تلاش کرده تا نشان دهد که می‌تواند اعتماد کافی میان بیماران و تجربه درمان و سلامت مجازی ارائه شده در این شبکه را ایجاد کند.

سیستم سلامت و درمان چین می‌توانست پلت‌فرم‌های مهم و جدید تکنولوژی را در زمینه‌های مختلف درمان شخصی، درمان از راه دور، صدور نسخه تمدید دارو و پرونده‌های درمانی الکترونیک به‌کار بگیرد، اما یکی از درس‌های دردناک از تلاش‌های آمریکا در استفاده از تکنولوژی در درمان و سلامت این است که اگر تکنولوژی تمام فرآیندهای قدیمی را از بین ببرد، ارزش آن برای بیمار، پزشک و پرداخت‌کننده خدمات درمانی کمرنگ می‌شود. این موضوع به‌خصوص وقتی درست است که تکنولوژی عوامل انسانی را در ارائه دلایل اینکه سیستم درمانی موجود کافی نیست، در نظر نگیرد. در چین بهترین دلیل برای جلب اعتماد بیماران این است که ایده حمایت از بیماران به شکلی نشان داده شود که تعاملات دیجیتالی میان بیماران و پزشکان درست به‌راحتی تجربه فیزیکی و حضوری آنها خواهد بود.

شاید مهم‌ترین چالش پیش روی تکنولوژی در سیستم درمان و سلامتی فعلی چین این است که پلت‌فرم‌های دیجیتالی جدید هم با تکرار مشکلات سیستم درمان سنتی این کشور از قبیل ناکافی بودن بودجه دولتی برای بیمارستان‌ها، حقوق ناکافی پزشکان، ناکافی بودن تعداد پزشکان و کادرپزشکی آموزش دیده و شکاف میان بخش‌های مختلف زنجیره درمان و سلامت، مواجه هستند. همه این مشکلات در زمانی اتفاق می‌افتد که چین دو چالش مهم در ساختار درمان عمومی‌اش دارد؛ از یک‌طرف جامعه‌ای که به سرعت سالخورده می‌شود و از طرف دیگر معضل چاقی که بسیار جدی‌تر از آنچه جوامع غربی در عصر مدرن با آن روبه‌رو هستند، به‌نظر می‌رسد.

چطور ممکن است تکنولوژی بتواند در یافتن کمبودهای عمیق بودجه به سیستم درمانی چین کمک کند؟ در ابتدا مهم‌ترین موضوع آن است که بسیاری از هزینه‌های درمانی در چین بیش از حد توان شهروندان است. در نتیجه تکنولوژی‌هایی که به افراد کمک می‌کنند تا درک بهتری از انتخاب‌های پیش‌روی خودشان داشته باشند و تصمیم‌گیری‌های دقیق و راحت‌تری برای پرداخت داشته باشند، می‌توانند بسیار راهگشا بوده و موردتوجه قرار بگیرند. منابع آنلاین، انجمن‌های آموزشی مجازی برای بیماران و پلت‌فرم‌های دیجیتالی درمان و سلامت که به بیماران کمک می‌کنند با آگاهی بیشتری تصمیم بگیرند که در نهایت به صرفه‌جویی بیشتر در هزینه‌های درمان و البته حذف واسطه‌ها منجر خواهد شد. این روند در نهایت می‌تواند به افزایش اعتماد بیماران و سیستم درمانی چین به پلت‌فرم‌های دیجیتال و تکنولوژی‌های جدید کمک کند.

