رونق کسب و کار دارالترجمه‌ها

سفر به خارج از مرزها با اهداف گوناگون همواره نیازمند اقداماتی است که الزام حقوقی دارد. یکی از این اقدامات ترجمه رسمی و قانونی اسناد، مدارک، فرم‌ها و دیگر مستندات موردنیاز است؛ از این‌رو دفاتر ترجمه رسمی دارای اهمیت بسیار زیادی در فرآیند سفر، تحصیل، تعاملات کاری و تجاری هستند؛ اما اکثر مواقع مراحل انجام کار، قیمت‌ها و انتخاب دارالترجمه دارای مجوز برای متقاضیان مبهم است. شناخت فرآیند و مراجع معتبر در این رابطه می‌تواند مسیر جست‌وجو و انتخاب را روشن‌تر و ساده‌تر سازد. پیش از هر چیز یافتن دارالترجمه‌ای معتبر و دارای مجوز از مراکز ذی‌صلاح اهمیت فراوانی دارد.

یافتن مراکز ترجمه رسمی و موردتایید

 برای این منظور شخص متقاضی می‌تواند با مراجعه به وبگاه اداره‌کل اسناد و امور مترجمان قوه‌قضائیه به آدرسwww. sanam. eadl. ir و جست‌وجو در لیست مترجمان رسمی و همچنین لیست دفترهای ترجمه رسمی، افراد و دفاتر معتبر و دارای مجوز فعال را پیدا کند و بر اساس دسترسی مکانی خود به دارالترجمه‌ها اقدام به انتخاب و مراجعه به محل آنها کند. متاسفانه مانند هر صنف و رشته کاری دیگری بعضی افراد سودجو و فاقد صلاحیت با فریب افراد خود را به‌عنوان مترجم رسمی معرفی می‌کنند، بنابراین لازم است متقاضیان انواع ترجمه با مراجعه به این وبگاه از مجوز اشخاص و دفاتر اطمینان حاصل کنند. اطلاع از فرآیندها، انواع اسناد و مدارک نیازمند ترجمه و قیمت‌های انجام کار نیز می‌تواند فرد متقاضی را در شرایط روشن‌تر و بهتر این حوزه قرار دهد.

اطلاع از نرخ‌های مصوب

نرخ‌های ترجمه با عنوان تعدیل تعرفه ترجمه رسمی با تصویب ریاست قوه‌قضائیه به کلیه دفاتر ابلاغ می‌شود و بر اساس مراجعه به وبگاه اداره‌کل اسناد و امور مترجمان قوه‌قضائیه آخرین نرخ‌نامه ترجمه رسمی در تاریخ ۱۸/ ۰۱/ ۱۴۰۰ انتشار یافته است. در این نرخ‌نامه دو نوع سند تیپ (اسناد تعریف‌شده) و غیر‌تیپ (اسناد معین‌نشده) تعریف شده‌اند که اولی اسنادی هستند که دارای شکل و فرم یکسان و کلمات ثابت و متغیر هستند و مصادیق آنها به شکل واضح وجود دارد و دومی اسنادی هستند که در فرم‌ها و اشکال گوناگون تنظیم می‌شوند و دارای ساختار متحدالشکل فراگیر نیستند و مصادیق متعددی ‌دارند. ترجمه اسناد تیپ دارای نرخ‌های مشخص است که در آدرس اینترنتی sanam. eadl. ir  به شکل کامل وجود دارد؛ به‌عنوان مثال ترجمه شناسنامه به زبان انگلیسی ۳۵‌هزار ‌تومان هزینه دارد و ترجمه به زبان‌های دیگر هم ۲۰‌درصد بیشتر از زبان انگلیسی حساب می‌شود. ترجمه از زبان‌های دیگر به فارسی نیز به همین شکل محاسبه می‌شود و برابری قیمتی در ترجمه بالعکس وجود دارد، اما نوع محاسبه برای اسناد غیر‌تیپ فرق می‌کند و مبنای محاسبه تعرفه ترجمه رسمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، به ازای ترجمه هر کلمه انگلیسی به فارسی و بالعکس ۱۵۰‌تومان و به‌ازای ترجمه هر کلمه غیرانگلیسی به فارسی و بالعکس ۱۸۰‌تومان است. همچنین درصورتی‌که سند مورد تقاضای ترجمه، عینا در لیست ۹۶ ردیفه (۹۶ ردیف مدارک و یک ردیف هزینه تصدیق کپی هر صفحه از مدرک ترجمه‌شده پیوست ترجمه) اسناد تعریف‌شده موجود نباشد، مشابه‌ترین سند از نظر محتوا درنظر گرفته خواهد شد، در غیر این‌صورت محاسبه تعرفه بر مبنای اسناد معین‌نشده صورت می‌گیرد.

مدت زمان فرآیند ترجمه و تایید

زمان ترجمه مدارک حدود یک الی ۳ روز کاری زمان می‌برد و اگر متقاضی، تایید وزارت دادگستری و وزارت امورخارجه را به عهده دفاتر بسپارد، حدود ۳ روز کاری زمان نیاز به اخذ تاییدیه‌ها است؛ اما هزینه انجام کار فارغ از هزینه‌های لازم پرداختی به دو وزارتخانه مذکور تفاوت بسیار اندکی دارد و خود شخص نیز می‌تواند در صورت فوری بودن کار، طی یک روز کاری به شکل شخصی پیگیری و تاییدات را اخذ کند. البته به دلیل افزایش ترافیک کاری، این شرایط موقتا تغییر یافته و حسب تعداد مشتریان و مترجمان یک دارالترجمه، گاهی زمان واقعی از یک ماه هم می‌گذرد. همچنین فرآیند تایید وزارت امور خارجه نیز گاه تا حدود دوهفته زمان می‌برد. در حالت سپردن این مسوولیت به دارالترجمه، نیاز است که متقاضی، اصل مدارک خود را تا پایان تایید وزارت خارجه، در اختیار دارالترجمه قرار دهد.

