خانه هوشمند کجاست؟

تحقق سیستم‌های خانه‌های هوشمند بیش از آنچه انتظار می‌رود، طول خواهد کشید

ندا لهردی: پدیده هوشمند شدن خانه‌ها در سال‌های اخیر هیاهوی زیادی به راه انداخته است. تحلیلگران بارها پیش‌بینی کرده‌اند که اینترنت اشیا که در واقع حسگرها و قابلیت اتصال به اینترنت را به هر شیء فیزیکی اضافه می‌کند، می‌تواند به طرز چشمگیری زندگی افراد را متحول کند. ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی و سازندگان محصولات حالا تمرکز بیشتری روی خانه‌ها و محصولات مصرفی مانند قهوه‌جوش کرده‌اند تا به‌عنوان مثال وقتی ساعت زنگ‌دار در صبح به صدا در می‌آید، قهوه‌جوش به شکل هوشمند روشن شده و به‌صورت خودکار قهوه را آماده کند یا یخچال‌ها وقتی شیر تمام می‌شود به ما هشدار دهند. با این حال اما تا به حال افراد در برابر هوشمندسازی خانه‌هایشان نسبتا مقاومت کرده‌اند.

شرکت‌های تکنولوژی هم تلاش می‌کنند با این روند همراه شوند. در سال ۲۰۱۴ گوگل بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری در زمینه خانه‌های هوشمند را در میان شرکت‌های بزرگ تکنولوژی انجام داد و شرکت Nest را که تولیدکننده ترموستات‌های هوشمند بود، به قیمت ۲/ ۳ میلیارد دلار خرید. گوگل در همان سال شرکت Dropcam تولیدکننده دوربین‌های امنیتی خانگی را با قیمت ۵۵۰ میلیون دلار خرید. Nest شرکت Dropcam را جذب و در خودش ادغام کرد تا حالا به یکی از مشهورترین و معتبرترین برندها در حوزه خانه‌های هوشمند تبدیل شود. با این حال هشداری هم درباره این وجود دارد که چنین گجت‌ها و محصولاتی تا چه زمانی می‌توانند به بازار عرضه شوند. بدون شک Nest گوگل را ناامید کرده است. براساس آمار منتشر شده از سوی موسسه تحقیقاتی Strategy Analytics، این شرکت در سال ۲۰۱۵ تنها ۳/ ۱ میلیون دستگاه ترموستات هوشمند فروخت و در مجموع سال‌های اخیر میزان فروش این شرکت به ۵/ ۲ میلیون دستگاه رسیده است. Nest در دو سال اخیر تنها همان محصولات قبلی را با اندکی تغییر روانه بازار کرده است، به جای آنکه محصولی جدید را عرضه کند. احتمالا دلیل کناره‌گیری و استعفای «تونی فادل» موسس و رئیس شرکت Nest در روز سوم ماه جاری میلادی و به عهده گرفتن یک پست مشاوره‌ای در شرکت مادر گوگل یعنی آلفابت، هم همین بوده است. فادل که طراح آی‌پاد اپل و یکی از مدیران سابق این شرکت است، نتوانست جادوی طراحی‌اش را به خانه‌های هوشمند بیاورد.

