عجایب تکنولوژی در سال 2017

دنیای اقتصاد: نمایشگاه CES هر سال دستاوردهای جدیدی را به صنعت تکنولوژی معرفی می‌کند. در نمایشگاه امسال که به میزبانی آمریکا برگزار شد، فناوری‌های مربوط به نمایشگر‌های خانگی، توسعه زیرساخت‌های اینترنت و حرکت به سوی ۵G، خودروهای خودران، برقی، آینده انرژی، پهپادها، هوش مصنوعی، دستیاران شخصی هوشمند، نسل جدید پردازنده‌ها و واقعیت مجازی از جمله پیشران‌های سال جدید میلادی به حساب می‌آیند. «دنیای اقتصاد» در گزارشی به بهانه برگزاری این نمایشگاه به معرفی تحولات پیش‌بینی شده در سال جدید میلادی در حوزه تکنولوژی پرداخته است.

دکتر ایمان رضوی: نمایشگاه CES هر سال دستاوردهای جدیدی را به صنعت تکنولوژی معرفی می‌کند و به نوعی نمایانگر این است که رقابت میان شرکت‌های بزرگ حوزه فناوری بسیار نفسگیر شده و بزرگان دیروز یا از نفس افتاده‌اند یا به سختی در تلاش هستند تا جایگاه سابق خود را به شکلی احیا کنند. قبل از نمایشگاه و در بررسی‌ای که در نشریات و سایت‌های تخصصی انجام داده بودم متوجه شدم که امسال باید شاهد روندهای پیشرویی در نمایشگاه باشیم؛ از جمله فناوری‌های مربوط به نمایشگر‌های خانگی، توسعه زیرساخت‌های اینترنت و حرکت به سوی ۵G، خودروهای خودران، برقی، آینده انرژی، پهپادها، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، دستیاران شخصی هوشمند، نسل جدید پردازنده‌ها و واقعیت مجازی. با این حال گستردگی و وسعت این نمایشگاه به قدری است که این روندها تنها بخشی از محتوای عرضه شده در این نمایشگاه بودند. حضور چینی‌ها و کره‌ای‌ها در نمایشگاه امسال واقعا خیره‌کننده بود. این جماعت یا غرفه داشتند و با جماعت بزرگی برای این رویداد به لاس وگاس آمده بودند یا برای بازدید از نمایشگاه و به احتمال زیاد ایده‌برداری آمده بودند، چرا که خیل عظیمی از این دوستان مصمم در حال توضیح خواستن از غرفه‌داران و عکسبرداری از این رویداد بودند و چقدر حیفم آمد که از ایران عزیز به تعداد انگشتان دست هم در این نمایشگاه کسی حضور نداشت.

توسعه فناوری مربوط به نمایشگرهای خانگی

امسال پیش‌بینی می‌شد شرکت‌های مطرحی چون ال‌جی و سامسونگ فناوری تصویری ۸K را به نمایشگاه بیاورند ولی همچنان به عرضه فناوری ۴K بسنده کردند و تنها یک شرکت چینی گمنام چنین ادعایی را مطرح کرده بود. ال جی در این نمایشگاه تلویزیون Signature خود را معرفی کرد که فناوری OLED را در اختیار دارد و می‌تواند از اطراف خم شود. ضخامت این تلویزیون کمتر از یک بند انگشت بوده و کیفیت تصویر و صدای فوق‌العاده‌ای دارد. در حوزه نمایشگرها ال جی ویدئو پروژکتورهای قدرتمندی را نیز معرفی کرد که تصاویر بسیار باکیفیت و صدای خوبی داشتند و در حوزه رسانه و بازی‌های رایانه‌ای می‌توانستند کاربرد داشته باشند که در بخش بازی‌ها اتاق بزرگی به این نمایشگر‌ها اختصاص داده شده بود و با پرده عریض و استفاده از سه دستگاه ویدئو پروژکتور حس بسیار واقعی از قرار گرفتن در فضای بازی را به بازیکنان القا می‌کرد.

در بخش لوازم برقی خانگی هم یخچال‌های هوشمند ال‌جی با بهره‌گیری از دستیار شخصی آمازون به‌نام الکسا چشم‌انداز جالبی از آینده خانه‌های هوشمند را معرفی می‌کرد. یخچال‌هایی با صفحه نمایشگر عریض و با امکان سفارش کالا از اینترنت. سامسونگ نیز چند مدل از محصولات نمایشگر خود را معرفی کرد که از تکنولوژی‌های صوتی و تصویری بسیار خوبی بهره می‌بردند و بیشتر تلاش سامسونگ در نمایشگاه امسال تاکید روی هوشمند بودن این دستگاه‌ها و تعامل آن با اینترنت و شبکه‌های پخش محتوای سرگرم‌کننده آنلاین مانند نت فلیکس و HBO بود. سونی هم مانند رقبا، نمایشگر‌های تازه خودش را معرفی کرده بود، اما غرفه این شرکت مملو از محصولات دیگر صوتی و تصویری هم بود تا مشخص شود دیگر فقط تمرکز این شرکت روی نمایشگرها نیست.

