نگاهی به DJI، اپلِ بازار پهپادها

دنیای اقتصاد: شرکت DJI که نام آن مخففی برای عنوان بلندبالای Da-Jiang Innovations است، شرکتی در ابعاد متوسط است که در شنژن چین احداث شده و در زمینه تولید هواپیماهای بدون سرنشین کوچک شهرتی جهانی دارد. طرفداران این برند از آن با عنوان «اپل دنیای پهپادها» یاد می‏کنند و این در حالی است که این شرکت ۷۰ درصد از سهم بازار را در اختیار دارد و در ماه مارس، ارزش آن ۸ میلیارد دلار برآورد شده است. بسیاری معتقدند DJI اولین شرکت چینی است که تولید و پس از آن تسلط بر بازار کلاس جدیدی از دستگاه‏های الکترونیکی مصرفی را در دستورکار قرار داده است. شنژن شهری با جمعیت ۷ میلیون نفری در مجاورت هنگ‏کنگ است که مجموعه‏ای گسترده از شرکت‌های مختلف در آن مشغول به فعالیت هستند. از همین رو عنوان «سیلیکون‏ولیِ سخت‏افزارها» یا «سیل کارخانه‏های جهان» برای آن درنظر گرفته شده است. برخی تحلیلگران و متخصصان معتقدند پیاده‏سازی چنین تحول عظیمی در تولید هواپیماهای بدون سرنشین در هیچ منطقه جغرافیایی دیگری در جهان عملی نیست. DJI مالکیت سه شرکت را در شنژن در اختیار دارد که فاصله کمی تا مقر اصلی آن دارند.

مایکل پری، مسوول همکاری‏های استراتژیک DJI در این خصوص می‏گوید: «به‏نظر من DJI تنها در شنژن می‏توانست پا به عرصه حیات بگذارد. این شهر، تلاقی ویژه‏ای از استعدادها، منابع و ارتباطات را مهیا کرده و همین امر DJI را قادر ساخته تا طراحی و تولید تجهیزات را سریع‏تر از هر شرکت دیگری در جهان امکان‏پذیر سازد.» به عقیده پری، این شرکت توسعه دوربین‏ها، مکانیزم‏های لرزش‏گیر، موتورها، سیستم‏های کنترل پرواز و حتی نرم‏افزار مورد نیاز برای ویرایش و انتشار آنلاین ویدئوها را شخصا انجام داده است. با این اوصاف، کارکنان DJI همچنان این نگرانی را دارند که مزایای رقابتی خود را در مقابل دیگر شرکت‌ها از دست بدهند. این نگرانی از آنجا سرچشمه می‏گیرد که در حال حاضر Parrot شرکت فرانسوی تولیدکننده هواپیماهای بدون سرنشین و دیگر شرکت‌های چینی مانند Yuneec و EHang نیز به جمع رقبای قدرتمند DJI اضافه شده‏اند و در ماه می، شیائومی غول دنیای تجهیزات الکترونیکی نیز پهپاد خود را به‏طور رسمی و با عنوان Mi Drone به بازار معرفی کرد. پهپادی که با قیمت ۴۶۰ دلار یعنی هزینه‏ای به مراتب‏ کم‏تر از قیمت پایه مدل فانتوم ۳ شرکت DJI به بازار عرضه خواهد شد. علاوه‌بر این، GoPro نیز کوادکوپتر تولیدی خود با عنوان Karma را در سال جاری میلادی روانه بازار خواهد کرد. از سوی دیگر ده‏ها شرکت چینی، با مهندسی معکوس دست به تولید نمونه‏های مشابه با پهپادهای DJI (و البته با قیمت پایین‏تر) زده‏اند.

به‏رغم تلاش‏های گسترده این شرکت و گشایش دفاتر بازاریابی در لس‏آنجلس و فرانکفورت یا راه‏اندازی دفاتر توسعه در پالو آلتو، ژاپن و هنگ‏کنگ، این شرکت هنوز نتوانسته خود را به برندی نام‏آشنا برای دوستداران محصولات الکترونیکی مبدل سازد. Adam Najberg، مدیر ارتباطات بین‏الملل DJI در این خصوص می‏گوید: «چالش موجود برای ما آن است که تعداد زیادی از مشتریان این سطح از بازار، هنوز تفاوت میان پهپادهای سطح متوسط، خوب و عالی را نمی‏دانند. از همین رو این افراد، قضاوت را بر اساس پهپادی که در اختیار دارند انجام داده و اینچنین نتیجه می‏گیرند که هیچ‏یک از هواپیماهای بدون سرنشین به مرحله‏ای از پیشرفت که باب میل آنها باشد نرسیده‏اند.» او در ادامه می‏افزاید: «شرکت‌های دیگر چیزی در حدود ۱۰۰ یا ۲۰۰ مهندس در مجموعه خود دارند اما این رقم برای DJI به ۱۵۰۰ مهندس می‏رسد. از همین رو، پیشرفت سریع و همه‏جانبه نظیر آنچه در دستورکار ما قرار گرفته، برای دیگر شرکت‌ها سخت و طاقت‏فرسا خواهد بود. این مزیتی است که در حال حاضر در اختیار داریم و باید آن را حفظ کنیم.» پس از این مرحله، به موانع قانونی می‏رسیم. پهپادها، تکنولوژی کاملا جدیدی به حساب می‏آیند و اکثر کشورها هنوز قوانینی را برای به‏کارگیری آنها به تصویب نرسانده‏اند.

