تسلیم اوبر در بازار چین

آی‌تی ایران: پس از رویارویی با چالش‌های فراوان در چین، شرکت تاکسی‌یاب موبایلی «اوبر» از فروش ساختار تجاری خود در این کشور به رقیب قدرتمندش یعنی Didi Chuxing خبر داد. اوبر در مدت زمان فعالیت در چین با مشکلات مختلفی مانند نظارت‌های سختگیرانه رگولاتوری‌ها، تحقیق و تفحص چندین و چندباره آژانس‌های دولتی درخصوص سابقه این شرکت و حتی رانندگان آن و البته نگاه سختگیرانه منتقدان روبه‌رو شده بود. همین عوامل دست به دست هم دادند تا این شرکت بالاخره قید حضور در پرجمعیت‌ترین کشور جهان را بزند. این رویداد، مهم‌ترین عقب‌نشینی استراتژیک در تاریخ ۷ساله اوبر به حساب می‌آید تا به نوعی زنگ خطر را نه‌تنها برای سرمایه‌گذاران این شرکت بلکه برای تمامی پشتیبانان مالی استارت‌آپ‌ها به‌صدا درآورد. اوبر تا پیش از این سرمایه‌گذاری‌های متعددی را جذب کرده بودو به‌عنوان یکی از موفق‌ترین استارت‌آپ‌ها در جذب سرمایه قلمداد می‌شد.

مهم‌ترین بندهای قرارداد منعقد شده میان اوبر و شرکت دی‌دی به شرح زیر است:

- بر اساس این قرارداد، فروش واحد فعال در چینِ شرکت اوبر به دی‌دی عملی خواهد شد.

- نرم‌افزار همراه اوبر همچنان در چین قابل استفاده خواهد بود تا مراحل نهایی ادغام تیم‌های کاری دو شرکت انجام شود.

- ارزش شرکت جدید ۳۵ میلیارد دلار عنوان شده است.

- اوبر مالک ۲۰ درصد از سهام شرکت جدید خواهد بود و سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری از شرکت چینی دریافت خواهد کرد.

مشکلات اوبر در چین تا حدی بود که باید از این کشور به‌عنوان یک بازار پیچیده و پازلی غیرقابل حل برای اوبر یاد کرد. این در حالی است که به گفته تحلیلگران، شرکت اوبر با ارزش ۶۸میلیارد دلار (به‌عنوان باارزش‌ترین استارت‌آپ حوزه تکنولوژی در جهان) چیزی بیش از یک میلیارد دلار در یک سال نبرد با دی‌دی هزینه کرده است. این شکست در حالی برای اوبر رقم خورده که تا پیش از این مسوولان اوبر، از چین به‌عنوان بازاری با فرصت‌های فراوان یاد می‌کردند. ترویس کالانیک در نامه‌ای که در سال ۲۰۱۵ میلادی به سرمایه‌گذاران نوشته بود، اینچنین عنوان کرد: «چین یکی از بزرگ‌ترین و در عین‌حال بکرترین بازارهای پیش‌روی اوبر است که فرصت‌هایی به مراتب فراتر از بازار آمریکا برای ما ایجاد خواهد کرد.»

اوبر با گذشت ۹ ماه از آغاز فعالیت در چین، رشد خیره‌کننده‌ای را تجربه کرده بود. به‌عنوان مثال، در این مدت تعداد سفرهای ثبت‌شده درChengdu، ۴۷۹ برابر بیشتر از تعداد درخواست سفر مشتریان در نیویورک بود. با این وجود، باید اعتراف کرد که رشد اقتصادی بدون سوددهی، هیچ دستاوردی برای شرکت‌ها به همراه نخواهد داشت. شکست اوبر در بازار چین درسی برای اکثر استارت‌آپ‌های سیلیکون‌ولی و البته دیگر شرکت‌های نوظهور فعال در حوزه تکنولوژی است که از تمامی سرمایه دریافتی خود برای توسعه کسب و کار استفاده می‌کنند. کسب و کاری که در برخی موارد هیچ سوددهی نداشته و تنها رشد قارچ‌ گونه را برای این استارت‌آپ‌ها به همراه خواهد داشت. اگرچه استثناهایی مانند فیس‌بوک از همین استراتژی استفاده کردند و به پیشرفت‌های چشمگیری هم رسیدند اما باید درنظر داشت که هیچ تضمینی برای موفقیت استارت‌آپ‌ها در پرتو استفاده از این راهکار، حتی با صرف سرمایه چند میلیارد دلاری نخواهد بود.