مشکلات Nest نشانه‌ای از یک بحران جدی هستند. براساس آمار منتشر شده از سوی موسسه تحقیقاتی Forrester، تنها ۶ درصد از خانواده‌های آمریکایی یک دستگاه مربوط به خانه‌های هوشمند شامل لوازم خانگی هوشمند، سیستم‌های کنترل هوشمند خانه، بلندگوها یا لامپ‌های هوشمند را دارند. روند رشد این تعداد هم چندان سریع و چشمگیر نیست، تا جایی که براساس پیش‌بینی‌ها تا سال ۲۰۲۱ تعداد خانواده‌های آمریکایی که دست‌کم یک دستگاه مربوط به سیستم‌های خانه‌های هوشمند دارند به بیش از ۱۵ درصد خواهد رسید. تعداد بسیار کمی از مصرف‌کنندگان متقاعد می‌شوند که اینترنت نقش مهمی در تمام بخش‌های زندگی ایفا می‌کند. شرکت مشاوره‌ای-تحقیقاتی PricewaterhouseCoopers تحقیقی را در بریتانیا انجام داده است که نشان می‌دهد ۷۲ درصد از مردم هیچ برنامه‌ای برای تهیه دستگاه‌های مبتنی بر تکنولوژی خانه هوشمند در فاصله دو تا پنج سال آینده نداشته و تمایلی به پرداخت هزینه برای خرید این دستگاه‌ها و تجهیزات ندارند. آمارها نشان می‌دهند که مصرف‌کنندگان سراسر جهان در سال گذشته میلادی در حدود ۶۰ میلیارد دلار برای خرید وتهیه سرویس‌ها و سیستم‌های سخت‌افزاری خانه هوشمند هزینه کرده‌اند که این میزان بخشی از کل هزینه‌ای است که برای خرید گجت‌های رایج انجام داده‌اند. دلایل مختلفی برای فروکش کردن اشتیاق مصرف‌کنندگان در این زمینه وجود دارد. کسب و کارها و بنگاه‌های تجاری انگیزه‌های زیادی برای در آغوش کشیدن اینترنت اشیا دارند؛ صرفه‌جویی در هزینه‌‌ها به دنبال تعبیه حسگرها در تجهیزات و کارخانه‌ها، افزایش تولید و بهره‌وری بیشتر به کمک تحلیل داده‌ها از جمله مواردی هستند که به انگیزه‌های مهمی برای بنگاه‌های تجاری جهت همراهی با این تکنولوژی تبدیل شده‌اند.

«آدام ساگر» از استارت‌آپ Canary که تولیدکننده دوربین‌های کنترل خانگی است، در این مورد می‌گوید: «تعداد زیادی از دستگاه‌های هوشمند برای خانه‌ها طراحی و تولید می‌شوند. در حالی که بقیه دستگاه‌های هوشمند بیشتر جنبه سرگرمی داشته و چندان ضروری نیستند.» بسیاری از گجت‌های هوشمند هنوز بسیار گران هستند. یکی از یخچال‌های هوشمند شرکت سامسونگ که از دوربین‌هایی برای کنترل فاسد شدن مواد غذایی که از طریق اپلیکیشنی ویژه به آنها کمک می‌کند برای خریدهایشان چطور برنامه‌ریزی کنند، با قیمت ۵ هزار دلار به فروش می‌رسد. آنهایی که توانایی خرید آن را دارند، احتمالا این خرید را انجام نمی‌دهند. لوازم خانگی مانند یخچال‌، جزو لوازمی هستند که خانواده‌ها به ندرت آنها را جایگزین یا عوض می‌کنند. این موضوع روند خرید دستگاه‌های جدید را کند می‌کند. «جیمی سیمینوف» رئیس استارت‌آپ Ring که تولیدکننده زنگ درهوشمندی است که از راه دور امکان پاسخگویی را فراهم می‌کند، در این مورد معتقد است: «این تکنولوژی هنوز چندان هم کامل نیست. موبایل هوشمند رابطی میان مصرف‌کننده و دستگاه مربوط به سیستم خانه هوشمند است که توقعات مصرف‌کنندگان را بالا برده است.» موبایل‌های هوشمند به کاربران آموخته‌اند که یک سطحی از کیفیت و کاربری ساده و یکپارچه را انتظار داشته باشند. کمبود ابزارهای استانداردسازی به معنای این است که گجت‌های شرکت‌های مختلف نمی‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