توسعه زیرساخت‌های اینترنت و حرکت به سوی 5G

روز به روز درگیری و نیاز به دسترسی به اینترنت بیشتر و بیشتر می‌شود. اینجا در آمریکا من حتی از فکر قطعی و نبودن اینترنت برای چند دقیقه هم به وحشت می‌افتم. یکی از معیارهای برتری کشورهای پیشرفته هم بدون شک سرعت دسترسی به اینترنت است و اینکه استفاده از آن به شکلی که واقعا ارزان و در دسترس همه قرار دارد یک واجب و جزو حقوق شهروندی افراد محسوب می‌شود. در این میان یکی از ابزارهای مهمی که امکان ارتباط راحت و همیشگی ما را با اینترنت میسر ساخته است تلفن‌های همراه هستند. سرعت دسترسی یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌هایی است که در آمریکا اپراتورهای موبایل برای به‌دست آوردن بازار بیشتر از آن استفاده می‌کنند؛ دلیل آن هم واضح است: دیگر چیزی به‌نام قبض تلفن و صورت حساب مکالمات شما در آمریکا و کلا کشورهای پیشرفته محلی از اعراب ندارد. کاملا مشخص است که فناوری ۴G دیگر از پس ظرفیت‌های ایجاد شده برای استفاده از اینترنت برنمی‌آید و باید به‌زودی این ارتقا به ۵G صورت پذیرد. شاید برای این تغییر دو دلیل خوب وجود داشته باشد:

گسترش روز به‌روز استفاده از رسانه‌های اینترنتی برای پخش فیلم، سریال و برنامه‌های سرگرم‌کننده مانند آمازون پرایم، نت فلیکس، اچ‌بی‌او و... گسترده شدن اینترنت اشیا و اینکه در کنار انسان‌ها، اشیا هم به استفاده از اینترنت روی آورده‌اند و در واقع جزئی از وظایف آنها به شمار می‌رود.شرکت‌های مطرحی همچون اریکسون، اینتل و کوالکام برنامه‌های مدونی برای این فناوری در اختیار داشتند و بدون شک می‌توان از اریکسون نام برد که تمام برنامه‌های کاری خودش و آنچه در این نمایشگاه عرضه کرده بود حول محور اینترنت ۵G قرار می‌گرفت. اینترنتی با سرعت ۹۶/ ۷گیگابایت بر ثانیه، می‌توانید تصور ‌کنید این سیستم چه قابلیت‌های عظیمی را می‌تواند ایجاد و از آن پشتیبانی کند؟ ورایزون یکی از اپراتورهای قوی و مطرح تلفن همراه در آمریکا نیز اعلام کرده است که از این فناوری در اواخر سال ۲۰۱۷ یا در سال ۲۰۱۸ از فناوری نسل پنجم در پوشش‌های مخابراتی خود استفاده خواهد کرد و این تحولات و به‌ویژه سرعت و حجم بالای داده در حال انتقال این نوید را می‌دهد که شکل رسانه برای همیشه عوض خواهد شد و تلویزیون‌های هوشمند جای پای خود را در خانه‌ها محکم‌تر خواهند کرد. این شیوه به نحو دموکراتیکی سلطه رسانه‌های معمول را به چالش می‌کشد و این ما هستیم که تعیین می‌کنیم چه چیزی را و کجا و کی تماشا کنیم.

خودروهای خودران، برقی، آینده انرژی

ایلان ماسک افسانه‌ای و شرکت تسلا بدون شک چهره صنعت خودرو را تغییر دادند. می‌توانم به جرات ادعا کنم کاری که استیو جابز با صنعت موبایل کرد، ایلان ماسک با صنعت خودرو و به دنبال آن با صنعت انرژی انجام داد. تا قبل از تسلا، خودروی برقی یک فناوری خیلی لوکس و یک پز روشنفکرانه برای طبقه مرفه و ستاره‌های سینمایی بود که تنها شرکت‌های معدودی همچون بی‌ام و و تویوتا و آن هم به شکل محدودی روی توسعه آن کار می‌کردند. ایلان ماسک موسس شرکت تسلا نبود، ولی در این شرکت نوپای غرق در مشکلات پتانسیل‌هایی را دید که او را تشویق به سرمایه‌گذاری کرد و سپس ایفای نقش‌های مدیریتی و تعیین راهبردهای آن از نزدیک و نتیجه آن تولید و عرضه خودروهای برقی بود که هم محصولات بی‌نظیری بودند و هم قیمت مناسبی داشتند. این محصول عالی با حمایتی که از دولت محلی کالیفرنیا و به دنبال آن از دولت فدرال دریافت کرد توانست خیلی زود بازار بسیار داغی را برای خود دست و پا کند.