ترجمه متون تخصصی و خاص

محبوبه ملک‌مختاری از فعالان حوزه ترجمه درخصوص قیمت ترجمه متون تخصصی و خاص به «دنیای‌اقتصاد» گفت: «مترجم پس از بررسی متن و دشواری کار ترجمه، قیمتی را به شخص متقاضی پیشنهاد می‌دهد و با او به توافق می‌رسد اما معمولا کلمه‌ای ۲۰۰ الی ۳۰۰‌تومان و حتی بیشتر برای ترجمه متون تخصصی اخذ می‌شود و این رقم برای متون غیر‌انگلیسی ۲۰‌درصد بیشتر است.‌» این فعال حوزه ترجمه در ادامه به توانمندی‌های ویژه بعضی از مترجمان اشاره و خاطرنشان کرد که این توانمندی‌ها تاثیر‌مستقیمی روی قیمت‌ها دارد.

ترافیک کاری مترجمان

وی درخصوص افزایش متقاضیان ترجمه گفت: «تابستان امسال نسبت به مدت مشابه در سال‌قبل، حدود ۴۰‌درصد به حجم درخواست‌های ترجمه به شکل کلی اضافه شده و ترافیک کاری در این بخش افزایش چشمگیری داشته است.‌»

ترجمه مدارک خارجی در خارج و داخل ایران

محبوبه ملک‌مختاری فرآیند کار ترجمه مدارک خارجی و تایید آن را این‌گونه توضیح داد: «برای ترجمه مدارک خارجی شخص متقاضی باید در آن کشور به سفارت جمهوری اسلامی ایران مراجعه و تایید مدرک را از ایشان اخذ‌کند، اما اگر داخل ایران باشد باید به سفارت کشور صادر‌کننده آن مدرک مراجعه کرده و پس از تایید آن سفارت نسبت به ترجمه و اخذ تایید وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران اقدام کند.‌»

انجام خدمات تعریف‌نشده

مراکز ترجمه در چارچوب قوانین و امور کاری تعریف‌شده فعالیت می‌کنند و حجم کاری ایشان معمولا اجازه فعالیت‌های خارج از رویه‌های معمول را نمی‌دهد؛ اما آگاهی از نرخ‌ها می‌تواند در صورت نیاز متقاضیان و انجام موردی کارها توسط دفاتر ترجمه رسمی، افراد را بیشتر در جریان امور قرار دهد، از فربد داناتبار کارشناس حوزه برنامه‌ریزی‌های امور سفارتی در این‌خصوص اطلاعاتی را جویا شدیم. داناتبار در پاسخ به سوال «دنیای‌اقتصاد» درخصوص اقدامات این حوزه و هزینه‌های مربوطه گفت: «برنامه‌ریزی امور سفارتی شامل گرفتن وقت و راهنمایی‌های کنسولی متقاضیان سفر یا تحصیل به کشورهای دیگر است و دفاتر خدمات توریستی، آژانس‌های مسافرتی و... که دارای مجوزهای لازم هستند می‌توانند چنین خدماتی را به فرد متقاضی ارائه کنند.‌»

داناتبار از وجود نرخ‌های مختلف در این حوزه خبر داد و اضافه کرد: «هزینه‌های انجام کار متفاوت است و لازم است نوع فعالیت مشخص باشد تا قیمت نهایی و حتی زمان کار اعلام شود. به‌عنوان مثال هزینه وقت سفارت فرانسه و بعضی دیگر از کشورهای حوزه شنگن برای سفر توریستی بیش یک‌میلیون ‌تومان است اما وقت سفارت آمریکا که در کشور دیگری انجام می‌شود برای ویزای توریستی بیش از ۵‌میلیون ‌تومان و برای ویزای دانشجویی نیز بیش از ۴‌میلیون‌ تومان است.‌» داناتبار درخصوص ثبت‌نام آزمون‌های بین‌المللی نظیر آیلتس و تافل گفت: «ثبت نام آزمون آیلتس با قیمت ۶ میلیون و ۱۵۱ هزار و ۴۰ تومان و تافل ۸ میلیون و ۳۶۱هزار و۵۸۰ تومان انجام می‌شود که البته این قیمت‌ها با نوسانات نرخ ارز تغییر می‌کنند.‌»

حضور کسب‌وکارهای نوآور در این حوزه

طی چند سال‌اخیر کسب‌وکارهای نوپا با ایده‌های جدید و فناورانه در بسیاری از عرصه‌ها ظهور یافته‌اند؛ حوزه ترجمه نیز از این روند مستثنی نیست و شرکت‌های جدیدی با اخذ مجوزهای لازم توانسته‌اند در فضای‌مجازی حضور یابند و خدمات خود را معرفی و ارائه کنند. متقاضیان علاوه‌بر روش‌های معمول می‌توانند از کسب‌وکارهای جدید و آنلاین در این زمینه استفاده کنند و از خدمات آنها بهره‌مند شوند اما لازم است قبل از پرداخت هرگونه هزینه یا ایجاد سفارش از وجود مجوزهای لازم‌ اطمینان حاصل کنند و حتی بهتر است با افراد مطلع و آگاه مشورت داشته باشند.