علاوه‌بر اینها، تکنولوژی در حوزه‌هایی مانند درمان شخصی می‌تواند کمک کند که دولت چین روی مداخلات و درمان‌هایی متمرکز شود که با جلوگیری از درمان‌های غیرضروری و ارائه راهکارهای پیشگیرانه به افراد، به‌طرز چشمگیری هزینه‌های درمان عمومی را کاهش می‌دهند. اگرچه در کوتاه و میان‌مدت سیستم درمانی چین به‌تدریج به سمتی می‌رود که باید با کمبودهای مالی شدید مواجه شود که حتی تکنولوژی هم نمی‌تواند با سحر و جادویش آنها را حل کند. در واقع بسیاری از این پلت‌فرم‌های تکنولوژیک در کوتاه‌مدت حتی باعث افزایش نسبی هزینه‌های درمان هم می‌شوند. واقعیت ناخوشایند این است که هرچه تکنولوژی راهکارهای صرفه‌جویانه را به سیستم درمانی و سلامتی چین ارائه دهد، اما تا زمانی که دولت چین به‌طور اساسی و جدی منابع مالی بیشتری را به بیمارستان‌های عمومی اختصاص ندهد، همچنان بار هزینه‌های سنگین درمان روی شانه‌های مردم این کشور باقی خواهد ماند.

حالا نقش تکنولوژی در نشان دادن کمبود شدید نیروی انسانی در سیستم درمانی چین چیست؟ در محیطی که اغلب پزشکان بیمارستان‌های عمومی و دولتی به‌طور متوسط پنج دقیقه زمان برای بیماران‌شان صرف می‌کنند، دیدن اینکه تکنولوژی چطور می‌تواند به آنها برای موثرتر بودن کمک کند، مشکل است. تکنولوژی می‌تواند تجربه ناخوشایند بیماران از کمبود نیروی انسانی در کادر درمان را به‌خصوص با ایجاد امکان مدیریت ثبت پرونده الکترونیک، تعیین زمان ملاقات با پزشکان و ثبت نتایج آزمایشات بدون‌نیاز به حضور یک نیرو از کادر درمانی، از بین ببرد. با این حال اما تکنولوژی به‌طور معجزه‌آسایی دسترسی به نیروهای درمانی را افزایش نمی‌دهد، به‌خصوص برای سیستمی که در حال حاضر به شدت از عدم هماهنگی نیاز به پزشکان بیشتر برای تشخیص درست بیماری و ایجاد رابطه درست و موثر با بیماران‌شان، رنج می‌برد.

شکاف میان جامعه درمانی می‌تواند با یک اکوسیستم درمان از راه دور قوی مانند آنچه این روزها در کشورهای پیشرفته دنیا در حال شکل‌گیری است، پر شود. اگرچه کمبود انگیزه و اعتماد کافی برای استفاده از این پلت‌فرم‌های جدید در میان مردم چین باعث شده است که آنها همچنان هم برای استفاده از خدمات نه چندان کافی و با کیفیت بیمارستان‌ها و مراکز درمانی عمومی و دیدن یک پزشک ساعت‌ها در صف‌های طولانی بایستند. با این اوصاف شاید هنوز برای آنکه مردم چین در پلت‌فرم‌های دیجیتالی و تکنولوژی‌های درمان از راه دور حضور پیدا کرده و به شکل موثری از آنها استفاده کنند، کمی زود باشد. این در حالی است که عامل زمان در حل بحران سیستم درمان و سلامت چین بسیار اهمیت زیادی دارد. شاید به همین دلیل هم هست که انتظار می‌رود استارت‌آپ‌های فعال در حوزه درمان از راه دور در چین بتوانند با سرعت خوبی رشد کنند و به سودآوری برسند. همین استارت‌آپ‌ها می‌توانند به‌تدریج رفتار و فرهنگ مردم چین را در مواجهه با پلت‌فرم‌های دیجیتالی جدید برای حل مشکلات درمان‌شان تغییر دهند. از آنجا که سیستم سنتی درمان در چین به ضعف ایجاد اعتماد متقابل دچار است، اما شاید این پلت‌فرم‌ها و تکنولوژی‌‌های جدید بتوانند با ایجاد تعامل بیشتر میان بیماران و کادر درمانی و البته افزایش خودآگاهی مردم، کمک بزرگی به حل این بحران کنند.

منبع: فوربس