از سوی دیگر، استفاده داعش از پهپادهای فانتوم این شرکت در عملیات‏های خود یا بروز حوادثی مانند سقوط یک پهپاد این شرکت در چمن‏های کاخ سفید یا حتی پشت بام دفتر نخست‏وزیری ژاپن نیز جبهه‏گیری خاصی را در تصویب قوانین ایجاد کرده است. این در حالی است که بر اساس قوانین جدید اداره هوانوردی فدرال ایالات متحده آمریکا، اپراتورهای تجاری پهپادها دیگر به گواهینامه خلبانی نیاز ندارند و تنها به گواهی مدیریت از راه دور پرواز نیاز خواهند داشت. سخنگوی DJI در واکنش به تصویب این قوانین، ساده‏سازی بیش از پیش فرآیندهای موجود در به‏کارگیری پهپادها توسط شرکت‌ها، کشاورزان و حتی آژانس‏های دولتی و غیرانتفاعی آمریکایی را نوید داده است. Frank Wang مدیرعامل ۳۵ ساله DJI، فرزند یک معلم و فارغ‏التحصیل رشته مهندسی است. پس از اخراج از MIT و استنفورد، Wang تحصیلات خود را در رشته مهندسی الکترونیک در دانشکده علوم و فناوری دانشگاه هنگ‏کنگ آغاز کرد و راه‏اندازی DJI را از محیط خوابگاهی دانشگاه خود در سال ۲۰۰۶ میلادی رقم زد. پس از فارغ‏التحصیلی، او به همراه دو همکلاسی خود به شنژن نقل مکان کرد و کار خود را از یک آپارتمان و در قالب استفاده از سرمایه‏ای که در پرتو بورس‏تحصیلی دانشگاهی مهیا شده بود، آغاز کرد. DJI در ژانویه سال ۲۰۱۳ میلادی، کوادکوپتر فانتوم را روانه بازار کرد که ۶۷۹ دلار قیمت داشت.

با گذشت سه سال از عرضه اولین محصول، حالا و بر اساس گزارش فوربس، Wang به مدیرعاملی با سرمایه ۶/ ۳ میلیارد دلاری تبدیل شده است. Paul Pan مدیر ارشد محصولات DJI که از سال ۲۰۱۳ میلادی فعالیت در این شرکت را آغاز کرده معتقد است Wang محیط کاری ویژه‏ای را برپایه شایسته‌سالاری راه‏اندازی کرده است. او در این خصوص می‏گوید: «به هیچ وجه به‏نظر نمی‏رسد که سکان هدایت DJI نظیر آنچه در خصوص اپل (و استیو جابز) شاهد بودیم در دست یک نفر باشد. Wang از ما می‏خواهد تا با مناظره و بحث و گفت‌وگو نقاط ضعف و ایده‏های نامناسب را به او یادآوری کنیم و البته باید نظر مخالف خود را به اثبات برسانیم.» DJI برای حفظ مزایای رقابتی خود ناچار بوده تا به بازارهای پرسود مانند علوم، کشاورزی، تحقیقات، نظارت و حتی نجات افراد ورود کند. این شرکت با سرمایه‏گذاری روی بسته توسعه نرم‏افزاری، به افراد و شرکت‌ها این امکان را داده تا پهپادهای DJI را به‏منظور برآورده کردن نیازهای خود برنامه‏ریزی و بهینه‏سازی کنند. پری در این خصوص می‏گوید: «پهپادها در واقع گرهی استراتژیک در سه بُعد متفاوت هستند که می‏توانند ارسال و دریافت اطلاعات را امکان‏پذیر سازند. با این تفاسیر می‏توان از این هواپیماهای بدون سرنشین کوچک در هر شرایطی که جمع‏آوری اطلاعات وقت‏گیر، با هزینه بالا و خطرناک است استفاده کرد.»