«ماسک» می‌تواند «جابز» باشد؟
ندا لهردی: این روزها اخبار مربوط به خودروهای هوشمند و بدون راننده توجه مردم را به خودشان جلب می‌کنند و به نظر اغلب افراد جالب توجه هستند. شاید به همین دلیل هم هست که موضوع تصادف خودروی خودران شرکت تسلا در یک ماه گذشته حسابی خبرساز بوده و ترس‌ها و انتقادها را به دنبال خودش آورده است. در واقع همین اتفاقات باعث نگرانی مدیرعامل بلندپرواز شرکت تسلا شد و او را به فکر انداخت تا برای جلب نظر دوباره، برنامه‌هایی را در سرش بپروراند.
در رویای جابز
به این ترتیب بود که ایلان ماسک هفته گذشته نقشه و برنامه‌های اصلی توسعه شرکتش را ارائه کرد. این طرح شامل مواردی مانند ادغام جریان تولید انرژی خانگی با ذخایر الکتریسیته، ساخت کامیون و وانت‌های برقی، توسعه خودروهای خودران و بدون راننده و به‌کارگیری امکانات به اشتراک‌گذاری خودروها است. ماسک حالا دیگر نه تنها به خاطر ارائه تکنولوژی‌های جدید به‌عنوان یک مبتکر برجسته، بلکه به خاطر الگوها و مدل‌های تجاری‌اش شناخته می‌شود. مجموعه صنعتی ماسک شامل شرکت‌های SpaceX، Tesla و SolarCity حالا محصولاتی را به دنیای واقعی ارائه کرده‌اند که برای رقبا هم الهام‌بخش هستند. ماسک حالا با ارائه این طرح بلندپروازانه‌اش یک بار دیگر خودش را در قالبی از استیو جابز معرفی می‌کند؛ فوق‌العاده زیرک، خیال‌پرداز، متفاوت و جامع‌الاطراف. ماسک به گونه‌ای رفتار می‌کند که انگار حالا به اهداف اولین طرح بزرگش که آن را ۱۰ سال پیش ارائه کرده بود، رسیده است؛ ساخت یک خودروی الکتریکی بسیار گران، سپس ساخت یک خودروی الکتریکی گران و در نهایت تولید انبوه یک خودروی الکتریکی ارزان‌قیمت. اما واقعیت این است که او هنوز به این اهداف اولیه خودش نرسیده است. او برای چند سال آینده باید اقدامات مهم‌تری برای بهبود آینده تسلا و افزایش سرمایه بازار ۹۵/ ۳۲ میلیارد دلاری آن انجام دهد. بنابراین بهتر است ماسک کمتر شبیه به یک تاجر خیال‌پرداز امروزی و بیشتر شبیه به یک تاجر خیال‌پرداز یک قرن پیش رفتار کند. ماسک بهتر است الگوهایش را از «هنری فورد» موسس شرکت بزرگ خودروسازی فورد و یک مهندس جزء‌گرا و علاقه‌مند به تمرکز در یک زمینه و انجام کامل و بی‌نقص اهدافش، بگیرد.
فرصت‌های طلایی
تسلا فرصتی منحصر به فرد را در سال آینده پیش‌رو دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که خودروهای الکتریکی و خودران در حال حاضر تنها بخش کوچکی از فروش بازار خودرو را به خودشان اختصاص داده‌اند، اما انتظار می‌رود این بازار تا سه سال آینده رشد قابل توجهی را تجربه کند تا جایی که شرکت‌های خودروساز بزرگ دنیا مانند Audi، Volkswagen و Chevrolet حالا برای تولید و عرضه خودروی الکتریکی و خودران برنامه‌ریزی‌های جدی کرده‌اند. در واقع خودروسازان بزرگ جهان در واکنش به محصولات تولید و عرضه شده توسط تسلا به دنبال حضور در این بازار رو به رشد هستند، با این حال اما این شرکت‌ها تغییر ساختار بازارهای جهانی به خاطر قوانین وتمایلات خریداران را تخمین می‌زنند. با این اوصاف است که در بازار آمریکا تمایل به خرید خودروهای الکتریکی بسیار بالاست. در نروژ و به کمک راه‌حل‌های مالیاتی برای جلوگیری از آلودگی محیط‌زیست، بازار کوچک خودروهای الکتریکی حالا ۲۵ درصد از کل فروش خودروهای جدید را در اختیار دارد. در آلمان دولت برای تشویق مردم به خرید خودروهای الکتریکی و حفظ محیط زیست کمک هزینه ۴/ ۱ میلیارد دلاری را در نظر گرفته است تا مردم در سال‌های آینده راحت‌تر بتوانند خودروهای الکتریکی چندصد هزار دلاری را بخرند. در چین هم که بزرگ‌ترین بازار خودروی دنیاست، مقامات دولتی تلاش می‌کنند با ترغیب مردم به خرید خودروهای الکتریکی از آلودگی بیشتر هوا جلوگیری کنند تا جایی که در نیمه اول سال جاری میلادی حدود ۱۷۰ هزار خودروی الکتریکی در چین فروخته شده است.
