دغدغه‌های استار‌ت‌آپی در شب یلدا

دنیای اقتصاد: همایش یلدای کارآفرینان استار‌ت‌آپی در سالن کتابخانه ملی به فضایی برای بحث و تبادل نظر پیرامون فرصت‌ها و تهدیدهای فضای کسب وکارهای نوپا در ایران تبدیل شد. در این رویداد که به‌صورت پنل‌هایی با موضوعات مختلف برگزار شد مدیران کسب وکارهای نوپای ایرانی دغدغه‌های خود را از حمایت‌های دولتی گرفته تا تقابل با کسب‌وکارهای سنتی و موضوعاتی چون شتاب‌دهنده‌ها و سرمایه‌گذاران خطرپذیر مطرح کردند. شهرام شاهکار مدیرعامل اسنپ در این پنل کسب تجربه در عرصه استار‌ت‌آپ را خیلی مهم دانست و گفت: هر کسب و کار نوپا نیاز به تجربه دارد، اما نباید از اشتباه کردن ترسید بلکه باید از اشتباهات درس گرفت. در حوزه استار‌ت‌آپ‌ها نباید یک اشتباه را دوبار تکرار کرد، بلکه باید اشتباهات تازه مرتکب شد.

مدیرعامل اسنپ در ادامه به تقابل کسب‌و‌کارهای نوپا و کسب‌و‌کارهای سنتی پرداخت و گفت: کسب‌و‌کارهای جدید در راستای حمایت از افراد و ایجاد کیفیت بهتر می‌توانند ارزش بسیار بیشتری نسبت به کسب‌و‌کارهای سنتی خلق کنند. به گفته مدیرعامل اسنپ کسب وکارهای سنتی باید از فرصت رقابت با کسب وکارهای نوپا استفاده و خدماتی ارائه کنند که با افزایش کیفیت باعث رضایتمندی مشتریان شود. شاهکار درباره امنیت اطلاعات کاربران و شائبه در کسب‌و‌کار اسنپ نیز گفت: تمام سرورهای ما در ایران میزبانی می‌شود و با وجود سرمایه‌گذاران خارجی، ما طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران عمل می‌کنیم و بیشترین امنیت ممکن را از لحاظ دیتا فراهم آورده‌ایم.

سعید محمدی بنیانگذار دیجی‌کالا هم کارآفرینی را یکی از مهم‌ترین راه‌‌های توسعه در کشور ذکر کرد و با اشاره به اینکه دیجی‌کالا ۲ هزارنفر اشتغال‌زایی در کشور انجام داده درباره تقابل کسب‌وکارهای سنتی و نوپا گفت: هم اکنون در دوران گذار از مرحله سنتی به مدرن هستیم به‌طوری که کسب‌و‌کارهای جدید در راستای حمایت از افراد و ایجاد کیفیت بهتر می‌توانند ارزش بسیاری نسبت به کسب‌و‌کارهای سنتی خلق کنند در نتیجه بهتر است هر دو طرف برای افزایش بهره‌وری به جای تعارض یا تقابل به تعامل برسند و با کمک یکدیگر از تکنولوژی برای خدمت‌رسانی بهتر استفاده کنند حتی روش‌های جدیدتر، کامل‌تر و باکیفیت‌تری را به وجود بیاورند. محمدی درباره حواشی و شایعات اخیر به وجود آمده حول کسب‌و‌کارهای نوپا نیز گفت: قضاوت بدون شناخت کامل یک کسب‌و‌کار و بدون بررسی کامل آن درست نیست. در چنین شرایطی انگ و تهمت به کسب وکارهای نوپای موفق به ضرر کشور است. کسب‌وکارهای استار‌ت‌آپی کشور، یکی از شفاف‌ترین مدل‌های تجاری را در کشور دارند چرا باید با اخبار کذب و تهمت‌ها این فضا را مخدوش کرد؟ همچنین محمد جواد شکوری مقدم مدیرعامل آپارات نیز گفت: استار‌ت‌آپ‌ها باید قدرت انعطاف‌پذیری زیادی داشته باشند تا بتوانند در مسیر رشد کسب‌وکارشان به حرکت خود ادامه دهند. هر چیزی که به جامعه امید دهد بزرگ‌ترین هدیه به جامعه ماست، فعالیت‌های استار‌ت‌آپی نیز از این دست هستند. شکوری مقدم با اشاره به مشکل پیش آمده برای این شرکت به خاطر شکایت صدا و سیما گفت: از ما به خاطر اینکه سرویس فراگیر هستیم شکایت شده بود و ما در حال اثبات این موضوع هستیم که سرویس فراگیری نیستیم به خصوص در مقایسه با برخی خواننده‌های زیرزمینی که الان در شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام به‌صورت زنده ویدئو می‌گذارند و بیننده ۱۰ میلیونی دارند اصلا فراگیر محسوب نمی‌شویم.

