«دنیای‌اقتصاد» از وضعیت مرغ گزارش می‌دهد
کمبود نهاده عامل تعطیلی مرغداری‌ها
در تاریخ ۳ آذر ماه سال ۱۳۹۹ در حالی‌که اکثر کلان‌شهرها در محدودیت کرونایی به سر می‌برند و عبور و مرور بین شهری محدود شده و نزدیک به ۹ ماه هیچ میهمانی عروسی و مجلس ختمی برگزار نشده، قیمت مرغ که بعد از گران شدن گوشت قرمز تبدیل به اصلی‌ترین ماده پروتئینی سفره‌های مردم شده بود به کیلویی ۳۵ هزار تومان رسید. این درحالی است که فروشندگان عمده و توزیع‌کنندگان هشدار داده‌اند که اگر تغییری در وضعیت موجود رخ ندهد قیمت آن به زودی به ۵۰ هزار تومان هم خواهد رسید.
تغییر میزان خرید مشتری‌ها
سیدمحمد کریم‌پور از فروشندگان عمده مرغ و گوشت در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» گفت: از شنبه شاهد روند افزایشی قیمت مرغ بودیم. اولین روز هفته قیمت ۲ هزار تومان افزایش پیدا کرد، یکشنبه ۸ هزار تومان و معلوم نیست تا آخر هفته چقدر گران شود اما درحال‌حاضر قیمت توزیع مرغ کشتارگاه ۳۵هزارو۵۰۰ تومان است که ما ۳۷ هزار تومان آن را می‌فروشیم. طبق مجوز اتحادیه ما باید ۱۰ درصد سود داشته باشیم اما خودمان می‌دانیم مردم نمی‌توانند مرغ کیلویی ۴۱ هزاری را بخرند. مشتری‌های محلی من که می‌دانم تعداد خانوار آنها چهار نفر است فقط یک ران می‌گیرند وقتی می‌بینند یک مرغ ۸۰ هزار تومان قیمت دارد خب مجبورند یک ران برای چهار یا پنج نفر بخرند بماند که گوشت هم برای اینها آرزو شده، فروش اسکلت و بال مرغ نسبت به پارسال بیشتر از دو برابر شده است. کریم‌پور افزود: پارسال اسکلت مرغ کیلویی ۴۵۰۰ تومان بود اما امسال چون تقاضای آن چند برابر شده قیمت آن به ۹ هزار تومان رسیده البته اگر گیر بیاید. وضعیت طوری شده که مرغ یک کیلویی هم کشتار می‌شود چون زمینه در بازار کم شده. با اینکه دولت ارز ۴۲۰۰ برای نهاده‌ها می‌دهد خیلی از مرغداری‌ها چون نهاده به دستشان نمی‌رسد جوجه نریخته‌اند اگر هم امروز به مرغداری‌ها نهاده بدهند ۶۰ روز دیگر مرغ به بازار می‌رسد پس این افزایش قیمت باز هم ادامه دارد. اگر کرونا نبود و مراسم و میهمانی‌ها برقرار بود الان وضعیت بدتر بود چون مصرف بالاتر می‌رفت ضمن اینکه به‌خاطر کاهش قدرت خرید مردم، مرغ از سفره خیلی‌ها حذف شده یا مصرف آن به حداقل رسیده.
افزایش هزینه‌ها
وی درخصوص وضعیت کشتارگاه‌ها گفت: این صنعت مثل یک زنجیره است. مزد کشتار نسبت به پارسال ۱۰۰ درصد افزایش پیدا کرده و از کیلویی ۲۶۰ تومان به ۵۵۴ تومان رسیده اما باز کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد برای همین خیلی‌ها فعالیت خودشان را متوقف کرده‌اند الان هم با بسته شدن مرغداری‌ها و کاهش فروش، فعالیت آنها اصلا توجیه ندارد.
هزینه‌های تولید مرغ آن‌قدر بالا رفته که برخی از فعالان می‌گویند اگر شرایط همین‌گونه پیش برود شاید در آینده به واردات مرغ نیاز داشته باشیم، به بیانی دیگر واردات آن به صرفه‌تر از تولید می‌شود.
فعالان حامی واردات می‌گویند اگر کشور به واردات نیاز پیدا کند بهترین کشور مبدا ترکیه است. اما مخالفان می‌گویند که این راهکار عملا اعطای هزینه یارانه نهاده‌ها به مرغداران خارجی است. سال گذشته که زمزمه واردات ۴۵ هزار تن مرغ قوت گرفت یکی از تولیدکنندگان آن را تقدیم ۲۵ درصد ارزش افزوده به کشور مبدا دانست. حال که هزینه‌های مرغداری‌ها سر به فلک کشیده و آنها مجبورند نهاده‌های طیور را تا چند برابر قیمت مصوب دولتی از بازار آزاد تهیه کنند باید دید باز هم بحث واردات از دستور کار خارج می‌شود یا نه. سازمان ملل پیش‌بینی کرده بود که در سال‌جاری میلادی تولید مرغ با رشد ۴/ ۲ درصدی همراه باشد که ۵۰ درصد آن محقق شد. در سال ۲۰۱۹ میزان تولید مرغ در جهان ۶/ ۱۳۳ میلیون تن بود که براساس پیش‌بینی سازمان ملل باید به ۱۳۷ میلیون تن می‌رسید که شیوع کرونا این برنامه را به هم زد. گردش مالی بازار خوراک دام ۱۳۵ هزار میلیارد تومان است و بنا به گفته برخی فعالان این حوزه ۷۰ درصد واردات و دریافت ارز ۴۲۰۰ در انحصار یک گروه و خانواده معروف است درحالی‌که بنا به اظهار مرغداران، آنها مجبور هستند ۵۰ درصد نهاده‌های مورد نیاز خود و واحدهای کوچک مرغداری نزدیک به ۱۰۰ درصد خوراک موردنیاز خود را از بازار آزاد بخرند.
از سوی دیگر ۷۰ درصد قیمت تمام شده گوشت قرمز، سفید و لبنیات مربوط به هزینه خوراک دام است. شرایط بازار تولید این قلم مهم از سبد خانوارهای ایرانی به‌گونه‌ای پیش می‌رود که اگر دولت توان تامین نهاده‌های موردنیاز تولیدکنندگان را نداشته باشد، نرخ مرغ به کیلویی۵۰ هزار تومان هم خواهد رسید؛ آن هم در شرایطی که سفره ایرانیان هر روز کوچک‌تر می‌شود.