به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود شرکتی که بتواند یک خودروی الکتریکی کاربردی با قیمتی منطقی را تولید و به بازار عرضه کند، می‌تواند در آینده بخش بزرگی از این بازار را در اختیار گرفته و درآمد خوبی از این راه به‌دست بیاورد. با در نظر گرفتن این موارد تسلا یک فرصت طلایی دارد. این شرکت برای حدود یک دهه است که خودروهای الکتریکی را تولید کرده و بدون هیچ مشکلی به فروش می‌رساند. تسلا در حال ساخت کارخانه‌ای است که تجهیزات مهم و کلیدی را به‌صورت انبوه تولید می‌کند؛ باتری‌های سلولی. از همه مهم‌تر اینکه این شرکت حالا حدود ۴۰۰ هزار پیش‌سفارش برای خودروی مدل ۳ با قیمت ۳۵ هزار دلار دارد که قرار است آنها را در سال آینده میلادی تحویل دهد. در این صورت تسلا در چند سال آینده هزاران خودروی الکتریکی در جاده‌ها و خیابان‌ها دارد که می‌توانند تبلیغی واقعی برای آن باشند. بد نیست بدانید که تولید یک شاسی‌بلند جمع‌وجورتر، کامیون برقی، ورود به بخش حمل و نقل عمومی و به‌کارگیری صفحات خورشیدی در پشت‌بام منازل برای تامین انرژی الکتریکی بخش خانگی از جمله چشم‌اندازهای جدید تسلا به‌حساب می‌آیند. علاوه بر این، ماسک تاکید کرده است که بهبود قابلیت‌های خودران خودروهای تسلا به نحوی که این سیستم تا ۱۰برابر ایمن‌تر از هدایت انسانی خودروها باشد، در دستور کار قرار خواهد گرفت. در نهایت، اجرای طرح به‌اشتراک‌گذاری خودروهای تسلا نیز در چشم‌انداز ویژه این شرکت جایگاه ویژه‌ای خواهد داشت. با این همه بعضی‌ها معتقدند که ایلان ماسک اعلام برنامه‌های جدید تسلا را به زمان حال موکول کرده است تا بتواند افکار عمومی را از تمرکز روی خبرهایی درخصوص عملکرد نه‌‌چندان مثبت سیستم رانندگی خودکار یا ناتوانی این شرکت در برآورده کردن اهداف تولیدی‌اش، دور نگه دارد و منحرف کند.
سقوط سهام تسلا
انتشار جزئیات چشم‌انداز توسعه شرکت تسلا توسط ایلان ماسک، تاثیر منفی روی ارزش سهام این شرکت داشته است. به گزارش وب‌سایت Latimes، با گذشت یک هفته از انتشار خبرهای اولیه مبنی بر نزدیک شدن به زمان ارائه طرحی که چشم‌اندازهای کلی فعالیت‌ها و سیاست‌های شرکت تسلا را مشخص می‌کند، ماسک بالاخره جزئیات بیشتری را از این طرح منتشر کرد. با این وجود، شواهد امر نشان می‌دهد افشای این طرح، تاثیرات منفی روی ارزش سهام شرکت تسلا داشته است. بر این اساس، هر سهم شرکت تسلا در روز پنج‌شنبه گذشته با مبلغ ۲۲۲ دلار معامله شد که این رقم از کاهش سه درصدی ارزش سهام این شرکت حکایت دارد. اگرچه در نگاه اول طرح ارائه شده از سوی ایلان ماسک طرحی جالب و آینده‌نگرانه به حساب می‌آید، اما تحلیلگران معتقدند وجود نقطه ضعف‌های مختلف از جمله نبود چارچوب زمانی تعریف شده یا حتی نگرانی ایجاد شده درخصوص تحقق نیافتن پروژه‌های فعلی این شرکت، از جمله عوامل ایجاد بازخوردهای منفی در بازار بوده‌اند.
در واقع گستردگی طرح‌های در دست بررسی شرکت تسلا انتقاد تحلیلگران را به همراه داشته است. جسیکا کالدول تحلیلگر شرکت تحقیقاتی Edmunds که تغییرات بازار خودرو را زیر نظر دارد در این مورد می‌گوید: «تصمیم تسلا برای ورود به حوزه حمل و نقل عمومی کاملا جاه‌طلبانه به‌نظر می‌رسد. ایلان ماسک پوشش بازارهای مختلف را در دستور کار قرارداده است و همین امر ممکن است به آسیب دیدن مدیریت بهینه شرایط از سوی تسلا منجر شود. تسلا در رسیدن به اهداف خود در زمینه تولید محصول جدید یعنی تسلا ۳ با مشکلات زیادی روبه‌رو شده است. با این اوصاف، اگر امکان مدیریت تولید در این ابعاد برای تسلا وجود ندارد، چگونه می‌توان رسیدن به اهداف بزرگ‌تر و جاه‌طلبانه را برای این شرکت متصور بود؟» کارل برائر تحلیلگر شرکت Kelly Blue Book از زاویه متفاوتی به اتفاقات اخیر نگاه می‌کند. او در این باره می‌گوید: «متاسفانه طرح‌های تسلا به هیچ وجه منحصر‌به‌فرد یا ناب نیستند. ماسک عنوان کرده که در چشم‌انداز این شرکت، تولید خودروهای الکتریکی برای برطرف کردن نیازهای سیستم حمل و نقل عمومی مدنظر قرار گرفته است، اما باید اذعان کرد که اکثر شرکت‌های خودروساز، پیش از اینها به این هدف اشاره کرده‌اند و بسیاری هم در حال حاضر روی پروژه‌های مشابه فعالیت و کار می‌کنند.»
ارسال نظر