در پنل دوم این رویداد که پنل شتاب‌دهنده‌ها بود محسن ملایری مدیرعامل شتاب‌دهنده آواتک گفت: بازار فعلی پر است از ایده‌های تکراری اما چیزی که کسب‌وکارها را از هم متمایز می‌کند تیم‌ها هستند. شتاب‌دهنده‌ها ماموریت دارند تا ایده‌ها را پیدا کنند و بعد به آنها سر و شکل و هویت بدهند و از آنها تیمی بسازند برای بازار رقابت. احمدرضا مسرور مدیرعامل شتاب‌دهنده دیموند در پاسخ به سوالی مبنی بر سرقت ایده‌ها از سوی شتاب‌دهنده‌ها گفت: برخی از صاحبان ایده از شتاب‌دهنده‌ها می‌ترسند که مبادا ایده‌شان توسط شتاب‌دهنده به سرقت برود دلیل ترس تیم‌های استار‌ت‌آپی از شتاب‌دهنده‌ها عدم آگاهی و شناخت از نوع فعالیت شتاب‌دهنده است؛ لذا باید این فضا را از طریق شفاف‌سازی صفر تا صد مسیر و دادن قدرت انتخاب به آنها تغییر دهیم.

ناصر غانم‌زاده مدیرعامل شتاب‌دهنده فینوا هم در این زمینه گفت اگر شتاب‌دهنده‌ها بخواهند ایده‌ها را بدزدند به چه کسی باید بفروشند؟ مثلا ایده اسنپ را می‌شود به اوبر فروخت؟ حمزه قطبی‌نژاد مدیر شتاب‌دهنده نوتک نیز گفت: خیلی اوقات نیز دسترسی به ظرفیت‌ها در خارج از کشور فراهم‌تر است و به همین دلیل ما می‌خواهیم از هر ظرفیتی که در خارج از کشور وجود داشته باشد برای کمک به رشد استار‌ت‌آپ‌ها استفاده کنیم، گرچه در این مسیر با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستیم.شهاب جوانمردی، مدیرعامل شرکت فناپ در پنل سوم این رویداد گفت: امید به گسترش بازار فناوری باعث شده همه گمان کنند که این بازار در دنیا و غرب جدی و بزرگ است. به‌زودی در ایران قسمت عمده‌ای از بازار را استار‌ت‌آپ‌ها به خود اختصاص می‌دهد. سرمایه‌گذاری در حوزه استار‌ت‌آپ‌ها، عددی زیر ۱۰۰ میلیارد تومان است. وی گفت: الان سرمایه‌گذاران سنتی یا اصلا در این فضا نیستند یا خیلی اندک سرمایه وارد کردند چون به دلیل عدم شناخت، گمان می‌کنند این حوزه ریسک پذیر و خطرناک است.