انتظارات مختلفی در این زمینه وجود دارد. دستگاه‌هایی که نصب راحتی دارند و مزایای مشهودی دارند،محبوبیت بیشتری هم در میان مصرف‌کنندگان بدست می‌آورند؛ مانند حسگرهای حرکتی که در هنگام باز ماندن در و پنجره‌ها پیام هشدار ارسال می‌کنند و دوربین‌هایی که فعالیت‌های مختلف را کنترل می‌کنند. بعضی دستگاه‌ها مانند حسگرهای هوشمند شناسایی دود در خانه‌ها اهمیت دارند، چون شرکت‌های بیمه مشوق‌های مالی را برای استفاده از آنها در نظر می‌گیرند و ارائه می‌کنند. بخش خانه‌‌های هوشمند، اما به خاطر استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های بزرگی که سرمایه‌گذاری‌های مخاطره‌آمیز انجام می‌دهند، هنوز پرطراوت و زنده است. با این حال اما بی‌میلی مصرف‌کنندگان شرکت‌ها را مجبور کرده است تا درباره چگونگی جلب نظر و توجه مصرف‌کنندگان تجدیدنظر کنند. شاید بزرگ‌ترین شگفتی Amazon باشد که به‌طور بسیار بدی انگیزه‌اش برای توسعه یک موبایل هوشمند را از دست داد، اما به راهش ادامه داد. بلندگوی هوشمند Echo شرکت آمازون که می‌تواند فرمان‌های صوتی را تشخیص داده و به آنها پاسخ دهد، نمونه مهمی از موفقیت‌های آمازون در این راه است. بلندگوی هوشمند Echo اطلاعات مختلف مربوط به آب و هوا و مسابقات ورزشی را به اشتراک گذاشته، موسیقی پخش می‌کند و لامپ‌ها را خاموش یا روشن می‌کند. این دستگاه که قیمتی در حدود ۱۸۰ دلار دارد، هنوز فروش زیادی نداشته است. شرکت آمازون آمار مربوط به فروش این دستگاه را منتشر نکرده است، اما موسسه Strategy Analytics تخمین زده است که کمتر از یک میلیون دستگاه بلندگوی Echo از زمان عرضه آن در ماه نوامبر سال ۲۰۱۴ تا حالا به فروش رفته است. با این وجود، بلندگوی هوشمند Echo این روزها بحث داغ دره تکنولوژی یا سلیکون ولی است.

با لوازم خانگی‌تان حرف بزنید

رابط کاربری مبتنی بر فرمان‌های صوتی با تبدیل شدن به یک استاندارد واحد برای تمام کیت‌های هوشمند دیگر، می‌تواند بر بعضی از مشکلات تدریجی خانه‌های هوشمند غلبه کند. اسپیکر Echo برای توسعه‌دهندگان بیرونی قابل دسترس است تا به این ترتیب با سرویس‌ها و دستگاه‌های دیگر به خوبی سازگار شود. موفقیت Echo ممکن است یک شگفتی محسوب شود، اما رقبا آن را به‌عنوان بخشی از یکسری تجهیزات هوشمند پایین می‌آورند. گوگل اعلام کرده است برنامه‌هایی برای ساخت هاب‌هایی مستقل مانند Echo دارد که با نام Google Home روانه بازار خواهند شد. این سرویس هم مبتنی بر فرمان‌های صوتی است. از طرفی اپل هم قرار است امکانات جدیدی را برای خانه‌های هوشمند معرفی کند. شایعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد این شرکت تصمیم دارد بهبودهایی را در پلت‌فرم خانه هوشمند HomeKit خودش ایجاد کند. هر کدام از غول‌های تکنولوژی دلایل متفاوتی برای تلاش جهت غلبه بر بی‌میلی مصرف‌کنندگان به سیستم‌های خانه هوشمند دارند و تمرکز بیشتری روی این سیستم‌ها می‌کنند. بلندگوی هوشمند Echo به شرکت آمازون کمک می‌کند تا بفهمد مردم چطور اوقات‌شان را می‌گذرانند و خرج کردن پول را برای آنها منطقی و راحت‌تر می‌کند. این چیزی است که شرکت‌های دیگری مانند گوگل هم به دنبال آن هستند. شرکت‌‌های زیادی هستند که در زمینه محصولات خانگی فعالیت می‌کنند، اما تنها وقتی به سودآوری می‌رسند که مصرف‌کنندگان تصمیم بگیرند به آنها خوشامد بگویند. «اندی هوبزسام» از استارت‌آپ Evrythng که در واقع یک پلت‌فرم اینترنت اشیا است، در این مورد می‌گوید: «هنوز مشخص نیست که چه مدل تجاری برای سیستم‌های خانه هوشمند وجود خواهد داشت.» این همان موضوعی است که آینده شرکت‌های فعال را در این حوزه در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.

منبع: اکونومیست