مساله محیط زیست و توان بالقوه عظیم خودروهای برقی برای کاهش وابستگی به نفت و جلوگیری از آلودگی محیط زیست به اندازه کافی قوی بود که محصولات این شرکت را محبوب کند، ولی خودروهای تولیدی به راستی قوی، زیبا و راحت بودند و سطح بالای فناوری به‌کار بسته شده در آنها رفاه مصرف‌کننده را به شکل کاملی تامین می‌کرد. ولی معرفی سیستم اتوپایلوت یا خودران این محصول را بیش از پیش مطرح کرد. ایده انقلابی بعدی که البته قدمتی زیاد دارد ولی بالاخره با شجاعت در خودروهای این شرکت گنجانده شد و البته به شکل غیرمنتظره‌ای موفقیت‌آمیز هم از کار در آمد. همین چند روز پیش بود که فیلمی در فضای مجازی دست به دست شد و در آن نشان داده شد که چگونه سیستم خودران اتومبیل تسلا جان راننده را از یک تصادف بد در بزرگراهی در آمریکا نجات داد و البته داستان در همین جا به پایان نمی‌رسد، همه اینها را هم به این مساله اضافه کنید که ایلان ماسک با سرمایه‌گذاری در شرکت مطرح سولار سیتی وارد حوزه تامین انرژی برای خودروها و منازل هم شده است. یک پکیج کامل از نور خورشید تا سواری راحت در جاده‌ها. سایر شرکت‌ها همچون تویوتا، بی‌ام‌و، هوندا و فورد هم در این زمینه‌ها وارد شده‌اند و به سختی متوجه شده‌اند که در صورت غفلت بیشتر از این بازار نو و به شدت داغ از فضای رقابت عقب خواهند افتاد و احتمالا سرنوشت نوکیا را در دنیای موبایل‌ها تجربه می‌کنند. این باعث شد در نمایشگاه امسال شاهد برنامه‌های مفصل آنها در این حوزه باشیم.

درون‌ها یا پهپادها

درون‌ها بی‌شک ستاره‌های نمایشگاه امسال بودند و چون ما انسان‌ها ذاتا به اسباب بازی علاقه زیادی داریم و البته اینها تنها محصولاتی بودند که خیلی فناوری غیر قابل دسترسی برای عموم مردم ندارند (البته به گمان اکثریت اسباب بازی دوستان حاضر در نمایشگاه) بسیار مورد توجه بودند. گواه این موضوع حضور عده زیادی از مردان بزرگ با کودک درون قدرتمند بود که در یکی از غرفه‌ها که درون‌هایی شبیه به تجهیزات و کاراکترهای سری فیلم‌های جنگ ستارگان داشت غوغایی به پا کرده بودند. ولی کاربرد و فناوری درون‌ها نسبت به پارسال بسیار ارتقا پیدا کرده بود. درون‌هایی که با سیم به زمین متصل بودند و نیاز به تامین انرژی آنها مرتفع شده بود و می‌توانستند خیلی راحت در حکم یک سکوی مرتفع دیده بانی عمل کنند تا درون‌های کاوشگر برای سوانح یا درون‌های پلیس و آتش نشانی و البته درون‌های هوشمندی که از شما فیلم و عکس می‌گرفت.

حتی درون‌های آبپاش و سم پاش و بذرپاش هم در این نمایشگاه حاضر بودند. شرکت کوالکام با قرار دادن پردازنده بسیار قدرتمند اسنپ دراگون ۸۳۵ در یک گروه از درون‌ها آنها را با نرم‌افزارهای ویژه‌ای تقریبا هوشمند کرده بود که می‌توان روند امسال را درون‌های هوشمند دانست. در اواخر سال ۲۰۱۶، آمازون با معرفی سرویس ارسال مرسولات خود به کمک درون‌ها، انقلابی را در زمینه حمل و نقل به راه انداخت. کاری بس خطیر و جسورانه که پیش‌بینی می‌شود مشکلات قانونی استفاده از آن در سال ۲۰۱۷ حل شده و پس از بررسی و آزمودن قابلیت‌های آن عملیاتی شود. باید صبر کنیم و شاهد این تغییرات خارق‌العاده باشیم.

اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و دستیاران شخصی هوشمند

اینترنت اشیا یکی از روندهای موثر فناوری در سال ۲۰۱۷ خواهد بود. فناوری که به اشیا کمک می‌کند عملا پا به فضای مجازی انسان‌ها بگذارند و بخشی از عملیات کاری خود را خودکار کنند. این فناوری در نمایشگاه امسال بیشتر در قالب تجهیزات منزل خودش را نشان داد و به نوعی می‌توان از آن در ترکیب با هوش مصنوعی و دستیاران شخصی هوشمند نام برد. برای مثال ال جی و سامسونگ هر دو یخچال‌های هوشمند خودشان را معرفی کردند که امکان سفارش کالاهایی که موجودی آنها در یخچال در حال تمام شدن است را فراهم می‌کند. ال جی دستیاران شخصی هوشمندی را تولید کرده بود که با مخاطب گفت‌وگو می‌کردند و از فناوری آمازون بهره می‌بردند. پاناسونیک هم روبات خودش را معرفی کرده بود که در عین خجالتی بودن به کودکان در آموزش کمک می‌کرد.

تجهیزات امنیتی هم از اینترنت اشیا استفاده می‌برند. شرکت ویوینت در نمایشگاه امسال تجهیزاتی را برای خانه‌های هوشمند به نمایش در آورده بود که قابلیت تشخیص ورود غیر مجاز به خانه را به کاربر می‌داد و همچنین کاربر از راه دور می‌توانست ورود و خروج را کنترل کرده و اقدام به قفل کردن و باز کردن درب‌ها کند و آگاهی پیدا کند که چه کسی در حال درب زنگ زدن منزل است. همچنین تعیین هوشمند سناریوهای قبل از ورود افراد به منزل نیز که به‌صورت خودکار توسط سیستم هوشمند خانه انجام می‌شود نمونه دیگری از این فناوری است. یا شرکت Ihome که رویکرد متفاوتی را نسبت به محصولات مورد استفاده در خانه‌های هوشمند اتخاذ کرده است. البته باید توجه داشت که نمایشگاه CES بیش از آنکه بخواهد خیلی وارد زوایای فناورانه موضوعات شود باید مخاطب و مصرف‌کننده عام را هم قانع و راضی کند. به همین دلیل شاید در نمایشگاه سال آینده در این حوزه شاهد محصولات قوی تری باشیم.

نسل جدید پردازنده‌ها

سه شرکت اینتل، کوالکام و انویدیا در این بخش در نمایشگاه حضور چشمگیری داشتند و رقابت اصلی میان اینتل و کوالکام بود. کوالکام پردازنده پیشرو و پرچمدارش را معرفی کرد: اسنپ دراگون ۸۳۵ که شرکت‌های سازنده دیگر با افتخار اعلام می‌کردند که از این پردازنده برای دستگاه‌ها و سیستم‌های خودشان در سال آینده میلادی استفاده خواهند کرد. اینتل هم برگ‌های برنده زیادی را رو کرده بود ولی جالب‌ترین آنها پردازنده‌هایی بود که برای سیستم مرکزی پردازنده خانه‌های هوشمند به جهت کنترل و پردازش کلیه عملیات آن مورد استفاده قرار می‌گرفت. همچنین با داغ شدن بحث‌ها درخصوص خودروهای خودران اینتل تمرکز ویژه‌ای را روی پردازنده‌های این خودروها معطوف کرده بود. در این میان به نظر می‌رسد که انویدیا در حال تمرکز بیشتر بر فعالیت‌های خودش روی پردازنده‌های خودران‌ها است.

واقعیت مجازی و واقعیت افزوده شده

و آخرین روند ویژه نمایشگاه امسال به نظر من عینک‌ها و تجهیزات واقعیت مجازی و واقعیت افزوده شده هستند. شرکت‌های متعددی تجهیزات خوبی را معرفی کردند و واقعا این فناوری برتر می‌رود تا در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ جای پای قدرتمندی را در بازار از آن خود کند. این اتفاق با ظهور نسل جدید عینک‌های واقعیت افزوده شده که یک شرکت آمریکایی قصد دارد آن را در سال ۲۰۱۷ عرضه کند وارد فاز جدیدی می‌شود. سایرین تمرکز ویژه‌ای روی بازی‌های رایانه‌ای با تجهیزات واقعیت مجازی کرده بودند و احتمالا در نمایشگاه سالانه بازی‌های رایانه‌ای شاهد ورود تجهیزات بهتر از این دست باشید.