جوانمردی درباره تقابل جامعه استار‌ت‌آپی و سرمایه‌گذاران سنتی گفت: جامعه استار‌ت‌آپی باید دست سرمایه‌گذار سنتی را بگیرد و وارد این حوزه کند. بنیان‌گذاران و سیاستمداران باید اطمینان خاطر را برای سرمایه‌گذار سنتی فراهم کنند تا نگران تهدید و مشکلات اقتصادی و سیاسی نباشند. ما در یک اقتصاد آزاد شاهد این هستیم که سرمایه به دنبال بهترین فرصت‌ها می‌گردد و جذب آن می‌شود.در ادامه این پنل سید سعید رحمانی مدیرعامل سرآوا با اشاره به مدل‌های جدید سرمایه‌گذاری گفت: برای سرمایه‌گذاری در استار‌ت‌آپ‌ها قوانین موجود در بخش تجارت کارساز نیست، به همین دلیل امسال شاهد آن بودیم که قوانین ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه زیر نظر سازمان بورس و با کمک معاونت علمی و دیگر دستگاه‌ها تدوین شد و نخستین صندوق‌ها تشکیل شدند.

رحمانی در پاسخ به این پرسش که چرا جریان سرمایه داخلی و سرمایه‌گذاران سنتی هنوز به بخش استار‌ت‌آپ‌ها متصل نشده، گفت:‌ اتفاقا ما اولین جذب سرمایه را از بخش سنتی و با حضور بانک‌های ایرانی انجام دادیم. وی ادامه داد: مسائل پیش آمده در شبکه‌های اجتماعی برای جامعه استار‌ت‌آپی باعث مخدوش شدن فضای امن برای فعالان اکوسیستم و سرمایه‌گذاران می‌شود وقت و تمرکز آنها را هدف می‌گیرد و برهم می‌زند. باید با شفاف‌سازی آگاهی‌های مورد نیاز امنیتی کارآفرینان را افزایش داد، اما نه با ایجاد هراس و بدبینی. رحمانی با اشاره به اینکه استار‌ت‌آپ‌ها در مراحل اولیه رشد نیاز به جذب سرمایه ندارند و باید توسط سرمایه خود کارآفرینان رشد کنند، گفت: بهترین استار‌ت‌آپ‌های ایران مسیرهای اولیه رشد را با سرمایه شخصی طی کرده‌اند در مراحل نهایی به سراغ سرمایه‌گذار آمده‌اند.

وی افزود: ما تا قبل از برجام تمرکزمان روی جذب سرمایه‌گذار داخلی بود ولی بعد از برجام به دلیل نیاز به جذب تجربه و دانش فنی سرمایه‌گذار خارجی جذب کردیم که یک سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیون دلاری به همراه تاکید بر انتقال دانش فنی و تجربه مدیریتی بود. این سرمایه‌گذاری در شرایطی صورت گرفت که اکثریت سهام همچنان در اختیار سهامداران ایرانی باقی مانده است. رضا زرنوخی رئیس صندوق مالی توسعه تکنولوژی ایران و رئیس انجمن VC‌ها نیز در پنل سوم گفت: بحث تامین سرمایه برای استار‌ت‌آپ‌ها خیلی پیچیده است. ابزار سرمایه به تنهایی کافی نیست و تضمین وجود ندارد بلکه نیاز به هوشمندی و همراهی با تیم‌های استار‌ت‌آپی دارند. زرنوخی گفت: انتظارات از طرف سرمایه‌گذاران خیلی بالا می‌رود و این یک تهدید محسوب می‌شود. افرادی که خیلی پول دارند به این اکوسیستم حسادت می‌ورزند و برای همین انگ و تهمت می‌زنند.رئیس انجمن VC‌ها ادامه داد: باید دقت کرد سرمایه‌گذار ترسو و محافظه کار است و بحث امنیت خیلی مهم است. اکوسیستم خودش می‌تواند ضربه گیر پالس‌های منفی باشد و می‌توانیم اخبار منفی را منعکس نکنیم و با حوصله حرکت کنیم.